Δίδυμος αδελφός του Ήλιου...

4 δισεκ. έτη γηραιότερος

Real.gr, 30/8/2013

Χρησιμοποιώντας το ευρωπαϊκό «Εξαιρετικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο» που λειτουργεί στην έρημο της Χιλής, διεθνής ομάδα αστρονόμων μελέτησε ένα άστρο που θεωρείται σχεδόν πανομοιότυπο με τον Ήλιο, είναι όμως σχεδόν τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια γηραιότερο. Οι παρατηρήσεις δίνουν μια εικόνα για το πώς θα μοιάζει το μητρικό μας άστρο όταν φτάσει αυτή την προχωρημένη ηλικία.

Ο Ήλιος έχει αλλάξει δραστικά στα 4,6 δισ. χρόνια της ζωής του. Προκειμένου να κατανοήσουν τα στάδια της εξέλιξής του, οι αστρονόμοι μελετούν άστρα με το ίδιο μέγεθος, την ίδια θερμοκρασία και την ίδια σύσταση, τα οποία όμως βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια της ζωής του.

Ο πρώτος «ηλιακός δίδυμος», όπως αποκαλούνται αυτά τα άστρα, ανακαλύφθηκε το 1997, και η αναζήτηση συνεχίζεται.

Η τελευταία μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο «Astrophysical Journal Letters», εξετάζει το άστρο HIP 102152, τον αρχαιότερο ηλιακό δίδυμο που έχει ανακαλυφθεί ως σήμερα - σχηματίστηκε πριν από 8,2 δισ. χρόνια, έχει δηλαδή σχεδόν διπλάσια ηλικία.

Ο «παππούς» του Ήλιου

Η μελέτη του άστρου, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση 250 ετών φωτός, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Αιγόκερω, ίσως επιτρέπει στους ερευνητές να προβλέψουν τι θα συμβεί στον Ήλιο στα τελικά στάδια της ζωής του.
Ήδη φαίνεται ότι υπάρχει μια σημαντική ανακάλυψη: «Ένα από τα θέματα που θέλαμε να εξετάσουμε είναι το εάν ο Ήλιος είναι ένα τυπικό άστρο όσον αφορά τη σύστασή του» σχολιάζει ο Χορχέ Μαλέντεζ του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο, μέλος της ομάδας. «Το κυριότερο ερώτημα είναι: γιατί ο Ήλιος έχει τόσο μικρή περιεκτικότητα σε λίθιο;»

Το λίθιο, τρίτο ελαφρύτερο στοιχείο στον Περιοδικό Πίνακα, σχηματίστηκε σε μεγάλες ποσότητες μετά τη Μεγάλη Έκρηξη μαζί με το υδρογόνο και το ήλιο. Οι αστρονόμοι αναρωτιούνται εδώ και χρόνια γιατί ορισμένα άστρα είναι πλουσιότερα σε λίθιο από ό,τι άλλα, και η νέα μελέτη προσφέρει μια πιθανή απάντηση.

Ο Ήλιος εκτιμάται ότι είναι 99% φτωχότερος σε λίθιο από ό,τι το νέφος αερίων και σκόνης από το οποίο σχηματίστηκε. Το HIP 102152, όμως, αποδεικνύεται ακόμα φτωχότερο στο σημαντικό αυτό στοιχείο.

Η διαπίστωση αυτή έρχεται να προστεθεί σε προηγούμενες μελέτες που προέβλεπαν ότι η περιεκτικότητα σε λίθιο μειώνεται καθώς τα άστρα γερνούν. Οι παρατηρήσεις δείχνουν ότι το λίθιο των άστρων σαν τον Ήλιο πρέπει σταδιακά να καταστρέφεται, πιθανότατα σε πυρηνικές αντιδράσεις που συμβαίνουν βαθιά μέσα στο άστρο.

Η νέα μελέτη αποκαλύπτει παράλληλα ότι το HIP 102152 μοιάζει με τον Ήλιο και σε ένα άλλο χαρακτηριστικό: είναι ιδιαίτερα φτωχό σε μια σειρά στοιχείων που υπάρχουν σε μεγάλες ποσότητες στη Γη αλλά απουσιάζουν σχεδόν τελείως από τον Ήλιο.

