19 September 2010

«Δεν θα πεθάνουν μόνο όσοι ποτέ δεν γεννήθηκαν»

(του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΡΟΥΖΑΚΗ, Ελευθεροτυπία, 18/9/2010)

Δημοσιογράφος, συγγραφέας, πολιτικός σχολιαστής κι ένας ένθερμος υποστηρικτής της επιστροφής των Μαρμάρων, ο Κρίστοφερ Χίτσενς είναι ένας παρορμητικός άνθρωπος με -κάποτε- αμφιλεγόμενες πολιτικές απόψεις. Ακόμα κι όσοι δεν συμφωνούν μαζί του, θαυμάζουν την ψυχραιμία με την οποία αντιμετωπίζει τον καρκίνο. Ξέρει άλλωστε ότι η νεοεκδοθείσα αυτοβιογραφία του είναι κύκνειο άσμα


«Πεθαίνω. Θα ήμουν πολύ τυχερός αν ζούσα άλλα πέντε χρόνια». Ο Κρίστοφερ Χίτσενς, ο Αγγλοαμερικανός δημοσιογράφος, συγγραφέας, πολιτικός σχολιαστής και λάτρης της Ελλάδας, δεν έκρυψε ούτε στιγμή ότι «χτυπήθηκε» από τον καρκίνο. Στις 30 Ιουνίου αποκάλυψε στη στήλη του στο VanityFair.com, την ηλεκτρονική έκδοση του αμερικανικού περιοδικού, ότι πάσχει από μια επιθετική μορφή της ασθένειας στον οισοφάγο και στους λεμφαδένες. Το σκοτεινό, καυστικό χιούμορ του δεν τον εγκαταλείπει, πάντως, ούτε μπροστά στον θάνατο. Όταν πρόσφατα τον ρώτησαν, αν αυτός, ένας ορκισμένος άθεος, θα αναζητήσει τώρα τη βοήθεια του Θεού ή την παρηγοριά της θρησκείας, απάντησε: «Αν αυτό συμβεί, σημαίνει ότι ο καρκίνος θα έχει φτάσει και στον εγκέφαλό μου και θα είμαι διανοητικά ανάπηρος».
Η ξαφνική διάγνωση της ασθένειάς του ανέστειλε και την προώθηση του αυτοβιογραφικού βιβλίου του «Hitch-22: Α Memoir», που κυκλοφόρησε στις αρχές του καλοκαιριού από τις εκδόσεις «Twelve». Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, ότι στις πρώτες σελίδες των απομνημονευμάτων του παραθέτει οριμένα αποσπάσματα επιφανών συγγραφέων που αναφέρονται στον θάνατο, κάποιες στροφές από το ποίημα του Αγγλου ποιητή Γ.Χ. Οντεν «Death's Echo» και φράσεις από το βιβλίο του Ρίτσαρντ Ντόκινς «Υφαίνοντας το ουράνιο τόξο», όπως ετούτη: «Πρόκειται να πεθάνουμε και αυτό μας κατατάσσει στους τυχερούς. Αρκετοί άνθρωποι δεν πρόκειται να πεθάνουν ποτέ επειδή ποτέ δεν γεννήθηκαν...».
Το βιβλίο του 61χρονου συγγραφέα διακρίνεται μεν από μια εξομολογητική διάθεση και από την επιθυμία του να μιλήσει και για περισσότερο προσωπικές στιγμές τού πολυτάραχου βίου του, δεν είναι ωστόσο μελαγχολικό. Ο δεικτικός, αιρετικός, άθεος Χίτσενς με το αριστερό παρελθόν, ο οποίος παρ' όλα αυτά υποστήριξε σθεναρά τη διακυβέρνηση Μπους και την εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ, εκείνος που στηλιτεύει μαινόμενος τον «φασισμό με ισλαμικό πρόσωπο», είναι διαρκώς παρών στις σελίδες του.
