31 May 2008

Αριθμός νεκρών στο όνομα του θεού

...
Στο καλό blog ΑΦΑΙΑ τίθεται το ερώτημα: Πόσους σκότωσαν ο (πανάγαθος) θεός και ο (κακός) σατανάς της Παλαιάς Διαθήκης; Και δίνεται η απάντηση, εκ μεταφοράς από αυτό το Blog, συνοπτικά:


Ο θεός, σύνολο: 2.391.421
Ο σατανάς, σύνολο:10

και αναλυτικά με αριθμούς νεκρών και εδάφια της Π.Δ. Σημειωτέον ότι το νούμερο των σχεδόν 2,4 εκατομμ. νεκρών στο όνομα του θεού είναι το ελάχιστο δυνατό, δεδομένου ότι δεν αναφέρεται αριθμητικά στην Π.Δ. πόσοι σκοτώθηκαν στα Σόδομα και Γόμορρα, πόσα πρωτότοκα παιδιά των Αιγυπτίων εκτελέστηκαν από τον πανάγαθο θεό των Ιουδαίων κτλ.

Παλιά, απλώς διάβαζαν και πίστευαν οι άνθρωποι, τώρα πιάνουν χαρτί και μολύβι, σημειώνουν, συγκρίνουν, συμπεραίνουν. Άτιμο πράγμα ο ορθολογισμός!

Στο Blog που προανέφερα γράφει ένας εκνευρισμένος θεόπληκτος, προφανώς απογοητευμένος επειδή κατάλαβε ότι πιστεύει σ' έναν θεό που σκοτώνει αδιάκριτα:
You will rightfully burn in the realm of nothingess forever when you die you silly fool; unless you get out of that shallow paradox you think you're so smart in and start believing in the One and Only God that created you and gave you a choice to acceot It or deny It in the fist place. And if you deny It, you will be destroyed by your own making. All Satan did was feed you many lies and prove you are an obvious sucker that has bought into this shallow thinking. Lies and people kill people, not God, not guns. Suckers like you do deserve death. But you can also save yourself by believing in Who Jesus said He was. I feel sorry for your shallow, tainted brain.
Περίπου, με πούλησαν οι παπάδες/ραβίνοι κι εσύ μου το κοπανάς κατάμουτρα...

Διαχρονική οπισθοδρομικότητα

Η Sharon Stone άνοιξε το στόμα!


Μερικοί διάσημοι, γενικώς, συνήθως από το χώρο του θεάματος και ακροάματος, θεωρούν υποχρέωσή τους να πάρουν θέση για κάθε τι που γίνεται στην πατρίδα τους ή στον κόσμο, χωρίς να ξέρουν και να καταλαβαίνουν οτιδήποτε σχετικό και χρησιμοποιώντας πάντα τα προσωπικά τους μέτρα και σταθμά: Η ηθοποιός Sharon Stone (δεν θα σχολιάσω εδώ άλλες επιδόσεις της) θεώρησε απαραίτητο να πει φωναχτά αυτό που σκέφτηκε με την οπισθοδρομική σκέψη του απλού, απλούστατου πολίτη. Ότι, δηλαδή, οι σεισμοί στην Κίνα συνέβησαν, επειδή οι Κινέζοι έχουν «κακό κάρμα» (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό), λόγω της καταπίεσης στο Θιβέτ.

Δεν πρωτοτυπεί η όμορφη Σάρον! Ήδη από τα χρόνια του Μεσαίωνα η αντιδραστική κοινωνία των κληρικών και φεουδαρχών διέδιδε την αντίληψη ότι όλα τα κακά συμβαίνουν, επειδή οι άνθρωποι είναι αμαρτωλοί. Πόλεμοι, επιδημίες, πείνα και ομαδικές μεταναστεύσεις προς επιβίωση, ήταν τιμωρίες του «πανάγαθου» θεού. Βέβαια, οι κληρικοί και φεουδάρχες δημιουργούσαν τα προβλήματα, αλλά ο λαός τα πλήρωνε λόγω των «αμαρτιών» του. Ο παρ' ημίν μέχρι πρότινος και νυν μακαρίτης Αρχιεπίσκοπος είχε αποφανθεί από άμβωνος ότι το φονικό τσουνάμι στην Ινδονησία οφείλετο στον έκλυτο βίο των ανθρώπων. Δεν διευκρίνισε όμως και χάσαμε τότε την ευκαιρία να μάθουμε, ποίων ανθρώπων, των Ινδονήσιων, των Ευρωπαίων, των μουσουλμάνων, των χριστιανών ή των άπιστων γενικώς; Και γιατί αυτός ο έκλυτος βίος "τιμωρήθηκε" με το τσουνάμι εναντίον ανύποπτων φουκαράδων στον Ινδικό Ωκεανό; Δεν μπορούσε ο πάνσοφος κύριος να ρίξει 3 κεραυνούς στο Λας Βέγκας και 2 πλημμύρες στη Μύκονο;

Αν είχε σκεφτεί η κ. Στόουν λίγο παραπάνω, θα καταλάβαινε ότι σεισμοί συμβαίνουν στην Κίνα και στον κόσμο από την εποχή δημιουργίας του πλανήτη, πριν από 3-4 δισεκ. χρόνια, ότι η οροσειρά των Ιμαλαΐων υπάρχει για τον ίδιο λόγο που γίνονται οι σεισμοί σ' εκείνη την περιοχή και όλα αυτά ανεξάρτητα από την τρέχουσα πολιτική κατάσταση και την ηλικία της ηθοποιού, η οποία είναι της τάξης μερικών δεκαετιών. Δεν μπορεί λοιπόν αυτή η πολιτική κατάσταση να έχει σχέση με γεωλογικά φαινόμενα που εξελίσσονται σε χρονική κλίμακα εκατοντάδων χιλιάδων και εκατομμυρίων ετών.

Έτσι, ορθώς εκφράστηκε αρνητικά και ο Δαλάι Λάμα
γι' αυτή την ατυχέστατη τοποθέτηση της, κατά τ' άλλα, θεϊκής Σάρον. Οι κινέζικες αρχές βρήκαν, φυσικά, ευκαιρία και αποκαθήλωσαν όλες τις διαφημιστικές γιγαντοαφίσες από τους τοίχους του προ-ολυμπιακού Πεκίνου. Μόνο στα ιδιαίτερα δώματα θα μπορούν πλέον οι Κινέζοι άνδρες να θαυμάζουν την κυρία με το απύλωτο στόμα και τα σπουδαία λοιπά προσόντα!

Παραπληροφόρηση με «γαλάζιες σημαίες»

...
Κάθε χρόνο τέτοια εποχή μας παραμυθιάζουν με ιστορίες για «μπλε σημαίες», για πεντακάθαρες ακτές και άλλα τέτοια. Προσωπικά γνώριζα από καιρού για κάποιες παραλίες με «μπλε σημαία» ότι έπρεπε να έχουν χαρακτηριστεί «καφετιές παραλίες», λόγω των οικιακών και άλλων αποβλήτων που ρίχνονται εκεί. Τώρα βλέπω ένα κείμενο με επιστημονικούς και όχι διαφημιστικούς στόχους που βρήκα σ' αυτή τη σελίδα! Θα έλεγα να προσέχουμε και πάρα πολύ μάλιστα!

Η πιο πρόσφατη έρευνα του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με το Πανελλήνιο Κέντρο Οικολογικών Ερευνών σχετικά με την καταλληλότητα ή μη των ελληνικών νερών κολύμβησης έρχεται για να μας χαλάσει τα θερινά σχέδια. Η έρευνα βασίζεται στις μετρήσεις μικροβιακού φορτίου στα θαλάσσια ύδατα και αποδεικνύει, φυσικά, ότι οι παράκτιες περιοχές με την πιο αυξημένη παρουσία πληθυσμού αλλά και με δραστηριότητες βιομηχανιών και βιοτεχνιών, είναι και οι πιο μολυσμένες.


Η μελέτη πραγματοποιήθηκε με τη χρήση κάποιων φυσικών, χημικών και μικροβιολογικών παραμέτρων, όπως η θολερότητα του νερού, το pH (οξύτητα-αλκαλικότητα), τα φωσφορικά, το άζωτο, τα νιτρώδη και τα νιτρικά, και κυρίως τα κολοβακτηριοειδή και τα κολοβακτηρίδια που χρησιμοποιούνται σαν δείκτες μικροβιακής μόλυνσης. Η έρευνα διεξήχθη από την 1η Απριλίου έως τις 15 Μαΐου 2007 στις παράκτιες περιοχές του Αργοσαρωνικού, του Ευβοϊκού και του Κορινθιακού και τα αποτελέσματα της είναι τα εξής (δική μου παρατήρηση: γιατί να άλλαξε έκτοτε κάτι;):

Ακατάλληλες θαλάσσιες περιοχές:

  • Όλα τα λιμάνια, μόνιμα αγκυροβόλια, ναυπηγεία, διυλιστήρια, διαλυτήρια πλοίων κ.α.
  • Οι παραλίες από το Φάρο Αυλίδας μέχρι Χαλκούτσι (σε ποσοστό από 58% έως 80% στο Χαλκούτσι).
  • Οι παραλίες από το Χαλκούτσι έως τους Άγιους Αποστόλους (σε ποσοστό 11%).
  • Η περιοχή από τον Πειραιά έως το Καβούρι (σε ποσοστό έως 78%).
  • Η περιοχή του Σαρωνικού, από την Βουλιαγμένη έως το Σούνιο (σε ποσοστό έως 61%)
  • Στην Ανατολική Ακτή, από τον Σχινιά έως το Λαύριο, το 61% των ακτών κρίθηκε ακατάλληλο σε σύνολο 42 ακτών που αναλύθηκαν.
  • Στην Δυτική Ακτή, από το Πέραμα έως την Κόρινθο το 57% των ακτών κρίθηκε ακατάλληλο με την περιοχή από το 65ο χλμ. Αθηνών-Κορίνθου έως την παραλία Ποσειδώνιο να αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα (όλες οι παραλίες κατά μήκος κρίνονται ακατάλληλες).
  • Το λιμάνι της Ραφήνας, σε όλο το μήκος της εξωτερικής πλευράς του.
  • Η περιοχή Ασωπού ποταμού και 200 μέτρα εκατέρωθεν της εκβολής του.
Πιο συγκεκριμένα, εντελώς ακατάλληλες χαρακτηρίζονται οι παραλίες:

  • Φάρος Πολεμικό Ναυτικό, Αυλίδα – Νότιος Ευβοϊκός (και 100μ. μετά)
  • Δήλεσι, τέρμα παραλίας
  • Χαλκούτσι (όλες)
  • Παραλία Ωρωπού (και παραλία ξενοδοχείου Alkyonis)
  • Ακτή Θεμιστοκλέους, στον Πειραιά (Α’ και Β’)
  • Καστέλλα
  • Φλοίσβος
  • Εδέμ
  • Ακτή Αλίμου
  • Ακτή ΕΟΤ Αλίμου
  • Αγ. Κοσμάς
  • Αρχή παραλίας Γλυφάδας μέχρι την το τέλος της ακτής Καβουρίου (όλες οι παραλίες κρίθηκαν ακατάλληλες)
  • Όλες οι παραλίες από την αρχή μέχρι την ακτή της Βουλιαγμένης, στην Ωκεανίδα.
  • Στη Βάρκιζα ακατάλληλη κρίθηκε η παραλία μπροστά από τα Häagen-Dazs, στον ΕΟΤ και στην Έκθεση Λουλουδιών. Ακόμα, στην Σχολή Ιστιοσανίδας της πλαζ ΝΑΟΒΒ και στο τέρμα της Βάρκιζας.
  • Η παραλία μπροστά από το Γραφείο Αθλ. Οργανισμού του Δήμου Κωρωπιών.
  • Η παραλία του Αγ. Δημητρίου
  • Η αρχή της Γαλάζιας Ακτής στο Λαγονήσι.
  • Η παραλία στα Καλύβια.
  • Στην Εδέμ και την ΕΚΘΕ της Σαρωνίδας.
  • Το Μαύρο Λιθάρι στην Ανάβυσσο.
  • Η παραλία του Αγ. Νικολάου (Α’ και Β’).
  • Η Α' πλαζ της Φώκαιας.
  • Η Β' πλαζ στο Θυμάρι.
  • Όλες οι παραλίες από το Αθλητικό Κέντρο Σχινιά έως και το Ζούμπερι.
  • Το Κόκκινο Λιμανάκι.
  • Όλες οι παραλίες από τη Β’ πλαζ της Ραφήνας έως τη Λούτσα προς την Α’ πλαζ της Βραυρώνας.
  • Όλες οι παραλίες στο Αυλάκι και το Δασκαλιό.
  • Όλες οι παραλίες από το Πέραμα έως την Γ’ πλαζ Ελευσίνας.
  • Όλες οι παραλίες στη Νέα Πέραμο έως το λιμάνι που φεύγουν τα Ferry Boat για Σαλαμίνα.
  • Οι παραλίες στους Αγ. Θεοδώρους, από την Avin και μέχρι 500μ. μετά.
  • Από το 65ο χλμ. Αθηνών-Κορίνθου μέχρι το Ποσειδώνιο προς Λουτράκι.
Τι σημαίνει αυτό;

Ότι ενώ μέχρι τώρα ανησυχούσαμε για τις βλαβερές συνέπειες του ήλιου στο δέρμα μας, τώρα πια θα πρέπει να ανησυχούμε και για τα δερματολογικά προβλήματα που οι θάλασσες αυτές μπορούν να μας δημιουργήσουν. Η συνεχώς αυξανόμενη ρύπανση από λάδια και γράσα, οι δραματικές τιμές των νιτρικών και των φωσφορικών ρύπων που προέρχονται από λύματα, λιπάσματα και απορρυπαντικά και οι επικίνδυνες τιμές των κολοβακτηριδίων μετατρέπουν τις παραλίες αυτές σε εστίες μόλυνσης.

Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία κάθε χρόνο τα γυναικολογικά και δερματολογικά προβλήματα αυξάνονται εξαιτίας αυτής της μόλυνσης. Όταν βλέπουμε νερά που το χρώμα τους είναι βαθύ πράσινο ή που έχουν δείγματα πετρελαίου, λαδιών και αποβλήτων πρέπει να απομακρυνόμαστε γιατί οι βρωμιές αυτές μπορεί να προκαλέσουν μέχρι και καρκίνο της μήτρας, νεοπλασίες και χρόνιες δερματίτιδες.
Αποφύγετε, μάλιστα, να αναδεύετε τέτοιες θάλασσες που έχουν λάσπη στο βυθό, γιατί η ύπαρξή της υποδηλώνει την ύπαρξη μολύβδου και υδραργύρου και με την ανατάραξή της οι ουσίες αυτές μπορεί να εισέλθουν στον οργανισμό από το στόμα και τους πόρους του δέρματος.

Συμπέρασμα; Κρατήστε το δυνατό αντηλιακό, το καπελάκι και την ομπρέλα, πάρτε τα κουβαδάκια σας και τρέξτε σε… άλλη παραλία.


Επιμέλεια: Έλενα Μπούλια

30 May 2008

Βιονικό χέρι, όπως το «παραδοσιακό»!

...
Σε μεγάλη διεθνή έκθεση που διοργανώνεται στη Λειψία της Γερμανίας παρουσιάστηκε το εικονιζόμενο προσθετικό χέρι, το οποίο θεωρείται το πλέον προηγμένο που έχει κατασκευαστεί ως σήμερα. Τα άτομα στα οποία τοποθετείται το χέρι μπορούν να το κινούν με τη σκέψη τους και να κάνουν περίπλοκες κινήσεις -όπως για παράδειγμα να γράφουν- τις οποίες τα υπόλοιπα προσθετικά χέρια δεν μπορούν να κάνουν.

Το χέρι τοποθετείται με χειρουργική επέμβαση, ενώ είναι δυνατόν να τοποθετηθεί ειδικό γάντι-αντίγραφο του ανθρώπινου χεριού, ώστε να φαίνεται πιο φυσικό. Υπάρχουν και άλλα προσθετικά χέρια προηγμένης τεχνολογίας, κάποια από τα οποία ενώνονται με το νευρικό σύστημα και λειτουργούν με νοητικές εντολές. Όμως δεν μπορούν να κάνουν τόσο περίπλοκες ή δύσκολες κινήσεις όπως το γράψιμο, ενώ επίσης δεν διαθέτουν την εργονομία και την αισθητική του εικονιζόμενου προσθετικού μέλους.

(click)

29 May 2008

Πίσω στις παραδόσεις!

...
Ένας άνδρας, ντυμένος με ερυθροκίτρινο κοστούμι, παριστάνει τον διάβολο και πηδάει πάνω από μωρά για να τα προστατέψει από τα κακά πνεύματα (χμμμ, ο διάβολος προστατεύει από τα κακά πνεύματα; Να τον προτιμάμε άλλη φορά!)

Πρόκειται για μια
παράδοση που πραγματοποιείται εδώ και πολλούς αιώνες στην Ισπανία, στο πλαίσιο της χριστιανικής γιορτής των καθολικών, Corpus Christi.

Ευτυχώς, τα βρέφη απλώς βλέπουν κάτι να τους κρύβει τον ήλιο για μερικά δευτερόλεπτα. Με βάση άλλωστε τις δικές μας προλήψεις, θα έπρεπε ο άλτης να ξαναπεράσει σε αντίθετη κατεύθυνση από πάνω τους για να φύγει το «κακό» (Είναι οι «παραδόσεις του λαού» που λένε μερικοί!)

(Καθημερινή, 25/5/2008)

27 May 2008

Ακόμα δεν βγήκε από το αυγό

φωνάζει για φαγητό!



Γαύδος: Περιηγήσεις ιστορίας και περιβάλλοντος (2/2)

Δρ. Θόδωρος Κουσουρής
περιβαλλοντολόγος

(<<< αρχή)

Λόγω της γεω-τοπογραφικής και απομονωμένης θέσης του νησιού στη Μεσόγειο, έχουν εγκατασταθεί στη Γαύδο όργανα εξειδικευμένης τεχνολογίας που έχουν να κάνουν με το διάστημα, τη γεω-πληροφορική, τις θαλάσσιες τεχνολογίες κ.ά. Υπάρχουν δύο μόνιμοι δορυφορικοί σταθμοί GPS που παρακολουθούν με μεγάλη ακρίβεια τις μικρο-μετακινήσεις της Γαύδου. Εξάλλου, στην περιοχή Ρουσίδια, έχουν εγκατασταθεί συστήματα παγκόσμιου δορυφορικού εντοπισμού θέσης, δηλαδή βαθμονόμηση του τοπογραφικού στίγματος μέσω δορυφόρων, αλλά και για την παρακολούθηση της στάθμης των θαλασσών σε όλο τον πλανήτη. Επίσης, στην περιοχή Καραβέ λειτουργεί σταθμός για την παρακολούθηση παραμέτρων της θάλασσας, όπως είναι η παλίρροιες, το ύψος των κυμάτων, τα ρεύματα, η αλατότητα, η ταχύτητα των ανέμων και των ρευμάτων κ.ά. Έτσι, η Γαύδος αποτελεί σήμερα ένα από τους τρεις παγκόσμιους σταθμούς βαθμονόμησης γεωπληροφοριών μέσω δορυφόρων, αλλά και για τις κλιματικές αλλαγές του πλανήτη.

Εδώ στη Γαύδο, μπορείς να βρεις τον επίγειο παράδεισο, το διαφορετικό τρόπο ζωής. Και γίνεσαι ένα με τη φύση, την ιστορία και το σημερινό άνθρωπο. Όσο για τα παντοειδή αποθέματά της, σημαντικά και πολυάριθμα. Μεταξύ των άλλων, η μοναδικότητα στο τοπίο, οι ιδιαιτερότητες στο φυσικό περιβάλλον. Σαρακήνικο, Αγιάννης, Λαυρακάς, Κόρφος, Ποταμός, Πύργος, μερικές από τις πανέμορφες αμμουδιές. Γραφικοί οικισμοί στο Καστρί, Βατσιανά, Άμπελος, Ξενάκη, αλλά και πολλά πέτρινα Μετόχια σε όλο το νησί. Πλούσια τα ευρήματα της ιστορικής της διαδρομής, όπως είναι το Ρωμαϊκό υδραγωγείο, τα ελαιοπιεστήρια και πατητήρια, το αρχαίο λιμάνι στο Λαυρακά. Κέδρα, φώκιες, πεύκα, χελώνες, αβόρατοι, τρυγόνια, αγκίσταροι, σχίνα, θυμάρια, θρίμπες, μελίσσια, η αλυκή, οι αρόλιθοι και η Natura2000.

Εξάλλου, οι άγριες ομορφιές του νησιού, οι παραλίες και οι ακ
ρογιαλιές της με τους κρίνους της παραλίας και τα θαλασσόκεδρα που φτάνουν μέχρι τη θάλασσα, τα γαλάζια και διαυγή νερά της θάλασσας, τα υποθαλάσσια σπήλαια, αλλά και οι καταδεχτικοί κάτοικοί της δημιουργούν περιβάλλον και προϋποθέσεις για να προωθηθεί ο εναλλακτικός τρόπος ζωής που στηρίζεται στην αλληλεγγύη, στο σεβασμό, αλλά και σε συμπεριφορές τέτοιες όπου Άνθρωπος και Φύση ανέκαθεν συμπορεύονταν. Αλλά, και παραθεριστές που πραγματικά βλέπεις να σέβονται τον τόπο όπου θα περάσουν μερικές ανέμελες μέρες.