Αυτό υποδηλώνει ότι, όπως και ο Ήλιος, το HIP 102152 είναι πιθανό να διαθέτει βραχώδεις πλανήτες σαν τη Γη, στους οποίους δεν αποκλείεται να έχει σχηματιστεί ζωή.

Το επόμενο κεφάλαιο στη ζωή του άστρου θα έρθει σε μερικές εκατοντάδες χρόνια, όταν το HIP 102152 αρχίσει να εξαντλεί τα πυρηνικά του καύσιμα, οπότε σταδιακά θα γίνει θερμότερο, θα διογκωθεί και θα μετατραπεί σε κόκκινο γίγαντα.

Το ίδιο πιστεύεται εξάλλου ότι θα συμβεί και στον Ήλιο σε περίπου 4,5 δισ. χρόνια, οπότε θα φουσκώσει και δεν αποκλείεται ακόμα και να καταπιεί τη Γη.

Ο Θωμάς και τα προβλήματα της εκπαίδευσης

του Γιώργου Παπαδάκη, protagon.gr, 27/8/2013

Όταν ήμουν μικρός είχα έναν καλό φίλο και συμμαθητή, τον Θωμά. Ο Θωμάς ζωγράφιζε πραγματικά υπέροχες αγιογραφίες και είχε ήδη τους πρώτους του πελάτες από το δημοτικό.

Προ διετίας, κοινή μας φίλη συνάντησε τον Θωμά. Εκείνος είχε μόλις τελειώσει την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ), είχε ανοίξει ένα μικρό ατελιέ και σύντομα θα ξεκινούσε δουλειά σαν καθηγητής καλλιτεχνικών.

Ο Θωμάς ρώτησε τη φίλη μας για εμένα. Εκείνη τον ενημέρωσε πως ζω στο εξωτερικό και προσφέρθηκε να του δώσει το email μου, οπότε ο Θωμάς απάντησε ότι έχει έναν φίλο που γνωρίζει πώς να στείλει email.

Εντάξει. Πάμε πάλι. Ο Θωμάς, στα 27 του (προ διετίας), τελειώνει ανωτάτη σχολή και δεν γνωρίζει καν πώς να στείλει email. Προφανώς ο Θωμάς θα είχε επίσης δυσκολία να πλοηγηθεί στο διαδίκτυο. Που σημαίνει πως κατά τη διάρκεια των σπουδών του δεν είδε τις περιοδικές εκθέσεις του TATE ή του Hermitage. Δεν διάβασε τα κείμενα επιμελητών σύγχρονης τέχνης, ούτε διάβασε κριτικές των εκθέσεών τους. Δεν είδε τα έργα του Ceasar, της Grosse ή του Kelly, ούτε σκέφτηκε γύρω από αυτά. Δεν διάβασε τα άρθρα του Createquity, του On_curating ή έστω τη στήλη τεχνών του Guardian. Δεν έμαθε νέα παραδείγματα για εκπαιδευτικές δραστηριότητες τέχνης που προωθούν τη συνεργασία και την κριτική σκέψη, ούτε βέβαια παρακολούθησε τα σπουδαία online μαθήματα του MOMA για την εκπαίδευση και τη «Σωκρατική» μέθοδο.

Ο Θωμάς αποφοίτησε τη δεύτερη δεκαετία του εικοστού πρώτου αιώνα, από ανώτατη σχολή και δεν ξέρει πώς να στείλει email.

Και ο Θωμάς είναι καθηγητής.

Το πρόβλημα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μεταστατεί στις προηγούμενες βαθμίδες.

Ο Θωμάς μάλλον δεν θα συνδέσει την εκπαιδευτική δραστηριότητα με τα εξωσχολικά ενδιαφέροντα των μαθητών του, μιλώντας τους για την αισθητική των τρισδιάστατων περιβαλλόντων που έχουν τα παιχνίδια που εκείνοι παίζουν.

Ο Θωμάς δεν θα διδάξει στις μαθήτριές του arduino, χρησιμοποιώντας την τέχνη ως δρόμο εξοικείωσης με την τεχνολογία. Ούτε θα τους δείξει διαδραστικά μέσα και την τεχνολογία αιχμής στις παραστατικές τέχνες.

