του Φώτη Σαραντόπουλου
toΔύο επαναστάτες της εποχής τους
Στις 8 Αυγούστου 1910 έγιναν εκλογές. Συμμετείχαν οι παλαιοί πολιτικοί (Θεοτόκης, Ράλλης, Ζαΐμης) αλλά και πολλοί νέοι, που αν και τυπικά ανήκαν στα παλαιά κόμματα, ουσιαστικά ανήκαν σε ένα σωρό τάσεις.
Το αποτέλεσμα ήταν πρωτοφανές.
Παλαιοί πολιτικοί καταποντίστηκαν ή εξελέγησαν οριακά. Τα 5 παλαιά κόμματα εξέλεξαν 200 Βουλευτές ενώ εξελέγησαν 165 Βουλευτές που υποστήριζαν το πρόγραμμα και τις θέσεις του Στρατιωτικού Συνδέσμου. Η πλειοψηφία των Βουλευτών εξελέγη για πρώτη φορά. Άλλοι πάλι εξελέγησαν, δηλώνοντας απλά «ανεξάρτητοι».
Ο Βενιζέλος εξελέγη πρώτος σε ψήφους στην Αττικοβοιωτία, χωρίς να είναι καν στην Ελλάδα. Ήταν στη Λουκέρνη της Ελβετίας.
Η εκλογή του δεν ήταν μία συνηθισμένη εκλογή Βουλευτή αλλά ένα πραγματικό δημοψήφισμα. Δημιουργήθηκε κόμμα που του ζήτησε να ηγηθεί! Κάτι τέτοιο, δημιουργία κόμματος εκτός Βουλής, δεν είχε ξαναγίνει ποτέ.
Στις 5 Σεπτεμβρίου 1910 έβγαλε τον πρώτο του λόγο στο Σύνταγμα. Τι έμεινε στη μνήμη από την ομιλία αυτή; Ο διάλογος με τα συγκεντρωμένα πλήθη. Η βοή και η άρνηση του ρήτορα. Οι κραυγές και η προσταγή:
«Οι εκλογείς εκλήθησαν προς συγκρότησιν διπλής αναθεωρητικής Βουλής»
«Συντακτική θέλουμε! Συντακτική !!!»
«Επαναλαμβάνω: Διπλής αναθεωρητικής Βουλής!»
«Συντακτική! Συντακτική!»
«Είπα! Αναθεωρητικής !!!»
«….» (σιγή)
Από την ώρα εκείνη, η Ελλάδα είχε κυβερνήτη.
Δεν τον ανακήρυξε η φωνή αλλά η σιωπή του λαού … Το βράδυ εκείνο, όταν οι πολίτες γύρισαν σπίτια τους, σκεπτόντουσαν τι είχε συμβεί.
Ως τότε, όταν διέκοπταν τους ρήτορες, αυτοί απαντούσαν πάντα «Ορθώς διέκοψεν ο αγαπητός συμπολίτης». Αυτόν εδώ ήθελαν να τον αποθεώσουν, ήθελαν να του δώσουν τα πάντα, και αυτός απάντησε «ΟΧΙ»!
Οι διάφοροι αυλοκόλακες προσπάθησαν να πείσουν τον Βασιλέα ότι στην ομιλία του ο Βενιζέλος καταφέρθηκε εναντίον του θρόνου. Αυτός όμως, με την εμπειρία των 47,5 χρόνων βασιλείας του, κράτησε αποστάσεις από όλους αυτούς. Και κάλεσε τον Βενιζέλο στα Ανάκτορα.
Η συνάντηση έγινε την 1η Οκτωβρίου 1910. Ως τότε ο Βασιλιάς είχε γνωρίσει τρεις γενεές σημαντικών Ελλήνων. Και είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η «νεοελληνική εξυπνάδα» ήταν το μεγαλύτερο ελάττωμα του έθνους.
Όταν ο Υπασπιστής ανήγγειλε τον Κρητικό πολιτικό, πιθανότατα σκέφτηκε «άλλος ένας πολύ έξυπνος». Όμως, ο Βενιζέλος του ενέπενεε μεγαλοφυΐα.
Δεν ήταν Θεοτόκης που τον γέμιζε πάντα με αμφιβολίες ούτε ο ορμητικός Ράλλης με την ακατάστατη σκέψη. Ούτε ο Ζαΐμης που η σοβαρότητα του συνίστατο στο να αφήνει τα πάντα όπως τα βρήκε ούτε ο Δραγούμης που δεν τον καταλάβαινε.
«Μεγαλειότατε, δύο δρόμοι ανοίγονται: Η επάνοδος εις το πρώην καθεστώς και η άγουσα προς την ανόρθωσιν! Εάν το στέμμα τεθή επί κεφαλής του ανορθωτικού αγώνος, Σας υπόσχομαι ότι, εντός δύο ετών, η Ελλάς θα είνε αγνώριστος.»
Το ύφος αυτό ήταν εντελώς νέο για τον Γεώργιο. Η συζήτηση συνεχίστηκε και την επομένη ημέρα και στο τέλος ο Γεώργιος ανέθεσε στον Βενιζέλο την εντολή σχηματισμού Κυβέρνησης, ενώ ενέκρινε να δημοσιευθεί το ακόλουθο διάγγελμα:
«Κατά την σημερινήν μεταμεσημβρινήν συνάντησιν του κ. Βενιζέλου μετά του Βασιλέως, η Α.Μ ευαρεστήθη να ανακοινώση ότι μελετήσας καλώς τα λεγχθέντα αυτώ υπό των διαφόρων αρχηγών των κομμάτων, κατέληξε εις το να εγκρίνη καθ’ ολοκληρίαν τας γνώμας του κ. Βενιζέλου και απεφάσισε, τιθέμενος επί κεφαλής του ειρηνοποιού ανορθωτικού αγώνος, να περιβάλη τον κ. Βενιζέλον με την απόλυτον εμπιστοσύνην αυτού, δια την εφαρμογήν του εκτεθέντος εις την Α.Μ. προγράμματός του.
Ανάκτορα Αθηνών, 2 Οκτωβρίου 1910»
Τέτοια διακήρυξη δεν είχε δημοσιεύσει ξανά ο Γεώργιος, στις τόσες δεκαετίες της Βασιλείας του.
Οι Βασιλείς δεν επαναστατούν εύκολα.
Αυτός το έκανε.
Η Ελλάδα της Μοναρχίας και η Ελλάδα της Επανάστασης στο Γουδή, είχαν πλέον ηγεσία ενωμένη.