Η έκταση του νησιού είναι περίπου 33 τετραγωνικά χιλιόμετρα, η περίμετρός του 34 χιλιόμετρα και το μεγαλύτερο υψόμετρο φτάνει τα 386 μέτρα πάνω από τη μέση στάθμη της θάλασσας. Στα γεω-μορφολογικά χαρακτηριστικά της Γαύδου, τονίζονται τα σχετικά μικρά υψόμετρα, το τραπεζοειδές σχήμα της, οι μικρές κλίσεις των εδαφών της, οι ποικιλόμορφες ακτογραμμές της και οι εμφανείς έντονες διεργασίες της διάβρωσης, τόσο στη στεριά, όσο και στη θάλασσα. Οι εκτεταμένοι αμμόλοφοι αποτελούν το χαρακτηριστικό της βόρειας παραλίας της και εκτείνονται ακόμη και στην ενδοχώρα, καλύπτοντας μέρος των λόφων που περιβάλλουν τους όρμους και που καλύπτονται από μακία βλάστηση –κυρίως από κέδρους, σχίνους και λαδανιές, αλλά και φρύγανα, όπως θυμάρι, θρούμπη, αστοιβή.

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του καιρού στο νησί είναι οι ισ
χυροί άνεμοι που το δέρνουν σε όλη σχεδόν τη διάρκεια του χρόνου και δημιουργούν προβλήματα στη ναυσιπλοΐα, καθώς και οι συχνές χαμηλές ομίχλες, γνωστές και ως ‘’Προβέντζες’’ στο αρχιπέλαγος της Μεσογείου, που έρχονται σκεπάζουν τα πάντα και φεύγουν ξαφνικά. Αυτές φέρνουν αρκετή υγρασία, η οποία φαίνεται ότι συντηρεί την πλούσια βλάστηση του νησιού.

Όσοι είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν τη Γαύδο, αν μη τι άλλο, ένοιωσαν τη στοχαστική διάθεση να τους πλημμυρίζει αρκετά συχνά κατά την εκεί διαμονή τους. Συνομιλώντας με τους πρόσχαρους κατοίκους της, παρατηρώντας τη φύση, βλέποντας έστω και τα λιγοστά έργα υποδομής – επέκταση και βελτίωση του λιμανιού στο Καραβέ, υπόγειες δεξαμενές νερού, γεωτρήσεις πόσιμου νερού, προστασία και ανάδειξη του κεδρόδασους στο Σαρακήνικο, κ.ά. – και αναζητώντας το ρόλο και τη σημασία της περιβαλλοντικής και πολιτιστικής παρακαταθήκης της, δεν μπορείς να παραμένεις απαθής, είτε συγκαταλέγεσαι στους επισκέπτες του νησιού, είτε στους αναχωρητές του καλοκαιριού. Σε τούτη εδώ τη μοναδικότητα –φύσης, ιστορίας, τοπίου, ανθρώπων – παραμερίζεις τις απαισιόδοξες απόψεις, αλλά και τις μίζερες διακηρύξεις και τα θολά μηνύματα που κατά καιρούς μας σφίγγουν τις ψυχές, αν και είναι θεμιτό και ανθρώπινο να ζητάς επανειλημμένα καλύτερη ποιότητα ζωής σένα νησί στα πέρατα της Ελλάδας.

Και μερικοί από μας, μαζί με τους λιγοστούς μόνιμους κατοίκους της, θεωρούν την απομόνωση του νησιού πρόβλημα, όπως προβληματική είναι ακόμη η ηλεκτροδότηση, η ύδρευση και τα σκουπίδια, ενώ επιτακτική είναι η ανάγκη χωροταξικού σχεδιασμού. Η πολιτεία οφείλει να δώσει δυνατότητες στους σημερινούς κατοίκους να μείνουν στον τόπο τους εξασφαλίζοντάς τους ένα ικανοποιητικό επίπεδο ζωής. Ναι σε περισσότερη εναλλακτική ενέργεια, ναι σε περισσότερο πόσιμο νερό, ναι στην ανάπλαση μερικών από τα πέτρινα Μετόχια για οικοτουριστική εναλλακτική διαμονή, γιατί όχι και στην οργανωμένη εναλλακτική κατασκήνωση, στα οικολογικά μονοπάτια και στις διαδρομές μέσα στη φύση και στην ιστορία.

Να ένας ακόμη ελληνικός τόπος που έχει την ανάγκη φροντίδας, προσοχής και στήριξης. Επισκέπτες του νησιού, συλλέξτε ευωδιές, εικόνες και φρέσκο αέρα, κτίστε όνειρα και δημιουργήστε οράματα, γιατί οι καιροί είναι δύσκολοι και θα σας χρειαστούν πολλά από αυτά στο διάβα σας.

26 May 2008

Παρετυμολογική σημασία του ελληνικού «δίσεκτον»

...

Είναι κατανοητή η δεισιδαιμονική ανησυχία που δοκίμασαν όλοι οι λαοί της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας των Καισάρων όταν το 46 π.Χ. τους άλλαξαν το χρονικό ρυθμό με νέο Ημερολόγιο και με διπλή ημερομηνία (bis secta dies = δυο φορές έκτη ημέρα), που δεν ήταν η τωρινή πρόσθετη του Φεβρουαρίου, αλλά η 24η Φεβρουαρίου, 6 ημέρες πριν από την τότε Πρωτοχρονιά του Μαρτίου (ante Calendas Martii = πριν από τις Καλένδες Μαρτίου).

Η δεισιδαιμονία αυτή ενισχυόταν και από το γεγονός ότι ο Ρωμαϊκός Φεβρουάριος ήταν επίφοβος μήνας, αφού σ’ αυτόν έκαναν και «καθαρμούς» (februa). Στον Ελληνικό, όμως, κόσμο του Ρωμαϊκού Κράτους ο bissectus μήνας ή χρόνος ειπώθηκε και βίσεκτος (γραφόμενος έτσι και στα εκκλησιαστικά βιβλία), αλλά μεταγλωττίστηκε (σωστά) και στα ελληνικά ως «δίσεκτος», που ο λαός το έπιασε ως «δίσεχτος» και γρήγορα το συσχέτισε γλωσσικά με το «δύστυχος» και με όλο το πλήθος των δυσάρεστων λέξεων που αρχίζουν από δυσ- (δύσκολα, δυστυχισμένα κ.ά.)

Στην ελληνική λαογραφία δεν έχουμε μόνο έμμεσες μαρτυρίες, όπως αυτή που δίνει ο Ν. Πολίτης στις «Εκλογές των τραγουδιών» του:

«Κι εμπήκε χρόνος δίσεχτος και μήνας οργισμένος»
(Του νεκρού αδερφού, αρ. 92, στίχ. 19)

Έχουμε και άμεσες αντικαταστάσεις του δίσεχτου χρόνου με τον δύστυχο. Παραδείγματα από το ίδιο τραγούδι σε διαφορετικούς τόπους:

«τα ήρτε χρόνος δύστυχος, καιρός κατακαϊμένος»
(Λαογραφία Α, Ανατ. Θράκη)

«Πέρασαν χρόνια δύστυχα»
(Λαογραφία Β, Εύβοια)

Υπάρχει, δηλαδή, γλωσσικός λόγος να φοβάται ο ελληνικός λαός τους δίσεχτους χρόνους επειδή τους ακούει και ως δύστυχους.

Βλέπε και: Η Οδύσσεια των Ημερολογίων, των Σ. Θεοδοσίου και Μ. Δανέζη, καθηγητών Αστροφυσικής Πανεπ. Αθηνών.

Δ.Π.

Από το Ορόγραμμα, τεύχος 89

Η Merkel και η άλλη!

...
Στη φωτογραφία, αριστερά η καγκελάριος της Γερμανίας Angela Merkel ετοιμάζει τον καφέ που θα πιει και δεξιά διαβάζει ένα βιβλίο για τον εαυτό της. Μόνο που δεν πρόκειται για την κ. Merkel. Η εικονιζόμενη είναι σωσίας της καγκελαρίου, ονομάζεται Susanne Knoll, είναι δημοτική σύμβουλος στο Lübeck και ανήκει στο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα της SPD. Άμα έχεις τόσο κοινό πρόσωπο δεν είναι δύσκολο να βρεθούν 4-5 σωσίες και να σε γλιτώσουν από πολλά τρεχάματα!

(click)


25 May 2008

Γαύδος: Περιηγήσεις ιστορίας και περιβάλλοντος (1/2)

Δρ. Θόδωρος Κουσουρής
περιβαλλοντολόγος

Στ’ ανοιχτά από τη Χώρα Σφακίων και την Παλαιόχωρα, στο αρχιπέλαγος του Λιβυκού, βρίσκεται το νησί της Γαύδου. Το νησί της Καλυψώς και του Οδυσσέα, της Μινωικής κυριαρχίας, της Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής περιόδου, των Αράβων, των πειρατών και του Μπαρμπαρόσα, της Βυζαντινής εποχής, της Τουρκοκρατίας, το απομονωμένο νησί "κατάλληλο" κάποτε και για εξορίες και εκτοπίσεις σημαντικών, αλλά και απλών ανθρώπων που όμως κουβαλούσαν αγνές ιδεολογίες και αντιλήψεις.. Κατά την ιστορική πορεία του το νησί πήρε πολλά ονόματα, όπως Ωγυγία κατά τον Όμηρο, Κλαυδή ή Καύδη κατά την Ρωμαϊκή κυριαρχία –προς τιμή του αρμοστή που διοικούσε το νησί Μάρκο Ορβύλιο Κλαύδο και με αυτό το όνομα την αναφέρει και ο Απόστολος Παύλος το 64 μ.Χ. στις περιπέτειες του. Ο βυζαντινός αυτοκράτορας Λέων ΣΤ΄ ο Σοφός (886-912 μ.Χ.) το είχε ονομάσει με το σημερινό του όνομα, Γαύδος, ενώ κατά την Τουρκοκρατία (1665-1895 μ.Χ.), ονομάσθηκε Γότζο.

Αρχαιολογικά και άλλα ευρήματα φανερώνουν ότι το νησί της Γαύδου κατοικείται τουλάχιστον από τους νεολιθικούς χρόνους. Υπολείμματα Μινωικού πολιτισμού, καθώς και από την Ελληνιστική, Ρωμαϊκή και Βυζαντινή περίοδο έχουν βρεθεί στο νησί. Γραπτά κείμενα για την κατοίκηση της Γαύδου αναφέρονται από τους αρχαίους συγγραφείς Ηρόδοτο, Στράβωνα, Πτολεμαίο και Ιεροκλή. Στην περιοχή του Αη-Γιάννη και στον όρμο του Λαυρακά, βρέθηκαν λείψανα μεγάλης εγκατάστασης που άκμασε κατά τους ιστορικούς χρόνους (Ελληνιστική και Ρωμαϊκή περίοδο). Εξάλλου, το 1927 και το 1960 βρέθηκαν τμήματα επιγραφής στη δωρική κρητική διάλεκτο της εποχής χαραγμένης σε πωρόλιθο, αντίστοιχα στο Πραιτώριο της Γόρτυνας και σ’ ένα αγροτόσπιτο στην περιοχή Μεσσαράς του Ηρακλείου.

