13 July 2020

Η ενημέρωση και το συριζόμετρο

της Σοφίας Βούλτεψη, Ελεύθερη Ζώνη, 13/7/2020


Ο ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα που όταν βρέθηκε στην κυβέρνηση δεν είχε άλλο μέλημα από τον ασφυκτικό έλεγχο της ενημέρωσης και κατάργησε το ΕΣΡ, έχει σηκώσει τον κόσμο στο ποδάρι για τον τρόπο με τον οποίο μοιράστηκε το ποσό των 20 εκατομμυρίων ευρώ στα μέσα ενημέρωσης, προκειμένου να υπάρξει η αναγκαία ενημέρωση του λαού και την προστασία του από τον κορωνοϊό.

Δεν διαμαρτυρήθηκαν τα 1.232 μέσα ενημέρωσης που ενισχύθηκαν, δεν έθεσαν θέμα για το ποιος πήρε τι οι ίδιοι οι ωφελούμενοι, ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ψήφισε την ΠΝΠ για την διαφημιστική καμπάνια, προφανώς επειδή δεν τη θεωρούσε αναγκαία, αλλά τώρα έχουν ανέβει στα κεραμίδια.

Όχι όλοι! Γιατί αν θυμόμαστε καλά, υπήρξε εσωτερική διχογνωμία στον ΣΥΡΙΖΑ όσον αφορά σε ερώτηση βουλευτών για το θέμα, δηλαδή για την ταύτιση του κόμματος με συγκεκριμένα πρόσωπα και μέσα.

Λοιπόν, για να τελειώνουμε: Οι ενδιαφερόμενοι έχουν το δικαίωμα να πουν ό,τι θέλουν. Κι’ ας ήταν γεμάτοι διαφημίσεις τον καιρό που ο ΣΥΡΙΖΑ βρισκόταν στην εξουσία – λες και δεν υπήρχαν άλλα μέσα ενημέρωσης στη χώρα.

Ούτε καν περίμεναν για να δουν πώς θα τα πάνε και αν θα έχουν κυκλοφορία οι διαφημιζόμενοι! Ένα αόρατο χέρι τους οδηγούσε σ’ αυτούς. Με το καλημέρα σας, με την πρώτη έκδοση δηλαδή, τίγκα στη διαφήμιση – τράπεζες, επιχειρήσεις, οργανισμοί, όλοι προσέτρεξαν να δώσουν τον οβολό τους. Προφανώς όχι μόνοι τους και όχι με κάποια δημοσιογραφικά κριτήρια, τα οποία άλλωστε δεν είχαν προλάβει να δουν.

Μιλάμε για εκατομμύρια των εκατομμυρίων και επί χρόνια!

Τότε, βέβαια, δεν υπήρχε θέμα πολυφωνίας και στήριξης του Τύπου. Με τα είκοσι εκατομμύρια του κορωνοϊού δημιουργήθηκε το θέμα. Με τα είκοσι εκατομμύρια του κορωνοϊού «μπουκώθηκαν» τα στόματα! Τα οποία αν δεν μπουκωνόντουσαν τι θα έκαναν; Θα έλεγαν στον κόσμο βγείτε έξω να κολλήσετε κορωνοϊό; Διότι τα μηνύματα δεν ασχολούνταν με το αν έκανε αυτό ή εκείνο η κυβέρνηση. Ασχολούνταν με το τι πρέπει να κάνουμε όλοι για να μην βρεθούμε διασωληνωμένοι – ακόμη και με πανίσχυρο σύστημα υγείας!

Το θέμα τους είναι η ελεύθερη ενημέρωση

Δεν τους πήρε ο πόνος, ούτε είναι αυτό το θέμα τους. Η τελευταία αυτή φασαρία εντάσσεται σε μια γενικότερη και από τα παλιά εκστρατεία που διεξάγει ο ΣΥΡΙΖΑ κατά της ελεύθερης ενημέρωσης.

Πάντα τους ρίχνουν, ποτέ δεν τους προβάλλουν αρκετά, είναι διαπλεκόμενοι, εξυπηρετούν συμφέροντα – όλα τα επιχειρήματα των ολοκληρωτικών καθεστώτων που το μόνο για το οποίο δεν ενδιαφέρονται είναι η πολυφωνία.

