31 May 2009

Τσούχτρες και Μέδουσες ενόψει του καλοκαιριού

του Δρ. Θεόδ. Κουσουρή, Περιβαλλοντολόγου

Η εμφάνιση μεγάλων πληθυσμών από μέδουσες στις ελληνικές θάλασσες και στις παράκτιες περιοχές είναι συνηθισμένο φαινόμενο με περιοδικότητα έξαρσης της αφθονίας των πληθυσμών τους τα 8 με 10 χρόνια. Σε άλλες περιοχές της Μεσογείου η περιοδικότητα μαζικής εμφάνισής τους φτάνει τα 4-6 χρόνια, καθώς κάθε περιοχή έχει ιδιαίτερες περιβαλλοντικές συνθήκες, που επηρεάζουν τη μαζική ή όχι εμφάνισή τους.Μόνο 70 είδη μεδουσών από τα συνολικά 250, είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο και αυτά αποκαλούνται τσούχτρες, καθότι όταν έρθουν σε επαφή με αυτόν προκαλούν δυσάρεστη έως και επώδυνη αίσθηση. Η επαφή με τις τσούχτρες στη χώρα μας σπάνια οδηγεί σε σοβαρά προβλήματα και μόνο σε ορισμένα ευαίσθητα και αλλεργικά άτομα. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η περιοχή του σώματος που ήλθε σε επαφή με την τσούχτρα παρουσιάζει μία έντονη ερυθροδερμία με ή χωρίς πρήξιμο που συνοδεύεται από έντονο τσούξιμο, πόνο ή και κνησμό.
Τα ενοχλήματα αυτά προκαλούνται από μία τοξική ουσία που απελευθερώνεται αντανακλαστικά από τα πλοκάμια της τσούχτρας, όταν έρχονται αυτά σε επαφή με κάποιον άλλον οργανισμό. Η τοξική αυτή ουσία έχει σκοπό είτε να προστατεύσει την τσούχτρα από τους εχθρούς της, είτε να παραλύσει τη λεία της (πλαγκτόν και άλλοι μικροί θαλάσσιοι οργανισμοί) για τροφή.


Οι μέδουσες εμφανίστηκαν στη Γη πολύ πριν από 57Ο εκατομμύρια χρόνια (Προκάμβρια γεωλογική περίοδος). Τα αρχέγονα αυτά είδη, που αποτελούνται κατά το 95% από νερό, είναι συγγενή με τις θαλάσσιες ανεμώνες και τα κοράλλια (όλα αυτά είναι γνωστά στη ζωολογία με το όνομα κνιδόζωα=ζώα που φέρουν ειδικά κύτταρα με τοξικές ουσίες). Οι μέδουσες έχουν μεγάλη ποικιλία μεγεθών, σχημάτων και χρωμάτων. Οι περισσότερες έχουν διάμετρο από μερικά χιλιοστόμετρων έως και εκατοστόμετρα, αλλά μπορεί να φτάσουν μέχρι και τα 2 μέτρα, ενώ τα πλοκάμια τους φτάσουν και δεκάδες μέτρα.

Ο κίνδυνος παραμονεύει στα πλοκάμια τους που κρέμονται από το διαφανές και ζελατινώδες σώμα τους σε σχήμα καμπάνας ή ομπρέλας. Κάθε πλοκάμι διαθέτει εκατοντάδες κνιδοκύτταρα και νηματοκύστεις, που περιέχουν ένα μακρύ, κουλουριασμένο νήμα. Όταν ερεθιστεί η νηματοκύστη, το νήμα εκτοξεύεται προς το θύμα, σαν ένα μικρό καμάκι, αφήνοντας στο στόχο του μια ποσότητα νευροτοξίνης. Αυτό το δηλητήριο μπορεί να προκαλέσει απλό κνησμό, ερυθροδερμία, έντονα σημάδια με πόνο στο δέρμα, μέχρι και ναυτία, μυϊκή παράλυση, ακόμα και θάνατο σε ακραίες περιπτώσεις και σε αλλεργικά άτομα.Οι μέδουσες ζουν και στα γλυκά νερά, σε θάλασσες και ωκεανούς, ενώ αντέχουν σε μεγάλο φάσμα θερμοκρασιών και αλατότητας. Έχουν βρεθεί να ζουν ακόμη και σε βάθη μέχρι και τα 3500 μέτρα, ενώ συνήθως βρίσκουμε τις περισσότερες στην ανοιχτή θάλασσα, αλλά μεταφέρονται στις παραλίες και σε αβαθή παράκτια νερά, με τα ρεύματα της επιφανείας της θάλασσας, τα οποία εξαρτώνται από τους ανέμους. Οι περισσότερες μέδουσες είναι ιδιαίτερα ευκίνητες, μολονότι συνήθως παρασύρονται από τα ρεύματα της θάλασσας, έχουν την ικανότητα να κινούνται αυτόνομα, κάνοντας απαλές, παλμικές κινήσεις.

Μια μέδουσα μπορεί να ταξιδέψει αρκετά χιλιόμετρα τη μέρα. Αυτό, σε συνδυασμό με την τεράστια εξάπλωση των μεδουσών σε όλες τις θάλασσες και τους ωκεανούς, τις κάνει να αποτελούν σημαντική απειλή για μερικά θαλάσσια πλάσματα, αλλά και για τον άνθρωπο. Το ζελατινώδες, διαφανές τους σώμα κάνει αδύνατο τον εντοπισμό τους από δορυφόρους ή σόναρ, όπως συμβαίνει με τα κοπάδια ψαριών. Κατά συνέπεια, είναι σχεδόν αδύνατη η πρόβλεψη αφθονίας και εμφάνισή τους. Και, δεδομένου ότι οι μέδουσες δύσκολα επιβιώνουν σε ενυδρεία, ώστε να μελετηθούν από κοντά, τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία είναι λιγοστά για τις λεπτομέρειες του κύκλου της ζωής τους.

Oι μέδουσες που συναντάμε πιο συχνά στις ελληνικές θάλασσες είναι η γνωστή και ως «γυαλί» "Χρυσαλίδα η χρυσοποίκιλτη" (Aurelia aurita), η καφε-μουσταρδί μέδουσα η "Κοτυλόριζα με φυμάτια" (Cotylorhiza tuberculata) που θυμίζει τηγανητό αυγό, η μεγάλη γαλάζια μέδουσα "Πνευμο-ριζόστομα" (Rhizostoma pulmo), αλλά και η "Πελάγια που λάμπει στο σκοτάδι" (Pelagia noctiluca), η μόνη μέδουσα που στην περιοχή μας είναι και τσούχτρα. Οι περιοδικές πληθυσμιακές εξάρσεις της τσούχτρας ‘’Πελάγια’’ στη Μεσόγειο, δεν έχουν καθοριστεί επακριβώς, αλλά φαίνονται ότι συνδέονται με τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας της θάλασσας και με άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες που επηρεάζονται από τις κλιματικές αλλαγές, όπως είναι για παράδειγμα οι περίοδοι ξηρασίας ή έντονων βροχοπτώσεων τους ανοιξιάτικους μήνες.Επίσης, δεν έχει διαπιστωθεί κάποια συσχέτιση ανάμεσα στην αφθονία του πληθυσμού αυτής της τσούχτρας με την αύξηση της αλατότητας του νερού, αλλά ούτε και με τα ρυπασμένα νερά. Το 2007 εμφανίστηκε στο νότιο Ιόνιο πέλαγος η τσούχτρα "Ροπιλέμα η νομαδική" (Rhopilema nomadica) που μοιάζει με ασπρο-γαλανό μπαλόνι, διαμέτρου 20-60 εκ., η οποία φαίνεται ότι εισέλθει στη Μεσόγειο από την Ερυθρά Θάλασσα μέσω Σουέζ και η επαφή της με τον άνθρωπο είναι πολύ επώδυνη.

Η ανατομία της μέδουσας είναι πολύ απλή. Τρία είναι τα στρώματα που σχηματίζουν την καμπάνα-σώμα της. Στο σώμα της υπάρχει μία μόνο κοινή δίοδος από την οποία περνούν η τροφή και τα περιττώματα. Απ´ αυτή την ίδια δίοδο, εξέρχονται και τα αναπαραγωγικά κύτταρα (σπερματοζωάρια και ωάρια) από τα ώριμα αρσενικά και θηλυκά άτομα. Από τα γονιμοποιημένα ωάρια (σε ειδικό σάκο ή στο στόμα του θηλυκού ατόμου) γεννιέται ένα σκουλήκι, η πλάνουλα, η οποία αφού περιπλανηθεί προσκολλάται σε σκληρές επιφάνειες στο βυθό και παραμένει εκεί για μήνες ή και για χρόνια ως πολύποδας.

Απ' αυτή τη μορφή προέρχονται συνήθως και μικροί πολύποδες που προσκολλώνται με τη σειρά τους ή και νεογνά μέδουσας, τα οποία στη συνέχεια ωριμάζουν και κολυμπούν ελεύθερα για να συνεχιστεί έτσι ο κύκλος της ζωής τους. Ορισμένα είδη (π.χ. το υδρόζωο Turritopsis), από το ώριμο στάδιο μεταμορφώνονται ξανά σε πολύποδες και ανατρέπουν έτσι το συνηθισμένο κύκλο της ζωής τους, δημιουργώντας άλυτο μέχρι στιγμής μυστήριο για τους επιστήμονες. Αντί του εγκεφάλου, οι μέδουσες διαθέτουν ένα στοιχειώδες νευρικό σύστημα ή νευρικό δίχτυ, το οποίο αποτελείται από υποδοχείς για την ανίχνευση του φωτός, της οσμής και για άλλα ερεθίσματα.

Οι μέδουσες, αποτελούν σημαντικό ανταγωνιστή μας στην εξασφάλιση τροφής, αφού κάθε καλοκαίρι καταναλώνουν μεγάλο ποσοστό από το πλαγκτό και τα αβγά των ψαριών, ενώ καταστρέφουν και τα δίχτυα των ψαράδων. Είναι δύσκολο έως και αδύνατο να ελεγχθεί ο πληθυσμός τους, μια και έχουν ελάχιστους φυσικούς εχθρούς (π.χ. τις θαλάσσιες χελώνες και κάποια είδη πελαγικών ψαριών). Πολλές φορές βλέπουμε μικροσκοπικά ψάρια να αναζητούν συχνά καταφύγιο κάτω από τα πλοκάμια τους και να περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής τους στην ασφάλεια που τους παρέχουν οι μέδουσες, αφού αυτά τα μικρά ψάρια έχουν αναπτύξει ανοσία στη νευροτοξίνη των μεδουσών. Εξάλλου, το θαλάσσιο σαλιγκάρι "Γλαύκος", τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά από τη μέδουσα "Φυσάλια", ενώ τα νεαρά άτομα από ένα είδος χταποδιού προχωρούν ακόμα πιο πέρα, αφού κόβουν πλοκάμια από τσούχτρες, τα προσαρμόζουν στα δικά τους και τα χρησιμοποιούν ως όπλα για τη δική τους προστασία.

