της Λώρης Κέζα, ΒΗΜΑ, 5/9/2014
Τα φάρμακα μας κρατούν ζωντανούς, τα φάρμακα μας συντηρούν ακόμη και νεκρούς. Σε αυτά αποδίδεται η μουμιοποίηση των νεκρών του 21ου αιώνα. Αν τυχόν δεν το έχετε ακούσει, να σας πληροφορήσουμε για το μακάβριο της υπόθεσης. Οι σοροί δεν λιώνουν με την ταφή, ακόμη κι αν παραμείνουν στο χώμα μια οκταετία. Καθώς δεν υπάρχει χώρος στα νεκροταφεία, οι εκταφές επισπεύδονται στα τρία χρόνια οπότε όλο και συχνότερα οι συγγενείς έρχονται αντιμέτωποι με ένα αποτρόπαιο θέαμα. Οι νεκροί καταλήγουν σε ομαδικούς τάφους, σε ένα σκουπιδαριό ανθρωπίνων λυμάτων.
Με διαμορφωμένες αυτές τις συνθήκες το ελληνικό κράτος προσπαθεί να επιτρέψει νομικά την καύση νεκρών. Νόμος υπάρχει, ψηφισμένος εδώ και μια δεκαετία. Υπάρχει δυνατότητα να λειτουργήσει αποτεφρωτήριο, πλην όμως διάφορες λεπτομέρειες δεν επέτρεπαν την εφαρμογή του νόμου. Δεν επιτρεπόταν το φουγάρο μέσα στην πόλη και έπρεπε να ευρεθεί χώρος εντός κοιμητηρίου. Για να μην τα πολυλογούμε: ο ίδιος ο νόμος αναιρούσε την ισχύ του. Σχετικές τροπολογίες ψηφίστηκαν φέτος το καλοκαίρι και οι δήμαρχοι των μεγάλων πόλεων, ο Γιώργος Καμίνης και ο Γιάννης Μπουτάρης είναι αποφασισμένοι να διευκολύνουν την καύση των νεκρών. Στη Θεσσαλονίκη μάλιστα θα χτιστεί άμεσα αποτεφρωτήριο, στη βιομηχανική ζώνη. Και μην πει κανείς ότι ο Μπουτάρης ευκαιριακά προασπίζεται το δικαίωμα της καύσης. Υπάρχει στη ζωή του τεκμήριο - το λέει και το πιστεύει για την αποτέφρωση.
Κι ενώ φαίνεται να προχωρά το ζήτημα, εμφανίζεται η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, να αποφασίσει για όλους, για τους πιστούς και τους άπιστους, για όσους εξανίστανται με την ανθυγιεινή προοπτική της ταφής. Το κράτος λοιπόν ορίζει ότι οι συγγενείς του νεκρού μπορούν να αποφασίσουν για την τύχη του. Η Εκκλησία απαιτεί για την καύση γραπτή συναίνεση του ορθοδόξου νεκρού, ο οποίος, για να μην ξεχνιόμαστε, βαπτίσθηκε σε ηλικία που δεν είχε συναίσθηση, χωρίς να ερωτηθεί. Επιπλέον η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος έχει ενστάσεις και για τον χώρο, δηλαδή δεν θέλει να δημιουργηθούν αποτεφρωτήρια στα ενοριακά κοιμητήρια.
Το θέμα των αποτεφρωτηρίων έχει λοιπόν τρεις παραμέτρους. Η πρακτική, που επιτάσσει να λειτουργήσουν επειδή δεν υπάρχει χώρος στα νεκροταφεία και τα λείψανα διατηρούνται περισσότερο καιρό. Η θρησκευτική, που αφορά μια μερίδα των πολιτών αλλά τους υπόλοιπους τους αφήνει αδιάφορους. Η πολιτική, που σχετίζεται με την ελευθερία να διαλέγει καθένας το τάφο του ή την τεφροδόχο του. Άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν μόνο την πρακτική παράμετρο. Οι υπόλοιπες παράμετροι έχουν τύχει διαχείρισης εδώ και αιώνες. Κι αν δεν είχαν εκεί ταλιμπάν Ορθοδοξίας, είχαν ταλιμπάν Καθολικισμού - το ίδιο είναι. Δεν υπάρχει δικαιολογία.