01 October 2006

Μητέρες και κόρες

.....
Στις 19 Απριλίου του 1770 η νεαρή αρχιδούκισσα Μαρία Αντουανέτα Γιοχάνα Γιοζέφα εγκαταλείπει τη Βιένη για τις Βερσαλίες. Είναι μόλις 14 ετών και πρόκειται να γίνει η σύζυγος του δελφίνου της Γαλλίας, του μελλοντικού Λουδοβίκου ΙΣΤ'. Η μητέρα της, η αυτοκράτειρα Μαρία Θηρεσία, της βάζει, την τελευταία στιγμή, στα χέρια μερικές χειρόγραφες οδηγίες, «έναν κανόνα που πρέπει να διαβάζει κάθε μήνα». Ιδού: «Μη διαβάζετε κανένα βιβλίο, ακόμη και το πλέον αδιάφορο, πριν ζητήσετε προηγουμένως την έγκριση του εξομολογητή σας: αυτό είναι ακόμη πιο αναγκαίο στη Γαλλία, όπου παράγονται μεν συνεχώς βιβλία ψυχαγωγίας και γνώσης, ωστόσο ανάμεσά τους παρεισδύουν και έργα επικίνδυνα, όσον αφορά τη θρησκεία και τα ήθη».

Πράγματι. Η Γαλλία είναι ένα βασίλειο που ευνοεί την «επικίνδυνη σκέψη». Οι φιλόσοφοι αμφισβητούν τις αρχές της απόλυτης μοναρχίας και οι λιμπερτίνοι υποστηρίζουν την ελευθεριότητα· πολύ συχνά, φιλόσοφοι και λιμπερτίνοι ταυτίζονται. Η μητέρα τής μέλλουσας βασίλισσας της Γαλλίας θέλει να προστατεύσει, να καθοδηγήσει, να ελέγξει και να χειραγωγήσει την κόρη της, έστω και από απόσταση. Ο μόνος τρόπος είναι να τοποθετήσει κοντά της τους σωστούς συμβούλους και ταυτόχρονα να τη βομβαρδίζει με επιστολές: «Κάθε πρώτη του μηνός θα στέλνω από εδώ στο Παρίσι έναν γραμματοκομιστή: εν τω μεταξύ εσείς θα ετοιμάζετε τις επιστολές σας, ώστε να φύγουν μαζί με τον απεσταλμένο μου. Να σκίζετε τα γράμματά μου, γιατί αυτό θα μου επιτρέψει να εκφράζομαι πιο ανοιχτά· το ίδιο θα κάνω κι εγώ με τα δικά σας» (συνέχεια>>>).
από την Κατερίνα Σχινά, τεύχος Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας, 29-9-2006

Aξιοσημείωτα:
1ον) Μητέρα και κόρη αλληλογραφούν και προσφωνούνται στον πληθυντικό.
2ον) Η εξάπλωση των ιδεών του Διαφωτισμού, σχεδόν 20 χρόνια πριν από την έκρηξη της επανάστασης, έχει τρομοκρατήσει το κατεστημένο συναλληλίας φεουδαρχών-εκκλησίας μέχρι και τα αυτοκρατορικά ανάκτορα. Η κατάληξη της Αντουανέτας στη γκιλοτίνα είναι γνωστή!


Στη φωτογραφία το θερινό ανάκτορο της Μαρίας-Θηρεσίας (Maria-Theresia) στο Schönbrunn της Βιέννης. Με πάτημα στη φωτογραφία εμφανίζονται κι άλλες φωτογραφίες της Βιέννης.