Το πιο επικίνδυνο είδος τσούχτρας παγκοσμίως, είναι η Κυβομέδουσα (Chironex fleckerii), γνωστή και ως θαλάσσια σφήκα, που είναι το πιο θανατηφόρο πλάσμα στη Γη. Συναντάται στις ακτές του Ινδικού και του Ειρηνικού Ωκεανού και χρησιμοποιεί το θανατηφόρο δηλητήριό της για τις μεγάλες και μικρές γαρίδες. Το δηλητήριο της Κυβομέδουσας μπορεί να προκαλέσει το θάνατο σ´ έναν ενήλικο άνθρωπο μέσα σε τρία λεπτά, από ανακοπή καρδιάς, κατάρρευση του κυκλοφορικού συστήματος ή και παράλυση του αναπνευστικού. Στις ευρωπαϊκές ακτές του Ατλαντικού ωστόσο, τους μήνες του καλοκαιριού κυρίως, υπάρχουν είδη μέδουσας που το δηλητήριό τους περιέχει το 75% της τοξικότητας του δηλητηρίου της βασιλικής κόμπρας!Ως προς την έξαρση της παρουσίας μεδουσών, πέρα από την αύξηση της θερμοκρασίας των νερών, λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, που ευνοεί την αναπαραγωγή των μεδουσών, τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι στην αφθονία του πληθυσμού τους συμβάλουν και η υπεραλίευση ή και η εκλεκτική αλιεία ορισμένων ειδών (π.χ. σαφρίδι, γαύρος, σαρδέλα, σκουμπρί, τόνος, ξιφίας), σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή. Δηλαδή, η εντατικοποίηση της αλιείας έχει αφανίσει μεγάλα τμήματα των πληθυσμών των ψαριών που τρέφονται με τσούχτρες, καθώς και των μικρότερων, με τα οποία ανταγωνίζονται στην κατανάλωση του πλαγκτού.
Αν συμβεί να μας χτυπήσει-τσιμπήσει τσούχτρα κάνουμε τις εξής απλές ενέργειες: α) Ξεπλένουμε άμεσα το σημείο του τσιμπήματος με νερό και απομακρύνουμε τα τυχόν κολλημένα στο σώμα μας πλοκάμια της τσούχτρας, β) Το να πιέσουμε ή έστω ν' αγγίξουμε το σημείο του σώματος που δέχτηκε την επίθεση με άμμο ή φύκια είναι ό,τι το χειρότερο, αφού έτσι θα αυξήσουμε την ευαισθησία του δέρματος μας, γ) Τοποθετούμε πάγο ή κρύες κομπρέσες. Αυτό περιορίζει τα τοπικά φαινόμενα από το δέρμα, δ) Αλείφουμε την πάσχουσα περιοχή με αντι-αλλεργική αλοιφή ή νερόξυδο ή και υγρή αμμωνία ή και ούρα, ώστε να περιοριστεί η τοπική φλεγμονώδη αντίδραση και για να ανακουφιστούμε γρήγορα από το τσούξιμο και τη φαγούρα. Βοηθά επίσης το κρασί, αλλά και η κόκα-κόλα, ε) Χωρίς ιατρική συνταγή δεν παίρνουμε αντι-ισταμινικά χάπια, στ) Τέλος, αν τα συμπτώματα είναι έντονα και αν δεν υποχωρούν μετά την εφαρμογή των τοπικών-προληπτικών μέτρων, συνίσταται η άμεση επίσκεψη σε γιατρό της περιοχής.

30 May 2009

Perjalanan 18

Padang

Σαββατόβραδο, 28.7.90





Γράφω το ημερολόγιό μου στο ξενοδοχείο, που μόλις πιάσαμε στο Padang. Ωραία εμπειρία και αυτή σήμερα, δεν περιγράφεται, πόσο απίθανα περνάμε. Θα ευχόμουν αυτό το ταξίδι να μην τελείωνε ποτέ, αλλά ξέρω ότι ακόμη και τα όνειρα κάποτε τελειώνο
υν. Κρίμα! Ούτε οι φωτογραφίες, ούτε τα βίντεο, ούτε οι περιγραφές είναι δυνατόν να μεταφέρουν, αυτό που αισθάνεσαι. Έτσι όλα αυτά μένουν, αναπόφευκτα, κτήμα αυτού που τα βιώνει.

Σήμερα το πρωί δεν φάγαμε στο Dymens Hotel του Bukit Tinggi, αλλά για περισσότερο "τοπικό χρώμα" σε ένα λαϊκό καφενείο. Μετά, αφού αφήσαμε τα πράγματά μας στο ξενοδοχείο, κρατώντας μόνο τα χρειώδη και τα φωτογραφικά μας σε ένα μικρότερο σακίδιο, πήραμε το λεωφορείο -μια σακαράκα που θύμιζε τα δικά μας της κατοχικής εποχής- από τον σταθμό για τη λίμνη Maninjau.

Ο καιρός ήταν κατά διαστήματα βροχερός. Στη λίμνη οδηγεί ένας κατηφορικός δρόμος 36 χιλιομέτρων, με 44 μετρημένες κορδέλες, χαραγμένες μέσα σε χαρακτηριστικά άγριο ορεινό τροπικό τοπίο. Μέσα στο λεωφορείο βρισκόταν κυρίως αγροτικός κόσμος, μερικοί φαντάροι, και εμείς οι δύο σαν εξωγήινοι. Ο οδηγός αποδείχθηκε τελείως τρελός - έτσι τον χαρακτήρισε τουλάχιστον ο Γιάννης. Πολλές φορές νομίσαμε, ότι δεν είχε δει ότι ο δρόμος έστριβε και ότι θα πήγαινε ίσα στον γκρεμό. Εμοιαζε το λεωφορείο σαν εκείνα τα μηχανικά αυτοκινητάκια των παιδιών, που τα βάζουν επάνω σ'ένα τραπέζι και αυτά κινούνται στα τυφλά μέχρι τα όρια, χωρίς όμως να πέφτουν ποτέ, γιατί έχουν έναν αόρατο μηχανισμό, που τα προστατεύει.


Όταν πατήσαμε πάλι στη γη, ο Γιάννης έκανε ένα τέταρτο, για να μιλήση. Είχε βουβαθή! Μετά είπε,
ότι σκεπτόταν συνεχώς την οικογένειά του, που θα μένανε μόνοι. Εγώ, αντιθέτως, σ'αυτό το ταξίδι έχω αφεθή στο έλεος της τύχης και αντιδρώ τελείως απαθώς. Ίσως γιατί έχω την ιδιότητα να προσαρμόζομαι απολύτως στο εκάστοτε περιβάλλον και εδώ στην Άπω Ανατολή είναι πράγματι οι άνθρωποι απαθείς απέναντι στο πεπρωμένο τους. Πρόσεξα ότι από τους αυτόχθονες κανένας δεν ανησυχούσε για το οδήγημα, σαν να ήταν ένα ταξίδι όπως όλα τα άλλα. Πέρα από αυτό, μου φαίνεται εκ των υστέρων περίεργο, πώς νομίζαμε ότι ο οδηγός έτρεχε με ιλιγγιώδη ταχύτητα, εφόσον για τα 36 χιλιόμετρα χρειαστήκαμε δύο ώρες, δηλαδή τρέχαμε με μία μέση ταχύτητα 15 χιλιομέτρων την ώρα. Ίσως όμως ο χάλια δρόμος και η ποιότητα του λεωφορείου σου έδιναν αυτή την ψευδαίσθηση, ότι τρέχαμε σε αγώνες.


Η λίμνη Maninjau, σε αντίθεση με τη λίμνη Toba, δεν φαίνεται να είναι τουριστικώς αξιοποιημένη. Σ' αυτή την απομονωμένη γωνιά της Σουμάτρα, σπανίως φθάνει αλλοδαπός ή ακόμη και Ινδονήσιος από μεγάλα κέντρα. Η φυσική ομορφιά κι εδώ είναι απαράμιλλη. Πολλά μαγκρόβια φύονται στις όχθες της και μέσα στο νερό. Οι πολυδαίδαλες ρίζες τους, αποτελούν το κάτω μέρος του κορμού. Έτσι φαίνεται, σαν το δέντρο να ξεκινάη στην πραγματικότητα ένα έως δύο μέτρα πάνω από το έδαφος ή το νερό. Η εικόνα που παρουσιάζει ένα μαγκρόβιο, μοιάζει σαν να κόψης ένα γυμνό δέντρο του χειμώνα και να το αναποδογυρίσης, κατόπιν να κολλήσης επάνω στον κορμό, στην επιφάνεια της τομής, ένα άλλο δένδρο όρθιο με πράσινα, γυαλιστερά φύλλα. Μαζί με πλήθος από κοκκοφοίνικες που είναι φυτρωμένοι στην παραλία, όπου με τους φιδίσιους κορμούς τους λικνίζονται ρυθμικά, σαν τις κόμπρες των φακίρηδων σ
την Ινδία, όταν τους παίζουν τον αυλό και καθρεπτίζονται πάνω από τα ήσυχα νερά της λίμνης, δίνουν την ταυτότητα του τροπικού παραλιακού τοπίου.Ένας κοκοφοίνικας, ξεκινούσε δέκα μέτρα πριν από την ακτή και ακολουθούσε μία, σχεδόν οριζόντια, πορεία με κατεύθυνση τη λίμνη. Εκεί, άλλα δέκα μέτρα από την παραλία, ορθωνόταν πάλι πάνω από τα νερά, για να ανοίξη σαν βεντάλια τα λυγερά κλαριά του. Σκέφθηκα ότι θα ήταν ωραίο θέμα για βιντεοσκόπηση, αν ανέβαινα εκεί επάνω. Δυστυχώς δεν τα κατάφερα, γιατί ο κορμός του ήταν καλυμμένος με βρύα και γλιστρούσα. Έτσι δύο φορές που προσπάθησα, έπεσα ... ευτυχώς στα μαλακά.



Το λεωφορείο τερματίζει στο χωριό Mafur, το οποίο φαίνεται να είναι το μόνο στις ακτές της λίμνης. Έχει ένα κεντρικό δρόμο, ο οποίος ακολουθεί την παραλία. Στο γιαλό, είναι αραγμένες μερικές βάρκες, ενώ παραμέσα, αγκυροβολημένο, ένα πλωτό εστιατόριο, το οποίο φαίνεται να μην λειτουργή τουλάχιστον αυτή τη στιγμή. Επάνω στην βεράντα, καμιά δεκαριά γυμνά παιδάκια παίζουν και κάνουν βουτιές στη λίμνη. Μόλις μας βλέπουν, ξετρελαίνονται, αρχίζουν να χαιρετούν να φωνασκούν και να κάνουν επίδειξη, ποιο θα κάνη το πιο εντυπωσιακό πήδημα στο νερό. Λίγο παρακάτω, προχωρώντας στον μοναδικό δρόμο, μια κυρία μας φωνάζει από μια αυλή.
• Hello Mister ! Are you American?
• Tidak, kami datang dari Ynanistan

• Ah, Yunani! Berbicara indonesia bahasa?


Ίσως ήταν ο πρώτος άνθρωπος που συναντούσαμε και είχε ακούσει
για την Ελλάδα. Φάνηκε να χάρηκε πολύ, που είχε την ευκαιρία να μιλήση με Έλληνες και μάλιστα στη γλώσσα της. Αμέσως μας κάλεσε στο σπίτι της για ένα καφέ και εμείς το δεχθήκαμε με ευχαρίστηση, παρ' ότι είχαμε ελάχιστο χρόνο στη διάθεσή μας. Πού θα ξαναβρίσκαμε ευκαιρία να επισκεφθούμε και να δούμε ένα ινδονησιακό σπίτι και μάλιστα του χωριού; Η κυρία αυτή, παρά το απλοϊκό ντύσιμο της, φαίνεται να ήταν καλλιεργημένη και ήξερε και κάποια αγγλικά, ώστε η παρακάτω συνεννόηση να γίνη σ' αυτή τη γλώσσα. Έτσι συμμετείχε και ο Γιάννης. Καλοβαλμένη όπως ήταν και κοινωνική, δεν μας εξέπληξε όταν μας είπε, ότι ο άντρας της είναι ο δικαστής της περιοχής, προσθέτοντας χαμογελαστά, ότι συνεχώς ταξιδεύει σε άλλες περιοχές, γιατί στη λίμνη έχουν χρόνια να γίνουν αδικίες.


Η κουβέντα είχε θερμανθή για τα καλά και ήρθαν και δύο από τα παιδιά της, πέντε και επτά ετών να καθίσουν μαζί μας. Αυτά βεβαίως δεν φαίνονταν να καταλαβαί
νουν τίποτα από τη συζήτηση, αλλά παρακολουθούσαν κάθε φορά αυτόν που μιλούσε με ανοιχτά τα μάτια και το στόμα. Μιλήσαμε για την Ινδονησία, για το ταξίδι μας και για τις οικογένειές μας. Κοντά μου είχα προβλέψει, μαζί με τα άλλα τα εφόδια, να έχω και ένα άλμπουμ με οικογενειακές φωτογραφίες και φωτογραφίες από το σπίτι μου, για να βρίσκω βάση για κουβέντα. Αυτό την ενθουσίασε ακόμη περισσότερο και μου ζήτησε να της δώσω μια φωτογραφία από αυτές με τέτοιο αυθορμητισμό, που δεν θα μπορούσα να της το αρνηθώ. Της δώσαμε επίσης και ένα ελληνικό κατοστάρικο και μερικά μεταλλικά νομίσματα, τα οποία είχα μαζί μου για τον ίδιο σκοπό.

Σε λίγο ήρθε και η μεγάλη της κόρη, περίπου δεκατεσσάρων ετών, η οποία ήταν στη λίμνη και έκανε μπάνιο. Πέρασε σαν αστραπή μπροστά μας, τυλιγμένη με ένα Sarong, μουρμουρίζοντας κάτι θυμωμένα στη μάνα της, και χάθηκε πίσω σε μία πόρτα. Ντράπηκε, μας εξήγησε η κυρία, γιατί δεν είχε ειδοποιηθή για την παρουσία μας και την είδαμε έτσι απεριποίητη. Μπράβο, είπα μέσα μου, η γυναικεία φιλαρέσκεια είναι παντού παρούσα. Δεν ήξερε πάντως, τι να μας πρωτοπροσφέρη και τι να μας πρωτοδείξη.