Κατά την περίοδο της πανδημίας, διαμαρτύρονταν επειδή, λέει, από τις τηλεοράσεις παρήλαυναν οι υπουργοί και δεν προβλήθηκαν αρκετά τα δύο «προγράμματα» που έσπευσαν να παρουσιάσουν, λες και βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο.

Συγγνώμη, αλλά ποιοι να παρελάσουν; Ποιοι θα ενημερώσουν; Ποιοι θα δώσουν διευκρινίσεις; Για τα μέτρα, για τις παροχές, για τα πρόστιμα.

Τι έπρεπε να κάνουν τα μέσα ενημέρωσης; Να παρουσιάζουν τα ισχύοντα μέτρα και την ίδια στιγμή να παρουσιάζουν και τα μέτρα που ΘΑ έπαιρνε ο ΣΥΡΙΖΑ αν βρισκόταν στην κυβέρνηση;

Και επιτέλους, τι δεν καταλαβαίνουν; Τα μέσα ενημέρωσης και οι δημοσιογράφοι έχουν την ελευθερία να επιλέγουν τις ειδήσεις που κρίνουν σημαντικές. Διανοήθηκε ποτέ κανείς σε Δημοκρατία να στείλει ανθρώπους (λογοκριτές τους λένε) στις εφημερίδες για να δώσουν εντολές σχετικά με το πρώτο και τα άλλα θέματα της πρώτης σελίδας;

Ναι, θα πει κάποιος, αλλά τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα, βάσει Συντάγματος, τελούν υπό τον έλεγχο του Κράτους. Σωστά, αλλά όχι για να επιλέγει το Κράτος για λογαριασμό τους τα θέματα που θα προβάλλουν!

Ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει ότι το ΕΣΡ έπρεπε να παρεμβαίνει σε θέματα περιεχομένου. Το είπαν ανοιχτά κατά την συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της 7ης Μαΐου, σχεδόν επιτιθέμενοι στον πρόεδρο της Ανεξάρτητης Αρχής Αθανάσιο Κουτρουμάνο.Μάταια εκείνος προσπαθούσε να τους εξηγήσει ότι κανένας νόμος δεν του δίνει αυτή την αρμοδιότητα. Και πως σχετικές αποφάσεις πέφτουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας, διότι το υπέρτατο αγαθό είναι η ελευθερία του Τύπου.

Το ΕΣΡ γενικό έλεγχο μπορεί να κάνει, προκειμένου να διαπιστώσει αν τηρούνται οι βασικοί κανόνες. Για παράδειγμα, μπορεί να ελέγξει αν ακούγεται η άποψη της αντιπολίτευσης, αν υπάρχουν οι απαντήσεις της σε μια απόφαση ή ανακοίνωση της κυβέρνησης.

Δεν μπορεί να μπει στη… δοσολογία. Διότι τότε ο έλεγχος θα ήταν υπερβολικά ασφυκτικός για δημοκρατικό πολίτευμα. Δεν το έκανε ποτέ κανείς, επί καμιάς κυβέρνησης.

Μικρά μαθήματα ενημέρωσης

Υπάρχουν μέρες που ο ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Τσίπρας, οι αξιωματούχοι, οι τομεάρχες εκδίδουν ακόμη και είκοσι ανακοινώσεις – καμιά φορά και από τρεις ο καθένας. Είναι δυνατόν να υποχρεωθούν τα μέσα ενημέρωσης να μεταδίδουν όλα αυτά;

Άλλωστε, τα μέσα ενημέρωσης δεν προβάλλουν ούτε όλα όσα λένε όλοι οι υπουργοί και οι υφυπουργοί μέσα σε μια μέρα. Γίνεται αξιολόγηση ειδήσεων και αυτό ανήκει αποκλειστικά στους δημοσιογράφους. Όλα τα άλλα… σε άλλα καθεστώτα.

Γιατί εκτός από την συνταγματική αρχή της ελευθερίας της έκφρασης υπάρχει και η αρχή της ελευθερίας της έκφρασης του δημοσιογράφου.

Επιπλέον, αν ένα μέσο πρόσκειται στην κυβέρνηση, θα δώσει περισσότερες ειδήσεις από την κυβέρνηση. Αν ένα μέσο πρόσκειται στην αντιπολίτευση, θα δώσει έμφαση σε αυτά που λέει η αντιπολίτευση. Αυτά είναι λυμένα. Πρόβλημα θα υπήρχε αν το ένα μέσο έδινε μόνο ειδήσεις από την κυβέρνηση και το άλλο μόνο ειδήσεις από την αντιπολίτευση. Δεν θα βγάλουμε και το συριζόμετρο!