Από τα απομνημονεύματά του δεν θα μπορούσε να λείπει η σχέση του με την Ελλάδα. Μια ιδιαίτερη σχέση μάλλον αγάπης με... κάποια κρυμμένα τραύματα. Είναι γνωστό ότι ο Κρίστοφερ Χίτσενς είναι από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές, με μαχητική αρθρογραφία σε διεθνή έντυπα, υπέρ της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα και με αδιαπραγμάτευτο επιχείρημα «ότι δεν μπορείς να ακρωτηριάζεις ένα ενιαίο έργο τέχνης». Στο βιβλίο του «Η δίκη του Χένρι Κίσινγκερ» (εκδόσεις «Εστία»), το οποίο βασίστηκε σε πρωτογενές υλικό και ντοκουμέντα, επιτίθεται άγρια στον Αμερικανό πολιτικό Χένρι Κίσινγκερ, μεταξύ άλλων, επειδή αναμίχθηκε στο πραξικόπημα της Κύπρου και στις σχέσεις των ΗΠΑ με την ελληνική 
Την ελληνική χούντα ο Κρίστοφερ Χίτσενς δεν τη γνώρισε από διηγήσεις και δημοσιεύματα αλλά εκ του σύνεγγυς και σε τραγικές συνθήκες: «Το 1973, σε ηλικία 24 ετών, έφτασε εσπευσμένα από την Αγγλία στην Αθήνα για να παραλάβει το πτώμα της μητέρας του, η οποία αυτοκτόνησε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας. Η μητέρα του παράτησε τον πατέρα του, λόγω του παθιασμένου έρωτά της για έναν πρώην ιερέα. Όταν οι ερωτικές της προσδοκίες διαψεύστηκαν, αποφάσισε να δώσει τέλος στη ζωή της. Από τη διεύθυνση του αθηναϊκού ξενοδοχείου είχαν ενημερώσει τον Χίτσενς ότι οι τελευταίες, απελπισμένες τηλεφωνικές κλήσεις της μητέρας του ήταν προς εκείνον, τον αγαπημένο γιο της. Η μητέρα του, «η φτωχή Υβόν» και «Μάμι», όπως την αποκαλεί ο ίδιος, είναι και η μόνη γυναίκα στην οποία αναφέρεται με τρυφερότητα στο βιβλίο. Είναι επίσης ασυνήθιστο το ότι ο συγγραφέας κάνει κάποιες αναφορές στην προσωπική του ζωή. Ο πρώτος του γάμος το 1981 ήταν με την Ελληνοκύπρια Ελένη Μελεάγρου, με την οποία απέκτησαν δυο παιδιά, τον Αλέξανδρο και τη Σοφία.
Στην Αθήνα της χούντας
Μετά τον χωρισμό τους, παντρεύτηκε την Αμερικανίδα συγγραφέα Κάρολ Μπλου, με την οποία απέκτησαν μια κόρη, την Αντόνια. Οι πληροφορίες για την οικογενειακή του τραγωδία στην Αθήνα της χούντας είναι φειδωλές και γρήγορα δίνουν τη θέση τους στην περιγραφή των πολιτικών γεγονότων της εποχής: στα απάνθρωπα βασανιστήρια της δικτατορίας και στους εξεγερμένους φοιτητές.
Ο Κρίστοφερ Χίτσενς γεννήθηκε στις 13 Απριλίου του 1949. Σπούδασε στην Οξφόρδη και στο Κέιμπριτζ. Στα φοιτητικά του χρόνια και μέχρι να μεταναστεύσει στην Αμερική στις αρχές της δεκαετίας του '80, δήλωνε ακροαριστερός και υποστήριζε τροτσκιστικές ιδέες. Μέσα στα χρόνια άρχισε να διαχωρίζει τη θέση του από την Αριστερά, κυρίως σε ζητήματα που αφορούσαν την ισλαμική τρομοκρατία.

Εκτός από τον Θεό και τον Κίσινγκερ, έχει υβρίσει κατά καιρούς τη Μητέρα Τερέζα, την πριγκίπισσα Νταϊάνα, τον Ρόλαντ Ρίγκαν και τον Μπιλ Κλίντον. Επίσης διαφώνησε δημοσίως σε υψηλούς τόνους με τον πρώην φίλο του, Νόαμ Τσόμσκι, για την 11η Σεπτεμβρίου και τον ρόλο των ισλαμιστών. Το 2007 πήρε την αμερικανική υπηκοότητα. Μέχρι πρόσφατα ήταν μανιώδης καπνιστής και «γερό ποτήρι». Οι επικριτές του τού καταλογίζουν ότι συχνά οι επιθετικές απόψεις του για δεκάδες ζητήματα εκπορεύονται από την καρδιά και όχι από το κεφάλι. Κανείς, όμως, δεν αμφισβητεί την ευφυΐα του.