Μετά το Krupuk, από γλυκοπατάτα και καρύδα, μας έφτιαξε καφέ, από χοντροκοπανισμένο σπόρο-καφέ δικής της παραγωγής, ο οποίος είχε κατακαθίσει τρία τουλάχιστον δάκτυλα στο ποτήρι. Κατόπιν μας έφερε μία λεκάνη, που είχε μέσα κάτι σαν λεπτοκομμένα τηγανητά πατατάκια, των οποίων το μήκος δεν ξεπερνούσε τα τρία εκατοστά. Θα νόμιζα ότι ήταν πραγματικά πατατάκια, αν δεν με παραξένευε, το ότι όλα είχαν στο ένα μέρος δύο μικρά μαύρα στίγματα. Δοκιμάσαμε (εγώ να μήν δοκιμάσω;) και ήταν νοστιμώτατα μικροσκοπικά ψαράκια, όπως η δική μας η αθερίνα, τηγανισμένα σε κάποια αρωματική ζύμη με κάρρυ. Μας εξήγησε ότι τα ψαρεύουν στη λίμνη και τα ονομάζουν Rinuk. Μας πήγε μάλιστα στη λίμνη, η οποία είναι μερικά μέτρα από το σπίτι της και με μία απόχη μας έδειξε πόσο απλά ψαρεύονται.

Έτσι έκανε με την απόχη από την παραλία και έπιασε μια χούφτα. Μετά μας έδειξε την "αίθουσα του δικαστηρίου", που δεν ήταν άλλο από μία κάμαρα του σπιτιού της με μερικές καρέκλες και μία έδρα. Εζήτησα να δω και την κουζίνα. Αυτό, γιατί θα μου θύμιζε την αγροτική ζωή που είχα ζήσει μικρός στο σπίτι του παππού στο Μώλο, στα μέρη της Λαμίας, όπου οι άνθρωποι έφτιαχναν ακόμη όλα τα χρειώδη μόνοι τους, όπως το ψωμί, το βούτυρο, το τυρί, το γιαούρτι, μέχρι και το σαπούνι. Στην αρχή δεν ήθελε, ντρεπόταν γιατί δεν είχε συγυρίσει και ήταν ακατάστατα. Έσκασα στα γέλια... παντού οι γυναίκες ίδιες σκέφθηκα. Θα έπρεπε να ξέρη ότι οι περισσότεροι άνδρες, δεν ενδιαφέρονται ποτέ για την τάξη και να φοβάται μόνο την γυναικεία κριτική. Αυτό της είπα και γελάσαμε και αφού επέμενα, μας πήγε να δούμε, αυτό που κάποτε ήταν αποκλειστικό βασίλειο της γυναίκας.


Μας έδειξε εκεί πώς καβουρντίζουν και κοπανάνε τον καφέ, πώς ξεραίνουν τα ροδαλά λουλούδια του γαρίφαλου, μέχρι να πάρουν το γνωστό σε μας μαυριδερό χρώμα, πώς ξεραίνουν το τσάι και πώς τρίβουν την πιπερόριζα για να τη βάλουν στο φαγητό. Κατόπιν καθίσαμε πάλι στο σαλόνι, όπου ήρθε και η μεγάλη της κόρη, χαμογελαστή και ήρεμη αυτή τη φορά, γιατί ήταν περιποιημένη. Η ώρα που χρειάστηκε, έδειχνε ότι την ενδιέφερε η εμφάνιση που θα έκανε στους ξένους και εγώ επανέλαβα μέσα μου τη γνωστή φράση του Goethe: "Das ewig weibliche..." (Το αιώνιο θήλυ...)
Η κοπέλα παρατήρησε, ότι το σακίδιο μου ήταν ξηλωμένο και αμέσως, μάνα και κόρη, σκοτώθηκαν ποια θα το πρωτοπάρη να να το γαζώση στη ραπτομηχανή, μια μηχανή σαν της μάνας μου τα παλιά τα χρόνια. Τέλος ανταλλάξαμε και διευθύνσεις και υποσχεθήκαμε ότι θα στείλουμε και την αναμνηστική φωτογραφία, που βγάλαμε όλοι μαζί στο πλατύσκαλο της αυλής. Δυστυχώς όμως έπρεπε να φύγουμε, για να προλάβουμε το λεωφορείο, το οποίο ήταν το τελευταίο για εκείνη την ημέρα.


Επιστρέφοντας είχαμε πάλι ένα τρελό ταξίδι. Ο Γιάννης σημειώνει στο δικό του ημερολόγιο: "... Στην επιστροφή ανακάλυψα, ότι ο πρώτος οδηγός (εννοεί αυτός που μας έφερε) ήταν όχι τρελός αλλά σωστός, γιατί ο καινούργιος ήταν ακόμα πιο τρελός και το λεωφορείο που ερχόταν από πίσω του ακόμα πιο τρελό..." Για να τον καθησυχάσω, του είχα πει, ότι σίγουρα θα ξέρουν πολύ καλά το δρόμο και γι' αυτούς θα έχη καταντήσει ρουτίνα.


• Μη φοβάσαι, δεν θα συμβή ατύχημα, είδες μέχρι τώρα κανένα στο δρόμο; του είπα.

Δεν πρόλαβα να το πω και μετά μία στροφή είδαμε κόσμο μαζεμένο στην οδό. Ένας τροχαίος, προσπαθούσε να φέρη τάξη στα συσσωρευμένα αυτοκίνητα. Ένα μικρό φορτηγό είχε τουμπάρει και βρισκόταν με τις ρόδες προς τα πάνω, σε ένα ίσωμα γύρω στα τρία μέτρα χαμηλότερα από το οδόστρωμα. Στρατός και αστυνομία προσπαθούσαν να το ανασύρουν με ένα συρματόσχοινο, το οποίο είχαν δέσει γύρω από έναν κοκκοφοίνικα.


Το δέντρο είχε γείρει από το βάρος, αλλά μας έκανε εντύπωση, ότι κρατούσε. Το γεγονός αυτό πάντως, κλόνισε την εμπιστοσύνη που είχα στους Ινδονήσιους οδηγούς, οι οποίοι παρά το άτσαλο και τρελό οδήγημα, δεν φαίνεται να κάνουν ατυχήματα. Όταν φθάσαμε στο Bukit Tinggi, πήραμε τα πράγματά μας από το ξενοδοχείο και μετά από κάποια περιπλάνηση, φθάσαμε στον υπεραστικό σταθμό των λεωφορείων για το Padang. Στο δρόμο αυτό, ήταν πάλι αδύνατο να περάσουμε απαρατήρητοι. Το τεράστιο σακίδιο με ροδάκια από κάτω, που έσερνα επάνω στο πλακόστρωτο του πεζοδρομίου, έκανε τόσο σαματά, ώστε όλος ο κόσμος να μας κοιτάζη.


Ένας Ινδονήσιος ναυτικός, ο οποίος ήταν και μονόφθαλμος (ο καημένος) και ο οποίος πήγαινε στον ίδιο προορισμό, ανέλαβε να μας δείξη, πού είναι ο σταθμός και να μας πάη προς τα εκεί. Όταν μπήκαμε στο λεωφορείο, μόνο που δεν μας ανήγγειλε με gong. Όταν είπαμε ότι θέλουμε να διανυκτερεύσουμε στο Padang, έγινε σταυροφορία, ποιος θα μας βρη ξενοδοχείο και ποιος θα μας πάη. Είναι αστείο! Λίγο πριν από το Padang κατέβηκε ο ναυτικός, αφού πρώτα μας εξασφάλισε κάποιον, ο οποίος θα μας αναλάμβανε από κει και πέρα. Αυτός μας πήγε μέχρι το ξενοδοχείο, κατεβαίνοντας μαζί μας τέσσερις στάσεις παρακάτω από τον προορισμό του. Πως να το πη κανείς αυτό; Ευγένεια, προθυμία, φιλοξενία, εξυπηρετικότητα, φιλοπατρία ή περιφρόνηση στην αξία του χρόνου;


Ο Γιάννης σημειώνει στο ημερολόγιό του, για το πόσο εξυπηρετικοί είναι. "... Μόλις έβλεπαν ότι κρυώνω (τυλιγόμουν στο μπουφάν μου), έκλειναν το παράθυρο, χωρίς να τους πω τίποτα (έγινε 2 φορές)..." Ενώ παρακάτω προσθέτει μια παρατήρηση, για το πόσο αναξιόπιστες είναι οι πληροφορίες, που παίρνεις. "... Η ακρίβεια των πληροφοριών τους όμως είναι άλλο πράμα. Στο Bukit Tinggi ρωτήσαμε 4 ανθρώπους (2 υπαλλήλους του ξενοδοχείου, έναν του πρακτορείου και το ναυτικό στη στάση), τί ώρα φεύγει το τελευταίο λεωφορείο για το Padang και πήραμε τις εξείς απαντήσεις:
• Στις 5, στις 7, στις 6, στις 11.

Χαρακτηριστικό είναι επίσης, ότι ενώ είχαμε μάθει, πως η Ινδονησιακή κοινωνία είναι πολύ πουριτανική και οποιαδήποτε προσέγγιση στις γυναίκες της είναι σχεδόν αδύνατη, σε πάρα πολλές περιπτώσεις συνέβη να μας χαμογελούν στο δρόμο εκπρόσωποι του ωραίου φύλου, ανεξαρτήτως ηλικίας και όχι σπάνια να μας χαιρετούν με ένα
• Hello mister!
Σε κάποια στάση του λεωφορείου, μπαίνουν δύο πανέμορφες νεαρές μαθήτριες. Το "νεαρές" είναι μια κουβέντα σ' αυτά τα μέρη, γιατί βλέπεις μία και νομίζεις ότι είναι 15 ετών, ενώ μετά μαθαίνεις ότι είναι παντρεμένη με δύο παιδιά. Όταν ρωτάς, πώς είναι δυνατόν τόσο μικρή..., παίρνεις την απάντηση ότι δεν είναι και μικρή, έχει περάσει τα 35. Η μικροσκοπική τους κατασκευή, το χαρούμενο ύφος, και η ανεμελιά σε ξεγελάει. Αυτές πάντως φορούσαν μαθητικά ρούχα και δεν πρέπει να ήταν περισσότερο από 12.


Παρ' όλα αυτά άρχισαν να μας κοιτούν, να χαμογελούν, να χαριεντίζονται και να αλληλοπειράζονται. Για μένα ήταν σαφές ότι μας φλερτάριζαν. Ίσως πρέπει να πη κανείς, ότι οι γυναίκες σ' αυτά τα γεωγραφικά πλάτη, ωριμάζουν γρηγορότερα. Η μία είχε ένα απίθανα χαρακτηριστικό μαλαϊκό profil με έντονα νέγρικα στοιχεία. Έσκασα που δεν είχα μηχανή με flash, για να το απαθανατίσω και μη μπορώντας να κάνω αλλιώς, το σκιτσάρισα στο μπλοκάκι του ημερολογίου μου.


Αύριο φεύγουμε για την Ιάβα και ο Γιάννης, ο οποίος αυτή τη στιγμή που γράφω αυτές τις γραμμές, τακτοποιεί τα πράγματά του, με συμβουλεύει να κάνω και εγώ το ίδιο. Επίσης μου θυμίζει, ότι είναι η τελευταία ευκαιρία να πάρουμε τον Μπάμπη τηλέφωνο στην Jakarta. Ο Μπάμπης, είναι παλιός συμφοιτητής και φίλος από τα χρόνια της σπουδής μου στο Darmstadt της Γερμανίας. Αυτός παντρεμένος στη Γερμανία, εγώ στην Ελλάδα, χαθήκαμε όπως με πολλούς άλλους. Ένα μεσημέρι, βρήκα ένα σημείωμα επάνω στο γραφείο μου. Τηλεφώνησε, λέει, κάποιος Μπάμπης. Πού να πάη το μυαλό μου. Ήξερα τρεις Μπάμπηδες και σ' αυτόν δεν πήγε καθόλου ο νους μου.


Το σημείωμα είχε και το τηλέφωνο επάνω. Πήρα και βρεθήκαμε πάλι. Ανταλλάξαμε τις ιστορίες μας και τις πληροφορίες μας για την τύχη των άλλων. Αυτός είχε χωρίσει και έκτοτε ζούσε μποέμικη ζωή. Στη συζήτηση, μου είχε πει, ότι φεύγει για την Ινδονησία, όπου έχει υπογράψει μία σύμβαση εργασίας για ένα χρόνο. Με έκπληξη άκουσε, ότι σε μερικούς μήνες θα πήγαινα και εγώ εκεί για λόγους περιπέτειας. Οι συμφοιτητές μου με είχαν για "καλό" και "ήσυχο" παιδί και δεν το περίμενε. Έχουν περάσει και τριάντα χρόνια από τότε... Επί πλέον είχαμε συναντηθή και του είχα πει, όσες πληροφορίες μπορούσα περισσότερες για την Ινδονησία, γιατί αυτός δεν είχε ιδέα. Τώρα είχε έρθη η ώρα να τον δω, να τα πούμε πάλι και να μου πη και τις εντυπώσεις του, ως εργαζόμενος πλέον σ' αυτή τη χώρα...


