03 February 2013

Tο ασφαλέστερο επενδυτικό καταφύγιο...

Ακίνητα: στο μάτι του κυκλώνα μπήκε το ασφαλέστερο επενδυτικό καταφύγιο 

των Προκόπη Χατζηνικολάου και Νίκου Ρουσάνογλου
Καθημερινή, 27/1/2013 

Οι φόροι αυξήθηκαν 422% 
Επιπλέον 500 εκατ. θα πληρώσουν οι ιδιοκτήτες το 2013 

Το ασφαλέστερο επενδυτικό καταφύγιο, που δεν είναι άλλο από τα ακίνητα, βρίσκεται πλέον στο μάτι του κυκλώνα, με τους ιδιοκτήτες να καταβάλλουν κατά το προηγούμενο έτος 2,75 δισ. ευρώ έναντι 526 εκατ. ευρώ το 2009. Οι φόροι στην ακίνητη περιουσία αυξήθηκαν δηλαδή κατά 422% και όπως φαίνεται, το 2013 οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώσουν επιπλέον 500 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2012. Κάθε αποτυχημένη προσπάθεια της κυβέρνησης να περιορίσει τη φοροδιαφυγή οδηγούσε τα τελευταία χρόνια στην αύξηση των φόρων στα ακίνητα. Μετά τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ), η κυβέρνηση, με στόχο να καλύψει το κενό των εσόδων στον προϋπολογισμό του 2011, «έφερε» το Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών. Προκειμένου ο φόρος να εισπραχθεί όσο το δυνατό συντομότερα, αποφασίσθηκε η εμπλοκή της ΔΕΗ η οποία και ανέλαβε το έργο αυτό. Αμέσως τα έσοδα διπλασιάστηκαν, ενώ το 2012 πενταπλασιάστηκαν. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών που δείχνουν τις τεράστιες επιβαρύνσεις των ακινήτων τα τελευταία χρόνια:
- Το 2009 καταβλήθηκαν 526 εκατ. ευρώ.
- Το 2010 εισπράχθηκαν 487 εκατ. ευρώ.
- Το 2011 οι εισπράξεις ανήλθαν στα 1,17 δισ. ευρώ και
- Το 2012 οι εισπράξεις εκτοξεύτηκαν στα 2,75 δισ. ευρώ.