Με λίγα λόγια, η πολυφωνία εξασφαλίζεται από την ύπαρξη πολλών μέσων ενημέρωσης.

Όσο για την ΕΡΤ, για την οποία επίσης διαμαρτύρονται, ας έχουν υπόψη τους ότι δεν γίναμε ακόμη λωτοφάγοι. Θυμόμαστε ακόμη την κατάσταση που επικρατούσε, την καθημερινή προπαγάνδα, τις ειρωνείες, τον συνεργάτη που στις 17 Σεπτεμβρίου 2018 είχε πει το περίφημο: «Η ομιλία του κ. Μητσοτάκη ήταν μία ιδεολογική σάλτσα διανθισμένη με εθνικιστικές αναφορές. Μιλάω για την εμμονή του σε ένα νεοφιλελεύθερο δόγμα ανάλγητο και ακραίο. Μιλάω για τις ιδιωτικοποιήσεις.  Ακούγοντας το σύνολο της ομιλίας του το Σάββατο νόμιζα ότι άκουγα  τον θεωρητικό του φασισμού, τον Σέρτζιο Πανούτσιο ο οποίος εισήγαγε στοιχεία εθνικισμού στην Ιταλία του Μουσολίνι»…

Επομένως, το μόνο που θα μπορούσε να πράξει το ΕΣΡ είναι να εξετάσει αν ακούγεται η άλλη άποψη. Υποδεκάμετρο δεν μπορεί να πάρει. Αν το έκανε, τότε θα βρισκόταν σε μια διαρκή κατάσταση παρέμβασης στα μέσα ενημέρωσης και στην ελευθερία του Τύπου.

Τα έργα και οι ημέρες του ΣΥΡΙΖΑ

Η μεγάλη ειρωνεία είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ που σήμερα απαιτεί από το ΕΣΡ να λειτουργήσει ως όργανο λογοκρισίας είναι αυτός που με τροπολογία του Παππά είχε καταργήσει το ΕΣΡ και είχε μεταφέρει τις αρμοδιότητές του στον… εαυτό του!

Τα έργα και οι ημέρες του ΣΥΡΙΖΑ – δια του Ν. Παππά -  στον έλεγχο της ενημέρωσης είναι γνωστά. Ας τα επαναλάβουμε, καθότι επανάληψις μήτηρ μαθήσεως:

-Τον Μάρτιο του 2015, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, με υπουργό τον Νίκο Παππά, κατάργησε με τροπολογία το Εποπτικό Συμβούλιο της ΝΕΡΙΤ, αναθέτοντας το σύνολο των αρμοδιοτήτων στο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρίας. Με την ίδια τροπολογία (σε άσχετο νομοσχέδιο), μεταβλήθηκε το καθεστώς επιλογής και διορισμού του ΔΣ της ΝΕΡΙΤ, τα μέλη του οποίου διορίζονταν πλέον με απόφαση του υπουργού Επικρατείας. Καταργήθηκε επίσης και η διάταξη που αφορούσε στη διαδικασία επιλογής προσώπων για τον σχηματισμό του Εποπτικού Συμβουλίου.

(Με το προηγούμενο καθεστώς, η επιλογή των μελών του Δ.Σ. γινόταν μετά από ανοικτή πρόσκληση ενδιαφέροντος από τον πρόεδρο του Εποπτικού Συμβουλίου, προβλέπονταν συγκεκριμένα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα και την εισήγηση έκαναν εκπρόσωποι του ΑΣΕΠ, του ΕΣΡ και του ΝΣΚ. Με το σύστημα ΣΥΡΙΖΑ τη δημόσια πρόσκληση έκανε ο υπουργός και ακολουθούσε η επιλογή και η εισήγηση στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, όπου βέβαια την πλειοψηφία είχε ο ΣΥΡΙΖΑ. Με τα γνωστά αποτελέσματα: Ο ένας μετά τον άλλον οι διορισμένοι από τον Παππά απολύονταν ή παραιτούνταν).

