To Grexit και πώς να το εξηγήσετε!

του Αλέξανδρου Αχελινού, ΚΣΜ, 12/5/2015

Αν και η αισιοδοξία που εκπέμπει περιστασιακά η κυβέρνηση είναι υπερβολική και, μάλλον, για εσωτερική κατανάλωση, δεν αποκλείεται τελικά να επιτευχθεί μία συμφωνία και η Ελλάδα να παραμείνει στη ζώνη του Ευρώ. Ενδέχεται, ωστόσο, αυτό να μην οφείλεται σε ειλικρινή επιθυμία του στελεχιακού δυναμικού του ΣΥΡΙΖΑ. Πολλοί από αυτούς θα προτιμούσαν να μην έχουν πάνω από το κεφάλι του τα μάτια των τροϊκανών των “θεσμών” για να μπορούν να εφαρμόζουν ανεμπόδιστα τα μέτρα που υπαγορεύουν οι ιδεοληψίες τους.

Ωστόσο, τα υπομένουν, γιατί οι συνέπειες της άρσης της οικονομικής στήριξης από το εξωτερικά – και συγκεκριμένα από τους Ευρωπαίους εταίρους της χώρας – θα μπορούσε να τροφοδοτήσει αντιδράσεις που δεν θα είχε, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, τα μέσα να αντιμετωπίσει η “πρώτη φορά αριστερά”. Έτσι, αποφεύγεται το grexit από την νομισματική ένωση. Για την ώρα φυσικά, γιατί τίποτε δεν εξασφαλίζει τη χώρα μακροπρόθεσμα, όταν δηλαδή το κομματικό κράτος που στήνεται συστηματικά θα μπορεί να ποδηγετεί την κοινωνία και να καταπνίγει τα “αιρετικά” κινήματα.

Μάλλον αποφεύγεται και το grexit των ελληνικών ποδοσφαιρικών ομάδων στο ποδόσφαιρο. Αλλά και αυτό πιθανόν να μην οφείλεται τόσο στην οικειοθελή εναρμόνιση του αθλητικού νόμου που ψήφισε στην ουσία μόνο του το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ με τις επιταγές των διεθνών ομοσπονδιών, όσο στον φόβο των αντιδράσεων των οπαδών των ομάδων, ιδιαίτερα δε των οπαδών εκείνης που θα υφίστατο τις σοβαρότερες συνέπειες, από τους οποίους ο ισχυρός εταίρος της κυβέρνησης είχε αντλήσει πολλούς ψήφους.

Αντίθετα, ενδέχεται να μην αποφευχθεί το grexit των ελληνικών πανεπιστημιακών πτυχίων από το ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό οικοδόμημα, αν η κυβέρνηση επιμείνει στην απονομή τους με βάση κάποιες διδακτικές μονάδες και όχι τις πιστωτικές που αναγνωρίζει το ευρωπαϊκό σύστημα. Ένα grexit που θα έχει ως συνέπεια και τον αποκλεισμό των Ελλήνων φοιτητών από το πρόγραμμα “Erasmus”, το οποίο διευκολύνει την κινητικότητα ανάμεσα στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια.

Το ότι η κυβερνητική επιλογή είναι απόλυτα σύμφωνη με την από μέρους της αμφισβήτηση της Διακήρυξης της Μπολόνια δεν αρκεί ως εξήγηση. Η Διακήρυξη έχει ως στόχο την εφαρμογή ενός συστήματος ακαδημαϊκών τίτλων, ευχερώς αναγνωρίσιμων και συγκρίσιμων στον ευρωπαϊκό χώρο, στη διευκόλυνση της κινητικότητας σπουδαστών και διδακτικού-ερευνητικού προσωπικού, στη εγγύηση υψηλής ποιότητας διδασκαλίας και στην αποτύπωση μιας ευρωπαϊκής διάστασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Η μονομερής υπονόμευσή της από την Ελλάδα δεν πρόκειται να την κλονίσει. Το μόνο που θα επιτύχει είναι την απομόνωση της χώρας, καθώς και την απώλεια της ευχερούς επαφής τόσο του διδακτικού-ερευνητικού στελεχιακού δυναμικού όσο και της νεολαίας που σπουδάζει με τις πανεπιστημιακές κοινότητες των ευρωπαϊκών χωρών και με τα πνευματικά κινήματα που αναπτύσσονται εκεί. Κοντολογίς, τον αποκλεισμό της πνευματικής – επιστημονικής ελίτ της ελληνικής κοινωνίας από το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και από τις εξωτερικές επιρροές.

