28 September 2013

Όσα παίρνει... κι όσα φέρνει ο άνεμος

Ιδιαιτερότητες
της Ισμήνης
 
Είναι αλήθεια  ότι ο κάθε άνθρωπος και εμείς βέβαια  μέσα σε αυτούς, έχουμε τις ιδιαιτερότητές μας! Αυτό βέβαια είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο, το οποίο έχει και πολλές παραμέτρους!
Ιδιαιτερότητα είναι ας πούμε  να βάφεις τα μαλλιά σου πράσινα, γιατί νομίζεις ότι σου πάνε. Ιδιαιτερότητα είναι  να κυκλοφορείς με παπούτσια 2 χρωμάτων γιατί  νομίζεις ότι έτσι λανσάρεις μόδα. Ιδιαιτερότητα είναι να μιλάς μάγκικα ή να βρίζεις γιατί κάποιοι ή κάποιες καταστάσεις σου την έχουνε βαρέσει στο δόξα πατρί!
Ακόμα και οι σεξουαλικές προτιμήσεις είναι μια ιδιαιτερότητα, αλλά εδώ μπαίνει το ερώτημα, είναι ανάγκη να τις διατυμπανίζουμε  και να είμαστε υπερήφανοι για αυτές σε γνωστούς, λογικό  μεν,   αλλά και  σε αγνώστους;
Πιο παλιά το να απατάει  μια γυναίκα τον άντρα της ήτανε αμαρτία, αιτία διαζυγίου, ποινικό αδίκημα. Ποια γυναίκα το ομολογούσε; Καμία. Ούτε στον παπά -που λέει ο λόγος- δεν το λέγανε.
Τώρα; Καλέ οι μισές γυναίκες που κερατώνουν τον άντρα τους το φωνάζουν λες και αυτό  θα ανεβάσει τη τιμή πλειστηριασμού! Ο εραστής έγινε μόδα, και μαστ  (αγγλιστί must)!
Αμ οι άντρες; Άλλη ιστορία και αυτή και δεν μιλάω για τους άντρες που από δημιουργίας κόσμου είχανε το προνόμιο και το ελευθέρας  να ξενοκοιτάνε, να ξενοπηδάνε και ούτε γάτα ούτε ζημιά.
Μερικοί  δεν κρατάγανε ούτε τα προσχήματα  για τη συζυγική κάλυψη, βέβαιοι ότι η συμβία τους ήτανε υποχρεωμένη να τους δεχθεί όπως ήτανε. Eκείνο το «η δε γυνή  ίνα φοβείται τον άνδρα»   περιέκλειε  κατά την άποψή τους, όλα τα δικαιώματα όπως  μοιχείας, χειροδικίας, ψεμάτων, βαναυσότητας  και ό,τι άλλο μπορεί να βάλει ο νους! Υπάρχει και η άλλη κατηγορία των ανδρών που κατά τη διάρκεια  της ζωής τους ανακάλυψαν  την ιδιαίτερη ιδιαιτερότητά τους, να τους αρέσουν οι άντρες.
 Σοβαροί,  μάλλον σοβαροφανείς,  με ζηλευτή επαγγελματική καριέρα και ακόμα πιο ζηλευτή οικογενειακή κατάσταση, να σου εξομολογούνται ότι  τρελαίνονται για άντρες! Και το πιο περίεργο είναι  ότι δεν τους ξέρεις αυτούς που στο ομολογούν, όλες αυτές οι διαδικτυακές σελίδες προσφέρουν μια «σχετική» ανωνυμία, κάνεις φίλους με ένα  ψευδώνυμό και λίγα σχετικά βιογραφικά και προσωπικά στοιχεία. 
Κάποια άτομα  εξ αυτών τα κατατάσσεις στην κατηγορία των αξιόλογων και ανταλλάσσεις μαζί τους κουβέντες σοβαρού περιεχομένου και κάνεις συζητήσεις κάποιου επιπέδου - όχι επιπέδου Νομπέλ βέβαια μην τρελαθούμε.
Και ξαφνικά σου σκάει το παραμύθι ο τύπος στέλνοντας φωτό και σχόλια περί κώλου και εντέρου, «μου αρέσει, τρελαίνομαι, το έκανα προχθές στο γραφείο, με πήρε, τον πήρα, ηδονίστηκα, ψάχνω άντρα» και ένα σωρό λεπτομέρειες που δεν σε ενδιαφέρουν, αλλά από μέσα σου ομολογείς ότι ευτυχώς που δεν είναι νορμάλ να  μου την πέσει, αλλά από την άλλη μεριά,  βρε αδερφέ, οι τριχωτοί κώλοι δεν με ηδονίζουν εμένα. Τι  φταίω να σε ακούω;
Και αναρωτιέσαι, μήπως έφτασε η εποχή που η κάθε λογής σεξουαλική προτίμηση δεν είναι ταμπού, αλλά διατυμπανίζεται με καμάρι και υπερηφάνεια;
Πόρνες, γκει, κύναιδοι, παιδεραστές, βιαστές, νεκρόφιλοι κ.λπ.  περιφέρονται γύρω μας καλυμμένοι μόνο με το κουστούμι από τον ράφτη και όχι της ανωνυμίας;
Μήπως ακόμη και εμείς οι θεατές  του καναπέ, εθιστήκαμε στη βία και απλά αλλάζουμε κανάλι σε κάθε ειδεχθή  εγκληματική πληροφόρηση;

25 September 2013

Διημερίδα για το Ρατσισμό και το Φόβο

———————————————————————————————————————

Χώρος
Goethe-Institut Athen, Ομήρου 14-16, Τηλ. 210 3661 000, www.goethe.de/athen
Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία, Τηλ. 210-7214184, 210-7214148, www.psych.gr 




ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2013

17:30
Χαιρετισμοί

17:45
I Συνεδρία
Ρατσισμός και Αντισημιτισμός: Ψυχικός και Κοινωνικός Εκφοβισμός
με ομιλίες των
Αντώνη Κανάκη, Γενικού Γραμματέα των Γιατρών του Κόσμου
Ηλία Κατσούλη, Πολιτικού Επιστήμονα
Νικόλαου Τζαβάρα, Ψυχιάτρου

Πρόεδρος: Στέλιος Κρασανάκης, Ψυχίατρος

Ακολουθεί συζήτηση


Διάλειμμα


20:00
Προβολή του ντοκιμαντέρ
«Η σιωπή της Γκέρντα» (Γερμανία 2008, 89΄) της Britta Wauer, βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του δημοσιογράφου Knut Elstermann

Τί έζησε η νεαρή Εβραία Γκέρντα το 1944 στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς-Μπίρκεναου; Η σιωπή της γι’ αυτό που πέρασε θα ρίχνει βαριά σκιά σ’ όλη την υπόλοιπη ζωή της. Εκείνη δεν τολμά να μιλήσει και κανείς δεν τολμά να ρωτήσει – εκτός από τον μικρό Knut Elstermann. To 1967 η απάντηση που παίρνει δεν είναι παρά έντρομη σιωπή. 40 χρόνια όμως μετά, δημοσιογράφος πια, ο Knut Elstermann ταξιδεύει στη Νέα Υόρκη, όπου έχει εγκατασταθεί η Γκέρντα μετά το ολοκαύτωμα, και ξεκινά μαζί της μια μακριά συζήτηση. Ένα χρόνο μετά κυκλοφορεί το βιβλίο του «Η σιωπή της Γκέρντα».

Η Britta Wauer, γεννημένη το 1974, δημοσιογράφος και σκηνοθέτις, ξεκινά το ντοκιμαντέρ της ακριβώς από εκεί που σταματά το βιβλίο.

O Knut Elstermann, καλεσμένος του Goethe-Institut Athen στην Αθήνα, θα προλογίσει την ταινία και θα συζητήσει μετά την προβολή με το κοινό.


Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2013

10:00
ΙΙ Συνεδρία:
Η Σύγχρονη Παρουσία της Ρατσιστικής Ιδεολογίας
με ομιλίες των
Βασιλικής Γεωργιάδου, Πολιτικού Επιστήμονα
Μαρίας Διαλλινά, Ψυχιάτρου
Σάββα Μιχαήλ, Συγγραφέα, Πολιτικού
Δημητρίου Ψαρά, Δημοσιογράφου-Συγγραφέα

Πρόεδρος: Έμη Βαϊκούση, Φιλόλογος-Μεταφράστρια

Ακολουθεί συζήτηση


Διάλειμμα


12:00
ΙΙΙ Συνεδρία
Ρατσισμός: Η διαβρωτική του επίδραση στην Τέχνη. Μορφές Άμυνας
με ομιλίες των
Αθανάσιου Αλεξανδρίδη, Ψυχιάτρου
Ελισάβετ Κοτζιά, Κριτικού Λογοτεχνίας
Γιώργου Μποτονάκη, Ψυχιάτρου
Κατερίνας Σχινά, Κριτικού Λογοτεχνίας

Πρόεδρος: Χρυσή Γιαννουλάκη, Ψυχίατρος

Ακολουθεί συζήτηση


Διάλειμμα


14:30
Ι Ομάδα Εργασίας
Μαθήματα για τον ρατσισμό σε μαύρο και άσπρο
με τους
Αργυρώ Κυριαζή, Ψυχίατρο
Γρηγόρη Μανιαδάκη, Ψυχίατρο


Διάλειμμα


16:30
ΙΙ Ομάδα εργασίας
Εμείς και η προκατάληψη
με τους
Ηλία Βλάχο, Ψυχίατρο
Ελισάβετ Παπανδρέου, Ψυχολόγο


18:00 Λήξη της διημερίδας






22 September 2013

Απαλλαγή από τα Θρησκευτικά

Εγκύκλιος του υπουργού Παιδείας Κ. Αρβανιτόποπυλου, την οποία κατ αποκλειστικότητα δημοσιεύει το www.likio.gr, αποσαφηνίζει το ζήτημα των απαλλαγών από το μάθημα των Θρησκευτικών στα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας, δίνοντας παράλληλα συγκεκριμένες οδηγίες προς τους κ.κ Διευθυντές και Διευθύντριες των σχολικών μονάδων. Συγχρόνως καταργεί την ισχύ των τριών (3)  αλλεπάλληλων εγκυκλίων του καλοκαιριού του 2008.
Ειδικότερα η εγκύκλιος του υπουργού Παιδείας ορίζει τα εξής:
 Ειδικότερα
  Α. Το μάθημα των Θρησκευτικών είναι υποχρεωτικό (άρ.16, παρ.2 του Συντάγματος) και διδάσκεται στις σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σύμφωνα με τα επίσημα υποχρεωτικά αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα, ακολουθεί τους γενικούς σκοπούς της εκπαίδευσης και απευθύνεται σε όλους τους μαθητές. Παράλληλα, παρέχεται η δυνατότητα απαλλαγής στους μαθητές που είναι αλλόθρησκοι ή ετερόδοξοι ή επικαλούνται λόγους θρησκευτικής συνείδησης και γι’ αυτό δεν επιθυμούν να το παρακολουθήσουν.

Β.   Η απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών χορηγείται ύστερα από Υπεύθυνη Δήλωση του ίδιου του μαθητή αν είναι ενήλικος ή των γονέων του ή του νόμιμου κηδεμόνα του αν είναι ανήλικος, στην οποία θα αναφέρεται ότι ο μαθητής δεν είναι Χριστιανός Ορθόδοξος ή επικαλείται λόγους θρησκευτικής συνείδησης, χωρίς να είναι υποχρεωτική η αναφορά του θρησκεύματος στο οποίο ανήκει.
Γ.    Για τη χορήγηση της απαλλαγής ακολουθείται παρόμοια διαδικασία με αυτήν που προβλέπεται για αντίστοιχες απαλλαγές μαθητών από μαθήματα (π.δ. 201/1998, π.δ. 104/1979 για την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση αντίστοιχα).
Δ.    Η παραπάνω Υπεύθυνη Δήλωση του ν.1599/1986, με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής και των δύο γονέων του μαθητή ή του νόμιμου κηδεμόνα του, παραλαμβάνεται από το Διευθυντή του σχολείου εντός επτά (7) ημερών από τη λήψη της παρούσας εγκυκλίου για το τρέχον σχολικό έτος (2013-2014) και εντός πέντε (5) ημερών από την έναρξη των μαθημάτων εφεξής και προσυπογράφεται από το διδάσκοντα εκπαιδευτικό. Ο Διευθυντής ενημερώνει τους γονείς του μαθητή ή τον νόμιμο κηδεμόνα του ή τον ίδιο εφόσον είναι ενήλικος, σε περίπτωση μη έγκρισης της απαλλαγής.
   Ε.  Ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας σε συνεργασία με το Σύλλογο των Διδασκόντων, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1566/1985 (Α΄ 167) και της υπ΄αριθμ. Φ.353.1/324/105657/Δ1/8-10-2002 (Β΄ 1340) υπουργικής απόφασης, αποφασίζουν κατά περίπτωση για τον τρόπο που απασχολούνται υποχρεωτικά οι απαλλασσόμενοι μαθητές, συντάσσοντας σχετική πράξη.
Ζ. Επισημαίνεται ότι, σε σχολικές μονάδες που λειτουργούν περισσότερα από ένα τμήμα της ίδιας τάξης, οι απαλλασσόμενοι μαθητές πρέπει να παρακολουθούν διαφορετικό διδακτικό αντικείμενο σε άλλο τμήμα της ίδιας τάξης, εφόσον αυτό είναι εφικτό. Όσον αφορά στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, για τη φοίτηση των εν λόγω μαθητών ισχύουν οι διατάξεις του π.δ. 104/1979.
Η. Η ισχύς της χορήγησης απαλλαγής είναι ετήσια και ανανεώνεται για κάθε σχολικό έτος με την ίδια διαδικασία.     
Θ. Με την έκδοση της παρούσας εγκυκλίου παύουν να ισχύουν οι με αρ. πρωτ. 91109/Γ2/10-07-08, 104071/Γ2/04-08-08 και Φ12/977/109744/Γ1/26-08-08 εγκύκλιοι.

20 September 2013

Εγκεφαλική δραστηριότητα «κάτω από την ισοηλεκτρική γραμμή»


Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης, Newsroom ΔΟΛ

Στα βαθύτερα επίπεδα κώματος, το εγκεφαλογράφημα του ασθενή εμφανίζει μια «ισοηλεκτρική γραμμή», μια επίπεδη γραμμή που δείχνει ότι ο εγκέφαλος έχει σωπάσει πλήρως. Κι όμως, ασυνήθιστα ίχνη εγκεφαλικής δραστηριότητας παραμένουν ακόμα και κάτω από αυτό το επίπεδο, υποστηρίζουν ερευνητές στον Καναδά.

Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύεται στην online επιθεώρηση PLoS ΟΝΕ, αυτή η άγνωστη μέχρι σήμερα εγκεφαλική δραστηριότητα μπορεί να εμφανιστεί όταν ο ασθενής λάβει κατασταλτικά φάρμακα που προκαλούν μια ασυνήθιστη, ακραία μορφή κώματος.

Κώμα ονομάζεται η απώλεια συνείδησης που διαρκεί πάνω από έξι ώρες και στην οποία ο ασθενής δεν μπορεί να αφυπνιστεί, δεν εκτελεί εκούσιες κινήσεις και δεν αντιδρά σε οποιοδήποτε ερέθισμα. Στο βαθύτερο επίπεδο κώματος, το εγκεφαλογράφημα (EEG) δείχνει ισοηλεκτρική γραμμή.

Η γραμμή αυτή δείχνει ότι ο φλοιός, το εξωτερικό στρώμα του εγκεφάλου, έχει πάψει να λειτουργεί. Η ισοηλεκτρική γραμμή ουσιαστικά πλησιάζει τον εγκεφαλικό θάνατο, εμφανίζεται όμως και σε ακίνδυνες και αναστρέψιμες καταστάσεις, όπως η βαθιά αναισθησία.

Η νέα μελέτη δείχνει ουσιαστικά ότι υπάρχει ένα περίεργο είδος κώματος ακόμα πιο βαθύ από την ισοηλεκτρική γραμμή. Στο κώμα αυτό περιέργως καταγράφονται ηλεκτρικά σήματα, τα οποία φαίνεται ότι δεν βρίσκουν ευκαιρία να εμφανιστούν σε ελαφρύτερες μορφές κώματος.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ αρχικά μελέτησαν έναν ασθενή από τη Ρουμανία ο οποίος λάμβανε φάρμακα κατά της επιληψίας και είχε τεθεί σε τεχνητό κώμα. Το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα παρουσίαζε ανωμαλίες: «Συνειδητοποιήσαμε ότι υπήρχε μια άγνωστη ως σήμερα εγκεφαλική δραστηριότητα» λέει ο Φλόριν Αμζίκα, επικεφαλής της μελέτης.