Εκείνο το απόγευμα στο Padang, είχαμε βγει από το ξενοδοχείο μας, το Hong Tuah, για μια τελευταία μας βόλτα στo έδαφος της Σουμάτρα. Πήγαμε στο Ταχυδρομείο, γύρω στο ένα χιλιόμετρο μακριά και τηλεφωνηθήκαμε με τον Μπάμπη, ο οποίος θα μας περίμενε με μεγάλη χαρά. Κατόπιν γυρίσαμε στο ξενοδοχείο και αφού φάγαμε, ο Γιάννης κοτόπουλο και εγώ γαρίδες, κοιμηθήκαμε, για να είμαστε ξεκούραστοι για το αυριανό ταξίδι.



29 May 2009

Διαχρονική αθλιότητα

Ένα παγκάρι στο πεζοδρόμιο

(του Σταυρου Τζιμα, Καθημερινή, 29/5/2009)

Hταν χαράματα όταν σ’ έναν από τους πλέον πολυσύχναστους δρόμους του κέντρου της Θεσσαλονίκης, την οδό Παλαιών Πατρών Γερμανού, έκανε την εμφάνισή του ένα συνεργείο μαστόρων. Με τη βοήθεια γερανού κατέβασαν από φορτηγό αυτοκίνητο έναν ναΐσκο και δουλεύοντας πυρετωδώς τον εγκατέστησαν σε λίγα λεπτά στο πεζοδρόμιο. Τοποθέτησαν στο εσωτερικό του ένα μικρό παγκάρι, άναψαν και δυο κεράκια και έφυγαν.

Εκπληκτοι το πρωί οι διερχόμενοι διαπίστωσαν ότι το πεζοδρόμιο που διέσχιζαν καθημερινά αμέριμνοι ήταν κλειστό. Δεν είχε φυτρώσει κάποιο δεντράκι, αλλά ένα εκκλησάκι που εμποδίζει τους περαστικούς να κινούνται στο πλακόστρωτο απρόσκοπτα, όπως γινόταν μέχρι τώρα.

Ποιος το είχε «φυτέψει»; Οι υπεύθυνοι του ιερού ναού της Παναγίας Παναγούδας που βρίσκεται στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο, αλλά η πρόσοψή του δεν βλέπει στον πολυσύχναστο δρόμο. Σκέφτηκαν λοιπόν να βγάλουν παγκάρι στο πεζοδρόμιο. Με απλά λόγια έφτιαξαν «μαγαζάκι γωνία», αδιαφορώντας, οι αθεόφοβοι, εάν με αυτόν τον τρόπο φράζουν το πεζοδρόμιο. Οι περίοικοι αντέδρασαν όταν οι της εκκλησίας επιχείρησαν να εγκαταστήσουν το προκατασκευασμένο εκκλησάκι ημέρα και γι’ αυτό πήγαν και το έβαλαν ξημερώματα, τοποθετώντας μάλιστα και εικόνες ώστε να μη διανοηθεί κανείς να το κατεδαφίσει!

Και ο δήμος που είναι υπεύθυνος για τα πεζοδρόμια; Θα περίμενε κανείς τουλάχιστον να αποδοκιμάσει την πρωτοβουλία και να υπερασπιστεί το δικαίωμα των δημοτών να κυκλοφορούν ελεύθερα στους δημόσιους χώρους. Δεν έγινε βεβαίως αυτό. Υπερίσχυσε, στη γνώμη και την ψήφο της πλειοψηφίας, η «ανάγκη των πιστών ν’ ανάβουν το κεράκι τους» και ας μην έχουν οι άνθρωποι πεζοδρόμια. Το ζήτησε η εκκλησία, έπρεπε να γίνει. Η επιθυμία της «αγιότητος» είναι διαταγή για τους άρχοντες αυτής της πόλης.

Υπάρχουν όμως και οι πολίτες που βλέπουν την ζωή τους να υποβαθμίζεται καθημερινά και αντιδρούν. Εν ριπή οφθαλμού συγκεντρώθηκαν περισσότερες από οχτακόσιες υπογραφές με αίτημα την απομάκρυνση ή την τοποθέτηση του ναΐσκου στο προαύλιο της εκκλησίας ώστε να μην προκαλεί προβλήματα στην κυκλοφορία των πεζών και το θέμα επανήλθε υπό την πίεση των εξαγριωμένων κατοίκων και της αντιπολίτευσης στο δημοτικό συμβούλιο, όπου όμως δεν ελήφθη ξεκάθαρη απόφαση για την τύχη του παγκαριού και για τον λόγο αυτό επρόκειτο να συζητηθεί και πάλι -εκτός ημερησίας διατάξεως- χθες το βράδυ. Μέσα σε γενική κατακραυγή ο δήμος αναγκάστηκε να αποφασίσει τη νύχτα τη μετακίνηση του ναΐσκου.

Δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς γιατί θα ξεσηκώνονταν και οι πλάκες των πεζοδρομίων, που φορτωμένες με τραπεζοκαθίσματα και παράνομα σταθμευμένα αυτοκίνητα δεν θα άντεχαν και τα παγκάρια. Ανεξάρτητα από την έκβαση της υπόθεσης, τόσο η δημοτική όσο και η εκκλησιαστική αρχή έχουν εκτεθεί ανεπανόρθωτα στα μάτια των πολιτών, αν τις ενδιαφέρει αυτό.


Κάποιος όρος του Άνθιμου θα ήταν το παγκάρι για να τους στηρίξει στις εκλογές με την ψήφο το ποιμνίου! Όσο κι αν σκέφτεσαι, ποια αθλιότητα μπορεί να διαπράξουν πάλι, τα γεγονότα ξεπερνάνε κάθε φαντασία. Η εφευρετικότητα των παπάδων για εισπράξεις είναι ατελείωτη!

28 May 2009

Βιβλία, βιβλία

Ένα νέο free press, με τίτλο Book Press και αντικείμενο, όπως φανερώνει και ο τίτλος του, το βιβλίο θα κυκλοφορήσει από τις 22 Ιουνίου. Θα απευθύνεται σε ένα ευρύτερο, ανήσυχο κοινό, που αναζητά νέους τρόπους επικοινωνίας και δημιουργίας, και το οποίο δεν καλύπτεται ή δεν εκφράζεται από τα στενά «βιβλιοφιλικά» έντυπα.

Αν και σχεδιάστηκε και θα γράφεται από επαγγελματίες του χώρου του βιβλίου (συγγραφείς κατά κύριο λόγο, αλλά και δημοσιογράφους), βασική στόχευση –όπως αναφέρει η ομάδα που το δημιούργησε- είναι η κινητοποίηση μιας κοινότητας ανθρώπων, αναδεικνύοντας την παιγνιώδη φύση του βιβλίου και της ανάγνωσης.

Βασικοί συντελεστές της έκδοσης είναι οι: Κώστας Κατσουλάρης (συγγραφέας, δημοσιογράφος, κριτικός λογοτεχνίας και μεταφραστής), Σώτη Τριανταφύλλου (συγγραφέας), Σπύρος Πολυκανδριώτης (σχεδιασμός και ανάπτυξη εντύπων) και Σωτήρης Βανδώρος (διδάκτορας Πολιτικής Θεωρίας και δημοσιογράφος).

Η Book Prees θα τυπώνεται σε 40.000 φύλλα. Θα διανέμεται δωρεάν την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα στα βιβλιοπωλεία και τα πολυκαταστήματα που πωλούν βιβλία στην Ελλάδα και στην Κύπρο.

Επίσης, θα διανέμεται στο μετρό, σε επιλεγμένα καφέ, θέατρα, κινηματογράφους, χώρους σημαντικών πολιτιστικών γεγονότων ή δράσεων (Φεστιβάλ Αθηνών, Μπιενάλε, Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ, κ.ά).

Η διανομή θα συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα, με σκοπό το έντυπο να είναι διαρκώς παρόν στα σημαντικότερα σημεία.

Μέσα στο 2009 θα κυκλοφορήσουν τέσσερα τεύχη. Από τις 2 Νοεμβρίου θα ξεκινήσει η τακτική παρουσία μας την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα που θα περιλαμβάνει έντεκα τεύχη ανά έτος (δεν θα βγαίνει τεύχος τον Αύγουστο).

Ταυτόχρονα με την πρώτη έκδοση, στα τέλη Ιουνίου, θα υπάρχει ενεργοποιημένο και το site στη διεύθυνση bookpress.gr.

(Newsroom ΔΟΛ, 28/5/2009)

Εις μνήμην

...
Στην Πανσπουδαστική Συνδιάσκεψη με θέμα την Παιδεία, που έγινε το 1958 στη Θεσσαλονίκη με συμμετοχή και ξένων φοιτητικών οργανώσεων, ένας φοιτητής από την Αθήνα έκλεψε την παράσταση.

Μιλούσε ο Γάλλος εκπρόσωπος, μετέφραζε αυτός· μιλούσε ο Βρετανός, πάλι αυτός· μιλούσε ο Ιταλός, πάλι μετέφραζε αυτός. Ηταν ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης. Στη συνέχεια πήρε ο ίδιος το λόγο, για να υποστηρίξει με επιχειρήματα ότι η άγνοια προκαλεί φόβο, ενώ η γνώση τον διαλύει και απελευθερώνει. Οταν τελείωνε την ομιλία του, ακούστηκε ψηλά από τα τελευταία έδρανα του αμφιθεάτρου ένα ζωηρό χειροκρότημα. Γυρίσαμε όλοι και είδαμε με έκπληξη τον πρύτανη Ιωάννη Κακριδή να χειροκροτεί όρθιος. Κατέβηκε, πλησίασε στο βήμα και ζήτησε τον λόγο για να πει με συγκίνηση: «Σας ζητώ συγγνώμη για την άρνησή μου να παρακολουθήσω τη Συνδιάσκεψή σας. Εκανα λάθος. Παρακολούθησα τον τελευταίο ομιλητή και διαπίστωσα ότι γίνεται συζήτηση υψηλού επιπέδου (...)».

Οι οργανωτές της Συνδιάσκεψης είχαν επισκεφθεί τον Κακριδή και του ζήτησαν να παραστεί. Τους αντιμετώπισε με επιφύλαξη, ρωτώντας μάλλον ειρωνικά: «Εσείς θα λύσετε τα προβλήματα της Παιδείας;».

Το φοιτητικό κίνημα με τον λόγο του Μιχ. Παπαγιαννάκη κέρδισε τον κορυφαίο δάσκαλο Ιωάννη Κακριδή.

(Βίκτωρ Νέττας, Ελευθεροτυπία, 28/5/2009)

27 May 2009

Διακήρυξη

Από το blog Φύλαξη Α.Π.Θ. (περίεργο όνομα):

Τη χρονιά αυτή εντάθηκαν στο ΑΠΘ τα φαινόμενα βίας, καταστροφών και λεηλασιών, καταλήψεων των χώρων και των υπηρεσιών του και παρεμπόδισης της λειτουργίας των οργάνων του· φύλακές του υπέστησαν σωματικές επιθέσεις και απειλήθηκαν, προσκεκλημένοι σε εκδηλώσεις του έπεσαν θύματα ξυλοδαρμών και προπηλακίστηκαν· διαπράχθηκαν ληστείες ως και μέσα στα γραφεία κατά του προσωπικού του και διαλύονταν βίαια εκδηλώσεις που οργανώνονταν στους χώρους του, ενώ καταστρέφονταν συστηματικά οι μπάρες εισόδου και τα αυτοκίνητα που σταθμεύουν στην Πανεπιστημιούπολη.

Σαν αποτέλεσμα των φαινομένων αυτών, έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι το Πανεπιστήμιο είναι μια ανοχύρωτη πόλη, όπου η διενέργεια πάσης φύσεως αδικημάτων είναι εφικτή οποτεδήποτε χωρίς καμιά συνέπεια. Τα φαινόμενα αυτά, που προβάλλονται όλο και πιο έντονα στην κοινωνία απαξιώνοντας το δημόσιο Πανεπιστήμιο, αδικούν κατάφορα το ΑΠΘ, το προσωπικό του και τους φοιτητές του, που πασχίζουν κάτω από δύσκολες συνθήκες να κάνουν τη δουλειά τους και τα καταφέρνουν, ξεπερνώντας πολλές φορές και τον εαυτό τους.