Για το τρέχον έτος η κυβέρνηση υπολογίζει να εισπράξει 3,2 δισ. ευρώ. Αυτά θα προέλθουν από τον ενιαίο φόρο στα ακίνητα που θα αντικαταστήσει τον ΦΑΠ και το ειδικό τέλος ακινήτων. Στο ποσό αυτό δεν περιλαμβάνονται τα αυξημένα έσοδα που θα έχει η κυβέρνηση από τους ιδιοκτήτες ακινήτων που μισθώνουν τις ιδιοκτησίες τους. Πάντως το τρέχον έτος οι ιδιοκτήτες ακινήτων καλούνται να πληρώσουν τόσο τους νέους φόρους που θα έρθουν όσο και παλαιότερους. Και αυτό διότι η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών δεν κατάφερε να αποστείλει τα σχετικά ειδοποιητήρια πληρωμής των φόρων τη χρονιά που υπήρχε η φορολογική υποχρέωση. Πλέον καλούνται εντός του 2013 να πληρώσουν φόρους από το 2010. Ειδικότερα οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να καταβάλουν κατά περίπτωση:
1. Φόρο Ακίνητης Περιουσίας 2010. Περισσότεροι από 200.000 φορολογούμενοι, οι οποίοι κατείχαν την 1η Ιανουαρίου 2010 κτίσματα και εντός σχεδίων πόλεων οικόπεδα συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 400.000 ευρώ, καλούνται να πληρώσουν τον ΦΑΠ του έτους 2010. Η προθεσμία για την εξόφληση της πρώτης δόσης να λήγει στις 31 Ιανουαρίου 2013.
2. Φόρο Ακίνητης Περιουσίας για το 2011 και για το 2012. Περίπου 500.000 φορολογούμενοι, οι οποίοι κατείχαν την 1η Ιανουαρίου 2011 και την 1η Ιανουαρίου 2012 κτίσματα και εντός σχεδίων πόλεων οικόπεδα συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ, από τα μέσα Φεβρουαρίου θα  λάβουν ένα ενιαίο εκκαθαριστικό σημείωμα στο οποίο θα περιλαμβάνεται ο ΦΑΠ του 2011 και του 2012. Ο φόρος πιθανόν να καταβληθεί σε 10 μηνιαίες δόσεις.
3. Ειδικό Τέλος Ακινήτων. Σχεδόν όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώσουν εντός του πρώτου πενταμήνου του 2013 τις τελευταίες 2 ή 3 διμηνιαίες δόσεις του ειδικού τέλους για τα ηλεκτροδοτούμενα κτίσματα που κατείχαν το 2012.
4. Ενιαίο Φόρο Ακίνητης Περιουσίας για το έτος 2013. Ο ενιαίος φόρος θα αντικαταστήσει το Ειδικό Τέλος Ακινήτων (ΕΤΗΔΕ, χαράτσι) που πληρώνεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας με τα έσοδα για τα δημόσια ταμεία να φθάνουν τα 2,2 δισ. ευρώ.
Αρκετοί ιδιοκτήτες ακινήτων προσπαθούν πια να απαλλαγούν από το φορολογικό βάρος που συνεπάγεται η κατοχή ακίνητης περιουσίας. Ακόμα, όμως, κι αν βρουν αγοραστές, οι τιμές που τους προσφέρονται είναι εξαιρετικά χαμηλές και αναγκάζονται να πουλήσουν με μεγάλη οικονομική ζημία. Για παράδειγμα, μονοκατοικία 300 τ.μ. στο Παλαιό Ψυχικό, κατασκευασμένη προ 35ετίας, αλλά με εκτεταμένη ανακαίνιση προ 12 ετών, πωλήθηκε πρόσφατα 1,5 εκατ. ευρώ, όταν μόνο η αντικειμενική της τιμή αγγίζει τα 2,2 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, στην περιοχή της Κυψέλης, διαμέρισμα 100 τ.μ. με αντικειμενική αξία 95.000 ευρώ (25 ετών) πωλήθηκε 60.000 ευρώ. Δεδομένου όμως ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του 2012 εκτιμάται ότι οι αγοραπωλησίες κατοικιών δεν ξεπέρασαν τις 20.000 (πιθανώς το μέγεθος να είναι ακόμα χαμηλότερο), δηλαδή σχεδόν το 1/5 του μεγέθους της αγοράς, σε σχέση με το όχι και τόσο μακρινό 2008, αντιλαμβάνεται κανείς ότι όσο χαμηλή κι αν είναι πλέον η ζητούμενη τιμή, αγοραστές δύσκολα βρίσκονται. 

Φόρος υπεραξίας
 
Από τις αρχές του έτους έχει επιβληθεί ένας ακόμα φόρος, ο λεγόμενος φόρος υπεραξίας. Αυτός αφορά όλα τα ακίνητα που θα αποκτηθούν από την 1η Ιανουαρίου και μετά, επιβάλλεται επί της διαφοράς της αντικειμενικής αξίας αγοράς και πώλησης και θα επιβαρύνει τον πωλητή. O φόρος αυτός έχει συντελεστή 20%, αλλά και κλιμάκια με βάση την παλαιότητα. Έτσι, εφόσον το ακίνητο μεταπωληθεί εντός των πρώτων 5 ετών από την αγορά, ο συντελεστής παλαιότητας ορίζεται σε 0,9, ενώ αν το διάστημα κατοχής είναι μεγαλύτερο από τα 25 χρόνια ο συντελεστής είναι χαμηλότερος και ορίζεται σε 0,6. Παράλληλα, προβλέπεται απαλλαγή από τον φόρο για ποσό υπεραξίας μέχρι 25.000 ευρώ, σε περίπτωση πώλησης ακινήτου το οποίο είχε διακρατηθεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 5 ετών από τη στιγμή της απόκτησής του. Η εξαίρεση δεν ισχύει για φυσικά πρόσωπα τα οποία πραγματοποιούν πέραν της μιας μεταβιβάσεις εντός της πενταετίας.