Οι ερευνητές προσπάθησαν στη συνέχεια να αναπαράγουν αυτή την κατάσταση σε γάτες, το στάνταρτ ζωικό μοντέλο για τη μελέτη νευρολογικών παθήσεων. Χορήγησαν αναισθητικά μέχρι τα πειραματόζωα να φτάσουν την ισοηλεκτρική γραμμή, και μετά αύξησαν τη δόση ακόμα περισσότερο.

Πράγματι, όλες ανεξαιρέτως οι κωματώδεις γάτες άρχισαν να εμφανίζουν ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο, και συγκεκριμένα στον ιππόκαμπο, μια σημαντική περιοχή που σχετίζεται με τη μνήμη και τη μάθηση. Τα σήματα αυτά, ηλεκτρικές ταλαντώσεις του ιππόκαμπου, ονομάστηκαν από τους ερευνητές «v-complex».

Τα σήματα αυτά, τα οποία εξαπλώνονταν από τον ιππόκαμπο στο φλοιό του εγκεφάλου, ήταν ίδια στις γάτες και τον Ρουμάνο ασθενή.

Ο μηχανισμός δημιουργίας τους παραμένει άγνωστος, ωστόσο οι ερευνητές εικάζουν ότι τα σήματα  εμφανίζονται όταν πάψουν να λειτουργούν άλλες περιοχές του εγκεφάλου οι οποίες κανονικά φρενάρουν τη λειτουργία του ιππόκαμπου.

Οι ερευνητές παραδέχονται ότι τα ευρήματα δεν έχουν αυτή τη στιγμή σημασία για τους συγγενείς ασθενών που βρίσκονται σε δίλημμα για το εάν θα συνεχίσουν τη μηχανική υποστήριξη.

Υποστηρίζουν όμως ότι η μελέτη θα μπορούσε να βοηθήσει τους γιατρούς. Όπως λένε, το παρατεταμένο τεχνητό κώμα μπορεί να εξασθενίσει τη λειτουργία του εγκεφάλου, παρενέργεια που ίσως είναι δυνατό να προληφθεί με ένα ακόμα βαθύτερο κώμα, στο οποίο υπάρχει μια υποτυπώδης εγκεφαλική λειτουργία.


15 September 2013

Όσα παίρνει... κι όσα φέρνει ο άνεμος

Δεν φταίει πάντα ο κλέφτης...
 της Ισμήνης, 15/9/2013
Η κυρία μας κοντά στα 70, με το που άρχισαν οι καλοκαιρινές ζέστες, αμπαλάρισε τα πράγματά της και μετακόμισε στο εξοχικό, να απολαύσει τη θάλασσα, καθαρό αέρα, παρεΐτσα, βόλτες και δόξα τω Θεώ! Και πολύ καλά έκανε…
Υποχρεώσεις δεν είχε, ο σύζυγος αναχώρησε  σύντομα και χωρίς να την ταλαιπωρήσει εις τας αιωνίους  μονάς. Από οικονομικής άποψης ευκατάστατη με τα σέα της και τα μέα της.  Όλες της οι ασχολίες ήτανε ταξιδάκια, θέατρο, σινεμά, ταβερνάκια  με φίλες.
Ντυμένη πάντα  στην τρίχα,  κομματάκι  σφιχτοχέρα προς τρίτους, αλλά όχι βέβαια  με τον εαυτό της. Είχε δε  μια μεγάλη αδυναμία  στα μπιζού!!!!!!
Τα περισσότερα έξοδα που έκανε ήταν σε κοσμήματα  και μη νομίσετε τίποτα δαχτυλιδάκια και βραχιολάκια, απαπαπα... πανάκριβα κομμάτια, την είχε κακομάθει  και ο μακαρίτης -καλή του ώρα όπου και αν βρίσκεται- και πολύ καλά έκανε!
Παιδιά δεν είχε και όλα της τα κοσμήματα τα πρόσεχε σαν τα μάτια της και μάλιστα τα έλεγε «τα παιδιά μου»! Δεν ήθελε να τα αποχωριστεί και τα έπαιρνε κοντά της.
Αφού ετοίμασε τις βαλίτσες, πήρε και παραμάσχαλα  την πιο ενδιαφέρουσα και ακριβή τσάντα ταξιδιού που περιείχε όλα της τα κοσμήματα!
Στο εξοχικό πέρναγε πολύ όμορφα, μέχρι που ένα μεσημέρι γυρνώντας από το καθημερινό της θαλάσσιο μπάνιο, διαπίστωσε ότι είχαν εισβάλει κλέφτες στο σπίτι  και, εκτός από ασήμαντα  πραγματάκια και τα ελάχιστα χρήματα που βρήκανε, την ξαλαφρώσανε από την τσάντα με όλα της τα κοσμήματα!!!!! Πανικός  και δικαιολογημένος! Αλαφιασμένη, συγχυσμένη,  πήρε αμέσως την Αστυνομία να τους ενημερώσει  με ασυναρτησίες ότι της έκλεψαν «τα παιδιά της». Οι αστυνομικοί την καθησύχασαν  και έτρεξαν στον τόπο του κλεψίματος για να διαπιστώσουν ότι δεν έγινε καμιά απαγωγή, αλλά «τα παιδιά της» ήταν τα κοσμήματά της.
Έγινε αμέσως μια λεπτομερής καταγραφή των κλοπιμαίων  και οι αστυνομικοί εμβρόντητοι άκουγαν να έχουν κλαπεί κοσμήματα το λιγότερο 100.000€ που η αφελής κυρία μας κουβαλούσε στο εξοχικό της. Και το πιο αστείο της υποθέσεως  ήταν, ότι είχε εγκαταστήσει συναγερμό στο σπίτι της, αλλά ποτέ  δεν τον έβαζε σε λειτουργία. όταν πήγαινε για μπάνιο. Άφηνε δε  και  το παράθυρο του μπάνιου ανοιχτό για να αερίζεται το σπίτι!
Και μετά σου λένε ότι φταίνε οι κλέφτες που κλέβουν. Φταίνε δεν λέω, αλλά όχι πάντα. Τι να σου κάνουν και αυτοί  όταν οι νοικοκυραίοι είναι  αφελείς, για να μην δώσω κανένα  βαρύτερο χαρακτηρισμό!
Επέστρεψε η κυρία μας στην Αθήνα, αφού ενεργοποίησε το συναγερμό  και πλέον η κλοπή «των παιδιών της» έγινε το προσφιλές θέμα ενημέρωσης γνωστών και φίλων  με  μακροσκελείς λεπτομέρειες και το ανάλογο σασπένς, βέβαια.
Και από τότε αναμένει  να τα βρει, περιμένοντας  εναγωνίως κάποιο τηλεφώνημα από την ασφάλεια. Ίδωμεν!
Μια θεούσα δε φίλη της την συμβούλευσε για να βρεθούν τα κλεμμένα  να τάξει στην Παναγία της Τήνου, κάποιο κομμάτι από αυτά. Και η κυρία μας  σαλπάρει  για το νησί να αναφέρει  προφορικά το τάμα της στην εικόνα της Παναγίας την στιγμή που θα την προσκυνά! Πονηρά όμως σκεπτόμενη, δεν τάζει κανένα  βαρύτιμο κομμάτι, αλλά τον βαφτιστικό της σταυρό. Την εποχή που  βαφτίστηκε στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, οι νονοί κάνανε σταυρούς στα  βαφτιστήρια λεπτά ωσάν φλούδες! Όχι παίζουμε!

12 September 2013

Ο Κήπος του Επίκουρου, τεύχος 25

ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ ΤΟ 22ο τεύχος του περιοδικού Ο ΚΗΠΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ, αφιερωμένο στη μικρή Μαλάλα που την πυροβόλησαν στο Πακιστάν οι Ταλιμπάν, πριν προλάβουν να την ξυλοφορτώσουν οι φασίστες στην Ελλάδα!
  • Μάριος Βερέττας: Το τρίμηνο που πέρασε
  • Ανθούλα Χατζηγεωργίου: Οι Σοφιστές
  • Επίκουρος: Προσφώνησις
  • Ανθούλα Κολιάδη-Τηλιακού: Αρχαίων Ελλήνων Μουσική...
  • Μάριος Βερέττας: Οι Αντιμακεδόνες
  • Μ. Κολόμποβα - Ε. Οζερέτσκαια: Μια ημέρα από τη ζωή ενός Αθηναίου
  • ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟΙ ΛΟΓΟΙ  
  • Μανώλης Γλέζος: Τον προσεχή Σεπτέμβριο κλείνω τα ενενήντα ένα
  • Μάριος Βερέττας: Οι δωσίλογοι πρωθυπουργοί της κατοχής
  • ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟΙ ΛΟΓΟΙ  
  • Ελένη Γεωργιάδου: Ένα γράμμα για σένα, καημένε ασθενή μου!
  • Γιάννης Στουραΐτης: Αγωνιώδης θερμορρύθμιση
  • Μανώλης Σταγάκης: Το “Φιλεντέμ”, ο Εντέμ και ο “ρεμπέτης” της Κρήτης
  • Ανώνυμοι μαθητές: Μάθε παιδί μου γράμματα
  • Βιβλιοπαρουσίαση
  • Επικούρεια βιβλιογραφία
  • Eπικούρειες ιστοσελίδες

Κυκλοφορεί κάθε τρίμηνο. Σελίδες 100. 
Τιμή 10€. Ετήσια Συνδρομή 30€. 
Ετήσια Ηλεκτρονική Συνδρομή 18€.