Επειδή δεν προστατεύεται πλέον επαρκώς η ζωή και η σωματική ακεραιότητα, η ελευθερία της έκφρασης και της συνάθροισης και η δημόσια και ιδιωτική περιουσία εντός της Πανεπιστημιούπολης, δυσχεραίνουν ολοένα και περισσότερο η απρόσκοπτη λειτουργία του Πανεπιστημίου και η ελεύθερη άσκηση της διδασκαλίας και της έρευνας στους χώρους του.

.
Με αίσθημα υπευθυνότητας για την αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής,
.
διακηρύττουμε ότι:
.
α) Είμαστε αντίθετοι σε κάθε μορφή βίας και διατεθειμένοι να προστατεύσουμε τα Συνταγματικά Δικαιώματα και τις Ακαδημαϊκές Ελευθερίες μέσα στο Πανεπιστήμιο από οποιεσδήποτε προσβολές, απ’ όπου κι αν προέρχονται.
.
β) Είμαστε υπέρ του διαλόγου και της ελεύθερης ανταλλαγής απόψεων με οποιονδήποτε, και κυρίως με τους φοιτητές μας, για όποιο θέμα απασχολεί ή πρέπει ν’ απασχολεί την Πανεπιστημιακή Κοινότητα, και είμαστε διατεθειμένοι να αναλάβουμε συλλογική δράση για την επίλυση τέτοιων θεμάτων.
.
γ) Είμαστε αποφασισμένοι να διαφυλάξουμε την απρόσκοπτη λειτουργία των ακαδημαϊκών μας οργάνων, στο μέτρο που μόνη αυτή εγγυάται τη Δημοκρατία στο πλαίσιο της Πανεπιστημιακής Κοινότητας.
.
δ) Σε καθεστώς Δημοκρατίας, δεν μπορούμε παρά να είμαστε αντίθετοι με τις καταλήψεις σαν μορφή διεκδίκησης αιτημάτων και προβολής απόψεων, διότι – εκτός των άλλων – πλήττουν ευθέως και τον δημόσιο χαρακτήρα του Πανεπιστημίου, το οποίο κανείς δεν έχει δικαίωμα να κλείνει. Με τις καταλήψεις δεν εννοούμε ούτε τις απεργίες διδασκόντων και εργαζομένων στο Πανεπιστήμιο, ούτε τις αποχές των φοιτητών από τα μαθήματα, με οποιοδήποτε τρόπο κι αν αποφασίζονται∙ η απεργία και η αποχή ως μορφή απεργίας κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα. Εννοούμε τις καταλήψεις Πανεπιστημιακών χώρων που βάζουν λουκέτο σε σχολές και υπηρεσίες ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο εμποδίζουν την ελεύθερη πρόσβαση στους χώρους αυτούς των πάσης φύσεως χρηστών τους, θίγοντας συνταγματικά προστατευόμενα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες.
.
Γι’ αυτό καλούμε:
.
1) Την Πανεπιστημιακή Κοινότητα του ΑΠΘ να βρίσκεται σε διαρκή εγρήγορση προκειμένου να προστατεύσει με ειρηνική κινητοποίηση και υπευθυνότητα τα Συνταγματικά Δικαιώματα και τις Ακαδημαϊκές Ελευθερίες μέσα στο Πανεπιστήμιο από οποιεσδήποτε προσβολές, απ’ όπου κι αν προέρχονται. Να απομονώσει τη βία και να καταδικάσει όσους μετέρχονται βίαιων μέσων για τη διεκδίκηση των αιτημάτων τους και την επιβολή των απόψεών τους μέσα στο Πανεπιστήμιο.
.
2) Τη Σύγκλητο και τις Πρυτανικές Αρχές του ΑΠΘ να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να προστατεύσουν τους χώρους του Πανεπιστημίου και όλους όσους κινούνται και εργάζονται σε αυτό, τόσο με βελτιστοποίηση της χρήσης των διαθέσιμων ανθρώπινων πόρων και μέσων, όσο και με νέα μέσα που οφείλει για το σκοπό αυτό να παράσχει η Πολιτεία. Γι' αυτό θα πρέπει:
.
.....α) να λειτουργεί μέσα στο Πανεπιστήμιο μια δύναμη φύλαξης με πραγματικές δυνατότητες παρέμβασης για προφύλαξη, αποτροπή και προστασία, η οποία να τελεί αποκλειστικά υπό τις οδηγίες, τις εντολές και τον έλεγχο των Πανεπιστημιακών Αρχών.
.
.....β) να εκπονηθεί ένα λεπτομερές σχέδιο αντιμετώπισης καταστάσεων και διαχείρισης κρίσεων στο πρότυπο της Πολιτικής Προστασίας, για την προφύλαξη, αποτροπή και προστασία από φαινόμενα βίας στο Πανεπιστήμιο.
.
3) Το Πρυτανικό Συμβούλιο του ΑΠΘ που είναι αρμόδιο σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 5 του νόμου 3549/2007, να αναλάβει τις ευθύνες του στην περίπτωση κατά την οποία η δύναμη φύλαξης του Πανεπιστημίου αδυνατεί να αποτρέψει ή να αντιμετωπίσει πράξεις ή ενέργειες που καταστρατηγούν το Ακαδημαϊκό Άσυλο, και να καλεί την Εισαγγελία και την αστυνομική δύναμη να επεμβαίνουν όπως ο νόμος ορίζει, ιδίως στις περιπτώσεις εκείνες που τίθεται σε κίνδυνο η σωματική ακεραιότητα των φυλάκων κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
.
4) Την Σύγκλητο του ΑΠΘ να προσδιορίσει με πάγια απόφαση τις πράξεις και τις ενέργειες εκείνες που σαφώς δεν καλύπτονται από το Ακαδημαϊκό Άσυλο. Με τη Διακήρυξη αυτή επιθυμούμε να προκαλέσουμε έναν ευρύτατο προβληματισμό στο πλαίσιο της Πανεπιστημιακής Κοινότητας, που θα κορυφωθεί στο ανώτατο όργανο διοίκησης του Πανεπιστημίου μας. Εκεί θα πρέπει να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις. Και πίσω από τις αποφάσεις αυτές, θα πρέπει να σταθούμε όλοι μας με αποφασιστικότητα και υπευθυνότητα. Εναπόκειται στη Σύγκλητο, λοιπόν, να εξειδικεύσει και να οριοθετήσει τις πράξεις και τις ενέργειες εκείνες που καταστρατηγούν το Ακαδημαϊκό Άσυλο.
.
Ενδεικτικά, τέτοιες πράξεις ή ενέργειες θα μπορούσαν να είναι οι ακόλουθες:
.
.....α) Άσκηση σωματικής βίας ή απειλή άσκησης σωματικής βίας κατά οιουδήποτε βρίσκεται ή κινείται εντός της Πανεπιστημιούπολης, περιλαμβανομένων ιδίως των φυλάκων ή θυρωρών του Πανεπιστημίου κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
.
.....β) Ληστεία κατά προσώπου που βρίσκεται ή κινείται εντός της Πανεπιστημιούπολης.
.
.....γ) Συγκέντρωση, αποθήκευση ή χρήση όπλων ή αυτοσχέδιων βομβών εντός του Πανεπιστημίου και από οποιοδήποτε χώρο αυτού.
.
.....δ) Καταστροφή ή λεηλασία Πανεπιστημιακών χώρων κατόπιν επίθεσης ή επιδρομής ατόμων απ' οπουδήποτε κι αν προέρχονται.
.
.....ε) Διάρρηξη κτηρίου, αίθουσας ή γραφείου οποιουδήποτε Πανεπιστημιακού χώρου.
.
..στ) Καταστροφή ή διάρρηξη αυτοκινήτων που σταθμεύουν εντός της Πανεπιστημιούπολης.
.
.....ζ) Κράτηση ομήρων ή παρεμπόδιση της εξόδου από ένα Πανεπιστημιακό χώρο οιουδήποτε ατόμου βρίσκεται στο χώρο αυτό, από άτομα που ενεργούν συλλογικά απ’ οπουδήποτε κι αν προέρχονται.
.
.....η) Κατάληψη Πανεπιστημιακών χώρων από εξωπανεπιστημιακά στοιχεία.
.
.....θ) Παρεμπόδιση της ελεύθερης πρόσβασης σε Πανεπιστημιακούς χώρους οιωνδήποτε διδασκόντων, φοιτητών ή εργαζομένων στους χώρους αυτούς ή όποιων άλλων κάνουν νόμιμη χρήση των χώρων αυτών.
.
.....ι) Διάλυση ή παρεμπόδιση με τη βία από άτομα που ενεργούν συλλογικά, απ' οπουδήποτε κι αν προέρχονται, οποιασδήποτε ελεύθερης συνάθροισης λαμβάνει χώρα στους Πανεπιστημιακούς χώρους, περιλαμβανομένων ιδίως των συνεδριάσεων συλλογικών πανεπιστημιακών οργάνων.

26 May 2009

Διαχρονική αθλιότητα

...
Σε κορόνες περί ορθοδοξίας και ... ανωτερότητας του ελληνικού πολιτισμού κατέφυγε ο υπουργός Τουριστικής Ανάπτυξης Κώστας Μαρκόπουλος σε μια απέλπιδα προσπάθεια να κερδίσει περισσότερους τουρίστες η «φωτεινή» (πλην πανάκριβη) Ελλάδα έναντι της φθηνής... μουσουλμανικής Τουρκίας.

Μιλώντας χθες στο συνέδριο του Economist και σε ερώτηση γιατί ένας ξένος τουρίστας πρέπει να έλθει στην Ελλάδα όταν η Τουρκία είναι πιο φθηνή, ο κ. Μαρκόπουλος είπε:

«Η Τουρκία ήταν και θα είναι πιο φθηνή χώρα όσο παραμένει εκτός ευρωζώνης. Εμείς όμως έχουμε το δικό μας όπλο του δικού μας πολιτισμού. Είμαστε χριστιανική χώρα. Δεν τα βάζω στη σφαίρα των θρησκευτικών διαφοροποιήσεων. Αλλά είναι άλλο περιβάλλον να επισκέπτεσαι μνημεία μουσουλμανικά και τον μουσουλμανικό πολιτισμό -στον οποίο υποκλινόμαστε για όσα προσφέρει- και άλλο μια φωτεινή χώρα με ορθόδοξη παράδοση όπως η Ελλάδα».

Για «ατυχή» δήλωση Μαρκόπουλου έσπευσε να μιλήσει από πλευράς ΠΑΣΟΚ η Αντζελα Γκερέκου υπογραμμίζοντας ότι το επιχείρημα του υπουργού αποτελεί απόδειξη πλήρους αδυναμίας κατανόησης του τουριστικού ανταγωνιστικού περιβάλλοντος των γειτονικών χωρών και άλλη μια απόδειξη ότι τα πράγματα στον ελληνικό τουρισμό εξελίσσονται χωρίς στρατηγική και στόχο.


(Ελευθεροτυπία, 26/5/2009)
Ο εκπρόσωπος της ορθόδοξης ανωτερότητας, γιατρός από την Εύβοια, προφανέστατα δεν έχει προγραμματίσει τίποτα στη θέση που βρίσκεται, δεν ξέρει απολύτως τίποτα για το θέμα που ανέλαβε να φέρει εις πέρας και, στις πρώτες δύσκολες και "περίεργες" ερωτήσεις των δημοσιογράφων, απαντάει όπως έμαθε στο κατηχητικό: "Εμείς έχουμε όμως τον ελληνοχριστιανικό πολιτισμό" - με δικά του λόγια, αλλά με αυτό το περιεχόμενο. Είναι ένας καραβανάς της πολιτικής ζωής και άξιος εκπρόσωπος του ποιμνίου που τον ψήφισε για να το κοροϊδεύει.

Καθένας αντιλαμβάνεται, πόση σχέση έχει με την πραγματικότητα αυτό το άτομο, όταν εννοεί ότι οι χουλιγκάνοι τουρίστες της Ρόδου και της Κρήτης, οι μικροαστοί Γερμανοί και Ολλανδοί που πάνε στα διάφορα νησιά με απευθείας πτήσεις, οι Σουηδέζες και οι Φινλανδέζες που έρχονται εδώ για καμάκι ή οι Ιταλοί που πετάγονται απέναντι στον καθυστερημένο γείτονα για μια αρπαχτή, το κάνουν αυτό επειδή προτιμούν μια "φωτεινή χριστιανική χώρα".

Για την οποία χώρα οι περισσότεροι ούτε ξέρουν αν είναι στην Ε.Ε., αγνοούν ότι και έξω από τα τουριστικά γκέτο που κυκλοφορούν ισχύει το ευρώ και, φυσικά, ούτε προβληματίστηκαν ποτέ, αν και ποια παραλλαγή της χριστιανικής θρησκείας επικρατεί εδώ. Οι περισσότεροι εξ αυτών δεν θα μπορούσαν καν να εντοπίσουν την Ελλάδα στον χάρτη, πριν τους προτείνει ο ταξιδιωτικός πράκτωρ τη συγκεκριμένη επιλογή για διακοπές.