-Τον Απρίλιο του 2015, με το νόμο περί «επαναλειτουργίας» της ΕΡΤ (βαφτίσια έγιναν!) καταργήθηκε η αυτοτέλεια του Δ.Σ., αλλά και η ανεξαρτησία της δημόσιας τηλεόρασης από το Κράτος και τα πολιτικά κόμματα, αφού πλέον η ΕΡΤ υπογράφει «Συμφωνία Αρχών με το Ελληνικό Δημόσιο», εκπροσωπούμενο από τους υπουργούς Οικονομικών, Επικρατείας και Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων.  Παράλληλα, καταργήθηκε και επίσημα το Εποπτικό Συμβούλιο, καθώς και ο θεσμός του Μεσολαβητή και η τριμελής Επιτροπή Δεοντολογίας. Το νέο Δ.Σ. διορίστηκε τον Μάιο μετά από μια fast track διαδικασία πρόσκλησης ενδιαφέροντος κατά την οποία η πρόσκληση ενδιαφέροντος αναρτήθηκε το απόγευμα της Πέμπτης, παραμονή Πρωτομαγιάς, και η προθεσμία έληγε το μεσημέρι της Δευτέρας, λίγες μόλις ώρες μετά από ένα τριήμερο αργίας.

-Στις 24 Οκτωβρίου 2015, διαρκούσης της συζήτησης για την αδειοδότηση των ραδιοτηλεοπτικών μέσων («Αδειοδότηση παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης και άλλες διατάξεις»), η κυβέρνηση κατέθεσε τροπολογία – και μάλιστα με την μορφή νομοτεχνικής βελτίωσης – που προέβλεπε την πρόωρη λήξη της θητείας υπηρετούντων μελών των προβλεπομένων από το Σύνταγμα Ανεξαρτήτων Αρχών (Εθνικό  Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, ΑΣΕΠ, Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, Αρχή Προστασίας του Απορρήτου των Επικοινωνιών και Συνήγορος του Πολίτη).

(Βάσει του άρθρου 101Α του Συντάγματος, η θητεία των μελών των ανεξαρτήτων αρχών δεν μπορεί να συντμηθεί  ούτε νομοθετικά, μπορεί μόνο να παραταθεί, διότι διαφορετικά θίγεται η προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 5 Νοεμβρίου, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα με την υπ΄ αριθμ. 5/2015 γνωμοδότησή της έκρινε αντισυνταγματική και αντίθετη στην νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη διάταξη του νόμου 4339/2015 σύμφωνα με την οποία «αποχωρούν αυτοδικαίως από τη θέση τους τα μέλη των ανεξάρτητων Αρχών, των οποίων έχει λήξει η αρχική θητεία τους». Ακόμη, η Αρχή ανέφερε ότι σύμφωνα με την συνταγματική αρχή της συνεχούς λειτουργίας των ανεξάρτητων Αρχών και το νόμο 4055/2012 η θητεία των μελών των ανεξάρτητων Αρχών παρατείνεται αυτοδικαίως μέχρι το διορισμό των νέων. Κατόπιν αυτών, κατέληγε η γνωμοδότηση νόμιμα η Αρχή εξακολουθεί να λειτουργεί με την υφιστάμενη συγκρότησή της).

Δηλαδή ο Παππάς πρώτα έγινε ιδιοκτήτης της δημόσιας τηλεόρασης, μετά σφετερίστηκε τις αρμοδιότητες ανεξάρτητης αρχής, του ΕΣΡ, και τελικά έγινε καναλάρχης, ορίζοντας ο ίδιος τον αριθμό αδειών και το τίμημα!

Τα υπόλοιπα είναι γνωστά: Το περίφημο Ινστιτούτο της Φλωρεντίας, η γελοιότητα του διαγωνισμού για τις άδειες, η απόφαση του ΣτΕ, τον Ιανουάριο του 2017, με την οποία ο Παππάς υποχρεωνόταν να επιστρέψει τις αρμοδιότητες του ΕΣΡ, οι επιθέσεις στο ανώτατο δικαστήριο, η κατάργηση του νόμου Παππά (4339/2015), η γνωστή κλάψα περί διαπλοκής και συμφερόντων που πολεμάνε την… λαϊκή κυβέρνηση!

Συμπέρασμα: Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στην κυβέρνηση κάνει το παν για να ελέγξει την ενημέρωση με φιρμάνια και φετφάδες και όταν βρίσκεται στην αντιπολίτευση επιτίθεται στα μέσα ενημέρωσης επειδή δεν εκτιμούν τις φοβερές και τρομερές απόψεις του!