Εκδόσεις: ΒΕΡΕΤΤΑ

Κοσκινού, 85100-ΡΟΔΟΣ
Τηλ: 22410 72648
www.verettas.gr, email: info@verettas.gr

Μία εισαγωγή στις επικούρειες αντιλήψεις:



 

07 September 2013

Μνήμες από μια δίκη του εμφυλίου

Αναπαράσταση της καταδίκης του ταξίαρχου του ΔΣΕ Γ. Γεωργιάδη από αντάρτες
του Σταύρου Τζίμα, καθημερινή, 7/9/2013
Η μικρή εκκλησία στο ορεινό και ρημαγμένο από τον εμφύλιο πόλεμο χωριό Τρίγωνο στην περιοχή των Πρεσπών Φλώρινας έκρυβε επί εξήντα τέσσερα χρόνια ένα μεγάλο «μυστικό».
Οι πέντε οικογένειες κτηνοτρόφων που έχουν απομείνει στο χωριό με τα πλινθόκτιστα σπίτια, αγνοούσαν ότι στο εσωτερικό του ναού γράφτηκε μία από τις πιο μελανές σελίδες της κομμουνιστικής αριστεράς, στην κορύφωση της αδελφοκτόνου σύγκρουσης στον Γράμμο και το Βίτσι, το 1947-1949.
Το χωριό Τρίγωνο στις Πρέσπες/Φλώρινα
 Οι εικόνες και οι αγιογραφίες δεν μπορούσαν να μιλήσουν γι’ αυτά που «είδαν» να διαδραματίζονται ενώπιόν τους στις 20-21 Φεβρουαρίου του 1949: Τους «δικαστές», δηλαδή, του ανταρτοδικείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας και την ηγεσία του να δικάζουν για «προδοσία» και να καταδικάζουν σε θάνατο έναν από τους πλέον εκλεκτούς συντρόφους και συμπολεμιστές τους, τον ταξίαρχο Γιώργο Γεωργιάδη.
Ούτε απέμειναν άνθρωποι που να θυμούνται, καθώς οι κάτοικοι του χωριού, δίγλωσσοι σλαβομακεδονικής συνείδησης στο σύνολό τους, αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν και να περάσουν «μέσα», στα Σκόπια δηλαδή, με την ήττα του ΔΣΕ, και στα σπίτια τους ήρθαν να εγκατασταθούν άλλοι, από τη νότια Ελλάδα.
Η ομάδα των επιστημόνων
Έτσι, όταν το περασμένο Σάββατο εμφανίστηκε στο χωριό μια ομάδα αγνώστων, αποτελούμενη από τη διευθύντρια Ερευνών του ΕΚΚΕ και επιστημονική συνεργάτιδα των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) Ιωάννα Παπαθανασίου, τον ιστορικό και καθηγητή του ΑΠΘ Θανάση Σφήκα και το μέλος της Εταιρείας Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων (ΕΔΙΑ) Γιάννη Παπαγρηγορίου, με έκπληξη και σταυροκοπήματα λίγες γριούλες και μερικοί ποιμένες που τους είδαν, θα ρώτησαν και θα έμαθαν για το ανθρώπινο και πολιτικό δράμα που «έκρυβε» κάτω από τις εικόνες και τα καντήλια του ο «Αη Νικόλας».
Φεβρουάριος του 1949. Ο εμφύλιος βρισκόταν στην κορύφωσή του, όμως πάνω από τον Γράμμο και το Βίτσι πλανιόταν ήδη, για τον Ζαχαριάδη και τον στρατό του, το φάντασμα της ήττας. Ο παντοδύναμος ηγέτης του ΚΚΕ είχε διώξει ήδη τον αρχιστράτηγό του Μάρκο Βαφειάδη και εκκαθάριζε τον ΔΣΕ από του «Μαρκικούς». Ανάμεσά τους και ο ταξίαρχος Γιώργος Γεωργιάδης, άριστος αξιωματικός, τον οποίο ο διάδοχος του Μάρκου στην αρχιστρατηγία, Γούσιας (Γιώργης Βοντίτσιος), κατηγορούσε για «προδοσία» ως υπαίτιο της αποτυχημένης επιχείρησης κατάληψης της Έδεσσας.
Ο Γεωργιάδης θα συλληφθεί, θα δικαστεί από «ανταρτοδικείο», με τις συνήθεις κατηγορίες περί «προδοσίας» και θα εκτελεστεί, κάπου στην περιοχή των Πρεσπών. Ελάχιστοι γνώριζαν τον ακριβή τόπο της δίκης και της εκτέλεσης, καθώς και τι ειπώθηκε στο «δικαστήριο» και όσοι ήξεραν κρατούσαν το στόμα τους κλειστό, όσο εξουσίαζε το κόμμα ο Ζαχαριάδης και οι πιστοί του. Οταν όμως το 1956 ανατράπηκε στο πλαίσιο της αποσταλινοποίησης, στην αρμόδια επιτροπή της νεοεκλεγείσας Κ.Ε. του ΚΚΕ έφτασε η επιστολή ενός πολιτικού πρόσφυγα από την Τασκένδη, που υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας στη δίκη.
Το αδημοσίευτο γράμμα θα εντοπίσει η κ. Παπαθανασίου στο πλαίσιο της ιστορικής της έρευνας και θα το αναγνώσει στην εκδήλωση με θέμα «εκκαθαρίσεις στον ΔΣΕ: αναψηλαφώντας την υπόθεση Γ. Γεωργιάδη», που οργάνωσε στις Πρέσπες η ΕΔΙΑ.
«Όταν θυμάμαι αυτή τη δίκη δακρύζω. Για την ιστορία του κόμματός μας αποτελεί μαύρη κηλίδα», έγραφε ο τότε αντάρτης Προκόπης Μπαράκος, τον οποίο η ηγεσία του ΚΚΕ είχε επιστρατεύσει μαζί με δύο άλλους συμπολεμιστές τους για να αποτελέσουν, κατά τα προβλεπόμενα, το «ακροατήριο» της δίκης!
«Οργανωτής όλης αυτής της σκηνοθεσίας και υπεύθυνος για την καταδίκη σε θάνατο του σ. Γεωργιάδη ήταν ο σ. Γούσιας, ο οποίος φώναζε στον Γεωργιάδη: σήμερα εδώ θα τα πληρώσεις όλα».
Ο Μπαράκος περιέγραφε ότι η δίκη έγινε «μέσα σε μια υγρή εκκλησιά με τέσσερις δικαστές, έναν «λαϊκό επίτροπο», δύο μαχητές για την ασφάλεια και «τρεις ακροατές», μεταξύ των οποίων ήταν και ο ίδιος.
Συνέχιζε λέγοντας ότι ο Γούσιας δεν είπε ούτε λέξη για την κύρια «κατηγορία» που αφορούσε τη μάχη της Έδεσσας και δεν του επέτρεψε καν να πάρει τον λόγο.
Ανέφερε ακόμα ότι «κατά τις έντεκα το βράδυ, η δίκη μεταφέρθηκε σε ένα σπίτι λόγω του κρύου» και ο ίδιος κρατούσε ένα «γκαζοκάντηλο» για φωτισμό.
Αποκατάσταση το ’57
 Ο Γεωργιάδης θα ζητήσει χάρη από την Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση, που όμως θα απορριφθεί και με ένα πρόχειρο σημείωμά του ο Γούσιας αξίωσε την άμεση εκτέλεσή του -θα γίνει κάπου κοντά στο χωριό των Πρεσπών Καρυές- υποσχόμενος πως το επίσημο έγγραφο θα σταλεί μετά!
Με βάση την επιστολή Μπαράκου, η νέα ηγεσία του ΚΚΕ θα αποκαταστήσει το ’57 τον Γεωργιάδη και θα φωτιστεί (;) μια από τις σκοτεινές υποθέσεις των «ελληνικών δικών της Μόσχας», όπως είχαν χαρακτηριστεί οι αιματηρές εσωκομματικές εκκαθαρίσεις.