Και έρχεται ο λαμπρός, ανερχόμενος πολιτικός -πώς λέγεται, είπαμε;- και δηλώνει ότι όλοι αυτοί ήρθαν στην Ελλάδα επειδή ενδιαφέρονται για την "φωτεινή χώρα με ορθόδοξη παράδοση"... Ένα δείγμα διαχρονικής αθλιότητας της υποβαθμισμένης πολιτικής ζωής στη χώρα μας.

(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)




Στα βήματα του Gauguin VI

Πρώτες ημέρες στο Papeete – πανσιόν Te Miti


(συνέχεια >>>)

30-03-2009


Ο Fred, ένας νεαρός χαρούμενος και λαλίστατος Γάλλος μας περίμενε στο αεροδρόμιο και μας μετέφερε, εμάς και έναν ακόμη επισκέπτη, στην πανσιόν Τe Μiti 18 χιλιόμετρα έξω από το PAPEETE. Miti θα πη “θάλασσα”, μας εξήγησε, και Te είναι το άρθρο. Αρα Τe Μiti στα Ταϊτιανά θα πη “Η θάλασσα”. Έτσι μάθαμε τις πρώτες Ταϊτιανές μας λέξεις. Στο δρόμο προς την Πανσιόν μάθαμε ότι ο συνταξιδιώτης μας είναι Λιβανέζος. Γνώριζε πολύ καλά Γαλλικά αλλά και Αγγλικά. Δεν είχε μαζί του καμία αποσκευή πράγμα που μας έκανε εντύπωση. Λίγο περίεργος τύπος ερχόταν λέει από το RAPANUI γνωστό νησί των GALAPAGOS. Όπως μας είπε οι αποσκευές του είχαν χαθή κατά την άφιξή του και ότι θα έπρεπε να ξεκινήση τη διαδικασία για την ανεύρεσή τους.

Μόλις ξημέρωσε πήραμε το πρωινό μας μαζί με τους λιγοστούς ενοίκους και την οικογένεια η οποία είχε την Πανσιόν. Μεταξύ των επισκεπτών ήταν και δύο νεαρές και όμορφες Σουηδέζες 19 και 21 ετών. Ο Γιάννης τους έπιασε κουβέντα και μάθαμε ότι είχαν πριν αρκετό καιρό ξεκινήσει ένα ταξίδι ανά τον κόσμο. Μου έκανε εντύπωση που ήταν πολύ ευγενικές μαζί μας και πολύ ομιλητικές αν λάβη κανείς υπ' όψιν του τη διαφορά ηλικίας με εμάς. Δυστυχώς δεν ομιλούσε καμία τους γερμανικά (περίεργο αλήθεια για Σουηδέζες) και εγώ δεν μπορούσα να συμμετέχω πολύ στην κουβέντα, η οποία γινόταν στα αγγλικά. Η επικοινωνία είναι για μένα πολύ σπουδαίο πράγμα και όταν δεν είναι εφικτή αισθάνομαι αμήχανα, ώστε σε τέτοιες περιπτώσεις αποφεύγω τις επαφές.

Σε λίγο ήρθε και ο Λιβανέζος στο τραπέζι με τον οποίον είχαμε συνταξιδέψει την προηγουμένη από το αεροδρόμιο. Έτσι μπήκε και αυτός στην κουβέντα και αισθάνθηκα ανακούφιση με το να μην νιώθω υποχρέωση να διατηρήσω την κουβέντα. Αργότερα πήραμε το λεωφορείο και κατεβήκαμε στην πόλη καθώς το βράδυ που φθάσαμε πήγαμε κατ' ευθείαν στην πανσιόν και δεν είδαμε τίποτα από την πρωτεύουσα.

Το Papeete είναι μία μικρή πόλη με ευρωπαϊκή όψη, αν εξαιρέση κανείς τα τροπικά δένδρα, την υγρή θερμή ατμόσφαιρα και την ποικιλομορφία των χρωμάτων του δέρματος των κατοίκων σε όλες τις αποχρώσεις του καφέ - από καφέ σκούρο με σγουρά άγρια μαύρα μαλλιά, αυτοί που πρέρχονται από τους Maori, έως ανοικτό καφέ σχεδόν μελί με ίσα μαύρα μαλλιά, φύλων μαλαϊκής προελεύσεως. Φυσικά βλέπει κανείς και όλες τις επιμιξίες αυτών και πολλούς τουρίστες, κυρίως Γάλλους, αλλά και Nεοζηλανδούς και Αυστραλούς.
Κάνουν εντύπωση οι καλοντυμένες συνήθως ωραίες γυναίκες με το λουλούδι στο αυτί ή πολλές φορές και με λουλουδένια πλεξούδα στο λαιμό ή στεφάνι στο κεφάλι και τα συνήθως μακρυά φορέματα με κλαρωτές παραστάσεις από εξωτικά λουλούδια.

Πολλές φορές συναντάς στο δρόμο αυτοσχέδιες ορχήστρες συχνά με αυτοσχέδια κρουστά όργανα να παίζουν και να τραγουδούν, έτσι για το κέφι τους, ενώ πολλοί από τους παρευρισκομένους τραγουδούν μαζί τους. Μία τέτοια ορχήστρα έπαιζε σε έναν από τους δρόμους όπου σεργιανούσαμε και βαλθήκαμε να την βιντεοσκοπούμε. Ο δρόμος θαρρείς ήταν γεμάτος μουσική αλλά κυρίως αρώματα από τα πολυάριθμα λουλούδια ιδίως το Frangipani και το Tiare – το εθνικό άνθος της Tahiti. Εικόνες που κάποτε νόμιζα ότι βρίσκουμε μόνο σε τουριστικές εκδηλώσεις, είναι εδώ απλή καθημερινότητα.

Περπατούσαμε για να γνωρίσουμε την πόλη, βγάζαμε φωτογραφίες και βίντεο και παίρναμε πληροφορίες που θα μας χρησίμευαν στη συνέχεια του ταξιδιού μέχρι την ώρα του φαγητού στο εστιατόριο Oasis. Κατόπιν πήγαμε στην καφετερία Retro, στον επάνω όροφο του οποίου πέθανε ο τραγουδιστής Joe Dassin, όπως μας πληροφορούσε μία ανηρτημένη πινακίδα και πήραμε ένα τροπικό κοκταίηλ.

Γυρίσαμε πίσω στην πανσιόν γύρω στις πέντε. Εκεί μάθαμε ότι η Christelle, η σύζυγος του Fred που είχε την πανσιόν και ήταν έγκυος στις μέρες της, είχε πάει στην κλινική. Εμείς αφού πήραμε τον κατάλληλο εξοπλισμό, πήγαμε στη θάλασσα. Εγώ είχα και στην Ινδονησία κάνει μπάνιο με μάσκα και πέδιλα και ήμουν κάπως εξοικειωμένος με τον τροπικό βυθό. Αντιθέτως ο Γιάννης βρέθηκε σε ένα μαγικό κόσμο με κοράλλια και πολύχρωμα ψάρια και δεν χόρταινε να βλέπη. Στην πραγματικότητα όμως ούτε τα κοράλλια ήταν τόσο πλούσια ούτε τα ψάρια τόσο πολυποίκιλα, αλλά και το νερό δεν ήταν τόσο κρυστάλλινα διαυγές όσο στις τροπικές θάλασσες όπου είχα βουτήξει στο παρελθόν.
Το βράδυ φάγαμε σε μία υπαίθρια καντίνα -εδώ ονομάζεται Roulotte- για να διαπιστώσουμε ότι στην Τahiti δεν είναι τίποτε φθηνό ακόμη και αν παραιτηθής από κάποιες αυτονόητες ανέσεις.

31-03-2009


Το πρωί στο πρόγευμα διαπιστώσαμε ότι ο Λιβανέζος είχε εξαφανισθή. Πιθανώς να πήγε να αναζητήση τις βαλίτσες του. Επίσης δεν εμφανίστηκαν και οι Σουηδέζες. Κρίμα γιατί είχα ετοιμάσει κάποιους διαλόγους στα αγγλικά για να μπορώ και εγώ να αρθρώνω κάποια κουβέντ
α. Μετά το πρωινό φύγαμε από την πανσιόν με το αστικό λεωφορείο για την πόλη όπως και την προηγουμένη ημέρα. Όπως η προηγούμενη ημέρα και αυτή καταναλώθηκε κατά παρόμοιο τρόπο.

Κάναμε βόλτες, επιβεβαιώσαμε τα αεροπορικά εισητήριά μας στην Air Tahiti για την Bora Bora και την Huahine, καθώς επίσης αναζητήσαμε μία άλλη παραλία για μπάνιο έτσι για αλλαγή. Κάναμε μεγάλο δρόμο στα τυφλά, χωρίς να έχουμε κάποιο συγκεκριμένο προορισμό. Κατά μήκος του δρόμου υπήρχαν μικρές ιδιοκτησίες, μάλλον Γάλλων, οι οποίες δεν επέτρεπαν την πρόσβα
ση στην ακτή. Τελικώς κάπου βρήκαμε ένα πέρασμα προς την παραλία και κάναμε επιτέλους μπάνιο. Όπως και τις προηγούμενες φορές, δεν έμεινα ικανοποιημένος από απόψεως βυθού. Για το λόγο αυτό είχαμε πει με το Γιάννη να πάμε μέχρι το φράγμα των κοραλλιών κολυμπώντας ένα χιλιόμετρο από την παραλία. Αυτό όμως απαιτούσε πέδιλα θαλάσσης λόγω των ισχυρών ρευμάτων. Ο Γιάννης δεν διέθετε επειδή δεν έφερε από την Ελλάδα τα δικά του, λόγω χώρου και βάρους, και δεν ήθελε να διαθέση τα 4Ο Euro που μας ζήτησαν σε κάποια καταστήματα όπου ρωτήσαμε.


Στην επιστροφή αποφασίσαμε να μην ξαναπληρώσουμε αυτές τις παράλογες τιμές για φαγητό μια και ήμασταν μόνοι μας χωρίς τις γυναίκες και δεν μας πείραζε η λιτή ζωή. Έτσι αγοράσαμε από το μικρό μπακάλικο ψωμί, τυρί νερό και ένα γιαουρτάκι και περάσαμε το βράδυ.

1-04-2009


Μετά το πρωινό φύγαμε με το λεωφορείο στις 8 πμ από την πανσιόν για το λιμάνι. Από καιρό σχεδιάζαμε την πρώτη μας εξόρμηση να την κάνουμε σε ένα διπλανό νησί την Moorea. Είναι μόνο 45 λεπτά με το Katamaran από την Tahiti.

Η Moorea είναι ένα πανέμορφο νησί περικυκλωμένο από κοράλλια όπως συνήθως είναι τα νησιά των τροπικών θαλασσών. Τα κοράλλια είναι σε ένα βάθος που ποικίλλει από μισό μέτρο έως ίσως και τριάντα και με την άμπωτη μπορεί να φθάσουν έως και στην επιφάνεια, έτσι προσδίδουν στη θάλασσα φανταστικά χρώματα από βαθύ γαλάζιο έως ανοικτό γαλαζοπράσινο. Όταν έχ
ει κύμα, αυτό σκάει επάνω στα αβαθή κοράλλια και σχηματίζει ατέλειωτες δαντέλες από άσπρους αφρούς καταμεσής στη θάλασσα. Αυτό ειδοποιεί τα πλοία για ύπαρξη υφάλου. Σε πολλές περιπτώσεις η αλυσίδα των κοραλλιών διακόπτεται αφήνοντας περάσματα.

Από ένα πέρασμα γλυστράει το Katamaran και μπαίνει με μικρή ταχύτητα στα ήσυχα σμαραγδένια νερά της λιμνοθάλασσας (Lagoon). Η θέα είναι απερίγραπτη... Πυκνό τροπικό δάσος παντού και στην κορυφή
του νησιού ένα τελείως απότομο βουνό σαν λεπίδα ορθώνεται πάνω από το δάσος. Η κορυφή του κρυμμένη μέσα στα σύνεφα –μία εικόνα που άλλαζει συνεχώς λόγω του ευμετάβλητου του καιρού– χρειάστηκε να περιμένουμε πολλή ώρα για να τη δούμε καθαρά και να δικαιολογήσουμε το τοπικό όνομά της “δόντι του καρχαρία”.