Έτσι, ήλθε στο φως η περίφημη "Συνθήκη", που συνυπογράφηκε μεταξύ Γορτυνίων και Καυδίων και που αποδεικνύει τη σχέση που υπήρχε ανάμεσα στην παντοδύναμη τότε Γόρτυνα και στην Γαύδο, τον 3ο αιώνα π.Χ. Σε ελεύθερη μετάφραση της επιγραφής αναφερόταν ότι οι Γορτύνιοι παραχωρούν στους κατοίκους της Γαύδου το δικαίωμα “να κατοικούν στο νησί τους ελεύθεροι και αυτόνομοι, με δικά τους δικαστήρια και νόμους, αλλά υποχρεούνται να ακολουθούν τους Γορτύνιους σε πόλεμο και σε ειρήνη και να καταβάλλουν το 1/10 από τα γεννήματα που παράγει η γη τους εκτός από τα ζώα, τα λαχανικά και την πρόσοδο των λιμένων, ενώ δίνουν κάθε χρόνο. Επίσης, οφείλουν να δίνουν κάθε χρόνο διακόσιους μεδίμνους από τους καρπούς του κέδρου (κεδροκούκια), αν η σοδειά είναι καλή και εξήντα μεδίμνους, αν η σοδειά δεν είναι καλή, καθώς και πέντε χιλιάδες χόες αλατιού από τη συνολική παραγωγή του νησιού. Το ανέκαθεν πολύτιμο αλάτι και το κεδρέλαιο, που χρησιμοποιούταν για τη συντήρηση των πλοίων και στη φαρμακευτική, ήσαν τα κύρια προϊόντα της Γαύδου, ενώ οι πρόσοδοι των λιμανιών ήταν η κύρια πηγή πλούτου.

Μεταξύ των ευρημάτων στο νησί αποτελούν ερωτηματικά οι μαρμάρινες κολώνες και τα ανάκλιντρα, καθώς και σκαλιστή απεικόνιση κληματαριάς σε μάρμαρο που βρέθηκαν μέσα σε μια σπηλιά στην περιοχή της Ερρικιάς. Η παράδοση θέλει αυτή τη σπηλιά να ήταν το βασίλειο της Καλυψώς. Κατ' άλλους, το βασίλειό της τοποθετείται στην περιοχή Λαυρακά, όπου εκεί έχουν εντοπισθεί πολλά αρχαιολογικά ευρήματα, θολωτοί, λαξευτοί τάφοι και το αρχαίο λιμάνι. Κατά τη Μινωική περίοδο το νησί υπαγόταν στην επικράτεια της Κνωσού και ευρήματα αποκαλύπτουν ότι την εποχή αυτή το νησί είχε μεγάλη παραγωγή σε σύκα, σταφύλια και λάδι. Σήμερα δεν υπάρχουν στο νησί ούτε και ελαιώνες, αλλά ούτε και αμπελώνες παρά μόνο ένας οικισμός με το όνομα Άμπελος.

Ένα άλλο σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα της Γαύδου είναι το ακέφαλο γυναικείο άγαλμα, που μετέφερε το 1865 στο Βρετανικό Μουσείο ο Άγγλος μηχανικός και περιηγητής Spratt και πιθανόν χρονολογείται στον 2ο μ.Χ. αιώνα. Με την κυριαρχία των Ρωμαίων, η Κρήτη, καθώς και όλη η Ελλάδα, παρακμάζει. Ξανασυναντάμε ιστορικά τη Γαύδο το 2ο μ.Χ. αιώνα, όταν ο αυτοκράτορας Αδριανός την παραχωρεί στη Σπάρτη. Κατά την περίοδο της κυριαρχίας των θαλασσών από τους Άραβες και τους πειρατές, η Γαύδος δεν αναφέρεται πουθενά για να εμφανιστεί και πάλι πολύ αργότερα, κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας. Τότε ανοίγουν και πάλι οι θαλάσσιοι δρόμοι στο Κρητικό και Λιβυκό Πέλαγος και το νησί ξαναγίνεται εμπορικός σταθμός. Οι πειρατικές επιδρομές όμως εμποδίζουν τη μόνιμη κατοίκησή της, ενώ τα σχέδια των Ενετών για οχύρωσή της δεν εκπληρώθηκαν ποτέ.

Η Γαύδος κατοικείται από την προϊστορική περίοδο και τούτο αποδεικνύεται από τα αρχαιολογικά ευρήματα. Μεταξύ των άλλων υπάρχουν ερείπια από υδραγωγείο και ένα καμίνι που χρησιμοποιούνταν για την εκμετάλλευση του σιδηρομεταλλεύματος. Θραύσματα του μεταλλεύματος συναντώνται και σήμερα στα μονοπάτια της περιοχής και πιστεύεται ότι κατά τη ρωμαϊκή εποχή, έγινε μια μεγάλη αποδάσωση της Γαύδου, όταν τα δένδρα της χρησιμοποιήθηκαν ως καυσόξυλα για τα καμίνια της παραγωγής σιδήρου. Ο σίδηρος εξαγόταν από το αρχαίο λιμένα του Λαυρακά που σήμερα βρίσκεται τρία μέτρα κάτω από τη θάλασσα. Στην περιοχή του Αη-Γιάννη, νοτιοανατολικά από το Λαυρακά, βρίσκονται τα ερείπια πόλης από την πρώτη βυζαντινή περίοδο που εικάζεται ότι αριθμούσε 8.000 κατοίκους, ενώ η σπουδαιότητα της Γαύδου μαρτυρείται και από το γεγονός ότι είχε δικό της επίσκοπο.

Ωστόσο, τα σημάδια της αδιάλειπτης κατοίκηση της Γαύδου από τους νεολιθικούς χρόνους, αλλά και το σημερινό μαγευτικό περιβάλλον της δημιουργούν υποχρεώσεις για όσους την επισκέπτονται, καθώς η μικρή κοινωνία της αποτελεί υπόδειγμα πως μπορεί – απομονωμένη τους περισσότερους μήνες του χρόνου– να ευημερεί, να δέχεται καλόκαρδα τους πολυάριθμους επισκέπτες της, να υπομένει τις όποιες δυσκολίες διαβίωσης, να δένεται στενά με τη Φύση και τη λιγοστή παραγωγική γη, τις περιορισμένες σοδιές και το ζωικό κεφάλαιο. Να τα καταφέρνει με αξιοπρέπεια, αλλά χρειάζεται τη συνεχή προσοχή του κράτους, που να δείχνει έμπρακτα ότι τουλάχιστον δεν ξεχνά τους Ακρίτες του. Η Γαύδος είναι ένα από τα πιο πολύτιμα τμήματα της ελληνικής γης που όλοι οφείλουμε να την αγκαλιάζουμε, να την προστατεύουμε και να τη στηρίζουμε με κάθε τρόπο.

24 May 2008

Εκκλησιαστική περιουσία με τουρκόχαρτα

Νεφελώδες ιδιοκτησιακό καθεστώς για 1 εκατ. στρέμματα



Ένα μεγάλο ζήτημα που απασχολεί την Εκκλησία και προσωπικά τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο, καθώς βρίσκεται σε εκκρεμότητα εδώ και 20 χρόνια, είναι το θέμα της μοναστηριακής περιουσίας.

Η περιουσία αυτή δεν εμπίπτει στις προς αξιοποίηση εκτάσεις μέσω του real estate, αλλά το ιδιοκτησιακό καθεστώς για περισσότερα από 1 εκατομμύριο στρέμματα γης παραμένει νεφελώδες, καθώς αποτελούν διαφιλονικούμενες εκτάσεις ανάμεσα στις μονές και στην Πολιτεία, η οποία ζητεί εκτεταμένο λόγο διαχείρισης, σύμφωνα και με τις προβλέψεις των τελευταίων -ανενεργών- σχετικών νόμων 1700/1987 και 1811/1988.

Κοινός παρονομαστής στις περισσότερες από τις διεκδικήσεις στο σύνολο της επικράτειας είναι η επίκληση από πλευράς μονών ειδικών σουλτανικών φιρμανίων της οθωμανικής περιόδου, τα οποία σε πλείστες περιπτώσεις δεν έχουν ανευρεθεί ή έχουν καταστραφεί, για παραχώρηση των επίμαχων περιοχών στη διάθεση των μοναστηριών. Επίσης μεγάλο τμήμα των εκτάσεων, που αξιοποιούνται είτε για αγροτικές καλλιέργειες είτε ως βοσκότοποι, αποκτήθηκαν, σύμφωνα με τις μονές, από δωρεές πιστών ή αποτελούσαν περιουσία μοναχών που την παρέδωσαν στη διοίκηση της μονής (πλήρες κείμενο >>>).


(ΤΟ ΒΗΜΑ, 21/5/2008)

Εγώ αναρωτιέμαι, τί λόγους είχαν οι σουλτάνοι να κάνουν δωρεές (λες και ήταν δικά τους τα κτήματα) στα μοναστήρια και τους μοναχούς. Σίγουρα υπήρχαν κάποια ανταλλάγματα υποταγής και συνεργασίας, αλλιώς πρέπει να υποθέσουμε ότι οι σουλτάνοι και οι παρατρεχάμενοί τους ήταν χαζοί και οι «πανέξυπνοι» καλόγεροι υπέκλεπταν την υπογραφή τους!

Δωρεάν Διαδικτυακό εργαλείο της LEXICON Α.Ε.

Διευκολύνει την ορθή εφαρμογή του προτύπου ΕΛΟΤ 743 (ISO 843)


H μεταφραστική εταιρεία LEXICON Α.Ε. – που κατ’ επανάληψιν έχει υποστηρίξει, ως χορηγός, τα Συνέδρια της ΕΛΕΤΟ – έχει αναπτύξει ένα εργαλείο εφαρμογής των κανόνων μεταγραφής των ελληνικών χαρακτήρων με λατινικούς σύμφωνα με το Ελληνικό Πρότυπο ΕΛΟΤ 743 (που είναι ταυτόσημο με το Διεθνές Πρότυπο ISO 843). Η χρήση του εργαλείου αυτού διατίθεται δωρεάν στην ιστοσελίδα:

http://www.lexicon.com.gr/el/tools/elot743.php

Μπείτε, γράψτε το ελληνικό κείμενο που θέλετε, επιλέξτε: «Μεταγραφή σε ΕΛΟΤ 743» και το κείμενό σας μεταγράφεται αυτόματα σε λατινικούς χαρακτήρες.