06 September 2013

Η μάγισσα Ρεπούση

της Λώρης Κέζα, ΒΗΜΑ,

Η αγιαστούρα είναι συνυφασμένη με την καθημερινότητα του Έλληνα. Ψιλικατζίδικο ανοίγει και φωνάζει τον παπά να ευλογήσει. Η κλασική ελληνοπούλα ονειρεύεται να ανέβει τα σκαλοπάτια της εκκλησίας, εικονίσματα κοσμούν δημόσια κτήρια ενώ η κρατική τηλεόραση αναμεταδίδει ολόκληρη τη λειτουργία. Σε κάθε επίσημη περίσταση εφορμούν ρασοφόροι. Ας θυμηθούμε σκηνές όπως οι ορκωμοσίες των κυβερνήσεων με τα θυμιατά και ας παραδεχτούμε ότι ζούμε στο Ιράν της Ευρώπης. Δεν θα μας εξέπληττε λοιπόν αν στην πλατεία Συντάγματος ανάβανε καυσόξυλα για να κάψουν ως μάγισσα τη Μαρία Ρεπούση.
Η βουλευτίνα της Δημοκρατικής Αριστεράς δημιούργησε ένα ακόμη ζήτημα. Τι είπε η κακομοίρα; Κάτι απλό: «Τα θρησκευτικά με την έννοια της ορθόδοξης κατήχησης δεν έχουν θέση στο σύγχρονο Λύκειο». Ποιες ήταν οι αντιδράσεις; Την κατηγορούν για ανθελληνισμό. Είναι ενδεικτικό αυτό που είπε ένας γέροντας, από τα βάθη της καλής του καρδιάς: «Η κ. Ρεπούση είναι γραικύλα, ελληνόφωνη βάρβαρη. Δεν είναι Ελληνίδα. Είναι δυστυχισμένη και έτσι θα πεθάνει». Ο γέροντας ουσιαστικά ανακυκλώνει μια παγιωμένη αντίληψη: Έλληνας ίσον ορθόδοξος, Ευρωπαίος ίσον χριστιανός.

Μια παρένθεση εδώ. Μπορούμε να αμφισβητούμε το ταυτόσημο πίστης και εθνικής συνείδησης ενώ ταυτόχρονα να αναγνωρίζουμε τη συμβολή του χριστιανισμού στον δυτικό πολιτισμό. Το έχει γράψει πολύ ωραία ο Τ.Σ.Έ λιοτ: «Η κυριαρχούσα δύναμη για τη δημιουργία ενός κοινού πολιτισμού ανάμεσα στους λαούς, που έχουν ο καθένας το δικό του πολιτισμό, είναι η θρησκεία. Μιλώ για την κοινή παράδοση του Χριστιανισμού που διαμόρφωσε την Ευρώπη όπως είναι σήμερα». Η μουσική, η ζωγραφική εμπνέονται από τη θρησκεία. Η ηθικές αντιλήψεις εκπορεύονται από την χριστιανική διδασκαλία. Ακόμη και η οργάνωση της κοινωνίας, οι κυριακάτικες αργίες ας πούμε, πατούν πάνω στον Χριστιανισμό.

Μια ακόμη παρένθεση. Όσο το Ισλάμ επεκτείνεται γεωγραφικά προς δυσμάς και δημιουργεί εντάσεις με τον φανατισμό του, ο χριστιανισμός γίνεται εργαλείο κατανόησης και υπεράσπισης του δυτικού τρόπου ζωής. Δεν είναι θέμα πίστης, είναι θέμα πολιτισμού. Αυτά βεβαίως δεν μπορεί να τα συζητήσει κάποιος με τους Ταλιμπάν της Ορθοδοξίας. Οι Ταλιμπάν δεν συζητούν. Προτιμούν να λιθοβολούν, έστω λεκτικά. Μια επιστήμονας με παρεκκλίνουσα άποψη στην Αθήνα είναι το αντίστοιχο μιας στριπτιζούς στην Τεχεράνη. Την ραπίζουν προς παραδειγματισμό.

Η πρόταση της Μαρίας Ρεπούση δημιούργησε δυσαρέσκεια επειδή διατυπώθηκε από εκείνη. Δεν είναι η πρώτη φορά που προτείνεται από πολιτικό η αντικατάσταση της κατήχησης από ένα μάθημα θρησκειολογίας. Δεν υπήρξαν ποτέ ξανά τόσο έντονες αντιδράσεις. Η Ρεπούση ενσαρκώνει τον εχθρό όπως τον αντιλαμβάνονται εκείνοι που νιώθουν απειλές. Η Ρεπούση στο μυαλό τους εκπροσωπεί τους σιωνιστές, τους ψεκαστές και τον Βελζεβούλ. Δεν βλέπουν ότι η πρότασή της έχει λογική.

Τα παιδιά διδάσκονται τα θρησκευτικά επί 12 χρόνια. Θα τα βοηθούσε αν τα 3 τελευταία χρόνια του σχολείου μαζί με τους βίους αγίων και τα ανιστόρητα αφηγήματα των θρησκευτικών, έπαιρναν μια γεύση από Κοράνι, από Αβαντάνας, από Μπαγκαβάτ-Γκιτά. Για να κατανοήσουν καλύτερα τον κόσμο στον οποίο ζουν, για να συγκρίνουν, να κρίνουν και να επιλέξουν με ελεύθερη βούληση.
Εγώ πιστεύω βέβαια ότι "η μουσική, η ζωγραφική" και άλλες τέχνες εμπνέονταν από τη θρησκεία στην Αρχαιότητα και το Μεσαίωνα, όταν μοναδικοί παραγγελιοδότες ήταν το κράτος και αργότερα ο πάμπλουτος εκκλησιαστικός μηχανισμός... Με το ξεπέρασμα της θεοκρατίας και την άνοδο της αστικής τάξης έπαψαν τα θρησκευτικά μουσικά έργα, μειώθηκαν οι πίνακες με θρησκευτικό περιεχόμενο... Μόνο αν πέσει μονέδα και με προκαταβολή ασχολείται κάποιος με τη θρησκεία. Μέχρι και ο Θεοδωράκης θυμήθηκε να επαινέσει τον Χριστόδουλο, όταν αυτός του ανέθεσε να γράψει ένα πολυφωνικό εκκλησιαστικό ύμνο...

05 September 2013

Για την ελληνική γλώσσα

Επίμαχο καύχημα
του Δημήτρη Μαρωνίτη, ΒΗΜΑ, 11/8/2013


Έχει ασφαλώς και η Ακαδημία Αθηνών τα καυχήματά της. Συνήθως αντάξια, κάποτε και ανάξια. Στο ενδιάμεσο κυκλοφορούν, όπως είναι προσδόκιμο σ' αυτές τις περιπτώσεις, και κάμποσα επίμαχα, που φαίνεται να παίζουν αποφασιστικό ρόλο στις κρίσιμες υποψηφιότητες και ψηφοφορίες. Το εμφανέστερο πάντως σήμα της Ακαδημίας υπήρξε και παραμένει η συντηρητική και αυτοσυντηρητική της επιλογή σε όλα τα κρίσιμα κεφάλαια πολιτικής και πολιτισμού - εμμονή που αυξομειώνεται ανάλογα με τις περιστάσεις.