Πήραμε ένα λεωφορείο για να δούμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του νησι
ού και κατευθυνθήκαμε στο γνωστό “όρμο του Cook” (“Cook's Bay”). Αφού περιπλανηθήκαμε με τα πόδια μερικά χιλιόμετρα καταλήξαμε σε ένα μπακαλικάκι όπου πήραμε από ένα μπουκάλι νερό και την πληροφορία ότι δεν θα υπήρχε λεωφορείο επιστροφής παρά μόνον μισή ώρα πριν φύγει το τελευταίο πλοίο για το Papeete. Αυτό σήμαινε ότι θα έπρεπε να περιμένουμε δύο ώρες ασκόπως, αφού δεν υπήρχε τίποτε να κάνουμε εκεί. Ματαίως αναζητήσαμε ταξί ή άλλο μέσο. Ο Γιάννης αισθανόταν λόγω της ζέστης και της υγρασίας τόσο ταλαιπωρημένος ώστε, παρά τις αντιρρήσεις μου, αποφάσισε να κάνη autostop, χωρίς όμως επιτυχία. Τέλος μάθαμε ότι λίγο πιο κάτω υπάρχει ένα τουριστικό ξενοδοχείο όπου θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να βρούμε ένα μεταφορικό μέσο. Πράγματι η κοπέλλα της ρεσεπσιόν τηλεφώνησε σε κάποια υπηρεσία και σε λίγο ήρθε και μας πήρε ένα Shuttle (mini bus).

Σκοπός μας ήταν να βρεθούμε σε μία πλαζ κοντά στο αεροδρόμιο, ώστε και να κάνουμε μπάνιο και να είμαστε σε ένα μέρος, όπου σίγουρα θα υπήρχε τρόπος να φθάσουμε εγκαίρως στο λιμάνι για την επιστροφή. Στη θαυμάσια γεμάτη κοκοφοίνικες παραλία απολαύσαμε μπάνιο με πέδιλα και μάσκα εν μέσω πολυχρώμων ψαριών και κοραλλιών κάπως περισσότερο ενδιαφερόντων από τις άλλες φορές. Επίσης έχοντας εξασφαλίσει την επάνοδο χαρήκαμε ανέμελα την ξάπλα επάνω στην κατάλευκη ζεστή κοραλλιογενή άμμο. Κατόπιν πήραμε με τα πόδια το δρόμο για το αεροδρόμιο, το οποίο βρισκόταν σε μικρή απόσταση, σκεπτόμενοι ότι εκεί θα υπήρχε τουλάχιστον ταξί. Δεν είχαμε πλέον πολλά περιθώρια χρόνου γιατί τα πλοία που κάνουν την διαδρομή Moorea-Tahiti εκτελούν το δρομολόγιο μόνο μέχρι το απόγευμα. Αν χάναμε το τελευταίο πλοίο θα έπρεπε να διανυκτερεύσουμε στην
Moorea.


Στο αεροδρόμιο βρήκαμε αυτόν που μας είχε προηγουμένως μεταφέρει και μας είπε ότι σε μία ώρα θα έφευγε για το λιμάνι. Αυτό μας βόλευε θαυμάσια γιατί μας έδινε την ευκαιρία να εκμεταλλευθούμε αυτή την ώρα και να περιεργαστούμε το χώρο του αεροδρομίου.

Το μοναδικό κτίσμα ήταν ουσιαστικά μία καλύβα πολυτελείας παραδοσιακά κτισμένη. Εντός υπήρχαν δύο-τρεις boutiques για pareo, μαργαριτάρια, άλλα τουριστικά είδη και ένα εστιατόριο. Ήταν και ένα μονοκινητήριο αεροπλανάκι που περίμενε στο διάδρομο απογειώσεως και το οποίο προφανώς εκτελούσε το δρομολόγιο Tahiti-Moorea. Αυτό μάλιστα ήταν αρκετά αστείο επειδή ήταν ολοκληρωτικά ζωγραφισμένο με πολύχρωμα λουλούδια, λες και ανήκε σε κάποιο τσίρκο.

Στην Πολυνησία είναι ένα είδος εθνικού sport να ζωγραφίζουν και να στολίζουν τα πάντα με λουλούδια. Μέσα σε όλα τα άλλα και μία... γάτα που κυκλοφορούσε ελεύ
θερη μεταξύ των επιβατών σαν να ήταν σπίτι της. Βρήκαμε και χρόνο να τσιμπήσουμε κάτι στο εστιατόριο.

Όταν πέρασε η ώρα πήγαμε και βρήκαμε τον οδηγό ο οποίος μας μετέφερε στο λιμάνι και πήραμε εγκαίρως το πλοίο της επιστροφής για το Papeete το καταμαράν Aremiti.

«Εξωτερική εκκλησιαστική πολιτική»

Διαχρονική οπισθοδρομικότητα



Στο ΒΗΜΑ δημοσίευσε στις 23/5/2009 ο καθηγητής νομικής και παρα-θεολογών συγγραφέας κ. Ιωάννης Κονιδάρης ένα άρθρο με αυτό τον τίτλο. Και αμέσως στην αρχή αγωνίζεται ο συγγραφέας να εξηγήσει ότι δεν εννοεί αυτόνομη και αυτοτελή εξωτερική πολιτική της Εκκλησίας, όπως είχε επιχειρηθεί επί Χριστόδουλου (χωρίς κάποια αντίρρηση του κ. Κονιδάρη, τότε), αλλά απλώς «κρατική εξωτερική πολιτική σε εκκλησιαστικά θέματα», πράγμα που θα μπορούσε εξ αρχής να δηλώσει με κατάλληλη επιλογή τίτλου. Είμαι υποψιασμένος ότι ο κ. Κονιδάρης ρίχνει αδέσποτα δολώματα στα θολά νερά των αδιάφορων αναγνωστών για να τους περάσει υποδορίως μια απώτερη επιθυμία του εκκλησιαστικού μηχανισμού, την οποία δεν κατάφερε να υλοποιήσει ο μακαρίτης Χριστόδουλος.


Πέρα απ' αυτά, ο αναγνώστης του άρθρου διαπιστώνει ότι ο κ. Κονιδάρης επιχειρηματολογεί πάνω σε ένα βυζαντινοπρεπές περιβάλλον, όπου το κράτος φροντίζει πρωτίστως για τα «συμφέροντα» του εκκλησιαστικού μηχανισμού, τα οποία σχεδόν αποκλειστικά σχετίζονται με θέματα περιουσιών και επιρροών και, καμιά φορά, για κρατικές υποθέσεις, στις οποίες «βοηθάει» η δήθεν συμβολή διαφόρων εκκλησιαστικών παραγόντων, οι οποίοι φυσικά δεν έχουν καμιά δημοκρατική νομιμοποίηση. Μερικές παράγραφοι αυτού του άρθρου του κ. Κονιδάρη δίνουν σαφώς την εικόνα διαπλοκής που περιγράφω στα προηγούμενα:
[...]
Η εξωτερική εκκλησιαστική πολιτική ασκείται στη χώρα μας από το υπουργείο Εξωτερικών. Συνήθως ανατίθεται από τον υπουργό σε έναν από τους υφυπουργούς, κατά κανόνα σε εκείνον που έχει και τα ζητήματα του Απόδημου Ελληνισμού, σε συνεργασία βεβαίως με την αρμόδια Διεύθυνση Θρησκευτικών και Εκκλησιαστικών Υποθέσεων του υπουργείου.

Έχω επανειλημμένως επισημάνει ότι τούτο ενέχει το μειονέκτημα πως η χάραξη όποιας τυχόν πολιτικής γίνεται ερήμην της εκκλησιαστικής πολιτικής που χαράσσεται για την Εκκλησία της Ελλάδος, η οποία είναι ανατεθειμένη παραδοσιακώς στο υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. Και έχω σημειώσει την ανάγκη να υπάρξει η συνένωση, τουλάχιστον ο συντονισμός των δύο υπηρεσιών, εάν όντως επιθυμούμε να ασκήσουμε κάποια στιγμή σοβαρή εκκλησιαστική πολιτική.



Τεγέα, χριστιανικός ναός σε αρχαιολογικό χώρο!

Άρα, εξ υποθέσεως, σε κάθε περίπτωση δεν μπορούμε να μιλάμε για ενιαία εκκλησιαστική πολιτική και για τον λόγο αυτόν ίσως ούτε καν για πολιτική! Έτσι, στα ζητήματα που έχουν σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ανέκαθεν εκφραστής της επίσημης ελληνικής πολιτικής ήταν, δίπλα στους επίσημους κρατικούς εκπροσώπους, και ο εκάστοτε επικεφαλής της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, ένας Μητροπολίτης δηλαδή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο οποίος πρωτίστως υπάγεται σε αυτό και την πολιτική του οποίου κατ΄ εξοχήν υποχρεούται να εκφράζει.
[...]
Δεν νομίζω ότι σοβαρώς μπορεί να γίνει λόγος για την ύπαρξη σήμερα από μέρους του ελληνικού κράτους συγκεκριμένης εξωτερικής εκκλησιαστικής πολιτικής, η οποία, ατυχώς, διαμορφώνεται κάθε φορά με βάση τις συγκυρίες και τα παρουσιαζόμενα προβλήματα. Και τούτο βεβαίως στερεί και τους διπλωματικούς εκπροσώπους της Ελλάδος από τις στοιχειώδεις έστω οδηγίες, που είναι απολύτως απαραίτητες για τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και κυρίως για τον επηρεασμό των κέντρων λήψεως αποφάσεων στα ξένα κράτη.
[...]
Αλλά και η αναδίπλωση των Αμερικανών επισήμων, να δεχθεί ο πρόεδρος Ομπάμα κατ' ιδίαν τον Οικουμενικό Πατριάρχη, έστω για λίγα λεπτά της ώρας, και να αναφερθεί ενώπιον της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνελεύσεως στο ζήτημα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, που έχει βαλτώσει από το 1971(!), κατέδειξε υποδειγματικώς, πώς μπορεί να χρυσωθεί το χάπι και να μείνουν όλοι ικανοποιημένοι, χωρίς όμως να θιγούν τα μείζονα και ουσιώδη ζητήματα, όπως εκείνο της αποδόσεως στο Πατριαρχείο και τα αγαθοεργά καταστήματά του της περιουσίας τους και της αναδείξεως των λειτουργών του Θρόνου ακόμη και εάν δεν έχουν την τουρκική υπηκοότητα...
Εμάς, ως Έλληνες, γιατί να μας ενδιαφέρει «να ασκήσουμε σοβαρή εκκλησιαστική πολιτική», τι μας ενδιαφέρει η «Θεολογική Σχολή της Χάλκης» που θα εκπαιδεύει κληρικούς για την Τουρκία, πέρα από το (επίσης πολύ σημαντικό) γεγονός ότι οι αντιδικίες με την Τουρκία συρρικνώνονται με αυτό τον τρόπο σε ένα επουσιώδες θέμα, το οποίο από τη φύση του δεν έχει κανένα χρονικό βάθος; Πότε ενδιαφέρθηκε στους 17 αιώνες ύπαρξής του ο εκκλησιαστικός μηχανισμός για τους ελληνικούς ναούς και τους τόπους λατρείας του ελληνικού πολιτισμού; Και επειδή δεν είναι δυνατόν να γυρίσει πίσω ο χρόνος και, ό,τι έγινε έγινε, πότε ενδιαφέρθηκαν οι παπάδες να αποσυρθούν τα τελείως κακόγουστα κουβούκλια από τον Κεραμεικό και τους άλλους αρχαιολογικούς χώρους της χώρας μας;


Και γιατί να εμπλέκεται το ελληνικό κράτος (με κάτι απίθανους ερασιτέχνες στο ρόλο του «αρμόδιου» υφυπουργού εξωτερικών) στις οικονομικές αντιδικίες των πατριαρχείων και στις οικοπεδικές ιδιοκτησίες τους, με μόνο δεδηλωμένο στόχο να διασωθούν τα «προσκυνήματα», τουτέστιν το μηχανάκι που κόβει μονέδα;


Ο κ. Κονιδάρης ζητάει συντονισμό κυβερνητικών παραγόντων και φορέων με τον εκκλησιαστικό μηχανισμό για μεγιστοποίηση της αποδόσεως της συναλληλίας, δηλαδή για αυξημένα κέρδη! Πέρα απ' το ότι πρέπει να θεωρείται σίγουρη η αποτυχία του στόχου που προδιαγράφει ο κ. καθηγητής, γιατί κάθε ενέργεια που στηρίζεται στη γραφειοκρατία του ελληνικού κράτους είναι εξ ορισμού θνησιγενής, εγώ θεωρώ ότι μπορεί ο κ. Κονιδάρης να εργαστεί για το διαχωρισμό του εκκλησιαστικού μηχανισμού από τη θαλπωρή του δημόσιου ταμείου και να φροντίσει μόνος του τις νομικές και εκκλησιαστικές δραστηριότητες στην «εκκλησιαστική εξωτερική πολιτική» που ονειρεύεται.
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

23 May 2009

Βάλτε τους παππούδες στο Διαδίκτυο

(της ΚΑΤΙΑΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗ, Ελευθεροτυπία, 23/5/2009)

Παλιές κορνίζες που φυλάνε ξεθωριασμένες φωτογραφίες με ασπρόμαυρες φιγούρες προγόνων. Πολυκαιρισμένα χαρτιά και έγγραφα, συρτάρια ξέχειλα από ξεχασμένα αντικείμενα άλλων εποχών. Η κάθε απόπειρα για να ξακαθαριστούν όλα αυτά τα παλιά πράγματα συνοδεύεται από αναμνήσεις και αναπολήσεις για τα χρόνια που πέρασαν - και για την άγνωστη ιστορία που κρύβουν πίσω τους. Ολα αυτά, πλέον, φύσηξαν τη σκόνη από πάνω τους και πέρασαν στον κόσμο της ψηφιακής εποχής.