Σημειώνουμε ότι η εφαρμογή του ΕΛΟΤ 743 στις νέες ταυτότητες και διαβατήρια διέπεται από το ΦΕΚ Β1440/18-10-2005 το οποίο προβλέπει (Άρθρο 2) επί λέξει τα εξής:

«...Το επώνυμο, το όνομα και το όνομα πατέρα αναγράφονται και με λατινικούς χαρακτήρες, με μεταγραφή σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛ.Ο.Τ. 743 που καθορίζεται από τη ΔΙΕΜ Φ. 06.5/Α 12167 από 28.9.1983 απόφαση του Υπουργού Προεδρίας της Κυβέρνησης (ΦΕΚ Β΄ - 579). Τα ως άνω στοιχεία αναγράφονται κατά παρέκκλιση του προτύπου αυτού, μετά από αίτημα του ενδιαφερομένου, όπως αυτά είναι εγγεγραμμένα σε προηγούμενο ταξιδιωτικό ή άλλο έγγραφο ημεδαπής ή αλλοδαπής αρχής το οποίο ο αιτών υποχρεούται να επιδείξει. Η αρχή έκδοσης τηρεί φωτοαντίγραφο του εγγράφου αυτού μαζί με τα λοιπά δικαιολογητικά...».

Ώστε, με την παραπάνω διαδικασία, αν έχετε ήδη καθιερωμένη λατινογράφηση του ονόματός σας (π.χ. σε επίσημα έγγραφα, πτυχία, λογαριασμούς κ.ά.) δεν θα υποχρεωθείτε να την αλλάξετε!

Κ.Β.

Από το Ορόγραμμα, τεύχος 89

23 May 2008

Ανατροπές

Πάνε οι εποχές που δίπλα στους κληρικούς στεκόντουσαν μεσήλικες «παραδοσιακές» κυρίες, με ίσια παπούτσια, μακριά φούστα, μέχρι τον αστράγαλο, γυαλάκια στα μάτια και κότσο τα μαλλιά στην κεφαλή - εν ολίγοις: θεούσες. Φευ παρήλθον, οι χρόνοι εκείνοι!

Τώρα φοράνε (και πρόωρα) μίνι φουστάνι, 10 πόντους τακούνι και έχουν πάντα κατάξανθα μαλλιά. Τί τραβάνε κι αυτοί οι κληρικοί που δεν μπορούν ούτε έναν αγιασμό να κάνουν με την ησυχία τους... Μάρτυρες έχουν γίνει!


(click)




Μια προτομή του Ιούλιου Καίσαρα

...
Πώς να έμοιαζε άραγε ο Ιούλιος Καίσαρας; Την απάντηση έρχεται να δώσει η ανακάλυψη μιας «ρεαλιστικής», σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρχαιολόγων, προτομής του Ρωμαίου αυτοκράτορα η οποία θεωρείται ότι λαξεύτηκε όσο ο ίδιος βρισκόταν εν ζωή. Η μαρμάρινη προτομή, η αρχαιότερη που απεικονίζει τον Καίσαρα και έχει βρεθεί ως σήμερα, ανελκύστηκε από τον πυθμένα του ποταμού Ροδανού στην Αρλ της Γαλλίας, από δύτες.

Οι επιστήμονες που εξέτασαν το σπάνιο εύρημα εκτιμούν ότι ο Ρωμαίος αυτοκράτορας παρουσιάζεται γύρω στην ηλικία των 50 ετών, με αραιά μαλλιά και ρυτίδες. Η εικόνα δεν θυμίζει σε τίποτε τις ένδοξες, δαφνοστεφανωμένες παραστάσεις του Ιουλίου Καίσαρα που είχαν διασωθεί μέχρι πρότινος. «Είναι η μοναδική γνωστή προτομή του Καίσαρα εν ζωή» δήλωσε ο Λυκ Λονγκ, αρχαιολόγος του υπουργείου Πολιτισμού της Γαλλίας. Χρονολογείται μεταξύ 49 και 46 μ.Χ. την περίοδο κατά την οποία ο Ιούλιος Καίσαρας ίδρυσε τη ρωμαϊκή αποικία της Αρλ, ως ένδειξη τιμής προς τους κατοίκους της πόλης για τη βοήθειά τους στην κατάκτηση της παρακείμενης Μασσαλίας.

Όπως εκτιμά ο κ. Λονγκ, η προτομή, από την οποία έχει σπάσει ελαφρώς η μύτη, ενδέχεται να πετάχτηκε στον Ροδανό αμέσως μετά τη δολοφονία του Καίσαρα από τον Βρούτο το 44 μ.Χ., όταν «τα πολιτικά πράγματα στη Ρώμη είχαν αλλάξει και δεν ήταν πλέον καλή ιδέα να δείχνει κανείς την υποστήριξή του προς τον Ιούλιο Καίσαρα». Ήταν άλλωστε σύνηθες για τους κατοίκους αρχαίων πόλεων να ρίχνουν τα ανεπιθύμητα αντικείμενα σε ποτάμια. Οι ειδικοί συμφωνούν ότι η κεφαλή, σε φυσικό μέγεθος, ταιριάζει αρκετά με το γνωστό επισήμως πορτρέτο του Καίσαρα, όπως εικονίζεται σε νομίσματα που κατασκευάστηκαν όσο ήταν εν ζωή.

«Πρόκειται για νέα αναπαράσταση, με τον ρεαλισμό της περιόδου,πριν από τις συμβατικές αναπαραστάσεις του Καίσαρα με χαρακτηριστικά θεού», όπως αναφέρει ο Μισέλ Λ' Ουρ, διευθυντής του Ινστιτούτου Υποθαλάσσιας Αρχιτεκτονικής της Γαλλίας. Και τονίζει: «Ο Καίσαρας έχει ψηλό λαιμό, ρυτίδες που αποκαλύπτουν την ηλικία του, το μήλο του Αδάμ που εξέχει, ψηλό και φαρδύ μέτωπο και εμφανή σημάδια φαλάκρας». «Είναι πολύ καλά διατηρημένη» λέει ο κ. Λ' Ουρ, ο οποίος είπε ότι η προτομή εμφανίστηκε εξαιτίας της μετακίνησης λάσπης στον πυθμένα του ποταμού Ροδανού.


(ΤΟ ΒΗΜΑ, 16/5/2008)

Διαχρονική οπισθοδρομικότητα

Κάψιμο βιβλίων


Ο επί 20 χρόνια υπουργός πολιτισμού (!!) της Αιγύπτου, Φαρούκ Χόσνι, ανακοίνωσε στους Αιγυπτίους ότι θα κάψει «βιβλία Ισραηλινών». Όταν τον κατηγόρησαν ότι είναι προσωπικά υπεύθυνος, επειδή βρέθηκαν στην «Εθνική Βιβλιοθήκη» της χώρας τρία (3) ολόκληρα βιβλία από το Ισραήλ. Αντί να πει στους κατηγόρους του ότι είναι άθλιοι σκοταδιστές και αντιγραφείς των ιεροεξεταστών του μεσαίωνα, των φασιστών απανταχού της υδρογείου και όλων των οπισθοδρομικών της εποχής μας (κάτι προς Θεσ/νίκη σκέφτηκα!), δήλωσε με εμβρίθεια: «Αναζητείστε τα βιβλία και, αν πράγματι υπάρχουν, θα τα κάψω μπροστά στα μάτια σας».

Ούτε καν να ρωτήσει, τί περιείχαν αυτά τα βιβλία, ίσως κάποια οικονομική θεωρία για την ανάπτυξη υπανάπτυκτων χωρών, όπως η Αίγυπτος, ίσως κάποιες εξελίξεις στη Φυσική ή στη Βιολογία, ίσως κάποια θεραπεία για την ίαση ασθενειών, ίσως κάποια ποιήματα για την κατάργηση των πολέμων και την κατάληψη ξένων εδαφών, ίσως... ίσως... Τίποτα δεν τον ενδιέφερε: το γεγονός ότι ήταν από το Ισραήλ τα βιβλία, ήταν επαρκέστατο στοιχείο για να καούν.

Και μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια ακόμα: Ο κ. Χόσνι είναι υποψήφιος για τη θέση του Γ.Γ. της UNESCO! Ίσως αναλάβει πράγματι τη θέση (θα τον ψηφίσουμε κι "εμείς" αφού εκπροσωπεί φίλη χώρα!), οπότε θα έρθει από δω να μας μιλήσει για τον πολιτισμό και τη σημασία των τεχνών και των γραμμάτων.

22 May 2008

Αρχαία Ελλάδα & Χριστιανισμός

Διάλογος για τις σχέσεις των δυο κόσμων στο Megaron Plus



Οι πανεπιστημιακοί Κυριάκος Τσαντσάνογλου και Μιχάλης Κοπιδάκης παρακολουθούν τις μεταμορφώσεις των αρχαίων θεών στην εποχή του μονοθεϊσμού.
Πέμπτη 22 Μαΐου 2008, Ώρα έναρξης 7 μ.μ.
Αρχαία Ελλάδα & Χριστιανισμός είναι ο τίτλος του διαλόγου που θα έχουν οι καθηγητές, Kυριάκος Τσαντσάνογλου και Μιχάλης Κοπιδάκης, στις 22 Μαΐου, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Megaron Plus. Με την εκδήλωση αυτή ανοίγει ο Κύκλος των φιλοσοφικών διαλόγων που θα πραγματοποιηθούν στο Μέγαρο Μουσικής, με την επιμέλεια του καθηγητή Μιχάλη Ζ. Κοπιδάκη.

Ο Κυριάκος Τσαντσάνογλου, ομότιμος καθηγητής κλασικής φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, θα μιλήσει για τον «Oρφικό πάπυρο του Δερβενίου», ενώ ο Μιχάλης Κοπιδάκης, καθηγητής κλασικής φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, θα παρακολουθήσει με την ομιλία του την εξέλιξη του θεού Πάνα στην Αρχαία Ελλάδα και τις συμβολικές μεταμορφώσεις του κατά τους χριστιανικούς χρόνους. Ο τίτλος της ομιλίας του είναι "Πέθανε πράγματι ο Μέγας Παν;"

Ο διάλογος των δύο πανεπιστημιακών καταπιάνεται ουσιαστικά με τις περίπλοκες και αντιφατικές σχέσεις Αρχαίου Κόσμου και Χριστιανισμού και επισημαίνει ορισμένους από τους λόγους για τους οποίους οι θεοί των Ελλήνων επέζησαν και κατά την Χριστιανική εποχή. Σε κλίμα μιας αυστηρής μονοθεϊστικής αντίληψης και έντονης σύγκρουσης με τον πολυθεϊκό αρχαίο κόσμο, η τέχνη και η φιλοσοφία περιέθαλψαν τους αρχαίους θεούς, όπως άλλωστε, και το σχολικό πρόγραμμα, το οποίο βασιζόταν, στην Ανατολή στον Όμηρο και στη Δύση στον Βιργίλιο. Τα ποιητικά αυτά κείμενα υπήρξαν ταυτόχρονα και μυθολογικά εγχειρίδια που έγιναν απαραίτητα στοιχεία του εκπαιδευτικού κανόνα. Παράλληλα, αυτός ο κόσμος του ενός και μοναδικού θεού, που είχε άμεσα ιστορικά και πολιτισμικά σύνορα με τον πολυθεϊκό, ήταν αναπόφευκτο να οικειοποιηθεί σχήματα από την ελληνική σκέψη και τους ελληνικούς λατρευτικούς τρόπους και να τα μεταπλάσει στο νέο πλαίσιο της μεταφυσικής αφήγησης. Ο Πάπυρος του Δερβενίου, ο μοναδικός πάπυρος που σώθηκε σε ελληνικό έδαφος, θεωρείται το αρχαιότερο γραπτό κείμενο της δυτικής παράδοσης και εκτιμάται ότι γράφτηκε σε πάπυρο τον 4ο π.Χ. αιώνα. Βρέθηκε το 1962, καμένος, στην παχιά στρώση στάχτης που κάλυπτε τον κιβωτιόσχημο τάφο στο Δερβένι. Περιέχει ένα αλληγορικό φυσικό υπόμνημα σε ένα κοσμογονικό ποίημα που αποδίδεται στον Ορφέα.