Στο κεφάλαιο αυτό η επτάχρονη δικτατορία των συνταγματαρχών αποδείχθηκε καλός καταλύτης: όσο διαρκούσε η επταετία, η αδιαμαρτύρητη προσαρμογή (στο όριο κάποτε της υποταγής) ίσχυσε ως κανόνας - εξαιρέσεις, όσο ξέρω, δεν προέκυψαν. Με τη Μεταπολίτευση το κλίμα κάπως άλλαξε, δίνοντας κάποτε την αίσθηση μεταστροφής, προπάντων στον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών. Τα καταγωγικά ωστόσο ίχνη ποτέ δεν εξαφανίστηκαν και από καιρού εις καιρόν επιφαίνονται.
Ένα τέτοιο σύμπτωμα εξηγεί την απρόβλεπτη αυτή παρέμβαση στα εσωτερικά της Ακαδημίας, που ελπίζω να μην παρεξηγηθεί. Πρόκειται για όψιμη δημοσίευση στη νέα ευθύνη («Περιοδικό ελευθερίας και γλώσσας», τεύχος 18 / Ιούλιος - Αύγουστος 2013) πανηγυρικής ομιλίας του ακαδημαϊκού Αντώνη Κουνάδη, με θέμα «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ» - τα κεφαλαία αντιγράφουν τη μεγαλογράμματη γραφή του περιοδικού. Παρατίθενται εφεξής απαραίτητα στοιχεία ταυτότητας: α) του περιοδικού, β) της συγκυρίας, γ) του ομιλητή και δ) της ομιλίας, εν όψει μάλιστα του ύφους και του ήθους της.
Το περιοδικό εγκαινιάστηκε το 1961 ως Ευθύνη από τον Κώστα Τσιρόπουλο, στον ρόλο του εκδότη-διευθυντή, και εξελίχθηκε σε δύο περιόδους: 1961-1966 (τεύχη 53) και 1972-2009 (τεύχη 456) - ομολογώ ότι δεν υπήρξα πελάτης και αναγνώστης του. Το 2010 εμφανίστηκε ως νέα ευθύνη, με ανανεωμένο, γραμματολογικό και ιδεολογικό, προσανατολισμό, οφειλόμενο κυρίως στο ανήσυχο μυαλό του Δημήτρη Αγγελή. Η προοδευτική αυτή αντοχή κράτησε μετά βίας τρία χρόνια, ώσπου η φωτισμένη ομάδα Αγγελή διαχώρισε τις ευθύνες της και προχώρησε στην έκδοση νέου περιοδικού υπό τον τίτλο Φρέαρ - κυκλοφόρησαν ήδη δύο τεύχη παραδειγματικής ποιότητας.
Στο μεταξύ η παλαιά φρουρά, επιμένοντας στις μονολιθικές της αρχές, υπερασπίζεται τον εαυτό της στο τεύχος Ιουλίου - Αυγούστου τρέχοντος έτους με ολιγόσειρο κείμενο, εντός πλαισίου, σε προβληματικά ελληνικά. Αντιγράφω: «Η Νέα Ευθύνη συνεχίζει μια παράδοση, την μαχητική παράδοση της ιστορικής Ευθύνης του Κώστα Τσιρόπουλου, για Ελευθερία και Γλώσσα. Με ιδιαίτερη χαρά και τιμή λοιπόν, ξεκινάμε το θερινό μας τεύχος, με την ομιλία του Ακαδημαϊκού κ. Αντώνη Κουνάδη, από την εκδήλωση για τη γλώσσα μας, που οργανώθηκε από την Ακαδημία Αθηνών στις 8 Μαρτίου 2013».
Στην πρώτη παράγραφο της φιλόγλωσσης αυτής ομιλίας, ομολογούνται καταρχήν τα στοιχεία της συγκυρίας της: α) η τιμητική προσφώνηση στον παρόντα Πρόεδρο της Δημοκρατίας· β) συμπληρωμένος ο θεματικός τίτλος της: «Η Ελληνική Γλώσσα: χθες, σήμερα, αύριο»· γ) η προσκείμενη «Ελληνική Γλωσσική Κληρονομιά (ΕΓΚ) που γιορτάζει «την 12η επέτειο από της ιδρύσεώς της το 2001»· δ) η τιμητική  παρουσία στην αίθουσα εκπροσώπων από όλες τις επίσημες αρχές του τόπου («Πολιτειακή, Πολιτική, Θρησκευτική, Δικαστική, Στρατιωτική») προς τις οποίες ο ομιλητής εκφράζει «θερμότατες ευχαριστίες». Κακόβουλοι συνειρμοί με ανάλογες συνευρέσεις απαγορεύονται.
Η προσωπική ταυτότητα του γλωσσοφιλέστατου ομιλητή επαφίεται στις οπισθόφυλλες στήλες «συγγραφείς του τεύχους», αποτυπωμένη σε τριπλάσιο χώρο από εκείνον που διατίθεται στους άλλους συνεργάτες του τεύχους. Αντιγράφω επακριβώς και για λόγους οικονομίας χώρου κατ' επιλογήν:
«Κουνάδης Αντώνιος. Καθηγητής Εφηρμοσμένων Θετικών Επιστημών, Στατική-Δυναμική Ανάλυση - Ερευνα των Τεχνικών Κατασκευών. Πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ (1962), διδάκτωρ ΕΜΠ (1970), επίκουρος (1973) και τακτικός καθηγητής ΕΜΠ (1982) Στατικής και Σιδηρών Γεφυρών. […] Τιμήθηκε από την Ελληνική Πολιτεία (Χρυσός Σταυρός του Ανώτερου Ταξιάρχη του Βασιλέως του Γεωργίου του Α'), το Πατριαρχείο Αλεξάνδρειας και Πάσης Αφρικής (Μέγας Αρχων Διδάσκαλος). Επίτιμος Πρόεδρος της «Ελληνικής Γλωσσικής Κληρονομιάς» […]. Πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ (τιμηθείς με το Αριστείο του, το 1994, για την προσφορά του στον Αθλητισμό).
Περί «Ελληνικής Γλώσσας», εξ ορισμού ασύγκριτης ανά την υφήλιο, προσφέρονται αφειδώς ανιστόρητα επιχειρήματα, όπου η γλωσσική αρχαιοπληξία ανταγωνίζεται τη νεοελληνική κακογλωσσία. Περί αυτού όμως την άλλη Κυριακή, αν δεν μου κοπεί, έξωθεν ή έσωθεν, το κέφι.


ΒΗΜΑ, 18/8/2013

Φαίνεται πως την έχω πατήσει, λόγω ίσως φθίνοντος Αυγούστου και αύξουσας μοναξιάς. Αλλιώς δεν εξηγείται γιατί και πώς χώνω τη μύτη μου στα γλωσσικά πάρεργα της Ακαδημίας Αθηνών. Επιμένοντας σε όσα δημοσίευσε, προφορικώς και γραπτώς, επίλεκτο μέλος της, καταγγέλλοντας τη γλωσσική πενία της νέας γενιάς, παρά τον ανεξάντλητο θησαυρό της αρχαίας κληρονομιάς. Την παγκόσμια υπεροχή της οποίας έχει υπονομεύσει, υποτίθεται, η μεταπολιτευτική γλωσσική μεταρρύθμιση, εντός και εκτός του εκπαιδευτικού χώρου, εις βάρος της ενιαίας και αδιαίρετης ελληνικής γλώσσας, ανέπαφης δήθεν από τις ενδιάμεσες ιστορικές και επωνυμικές μεταλλάξεις της.

Όπως είναι λόγου χάριν η αρχαιοελληνική γραικική της καταγωγή και επωνυμία. Βασισμένη στο μυθικό πρόσωπο Γραίκος ή Γραικός, από όπου προέκυψαν οι πρώιμοι Γραικοί, οι οποίοι απαντούν ήδη στον Ησίοδο, καταπώς θέλει το Λεξικό της Σούδας. Με την ευκαιρία υπενθυμίζω ότι η αρχαία ελληνική λέξη γραικός επέστρεψε στον τόπο της καταγωγής της ως αντιδάνειο από το λατινικό Graicus, και έγινε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και της Επανάστασης αυθεντικό σήμα της φυλής, αποτυπωμένο και στη δημοτική μας ποίηση (παράδειγμα ο γενναίος δεκαπεντασύλλαβος: εγώ γραικός γεννήθηκα, γραικός θε να πεθάνω). Ενδιαμέσως στα χρόνια των Ρωμαίων, γίναμε και μείναμε Ρωμιοί, μιλώντας τη ρωμέικη γλώσσα μας, βλαστοί μιας Ρωμιοσύνης, που την ετίμησαν ποιητικά πρώτος ο Ρίτσος και μετά ο Σεφέρης.

Όσο για την επισημότερη εθνική μας ταυτότητα (μοιρασμένη ισότιμα ανάμεσα στο Ελλάς και στους Έλληνες, παράγωγα και τα δύο από τον μυθικό Ελληνα, γιο του Δευκαλίωνα), αυτή έχει την αρχή της σε ένα περιορισμένο γεωγραφικό τμήμα ανάμεσα στον Παγασητικό και στον Μαλιακό Κόλπο, όπου εντοπίζεται και η ομηρική επικράτεια του Αχιλλέα, ενώ το επίθετο «ελληνική», ως ένσημο της ομώνυμης γλώσσας μας, εμφανίζεται κάμποσα χρόνια αργότερα. Που πάει να πει ότι υπερβάλλει μάλλον ο Ελύτης όταν αποφαίνεται στο «Αξιον Εστί»: τη γλώσσα μού έδωσαν ελληνική / το σπίτι φτωχικό, στις αμμουδιές του Ομήρου. Όπως και να το κάνουμε, η γλώσσα μας, καθ' οδόν συνεχώς εξελισσόμενη, υπήρξε και παραμένει πολυώνυμη, ίσως γιατί ο ενικός αριθμός της φαίνεται στενός κορσές.

