18 February 2024

Δκεμβριανά XIV

 Τα «σύνορα» της Αθήνας εκείνο τον Δεκέμβρη

Καθημερινή, 17/2/2024

Σας γράφω με αφορμή το πρόσφατο αφιέρωμα της «Κ» στα Δεκεμβριανά του 1944.

Την 6η Δεκεμβρίου 1944, μια μονάδα του ΕΛΑΣ υπό τη διοίκηση πρωτοκαπετάνιου φθάνει στις παρυφές προαστίου της Αθήνας. Πρώτα «εξουδετερώθηκαν» οι επτά χωροφύλακες... Μετά αναλαμβάνει η ΟΠΛΑ: Να συλληφθούν τρεις για εκτέλεση. Ένας ήταν ο Ν., φανατικός βενιζελικός και στη συνοδεία του Βενιζέλου στην Κωνσταντινούπολη και αλλού. Ξημερώματα, τρεις το πρωί, κτυπούν την πόρτα του σπιτιού του. Μέσα ο Ν. με τη σύζυγό του και τα δύο τους παιδιά, 13 και 9 ετών. «Εμένα θέλουν», τους λέει. Μπαίνουν τρεις οπλισμένοι άνδρες. «Πού είναι ο άνδρας σου, μωρή;» ρωτούν τη σύζυγό του τραβώντας την από τα μαλλιά. Μετά στρέφονται στον μεγάλο γιο, τον ρίχνουν απάνω στον καναπέ και τον κτυπούν. Φεύγουν άπραγοι...

Ο Ν. πήδηξε από το δεξί μεσαίο πλαϊνό παράθυρο της μονοκατοικίας και πλησίασε την μπροστινή μεριά κρυμμένος πίσω από τα πυράκανθα. Σήκωσε το πιστόλι που είχε κρυμμένο κατά τη διάρκεια της Κατοχής, σημάδεψε τον τέταρτο οπλισμένο που φρουρούσε εμπρός στο σπίτι. Ευτυχώς δεν εκπυρσοκρότησε! Στον θόρυβο όμως που έκανε, άκουσε τον φρουρό να ρωτά: «Εσύ είσαι, Μήτσο;» – νομίζοντας ότι ήταν ένας από τους συντρόφους του. «Ναι», απάντησε χαμηλόφωνα ο Ν. «Μείνε εσύ εκεί και εγώ πάω αριστερά μη μας ξεφύγει», ήρθε η απάντηση του φρουρού.

Ο Ν. πήδηξε το πλαϊνό συρματόπλεγμα και, καταματωμένος, με σκισμένη πιτζάμα, πήγε σε φιλικό κοντινό σπίτι. Το πρωί γύρισε σπίτι του, πήρε τη γυναίκα και τα δύο παιδιά του. Ανέβηκαν τα Τουρκοβούνια, έπεσαν στο Γαλάτσι και έφθασαν στην πλατεία Αγάμων, στο σπίτι συγγενικού προσώπου, με τα πόδια όλη αυτή την απόσταση. Το μικρό διαμέρισμα ήταν ισόγειο, κοιμόντουσαν στο πάτωμα. Απέξω οι Ελασίτες φώναζαν με το χωνί «κλείστε τα παράθυρα και ανοίξτε τις πόρτες». Έμειναν στο σπίτι αυτό οκτώ μέρες. Η Αθήνα υπό τον πλήρη έλεγχο του ΕΛΑΣ. Με χίλιες προφυλάξεις, μέσα από παράδρομους, έφτασαν στην οδό Σόλωνος και Σίνα. Εκεί ήταν τα «σύνορα». Μπροστά από τους εθνοφύλακες, η σύζυγος του Ν. σωριάστηκε στον δρόμο λιπόθυμη από την αγωνία και την εξάντληση. Από εκεί, στην οδό Ομήρου σε φιλικό σπίτι. Σώθηκαν...

Ο δεύτερος έλειπε στην Αθήνα. Ο τρίτος εκτελέστηκε με φρικτό τρόπο στα Σίδερα Χαλανδρίου. Άραγε, όλο αυτό είναι κάτι φανταστικό, είναι ένας εφιάλτης, ίσως μια κακή ανάμνηση; Ό,τι κι αν είναι...

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΡΑΚΑΤΟΣ Χαλάνδρι