Πρόκειται ουσιαστικά για σχόλιο στο οποίο αναλύεται η άποψη των ορφικών για την κοσμογονία, τη θεογνωσία και τις θρησκευτικές τελετές. Το κείμενο επαναφέρει το πρόβλημα των σχέσεων φιλοσοφίας και θρησκευτικότητας και το διατρέχει η έμμεση πεποίθηση για την ύπαρξη ενός και μοναδικού θεού ως δημιουργού. Οι πολλοί θεοί αναφέρονται με το όνομά τους και παρουσιάζονται ως μια γενεαλογία στην οποία κάθε θεϊκή γενιά αντιστοιχεί σε μια φυσική εξέλιξη. Αντίγραφο του Παπύρου βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.


Ο Πάν υπήρξε ένας τοπικός θεός της Αρκαδίας, μισός άνθρωπος και μισός τράγος, προστάτευε τους ποιμένες, τους γεωργούς και τους αλιείς. Ήταν ερωτικά άτυχος και παρηγοριόταν παίζοντας τον επτάστομο αυλό του. Η συνοδεία του ήταν οι νύμφες, οι αμαδρυάδες, οι σάτυροι και οι σειληνοί. Ο Πλούταρχος αναγγέλλει με μια παράξενη θαλασσινή ιστορία το θάνατό του: οι επιβάτες ενός εμπορικού πλοίου που έπλεε προς την Ιταλία άκουσαν μια νύχτα στους Παξούς ότι ο Μέγας Παν πέθανε. Ο θεός όμως δεν είχε πεθάνει!

Κατά την εποχή του Χριστιανισμού έζησε δυο ζωές: ως πρότυπο της παράστασης του διαβόλου στην εικονογραφία και ως πνεύμα της υπαίθρου, σύμβολο ζωικής πληρότητας και αλληγορία του πρακτικού βίου. Κορυφαία ονόματα της ευρωπαϊκής ποίησης, ζωγραφικής και μουσικής εμπνεύστηκαν από τον τραγοπόδη θεό έργα σημαντικά και ιδιαίτερα κατά την Αναγέννηση, αλλά και αργότερα, όταν ο αρχαίος κόσμος τροφοδότησε το όραμα ενός κόσμου μακρινού και γι αυτό ιδανικού.

Ο Κυριάκος Τσαντσάνογλου γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1935 και σπούδασε στην Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ, όπου δίδαξε Αρχαία Ελληνική Φιλολογία, σε διάφορες πανεπιστημιακές βαθμίδες, από το 1960 μέχρι την αφυπηρέτησή του το 2003. Μελέτησε αρχικά το λεξικό του Πατριάρχη Φωτίου και αργότερα εξέδωσε τα αποσπάσματα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας που εμπεριέχονται στο έργο αυτό. Τον απασχόλησε ιδιαίτερα η αρχαία ελληνική ποίηση που σώζεται αποσπασματικά σε παπύρους και επιγραφές ή μέσα στο έργο άλλων συγγραφέων. Ειδικότερα έχει ασχοληθεί με προβλήματα της αρχαϊκής ποίησης, της Αττικής τραγωδίας και της ελληνιστικής ποίησης. Μελέτησε και εξέδωσε τον Πάπυρο του Δερβενίου.

Ο Μιχάλης Κοπιδάκης σπούδασε κλασσική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και της Χαϊδελβέργης. Από το 1975 ως το 1998 υπηρέτησε στο Φιλολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Από το1998 διδάσκει Αρχαία Ελληνικά και Συγγραφική στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Για πολλά χρόνια τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώθηκαν στην υφολογική ανάλυση και στο θρησκειολογικό υπόβαθρο της μετάφρασης των Εβδομήκοντα, της Καινής Διαθήκης και της Ελληνόφωνης Ιουδαϊκής Γραμματείας. Μελέτησε ιδιαίτερα φαινόμενα «συγκριτισμού», δηλαδή πως από ετερόκλητα στοιχεία συγκροτείται ένα λογοτεχνικό κείμενο και κατ’ επέκταση μια θρησκευτική δοξασία. Από τις αναλύσεις αυτές καταδεικνύονται οι οφειλές του Ιουδαϊσμού κατά την ελληνιστική περίοδο και του χριστιανισμού στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό.

21 May 2008

Βιβλία, βιβλία

Παρουσίαση του νέου βιβλίου της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη:

20 May 2008

Πυρκαγιά στη Φιλαρμονική του Βερολίνου

Από εργασίες ηλεκτροσυγκολλήσεως ξεκίνησε μια πυρκαγιά και οδήγησε στη διακοπή συναυλίας στην ιστορική «Φιλαρμονική του Bερολίνου» (Berliner Philharmonie).

(click)

Τα σύμπαντα...

...
Με αφορμή ερώτημα του μέλους της ΕΛΕΤΟ καθηγητή Σ.Φρ. σχετικά με τον ελληνικό ισοδύναμο όρο του αγγλικού multiverse (λατ. multiversum) για τα πολλαπλά, ίσως άπειρα, σύμπαντα για τα οποία μιλάνε οι σημερινές θεωρίες «των πολλών συμπάντων» και αν θα έπρεπε σήμερα να λέμε σύμπαν το σύνολο των συμπάντων αυτών, το ΓΕΣΥ υιοθέτησε τα παρακάτω:

Ένας ορισμός της έννοιας είναι ο ακόλουθος:

The multiverse (or meta-universe) is the hypothetical set of multiple possible universes (including our universe) that together comprise all of physical reality. The different universes within a multiverse are called parallel universes (en.wikipedia.org/wiki/Multiverse (science)

Το λατινικό uni-versum (unus + παθ. μετ. του ρήματος vertere = (περι)στρέφω, μεταφράζω, μετατρέπω) ελεύθερα σημαίνει «(όλα) ως ένα» σημαίνει δηλαδή ενότητα, δηλ. το σύνολο όλων των υπαρκτών πραγμάτων ως ένα.

Κατ’ αναλογίαν το multi-versum (που δεν το έβγαλαν βέβαια οι λατίνοι, αλλά είναι νεολατινικό) θα σημαίνει «(όλα) ως πολλά», δηλαδή όλα υπάγονται σε πολλά. Στην ουσία, όμως, σύμφωνα και με τον παραπάνω ορισμό, το multiversum αποδίδει την ατομική έννοια[1] «multi-universum» (κι ας μην χρησιμοποιείται αντίστοιχος όρος) αφού αποτελείται από πολλά σαν αυτό που ως τώρα λεγόταν και θεωρούνταν universum.

Το ελληνικό σύμπαν (ουδέτερο του επιθέτου σύμπας (= συν + πας) = όλος μαζί) σημαίνει επίσης ενότητα.

Στο Ίντερνετ είναι διαδεδομένη η απόδοση του multiverse με τον όρο πολυσύμπαν, που σύμφωνα με τον ορισμό του multiverse είναι κατ’ αναλογίαν εύστοχο: αποτελείται από πολλά σαν αυτό που ως τώρα (με την κλασική θεώρηση) λέγαμε σύμπαν (μόνο που τώρα πλέον καθένα από αυτά είναι – σύμφωνα με αυτές τις θεωρίες – υποσύνολο του νέου «σύμπαντος» δηλαδή του πολυσύμπαντος.

Λογικά, δημιουργεί μικρότερο πρόβλημα η απόδοση μετασύμπαν (όπως λέγεται και στα αγγλικά παραπάνω ως συνώνυμο: meta-universe).

Συνοψίζοντας, κατ’ αναλογίαν προς τους λατινικούς και αγγλικούς όρους, φαίνονται αναπόφευκτες οι αντιστοιχίες του παρακάτω πίνακα:


Λατινικός όρος Αγγλικός όρος Ελληνικός όρος
universum universeσύμπαν
multiversummultiuniverse,
meta-universe
πολυσύμπαν, μετασύμπαν

ΣΗΜΕΙΩΣΗ – Εάν δεν δεσμευόμασταν καθόλου από τους ξενόγλωσσους όρους, θα ήταν ορολογικά ορθότερο να κάνουμε (αυτό, εξάλλου, που θα έπρεπε να κάνει και ο ξενόγλωσσος ονοματοθέτης, αλλά δεν το έκανε):

διεύρυνση της έννοιας «σύμπαν» (και κατασήμανσή της με τον ίδιο όρο σύμπαν) ώστε αυτή να καλύπτει κάθε τι που θεωρούμε σήμερα ότι υπάρχει (δηλαδή αυτό που λέγεται σήμερα multiversum)

αναβαπτισμό της (ως τώρα) στενής έννοιας «σύμπαν» με έναν άλλο όρο που δεν θα σήμαινε πια «όλα» αλλά «μέρος του συνόλου όλων», π.χ. με τον όρο υποσύμπαν και

καθιέρωση των ισοδυναμιών:


Λατινικός όρος Αγγλικός όρος Ελληνικός όρος
universum universeυποσύμπαν
multiversummultiuniverse,
meta-universe
σύμπαν

Όμως, με δεδομένους, πλέον, τους ξενόγλωσσους όρους της πρωτογενούς οροδοσίας γίνεται εύκολα αντιληπτή η σύγχυση την οποία θα προκαλούσαν οι παραπάνω ισοδυναμίες...

Κ.Β.


[1] Υπενθυμίζεται ότι ατομική έννοια είναι η έννοια που καλύπτει (περιλαμβάνει στο πλάτος της) ένα μόνο αντικείμενο.

Από το Ορόγραμμα, τεύχος 89

.

19 May 2008

Απόλλων του Kassel

...