Μήπως, όμως, αυτός είναι ο ανομολόγητος στόχος της ελληνικής εξαίρεσης; Γιατί, από μία άποψη, αυτή θα είναι και η συνέπεια μιας άλλης –ανεξήγητης με τη λογική– κυβερνητικής επιλογής: της κατάργησης των πρώτων ξενόγλωσσων τμημάτων των ελληνικών πανεπιστημίων. Τμημάτων, που δεν θα έφερναν μόνο έσοδα σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που χειμάζονται οικονομικά, αλλά θα έφερναν σε επαφή Έλληνες που για κάποιο λόγο δεν θα είχαν στο πρόγραμμά τους σπουδές στο εξωτερικό με αλλοδαπούς σπουδαστές. Και όχι μόνον με μετανάστες του τρίτου κόσμου που «λιάζονται στις πλατείες προτού εξαϋλωθούν».

Μάλιστα, αυτό το grexit θα συναντήσει και τις λιγότερες αντιδράσεις, καθώς δεν θα έχει άμεσες και ορατές συνέπειες σε σημαντικές αριθμητικά, δυναμικές και συντεταγμένες ομάδες πολιτών. Φυσικά, από αυτό θα εξαιρούνται οι γόνοι της μεγαλοαστικής τάξης, οι οποίοι δεν θα μπορούσαν να γίνουν ποτέ ενοχλητικοί, και οι γόνοι της κομματικής νομενκλατούρας που θα τυγχάνουν ειδικής μεταχείρισης για να διαιωνίζουν την εξουσία. Το έργο έχει ξαναπαιχτεί σε πολλά μέρη της υφηλίου με ομοϊδεάτες πρωταγωνιστές!

Οι συγκεκριμένες κυβερνητικές επιλογές στον τομέα της εκπαίδευσης δίνουν τροφή για την εύλογη υποψία ότι στόχος τους είναι ο πνευματικός ευνουχισμός της νεολαίας και η δημιουργία ενός περίκλειστου διανοητικά χώρου, μέσα στον οποίο θα καλλιεργείται αποκλειστικά η πλύση εγκεφάλου που θα οδηγεί στη δουλοπρεπή υποταγή στην κυβερνητική ιδεολογία.

Από μία συνολική θεώρηση των κυβερνητικών επιλογών αναδύεται η αίσθηση ότι μακροπρόθεσμος, αν όχι μεσοπρόθεσμος, κυβερνητικός στόχος είναι ένα ολοκληρωτικό grexit από το δυτικοευρωπαϊκό οικονομικό και πολιτιστικό οικοδόμημα, το οποίο μεθοδεύεται, για πρακτικούς λόγους, με αποσπασματικά grexit, με τα οποία δοκιμάζεται η αντοχή ή η αντίσταση της κοινωνίας. Αν γίνει αντιληπτό ότι μία από αυτές φτάνει σε οριακό σημείο, ο αρμόδιος τομεάρχης κάνει τόσο πίσω ώστε αφενός μεν να καταλαγιάσουν οι αντιδράσεις αφετέρου δε να μείνει ζωντανό το σπέρμα για ένα grexit όταν οι συνθήκες ωριμάσουν.

Ωσότου, βέβαια, η συνολική απόδραση από τον δυτικό πολιτισμό –τον πολιτισμό που κληροδότησε στην ανθρωπότητα ο Διαφωτισμός– καταστεί εφικτή. Αυτή η απόδραση είναι ο συχνά ανομολόγητος στόχος πολλών (ακρο)αριστερών οραματιστών (και όχι μόνον). Γιατί, όπως αποδείχθηκε στην πράξη, το κριτικό και φιλελεύθερο (ως ατομοκεντρικό) ευρωπαϊκό πνεύμα δεν επιτρέπει να ευδοκιμήσουν οι τυραννίδες των “νεφελοκοκκυγιών” τους.

Ο δε δρόμος της απόδρασης από αυτό περνά αναπόφευκτα στην καλύτερη περίπτωση από μία Βενεζουέλα των Τσάβες-Μαδούρο και στην χειρότερη από μία Αλβανία του Χότζα ή από μία Βόρεια Κορέα της σοσιαλιστικής δυναστείας των Κιμ!