Το παίζω επίτηδες καθυστέρηση, προτού επιστρέψω στο ίνδαλμα μιας αμετάλλακτης «ελληνικής γλώσσας από το χτες στο σήμερα κι από το σήμερα στο αύριο». Το οποίο, όπως έγραφα τις προάλλες, ανέλαβε να το υπερασπιστεί εις διπλούν ο ακαδημαϊκός Αντώνιος Κουνάδης, καθηγητής πολλαπλών θετικών και εφηρμοσμένων επιστημών και αυτοφυής γλωσσαμύντωρ. Τη μία φορά με ομιλία του στο τριήμερο περί ελληνικής γλώσσας συνέδριο της Ακαδημίας Αθηνών τον περασμένο Μάρτη. Τη δεύτερη με την προγραμματική αναδημοσίευση της ομιλίας αυτής στη «Νέα Ευθύνη» (τεύχος 18, Ιούλιος - Αύγουστος 2013) ως σύμβολο πίστεως στις καταγωγικές αρχές του περιοδικού.

Αντιγράφω εφεξής, με κάποιες περικοπές, τρεις γλωσσοφιλικές αποφάσεις, για να φανεί ο μαχητικός οίστρος του ακαδημαϊκού δασκάλου, σε προβληματικά ελληνικά. Η πρώτη: «Η σημερινή εκδήλωση [...] απευθύνεται σε κάθε Έλληνα πατριώτη, διότι σκοπός της είναι η διαφύλαξη ενός υψίστης σημασίας αγαθού της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, της Ελληνικής Γλώσσας, θεμελιακού στοιχείου της εθνικής μας οντότητας. [...] Ιδιαίτερα μάλιστα μετά τα πλήγματα που αυτή δέχθηκε τις τελευταίες δεκαετίες, με αποτέλεσμα την πανθομολογούμενη λεξιπενία και αδυναμία εκφράσεως της νέας γενιάς. [...] Η οποία ξεκίνησε το 1976 [...] με την κατάργηση της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών από το πρωτότυπο, και συνεχίστηκε με την επιβολή του μονοτονικού συστήματος γραφής το 1986».

Η δεύτερη, ανάλογης πληροφοριακής και επιστημονικής ακυρότητας, επιμένει σε αναπόδεικτα στατιστικά δεδομένα, που αποδείχνουν πόσο «κρυφοελληνικές» είναι οι περισσότερες ευρωπαϊκές γλώσσες. Ιδού οι ποσοστιαίες αποδείξεις: «η γαλλική γλώσσα, σύμφωνα με μελέτη του Γαλλικού Υπουργείου Παιδείας, περιλαμβάνει λέξεις με ελληνικές ρίζες σε ποσοστό περίπου 60%. Το 80% των λέξεων της πορτογαλικής γλώσσας έχει ελληνικές ρίζες».

Η τρίτη εμφανίζει τον Σεφέρη να καταδικάζει τη γλωσσική μεταρρύθμιση του 1976 μετά θάνατον, καταγγέλλοντας όσους στο μεταξύ «έχουν εξαπολύσει όλα τα θεριά να την φάνε την άφθαρτη γλώσσα μας». Και τον Ι. Θ. Κακριδή, «μεγάλο και μαχητικό δημοτικιστή», να δηλώνει το 1986: «Η γλώσσα μας αργοπεθαίνει, της λείπει το οξυγόνο (δηλαδή τα αρχαία)». Και για να τριτώσει το παραδειγματικό υλικό, προστίθεται στα ίδια συμφραζόμενα και ο Ελύτης να αποφαίνεται μετά λόγου γνώσεως: «Μόνον όσοι γνωρίζουν Αρχαία Ελληνικά μπορούν να χρησιμοποιούν σωστά την Νεοελληνική Δημοτική». Όπερ έδει βήξαι.

Περισσότερα για όσους ενδιαφέρονται στο ενήμερο Διαδίκτυο, με αφορμή το επίμαχο τριήμερο συνέδριο της Ακαδημίας τον περασμένο Μάρτη.




Δεν αποτελούν απόψεις της Ακαδημίας
ΒΗΜΑ, 1/9/2013

Το τριήμερο συνέδριο για τη «γλώσσα» δεν οργανώθηκε από την Ακαδημία αλλά από την Τοπική Αυτοδιοίκηση (κύριοι Σγουρός και Ασκούνης). Η Ακαδημία διέθεσε μόνο την ανατολική αίθουσα για τη διεξαγωγή του... Η Τάξη των Γραμμάτων σε συνεδρία της απέρριψε την πρόσκληση συμμετοχής της και η άρνησή της αυτή τονίζεται περισσότερο από το ότι μόνον 13 τακτικά μέλη της Ακαδημίας παρακολούθησαν την εναρκτήρια συνεδρία, του Προέδρου συμπεριλαμβανομένου για λόγους τυπικούς. Στα λοιπά 12 μέλη μόνο δύο της Τάξης των Γραμμάτων περιλαμβάνονται ως ακροατές, υποθέτω εκ λόγων αβρότητος.
Ο κ. Κουνάδης, ανήκει ως μηχανικός στην Τάξη των Θετικών Επιστημών. Επιστημονικώς δεν έχει αρμοδιότητα και τις αναγκαίες γνώσεις για να ασχολείται με ζητήματα της γλώσσας... Επειδή στις επιφυλλίδες διαφαίνεται με σαφήνεια μομφή κατά της Ακαδημίας για το ξένο προς αυτήν συνέδριο και για παλαιότερους λόγους ή γραπτά Ακαδημαϊκών, πρέπει να παρατηρήσω ότι τις γλωσσικές απόψεις της Ακαδημίας (και όχι ενός Ακαδημαϊκού) δεν τις αποτελούν σοβινιστικοί αστήρικτοι ισχυρισμοί αλλά τα όσα δημοσιεύουν και ανακοινώνουν οι φιλόλογοι και οι ποιητές και λογοτέχνες της Τάξης και πράττει το «Κέντρο Ερεύνης των Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων» όπου, από το 1926 έως σήμερα, συντελείται επιστημονικό έργο με τα δημοσιεύματά του, τους τόμους του Ιστορικού Λεξικού, τη συνεχή συλλογή γλωσσικού υλικού απ' όλη την Ελλάδα, πολύτιμου και απαραίτητου για τη γλωσσολογική και φιλολογική μελέτη και γνώση της σημερινής ελληνικής.
Αυτή η γλώσσα, η σημερινή, ενδιαφέρει κυρίως την Ακαδημία καθώς και η επιστημονική μελέτη της, της οποίας μεγάλο μέρος έχει αναλάβει και εκτελεί από πολλές δεκαετίες. Τα όσα ατομικώς λέγονται για τη «γλωσσική πενία της νέας γενιάς, παρά τον ανεξάντλητο (!) θησαυρό της αρχαίας κληρονομιάς» δεν αποτελούν «γλωσσικά πάρεργα της Ακαδημίας Αθηνών», όπως από, συγγνωστή, σύγχυση του επιστημονικού έργου της Ακαδημίας και των ανεδαφικών απόψεων μη ειδικού Ακαδημαϊκού γράφεται στο φύλλο της 18.8.2013... Δεν υπάρχει για την Ακαδημία καμία γλωσσική πενία ή, πιο μίζερα, λεξιπενία στην Ελλάδα και στους Έλληνες. Αντίθετα η ελληνική πλουτίζεται και αυξάνεται κάθε μέρα, όπως γινόταν πάντοτε και τον πλούτο αυτόν τον δημιουργεί ο λαός ο οποίος και τον μεταχειρίζεται γιατί τον γεννά η ανάγκη να εκφράζει τα διανοήματά του τα οποία βέβαια δεν είναι όμοια με των αρχαίων Ελλήνων. «Ο ανεξάντλητος θησαυρός της αρχαίας κληρονομιάς» δεν ανταποκρίνεται, πάντα, στις σημερινές γλωσσικές ανάγκες και το σημερινό γλωσσικό αίσθημα.
Όσο για «τα γλωσσικά πάρεργα», επαναλαμβάνω ότι δεν είναι «της Ακαδημίας». Όμως αυτά συντηρούνται, όπως στην εδώ περίπτωση, επειδή είχε τελικώς ο κ. Μαρωνίτης το κέφι, όπως λέγει, να καταπιαστεί με αυτά. Αν ακολουθούσε την οδό της λήθης δεν θα σας απασχολούσα και εγώ με τα «πάρεργα» Ακαδημαϊκού.
Τα πράγματα είναι σαφή. Άλλο ένας αναρμόδιος για τη γλώσσα Ακαδημαϊκός, άλλο η Ακαδημία. Αυτή η διευκρίνιση υπήρξε η αιτία του γράμματός μου τούτου. Ακόμη, σχετικά με την εδώ περίπτωση, όπως ειπώθηκε για άλλη παρόμοια, «Ο κόπος του αδαούς δεν έχει καμιάν αξία». Γιατί να του αφιερώνουμε επιφυλλίδες; Ίσως όμως υπάρξει η απάντηση: «Για να μη παγιδεύονται οι αφελείς». Συμφωνώ.
Με τιμή,
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Χ. ΠΕΤΡΑΚΟΣ,
Γ.Γ. της Ακαδημίας Αθηνών
Το κείμενο της Ακαδημίας υπογράφεται μεν από τον Γ.Γ. Βασ. Πετράκο, αλλά εγώ υποψιάζομαι ως συγγραφέα τον πρόεδρο Σπ. Ευαγγελάτο και πιθανό υποβολέα τον φίλο και συνεργάτη του προέδρου Κ. Γεωργουσόπουλο...