Ο Απόλλων του Kassel (πόλη της κεντρικής Γερμανίας) είναι αντίγραφο αρχαίου ελληνικού αγάλματος του Φειδία που δημιουργήθηκε το 2ο αιώνα μ.Χ. από ένα άγνωστο Ρωμαίο γλύπτη. Υπάρχουν ακόμα περισσότερα από 20 όμοια ρωμαϊκά αντίγραφα, από τα οποία αυτό στο μουσείο του Kassel είναι το αρτιότερα διατηρημένο.

Το γεγονός ότι υπάρχουν τόσα πολλά αντίγραφα, βεβαιωμένα από απεικονίσεις σε νομίσματα και περιγραφές σε κείμενα, δείχνει ότι το πρωτότυπο πρέπει να ήταν διάσημο και κάθε γλύπτης της ρωμαϊκής εποχής φιλοδοξούσε να δημιουργήσει ένα ακριβές αντίγραφο.

Το άγαλμα μοιάζει πολύ με ανάλογο άγαλμα του Φειδία (500-432 π.Χ.) που ήταν τοποθετημένο στον Παρθενώνα και έχει περιγράψει ο Παυσανίας. Γι' αυτό εικάζεται ότι ο πρωτότυπος Απόλλων ήταν έργο του μεγάλου αυτού Έλληνα γλύπτη.

Το συγκεκριμένο ρωμαϊκό αντίγραφο που εκτίθεται τώρα στο Kassel βρέθηκε το έτος 1721 σε εσοχή μιας ρωμαϊκής βίλας, η οποία πιθανόν να ανήκε αρχικά στον αυτοκράτορα Δομιτιανό. Καμιά πενηνταριά χρόνια αργότερα αγοράστηκε το άγαλμα από τον δούκα Φρειδερίκο ΙΙ και εγκαταστάθηκε το έτος 1779 στο μουσείο της πόλης Kassel. Από το 1974 μεταφέρθηκε και εκτίθεται στον πύργο
Wilhelmshöhe της ίδια πόλης.

18 May 2008

Αγαπημένε μου ... σύζυγε

10. Οι Υπόλοιποι

της Ισμήνης


Αγαπημένοι υπόλοιπου σύζυγοι, τωρινοί, πρώην, μελλούμενοι, πάντως αγαπημένοι με την ευρύτερη έννοια. Σας αγαπάμε, σας πονάμε, σας νοιαζόμαστε αλλά και ταυτόχρονα θέλουμε να σας σκοτώσουμε. Μεταξύ αστείου και σοβαρού, όλες οι κατά πολλά χρόνια παντρεμένες λοξοκοιτάνε με ζήλια τις πρόσφατες χήρες.

Μαζί ενωθήκαμε, κάναμε παιδιά και μαζί συνεχίζουμε, όσες αντέχουμε βέβαια, να είμαστε μαζί. Είναι αλήθεια ότι κάπως αλλιώς σας γνωρίσαμε και κάπως αλλιώς μας προκύψατε. Τι να γίνει, δεν είμαστε της κατηγορίας γκόμενας, με συνάντηση 2–3 ώρες την εβδομάδα, που εκεί βγάζετε τον καλύτερο εαυτό σας και είσαστε πάντα αγαπητοί και επιθυμητοί! Εμ βέβαια, μέσα σε 2-3 ώρες τι να πρωτοκάνεις; Να κάνεις έρωτα, να μιλήσεις, να φιλήσεις, να αστειευτείς; Πάει πέρασε ο χρόνος, αλλά έτσι είστε πάντα μέσα στην καρδιά της και ζηλεύει εμάς που είμαστε το λιμάνι. Δεν ξέρει όμως ότι τα λιμάνια δέχονται όλων των ειδών τα πλοία που πάνε να αράξουν με όλες τις συνθήκες και όλα τα φορτία που μεταφέρουν.

Περιέγραψα όσους χαρακτήρες ανδρών ήρθαν στο μυαλό μου και, σίγουρα, υπάρχουν κι άλλοι, καλύτεροι και χειρότεροι. Κάπου ανάμεσα σε αυτούς μπορεί να αναγνωρίσατε κάποιο στοιχείο από εσάς ή κάποιον φίλο, αδερφό ή γείτονα.

Μην το παίρνετε κατάκαρδα, κανείς δεν είναι τέλειος, απλά προσπαθήστε να γίνετε καλύτεροι, όχι μόνο για εμάς, αλλά για να αισθάνεστε και εσείς καλύτερα.

Με πολύ αγάπη Ισμήνη

17 May 2008

Η πρόθεση «αμφί»

...

Στη Νεοελληνική γλώσσα η πρόθεση αμφί χρησιμοποιείται σπάνια έως καθόλου και μόνο στις σύνθετες λέξεις που πέρασαν από την Αρχαία Ελληνική γλώσσα στην ΝΕ· π.χ. αμφιβάλλω και τα παράγωγά του, αμφίβιος, αμφιβληστροειδής, Αμφιλοχία, κ.ά.

  1. Σε σύνθεση με ρήματα είχε συχνά την έννοια του ολόγυρα: αμφιβαίνω, αμφιδινέομαι, αμφίσταμαι, αμφεύω, κ.ά. Σε άλλες περιπτώσεις το σύνθετο ρήμα παίρνει άλλες έννοιες.
  2. Η πρόθεση αμφί έχει συγγένεια με το άμφω και αρχική σημασία ήταν από το ένα και από το άλλο μέρος. Κατόπιν πήρε την έννοια του ολόγυρα.

Με αιτιατική, είχε την σημασία ολόγυρα:

Οι δ’αμφί Ατρεΐωνα διοτρεφέες = οι διοτρεφείς ολόγυρα από τον Ατρεΐωνα (Ομ.)


Στον Όμηρο, με την έννοια του πάνω-κάτω, περίπου:


Αμφί μέσον ημέρας = περίπου στο μέσο της ημέρας


Φροντίζω, έχω έννοια για κάτι:


Μέριμνα δ’αμφί πόλιν (Αισχ. 7 επί Θήβαις),


Μέσα και όσο κρατάει κάτι:


Αμφί τε άστυ έρδομεν ιερά θεοίς (Όμ. Λ) = τις θυσίες θα τις κάνουν σε όλα τα μέρη που απλωνόταν η πόλη

Ο νικών δε λοιπόν αμφί βίοτον = ο νικητής λοιπόν για όσο διαρκεί η ζωή του.


Με καθαρή γενική, είχε την σημασία για, για κάτι:

αείδειν αμφ’ Άρεως φιλότητος = να τραγουδά για την αγάπη του Άρη (Όμ.)


Με τοπική δοτική είχε την σημασία ολόγυρα:


Αχαιοί έστασαν αμφί Μενοιτιάδη = οι Αχαιοί στάθηκαν ολόγυρα από τον Μενοιτιάδη.


Η τοπική σημασία του αμφί πολλές φορές παραμερίζεται γιατί το ρήμα και τα συμφραζόμενα δίνουν άλλη σημασία:

  1. Ουδέν φοβηθείς αμφί τη γυναικί = φοβάμαι
  2. Αναφορικά με κάτι: αμφί δε θανάτω αυτής = αναφορικά με το θάνατό της

Στον Όμηρο εκτός του αμφί εμφανίζεται και ο τύπος αμφίς συντασσόμενο με όσες πτώσεις και το αμφί ως και με γενική αφαιρετική:.


Μάλα δ’ ώτα θυρηθ’ έα αμφίς εκείνων = μακριά από εκείνους

Γ.Α.Τ.

Βιβλιογραφία: Παναγή Λορεντζάτου, Ιστορικό Συντακτικό της Αρχαίας Ελληνικής, Εκδόσεις Κακουλίδη, 1989

Από το Ορόγραμμα, τεύχος 89



.

Φωτογραφίες της «Χιροσίμα» ήταν από σεισμό

(International Herald Tribune, Καθημερινή, 16/5/2008)

Όταν ο ιστορικός Σον Μαλόι ανακάλυψε μια σειρά από ανατριχιαστικές φωτογραφίες θυμάτων της Χιροσίμα, μετά τον βομβαρδισμό της πόλης με πυρηνικά το 1945, έμεινε κατάπληκτος. Προσπάθησε στη συνέχεια να μάθει πώς έφτασε το επίμαχο φιλμ στα αρχεία του Ιδρύματος Χούβερ του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ.

Οι πληροφορίες ανέφεραν, μάλιστα, ότι είχε βρεθεί σε μια σπηλιά της Ιαπωνίας. Το νέο μυστήριο όμως είναι πώς εξαπατήθηκαν τόσοι ακαδημαϊκοί και πίστεψαν ότι οι επίμαχες φωτογραφίες, οι οποίες απεικονίζουν σκηνές με διαμελισμένα πτώματα έπειτα από ένα καταστροφικό σεισμό που έπληξε τα περίχωρα του Τόκιο το 1923, είχαν οποιαδήποτε σχέση με τη Χιροσίμα και την πυρηνική βόμβα.

Την περασμένη Τρίτη, η γαλλική εφημερίδα Le Monde αναγκάστηκε να δημοσιεύσει ένα μακροσκελές απολογητικό άρθρο για το ίδιο θέμα. Είχε πέσει και αυτή στην παγίδα να κάνει ειδικό αφιέρωμα για τις φωτογραφίες σε σαββατιάτικη έκδοσή της, υπό τον βαρύγδουπο τίτλο «Χιροσίμα: Σκηνές που ο κόσμος δεν είδε ποτέ». Δημοσίευσε δύο εκ των φωτογραφιών στις οποίες φαίνεται μια πυραμίδα από πτώματα. Οι ίδιες φωτογραφίες είχαν δημοσιευθεί τόσο στην Αμερική όσο και στην Ιταλία.

16 May 2008

Κάπνισμα, υπέρ και κατά

από την Λώρη Κέζα
(Lifo, 27/3/2008)

Τα πατατάκια θεωρούνται ανθυγιεινά. Φανταστείτε να ψηφιζόταν ένας νόμος σύμφωνα με τον οποίο απαγορεύεται το μασούλημα σε δημόσιο χώρο, ενώ στο σακουλάκι τους να τυπωνόταν ένας τεράστιος πισινός με σύνθημα: «O διαιτολόγος και ο μπακάλης μπορούν να σε βοηθήσουν να κόψεις τα υδρογονωμένα λιπαρά». Η κινητή τηλεφωνία κάνει επίσης μεγάλη ζημιά. Φανταστείτε τους εστιάτορες να βγάζουν στο πεζοδρόμιο όσους χρησιμοποιούν τη συσκευή τους για να μην τσιτσιριστεί ο εγκέφαλος των άλλων πελατών και τους διαφημιστές να καλύπτουν το 30% κάθε αφίσας με την ειδοποίηση «η ακτινοβολία προκαλεί κώφωση». Η διαφορά στα δυο παραδείγματα είναι ότι ο τρώγων πατατάκια κάνει κακό στον εαυτό του, ενώ ο ομιλών ακατάσχετα αρρωσταίνει και τους διπλανούς του. Εντούτοις έχουν την ελευθερία να επιλέξουν και να επιδείξουν δημόσια τη βλαβερή τους συνήθεια.