Το τμήμα Γενεαλογίας και Προφορικής Ιστορίας του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, μέσα από μια προσπάθεια 1O και πλέον ετών, έχει προχωρήσει στη συλλογή αντικειμένων και τεκμηρίων για τη ζωή και την ιστορία των προγόνων μας - κυρίως των προσφύγων από τη Μικρά Ασία, τον Πόντο, τη Θράκη και την Κωνσταντινούπολη. Και όλα αυτά τα παρουσιάζει στο κοινό αύριο, σε μια εκδήλωση με θέμα «Φτιάξε το γενεαλογικό σου δέντρο» («Ελληνικός Κόσμος», Πειραιώς 254, Ταύρος, 12 μ.μ.). Στόχος είναι να ενημερωθεί το κοινό για το γενεαλογικό πρόγραμμα του τμήματος και να συμμετάσχει. «Εχουμε καταγράψει, μέχρι σήμερα, περίπου 4.500 οικογένειες, αλλά και αρκετές κοινότητες πληθυσμών προσφύγων», σημειώνει ο Μιχάλης Βαρλάς, ιστορικός και υπεύθυνος του Τμήματος.



(click)
Η καρτέλα του συνωνόματου παππού μου στο Ellis Island,
όταν πήγε για λίγα χρόνια μετανάστης στην Αμερική.

Γιατί, όμως, τους πρόσφυγες; «Αρχικά, διότι αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν εύκολα να επιστρέψουν στον τόπο τους και να αναζητήσουν πληροφορίες. Αρχεία που υπήρχαν, χάθηκαν ή είναι δυσπρόσιτα. Πολλές πηγές έχουν υποστεί αλλοιώσεις και μεταλλαγές -φθορά στη φωνητική, διαφορές στο πώς γράφεται κάποιο γράμμα- ενώ, σε πολλές περιπτώσεις, τα ονόματα άλλαξαν ή μεταφράστηκαν: Καραγκιόζ, Καραγκιοζίδης, Μαυρομάτης. Μέσα απ' το πρόγραμμα μπορεί κανείς να εκτιμήσει μακροϊστορικά δημογραφικά στοιχεία για κοινότητες που υπήρξαν και που ανατρέπουν την εικόνα που έχουμε: για ένα χωριό στα Δαρδανέλια, λίγο πριν από την καταστροφή, η επίσημη οθωμανική στατιστική μας δίνει 3.800-4.000 άτομα. Εμείς έχουμε καταγράψει 8.000 ονόματα. Μιλάμε για μια τεράστια διαφορά ανάμεσα στο γεγονός και σ' αυτό που η οθωμανική διοίκηση θεωρεί ότι υπήρξε από τον χριστιανικό ορθόδοξο πληθυσμό».

Η προσωπική ενασχόληση από την πλευρά των ιδρυτών του ιδρύματος τροφοδότησε το ενδιαφέρον για τη δημιουργία ενός τομέα που θα ασχολείται με αυτό το κομμάτι της Ιστορίας, τη Γενεαλογία. «Υπάρχουν άνθρωποι που αγνοούν την ιστορία της οικογένειάς τους, ακόμη και σε πολύ μικρό βάθος χρόνου - αγνοούν την ιστορία του παππού και της γιαγιάς».

Η ενασχόληση με τη συλλογή και καταγραφή των ιστορικών κειμηλίων και μαρτυριών χωρίζεται στα εξής στάδια: α) ανασύσταση του γενεαλογικού δένδρου, β) καταγραφή της αυτοβιογραφικής συνέντευξης, γ) ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση των οικογενειακών ενθυμημάτων και δ) αξιοποίηση στην ιστοσελίδα και σε εκπαιδευτικά προγράμματα. Ειδικά για το τρίτο κομμάτι, στις περιπτώσεις της Κεντρικής Μακεδονίας και της περιφέρειας Αττικής εμφανίζεται πλέον στο Διαδίκτυο (makedonia. genealogies.gr και attiki. genealogies.gr). Το πρόγραμμα στηρίζεται στην προσφορά των γενεαλογικών δέντρων από τις οικογένειες ή τις κοινότητες. «Η ελληνική Ιστορία δεν είναι μια εύκολη Ιστορία. Μέσα από αυτό το πρόγραμμα οι άνθρωποι μπορούν να αντιληφθούν πιο εύληπτα την αλήθεια για τον τόπο τους ή τους προγόνους τους. Η Ιστορία δεν είναι κάτι που παρακολουθούμε από μακριά σαν ταινία, αλλά κάτι στο οποίο συμμετέχουμε».

Εκτός από τις «μόνιμες» ερευνήτριες, την Αθηνά Δασκαλάκη και την Αιμιλία Ιωάννου, στη διαδικασία εξέλιξης του έργου συμμετέχουν κοινωνιολόγοι, ιστορικοί, ανθρωπολόγοι, κινηματογραφιστές και ένας μεγάλος αριθμός φοιτητών και εθελοντών.


(click)

Επιφυλακή λόχου πεζικάριων για αποτροπή κινήματος. Καθισμένος στην 
πρώτη γραμμή, δεύτερος ξαπλωμένος από αριστερά ο 20χρονος πατέρας μου!


Ανακαλύπτουν μακρινούς συγγενείς

«Σ' αυτό το πρόγραμμα δεν αναζητούμε κάποια αρχοντική οικογένεια ή το επτανήσιο "λίμπρο ντ' όρο". Φτιάχνουμε μια γενεαλογία που είναι απλωμένη περισσότερο στην "πλάγια" συγγένεια και δεν αποσκοπεί να φτάσει, απαραιτήτως, στον προπάτορα. Θέλουμε να δούμε πώς διακλαδώνεται το "δέντρο" σε πλάτος και πλούτο».

Κάτι που είναι ιδιαίτερα συγκινητικό, όπως αναφέρουν οι ερευνητές, είναι το γεγονός ότι πολλές οικογένειες έχουν έρθει σε επαφή με μακρινούς -ή και κοντινότερους- συγγενείς, τους οποίους δεν γνώριζαν. «Υπάρχουν άνθρωποι που δεν ξέρουν ότι έχουν κάπου συγγενείς, δεν ξέρουν τι όνομα έχουν αυτοί, που μένουν ή τι πορεία έχουν διατρέξει στον χρόνο. Είναι ευχάριστο το γεγονός ότι πολύ συχνά κρατούν μεταξύ τους επαφή». Η συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι δωρεάν, αφού το ΙΜΕ δεν έχει μπει στη λογική της παροχής ανταποδοτικών υπηρεσιών.

«Εμείς εκπαιδεύουμε και ενημερώνουμε τον κόσμο, προσπαθούμε -σε συνεργασία με θεσμικούς φορείς- να δημιουργήσουμε τις βάσεις δεδομένων και προχωράμε τη διαδικασία. Εάν κάποιος θέλει κάτι να δώσει, μπορεί να βοηθήσει προσφέροντας εργασία».

22 May 2009

Φωτογραφία γραφείου 18


Έχω παραλείψει να ανεβάσω φωτογραφία από το υπηρεσιακό γραφείο μου - η ίδια ανακατοσούρα, σαφώς!

(click)

(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Πεδίο μάχης

(του Νικου Παπαχρηστου, Καθημερινή, 22/5/2009)

Την αντίδραση μερίδας «υπερoρθοδόξων» και μελών παρεκκλησιαστικών οργανώσεων προκάλεσε η ημερίδα για τον διαχριστιανικό διάλογο που διοργάνωσε, την Τετάρτη, το τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ. Η αίθουσα τελετών του πανεπιστημίου παραλίγο να μετατραπεί σε «πεδίο μάχης» όταν κάποιοι «αυτόκλητοι» προστάτες της Ορθοδοξίας επιτέθηκαν φραστικώς κατά των προσκεκλημένων ομιλητών, καρδιναλίου Βάλτερ Κάσπερ και μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη, συμπροέδρων της μεικτής επιτροπής Θεολογικού Διαλόγου Ρωμαιοκαθολικών και Ορθοδόξων.


Εκδήλωση θρηκόληπτων χριστιανών (*)
Από τις ύβρεις τους δεν γλίτωσαν ούτε ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος ούτε οι καθηγητές της Θεολογικής Σχολής. Αποτέλεσμα ήταν να διακοπεί πολλές φορές η εκδήλωση, η οποία ήταν ανοιχτή στο κοινό, ενώ ο Περγάμου κ. Ιωάννης δεν μπόρεσε να απαντήσει σε ερωτήματα και απορίες φοιτητών αλλά και καθηγητών του ΑΠΘ. Αξίζει να σημειωθεί πως περισσότεροι από 150 φανατισμένοι πιστοί κατέφθασαν οργανωμένα λίγο μετά το μεσημέρι και όπως αποδείχθηκε είχαν στόχο να μην επιτρέψουν να πραγματοποιηθεί η συνεδρία.

Εκπληκτοι καθηγητές, Ελληνες και ξένοι, κληρικοί και φοιτητές προσπαθούσαν να προστατεύσουν το δικαίωμά τους να συζητήσουν για τον διάλογο μεταξύ των χριστιανών. «Υπάρχουν μερικοί που όχι μόνο διάλογο με τη Ρώμη δεν θέλουν αλλά ούτε και μ’ εμάς. Και αυτό εν ονόματι της Ορθοδοξίας. Ο Θεός να μας ελεήσει» σχολίασε ο Περγάμου Ιωάννης, ο οποίος προηγουμένως έκανε μια εμπεριστατωμένη ομιλία για την πορεία και τις προσδοκίες του διαλόγου.

Στο επίκεντρο της ημερίδας βρέθηκαν οι διαφορετικές θεολογικές προσεγγίσεις μεταξύ Δύσης και Ανατολής, η διαφωνία για την έννοια του παπικού πρωτείου, το μεγάλο σχίσμα των Εκκλησιών και κυρίως οι προσπάθειες για επαναπροσέγγιση Ρωμαιοκαθολικών και Ορθοδόξων. Ο καρδινάλιος Κάσπερ επισήμανε ότι εκτός από τα βαθύτερα θεολογικά προβλήματα που θα πρέπει να συζητηθούν, υπάρχει και το πρόβλημα της αποδοχής των κοινών θέσεων που προκύπτουν από τους διαλόγους.


Αυτοί είναι οι ταλιβανο-ορθόδοξοι που κανακεύονται και εκπαιδεύονται δια της αποβλακώσεως και οι οποίοι "δικαίως" αισθάνονται τώρα προδομένοι, επειδή διαπιστώνουν ότι οι διχαστικές και πολεμικές κραυγές που τους μάθαιναν και το μίσος που τους τροφοδοτούσαν, δεν έχουν πια ζήτηση... Βλέπουν ότι σταδιακά εξωθούνται από τους χθεσινούς καθοδηγητές τους στο περιθώριο...

Το μόνο που μένει στα μάτια τους είναι οι αρπαχτές και οι σεξουαλικές ιδιαιτερότητες των παπάδων, από τις οποίες όμως το ποίμνιο δεν έχει κανένα όφελος. Διαβλέπω για τα επόμενα 5-10 χρόνια πολυδιασπάσεις και στον εκκλησιαστικό χώρο, λόγω των αναπότρεπτων οικονομικών και πολιτικών ανακατατάξεων στην κοινωνία μας. Ό,τι εμποδιζόταν τεχνητά να εξελιχθεί, θα ξεσπάσει με κάποια αφορμή και θα συμπαρασύρει όλα όσα βρεθούν στο δρόμο του...





(*) Η απορία που έχω με αυτό το σύνθημα είναι, ποιον θάνατο αντιπαραθέτουν
στην Ορθοδοξία οι διαμαρτυρόμενοι, το δικό τους ή των άλλων ανθρώπων;
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)