02 September 2013

Το δόγμα της χαμένης ψήφου

της Δέσποινας Λιμνιωτάκη, MarketNews, 2/9/2013

Μερικοί από μας -θέλεις από ιδιορρυθμία, θέλεις από υπερβολική δόση ρομαντισμού– δεν εμφανίζουμε την παραμικρή διάθεση να καταταγούμε σε κάποιο συστημικό κόμμα.  Σε μία δηλαδή από εκείνες τις πολυπληθείς ομάδες–κληροδοτήματα εύπορων οικογενειών, που διαδέχονται η μία την άλλη στην εξουσία και προσαρμόζουν τις πεποιθήσεις τους κάθε φορά, αναλόγως με το που υπάρχει ψωμί για χόρταση.
Political parties λέγονται στα αγγλικά, εγώ παιδιόθεν θυμάμαι μόνο τα πάρτι που οργανώνονταν στις πλάτες του κοσμάκη.  Η άσκηση ικανής πολιτικής στην Ελλάδα, μπορεί να τεθεί υπό αμφισβήτηση. 
Πάλαι ποτέ ισχυρά σε ανθρώπινο δυναμικό, τα κόμματα αυτά «έχτισαν» πάνω στην ανάγκη των ανθρώπων να συμμορφώνονται με την πλειοψηφία, να ανήκουν, να μη παρεκκλίνουν από τη μάζα: η ανωνυμία είναι ασφαλής, το θάρρος της γνώμης, όχι.  Ας είναι καλά ο Σολομών Ας, Αμερικάνος ψυχολόγος, που έδειξε σε μια σειρά πειραμάτων το ’60, πώς λατρεύουμε τη συναίνεση.  Από όλα τα άγχη που μας κατακλύζουν, το χειρότερο είναι αυτό της κοινωνικής απομόνωσης για ιδεολογικούς λόγους.
Ή όπως το λέει κι ένας μπάρμπας μου στο χωριό: «ξέρω παιδάκι μου πως είναι λάθος, μα δεν μου πάει το χέρι να ψηφίσω κάποιον άλλο.  Με τι πρόσωπο θα βγω μετά στο καφενείο;»  Τύφλα να έχει ο Σολομών. 
Αρκετές φορές, οι ψηφοφόροι δεν γνωρίζουν τι πραγματικά ψηφίζουν ή δεν θέλουν να ξέρουν.  Μόνο να ανήκουν κάπου, σε ένα μεγάλο σόι που θα κατευνάσει το υπαρξιακό άγχος μέσα από μεγαλοστομίες και κούφιες υποσχέσεις.  Για όσο κρατάει μια εκλογική αναμέτρηση – μετά την απομάκρυνση από το ταμείο, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται.
Σε αυτή τη βάση, η πολιτική του εκφοβισμού έχει κάνει βαθιές ρίζες στη χώρα μας.  Σήμερα, οι πικροί καρποί της προπαγάνδας ενάντια στον «διαφορετικό, κακό άλλο» έχουν καταλάβει τα στασίδια της Βουλής: καλλιτέχνες της αγανάκτησης, νεοναζί, παλαιοναζί, κάτι ανεξέλεγκτες κυρίες και παιδάκια στην ηλικία της μεταεφηβείας που το παίζουν αριστεροί εκ του ασφαλούς.  Αλλά και ο κόσμος που τους ακολουθεί έχει προχωρήσει σε θράσος: διεκδικεί τα «κεκτημένα» του - λέξη που κανονικά θα έπρεπε να ντρέπονται μερικοί να ξεστομίζουν, καθώς η αξία επουδενί είναι αυταπόδεικτη, επιβεβαιώνεται δε από τη συνέπεια λόγου-έργων, κάθε μέρα που περνάει.  Κατά τα άλλα, η σχέση προσφοράς και ζήτησης ανάμεσα σε κόμματα και ψηφοφόρους αγγίζει την τελειότητα.  Η αγορά είναι τεράστια.
Δεν ξέρω αν η πλειοψηφία συντάσσεται ψυχή τε και σώματι με τα παραπάνω, αλλά ξέρω ότι φοβάται να τα καταψηφίσει.  Κι όχι μόνο αυτό, αλλά η πλειοψηφία ξορκίζει τη διαφορετική άποψη, εκείνη που υποστηρίζει ότι κάθε προσπάθεια ανασυγκρότησης οφείλει να μας εμπεριέχει και ότι χτίζουμε πάνω στην αποδόμηση της ανηθικότητας.
Έχετε ακούσει το δόγμα της «χαμένης ψήφου»;  Εκείνη την άποψη που κρατάει τα πρόβατα στο μαντρί και θριαμβεύει με το κόλπο του εκλογικού διλήμματος (μνημονιακός ή αντιμνημονιακός, ευρώ ή δραχμή, γραβάτα ή ζιβάγκο) ;  Ξεκινάει από τα παπαγαλάκια των επιτελείων, για να ξυπνήσει τους χειρότερους εφιάλτες του αποδυναμωμένου λαού, που επιλέγει το κακό από το χειρότερο (αν δεν ψηφίσει εντελώς από εκδικητικότητα).  Στην καλύτερη περίπτωση, η «χαμένη ψήφος» είναι αυτή που δεν έχει τη δυνατότητα να αλλάξει εξ ολοκλήρου το σύστημα και που δεν βοηθάει σε καμία εκλογή υποψηφίου (συνήθως επώνυμου).
Είναι όμως εκείνη η ψήφος που θα μπορούσε να σπάσει το φαύλο κύκλο της ανακύκλωσης κηφήνων της πολιτικής.  Που μπορεί να αποδυναμώσει τη φωνή των ΜΜΕ που τους υπηρετούν.  Να αναδείξει αυτόφωτες προσωπικότητες που ξυπνάνε μέσα σου το σεβασμό, όχι την αηδία.  Να εμπνεύσει τη συμμετοχικότητα στα κοινά.  Να αποτελέσει αφορμή για μικρές, αλλά μετρήσιμες αλλαγές σε επίπεδο κοινότητας.   Να αποδεσμεύσει τη δημιουργική σκέψη, να σιγάσει το μίσος.  Να συμβάλλει στην καλλιέργεια μιας διαφορετικής νοοτροπίας, βασισμένης στη συνεργασία και όχι σε πρακτικές αλληλοαποκλεισμού.
Να κρατήσει καθαρή τη συνείδησή σου.  Αυτό που το πας; 
Από όλες τις απώλειες που έχουμε βιώσει τα τελευταία χρόνια, η μεγαλύτερη είναι αυτής της ταυτότητας του πολίτη.  Παραχαϊδεμένοι στη νοοτροπία να τα περιμένουμε όλα από το κράτος, ξεχάσαμε να επενδύσουμε στον εαυτό μας. 
Ξεκινώντας από τη μονάδα και χτίζοντας μικρότερες δομές, από τη βάση μέχρι την κορυφή της πυραμίδας, οφείλουμε να διατηρήσουμε το ήθος αλλά κυρίως τη νηφαλιότητα ενός οραματιστή.  Από αυτή την άποψη, καμία ψήφος σε μικρότερη παράταξη δεν πάει χαμένη.  Μάλλον ισχύει το αντίθετο…