Καθένας κάνει ό,τι θέλει στις σύγχρονες δημοκρατίες - εκτός βέβαια από τους καπνιστές, οι οποίοι χρεώνονται όλα τα δεινά ενεργών και παθητικών καπνιστών: όγκους, υπογονιμότητα, ρυτίδες, καρδιοπάθειες.

Καθώς η απαγόρευση του τσιγάρου θεωρείται πράξη «πολιτικού πολιτισμού», όπως σημείωνε την προηγούμενη εβδομάδα ο Χρήστος Μιχαηλίδης, σπεύδω να δηλώσω πολιτικά απολίτιστη. Κυρίως αρνούμαι να δεχτώ ως καλύτερο έναν πολιτισμό που εισάγεται ως σωτήριος εξ Εσπερίας. Δεν θα θαυμάσω τους Ιταλούς επειδή κατάφεραν να εξοστρακίσουν εν μία νυκτί όλους τους καπνιστές από τους δημόσιους χώρους, ούτε τους Εγγλέζους που κόβουν τσουχτερά πρόστιμα σε όποιον τολμήσει να πλησιάσει τον αναπτήρα του στο τσιγάρο.

Κυρίως δεν θα θαυμάσω τους Αμερικανούς που κόπτονται για τη δημόσια υγεία και τον καθαρό αέρα, αλλά αγνοούν επιδεικτικά το πρωτόκολλο του Κιότο. Ας μην ξεχνάμε ότι εκείνοι έγιναν η πηγή της αντικαπνιστικής υστερίας που με πολύ καλλιτεχνικό τρόπο μεταλαμπαδεύτηκε στη Γηραιά Ήπειρο. Εκείνοι επινόησαν έναν ακόμη εχθρό, δημιούργησαν μια νέα φοβία και γενικώς βρήκαν θέμα να ασχολούνται. Αν πρέπει να τους θαυμάσουμε για κάτι, δεν είναι για το γεγονός ότι απαγόρευσαν το κάπνισμα, αλλά επειδή έβαλαν το θέμα στην παγκόσμια πολιτική ατζέντα.

Στο διαγωνισμό «ποιος είναι πιο πολιτισμένος», η Ελλάδα, στα δικά μου μάτια, έχει το προβάδισμα. Αυτό που αντιμετωπίζεται ως ημίμετρο (μισά- μισά τα τραπέζια στα μαγαζιά, καπνιστήρια σε χώρους εργασίας, πλήρης ανοχή καπνού στους ανοιχτούς χώρους) σέβεται και τις δυο πλευρές. Αν μάλιστα υποχρεώνονταν οι καταστηματάρχες να έχουν ιονιστές και εξαερισμό της προκοπής, αν δεν ήταν ερμητικά κλειστά τα παράθυρα στα σύγχρονα γυάλινα κτίρια και αν οι καπνιστές είχαν ένα μέτρο στις κλειστές αίθουσες, δεν θα υπήρχε θέμα συζήτησης.

Όσον αφορά το θέμα της υγείας, σηκώνει πολύ συζήτηση. Όταν ζεις σε μια χώρα όπου από τις βρύσες στάζει χρώμιο, όπου είναι λογικό να πηγαίνεις μέχρι τη γωνία με το αμάξι, όπου τα φυτοφάρμακα έχουν γίνει κύριο συστατικό της διατροφής, το τσιγάρο μας μάρανε; Ακούγεται σαν γκρίνια πολυτελείας. Υπάρχει όμως μια παρηγοριά: Η αντικαπνιστική μανία είναι μόδα και θα περάσει.

Και απαντήσεις επί του κειμένου:

Διαβάζοντας το άρθρο είναι φανερό ότι είναι γραμμένο από άτομο εξαρτημένο στη νικοτίνη, μια ναρκωτική ουσία που στη σημερινή κοινωνία είναι νόμιμη και αποδεκτή (σε αντίθεση με άλλες ίσως λιγότερο επιβλαβείς που είναι παράνομες). Από τους εξαρτημένους στην ουσία αυτή, οι βιομηχανίες καπνού, κατά κύριο λόγο αμερικάνικες, κερδίζουν δισ. δολ. κάθε χρόνο. Όντας φανατικός καπνιστής για 10 χρόνια αποφάσισα και κατάφερα να απεξαρτητοποιηθώ πριν από 3 χρόνια για λόγους υγείας.

Τώρα μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι στη χώρα αυτή ζούμε την δικτατορία του καπνιστή. Το δικαίωμα για τσιγάρο θεωρείται σχεδόν ιερό. Το δικαίωμα να αναπνέεις καθαρό αέρα τις περισσότερες φορές καταπατείται. Κι εδω αρχίζουν τα επιχειρήματα των καπνιστών για το πόσο ωράια είναι η κατάσταση στην Ελλάδα και πόσο κομπλεξικοί είναι οι κακοί Αμερικάνοι και Ευρωπαίοι αντικαπνιστές, επιχειρήματα που θα χαρακτηρίζονταν αστεία εαν δεν υποστήριζαν μια κατάσταση που προκαλεί χιλιάδες θανάτους κάθε χρόνο στη χώρα μας από τα γνωστά νοσήματα.

  1. Θεωρείτε πραγματικά πετυχημένο το μέτρο για χώρους μη καπνιστών σε μαγαζιά στην Ελλάδα? Ίσως να λειτούργησε τον πρώτο μήνα άλλα πλέον δεν βλέπεις σχεδόν πουθενά χώρους μη καπνιστών κι ακόμα αν δεις ένα τραπεζάκι, συνήθως πλησίον της τουαλέτας, μάλλον θα έχει καταληφθεί από κάποιον καπνιστή. Επίσης, στο γραφείο που δουλεύω όλοι καπνίζουν κανόνικα, οπουδήποτε. Είναι αυτό σεβασμός προς τις δύο πλευρές?
  2. Οι καπνιστές δεν χρεώνονται αυθαίρετα τα "δεινά" ενεργών και παθητικών καπνιστών. Έρευνες δεκαετιών, που οι καπνοβιομηχανίες προσπάθησαν με νύχια και με δόντια να αποκρύψουν, έχουν αποδείξει αδιαμφισβητητα τα δεινά αυτά.
  3. Τα πατατάκια δεν προκαλούν καρκίνο στους ανθρώπους που κάθονταί δίπλα σε αυτόν που τα τρώει.
  4. Θεωρείτε σοβαρό επιχείρημα υπέρ του τσιγάρου το γεγονός ότι η Πολιτεία αδιαφορεί επιδεικτικά για το νερο-δολοφόνο που τρέχει από τις βρύσες πολλών συμπολιτών μας και την ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε?
  5. Γνωρίζετε μήπως πως η πράξη "πολιτικού πολιτισμού" που ειρωνεύεστε και οσονούπω μεταλαμπαδεύεται ακόμα και στην απολίτιστη Τουρκία έχει φέρει πραγματικά αποτελέσματα?
Τα ποσοστά ενεργών καπνιστών και ειδικά των νέων μειώθηκαν ραγδαία στις ΗΠΑ, που όντως διακατέχονται από υστερία για το θέμα, άλλα και στις άλλες χώρες όπου εφαρμόστηκε το μέτρο της απαγόρευσης. Ή μήπως θέλετε να παραμείνουν υψηλά τα ποσοστά καπνιστών στην Ελλάδα για να αισθάνεστε λιγότερες τύψεις ως καπνίστρια. Κα Κέζα είστε ελεύθερη να κάνετε όποιο κακό θέλετε στον εαυτό σας και να καπνίζετε όσα τσιγάρα θέλετε. Δεν έχουμε όμως όλοι και δικαίωμα να αναπνέουμε μη καρκίνογόνο αέρα? Και δεν έχουμε υποχρέωση ως χώρα να σταματήσουμε να παράγουμε κάθε χρόνο εκατοντάδες χιλιάδες νέους καπνιστές?
kyrapk

Χειμαρρώδης η γραφή σου apologiaprosuavita, αλλά δεν μπορεί να μείνει χωρίς αντίλογο. Ας ξεκινήσουμε κατ’ αρχή με τι συμφωνούμε. Είναι προφανώς δικαίωμά σου να καπνίζεις όσο θέλεις, εφόσον δεν ενοχλείς άλλους. Επίσης, υπερθεματίζω στο να υπάρχουν τασάκια παντού, ώστε να γλιτώσουν οι τσέπες σου από τα αποτσίγαρα (βεβαίως, οι περισσότεροι από τους καπνιστές δεν έχουν την δική σου ευαισθησία).

Τέλος, αν νομίζεις ότι το σύνδρομο στέρησης θα σε κάνει δημόσιο κίνδυνο, τότε keep smoking please. Από εκεί και πέρα όμως, το παράκανες. Από πού ο Κοπέρνικος ή ο Γαλλιλαίος ή ο Κολόμβος ή οποιοσδήποτε άλλος πήγε κόντρα στην Λογική? Απεναντίας, η Λογική τους βοήθησε να δουν τις αντιφάσεις των προηγούμενων δοξασιών και να κάνουν κάτι νέο.

Επίσης έχω να σου ζητήσω να μην καταφεύγεις σε συνθηματολογικό λόγο και εξυπναδίτσες (πχ "κάντε και κανένα τσιγαράκι") καθώς ευτελίζεις μια ενδιαφέρουσα ανταλλαγή απόψεων.
Κάτσε καλά

Η μεγαλύτερη ζημιά που κάνει η νικοτίνη δεν είναι στα πνευμόνια ή στο κυκλοφορικό αλλά είναι στο μυαλό. Πιο συγκεκριμένα στην αίσθηση δικαίου που έχει κάθε άνθρωπος. Είναι απίστευτο το πως άνθρωποι, δημοκρατικοί, κοινωνικά ευαίσθητοι, ευγενικοί, μόλις τους υπενθυμίσεις οτι δεν έχουν δικαίωμα να σε δηλητηριάζουν με αυτή τους την απόλαυση, μεταμορφώνονται σε Ελληναράδες.

Και μόνο με την ιδέα οτι θα στερηθούν τη δόση τους, κάθε αίσθηση δικαιοσύνης και ανθρωπιάς καταρρέει. "ΠΑΝΩ ΑΠ' ΟΛΑ Η ΔΟΣΗ ΜΟΥ" Αυτό τους λέει το βασικό τους ένστικτο. Και βλέπουμε γονείς που υπεραγαπούν τα βρέφη τους να τους συμπεριφέρονται σαν τασάκια χωρίς καν να σκέφτονται οτι ΙΣΩΣ να τα δολοφονούν.


Αυτό που με θλίβει είναι οτι σε έντυπο του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου, όλο και περισσότεροι συντάκτες (με μερικές φωτεινές εξαιρέσεις) όποτε γράφουν για το τσιγάρο μας θυμίζουν τον δημοσιογραφικό τραμπουκισμό του ... Πέτρου Κωστόπουλου.

manos