Δεν θα συνεργαστεί με την καθηγήτρια Βιολογίας δείχνοντας στα παιδιά πώς να δημιουργούν γραμματοσειρές με καλλιέργειες βακτηρίων όπως κάνουν συνάδελφοί του στο εξωτερικό, ούτε θα δείξει στις μαθήτριές του video (πόσο μάλλον πράξη) για νέες μεθόδους κατασκευής (printing, milling, lasercutting).

Υπάρχει και χειρότερο.

Οι μαθητές του Θωμά φοιτούν σε ένα σχολείο με παρωχημένα τεχνικά μέσα και παρωχημένο περιεχόμενο που ελάχιστα συνδέεται με την τωρινή ή μετέπειτα ζωή ή σταδιοδρομία τους. Φοιτούν σε σχολείο με ανύπαρκτη σύνδεση ανάμεσα σε διαφορετικά πεδία γνώσης. Οι μαθήτριες στην Ελλάδα του 21ου αιώνα απολαμβάνουν μεθόδων διδασκαλίας που συνήθως περιορίζονται στην παράδοση, αντί να μαθαίνουν και μέσα από την εξερεύνηση, τον πειραματισμό, την κατασκευή, την αυτόνομη έρευνα ή από εξωσχολικούς ειδικούς.

Όλα αυτά αφενός ελαττώνουν την εκτίμηση των μαθητών για τον θεσμό του σχολείου και τους κάνουν περισσότερο αδιάφορους. Αφετέρου, εάν δούμε το θέμα συστημικά, οι υψηλές προσδοκίες των μαθητών για το τι πρέπει και μπορεί να τους προσφέρει η σχολική εκπαίδευση, θα ωθούσαν το σχολείο στο να εκσυγχρονίσει τις ικανότητες και τις δεξιότητες του προσωπικού του, τα τεχνικά τους μέσα, τις μεθόδους μάθησης. Αυτές οι προσδοκίες όμως δεν υπάρχουν.

Ο Θωμάς -ένας υπέροχος άνθρωπος και καταπληκτικός αγιογράφος- θα συνδιαμορφώσει πολλές γενιές νέων ανθρώπων. Δυστυχώς.

Τριαντάφυλλος ο Ραντισμένος

Ένας θεατρικός μονόλογος

της Αδαμαντίας Ξηρίδου

Ξύπνησα μ’ ένα κεφάλι να! Η πιτζάμα στάζει ιδρώτα. Να τη διπλώσω μη τη δει η μαμά. Χτες εκεί που έκανε χαρά Θεού, λιακάδα, βλέπω μια λευκή ουρά κι ύστερα άπλωσε ομίχλη, Ιριδίζοντα σύννεφα. Τίγκα στο τοξικό. Τι θα μας ξημερώσει πάλι. Να πιω το γάλα μου.

Η μαμά παράγγειλε να βγω να ψωνίσω. Πω, πω πρέπει να βγω! Να πάρω τη μάσκα. Ψωμάκι, πορτοκάλια, ντομάτες και σκόρδο να φτιάξει φακές. Φακούλες! Μου είπε σκόρδο, για, δε μου είπε; Να πάρω ή να μην πάρω; Αυτά παθαίνω. Εδώ (δείχνει το μυαλό του) κάθεται. Η σκόνη αλουμινίου. Κολλάει το σύστημα και ξεχνάω. Κι εσείς ξεχνάτε, ε; Δεν είμαι μόνο εγώ. Όλους μας ψεκάζουν. Το δελτίο ενημέρωσε για άμμο από την Αφρική. Ε, καλά παραμύθια για μικρά παιδιά. Η Καιτούλα είπε θα έρθει σήμερα. Δεν πρέπει να φάω σκόρδο. Κι αν η μαμά είπε να πάρω; Αχ! Τι τραβάω κάθε μέρα.

Να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά. Να συγκεντρωθώ. Ησυχία! Εισπνοή. Πάμε! Χτες, Κυριακή, η Καιτούλα ήταν… δεν ήταν στα καλά της, ξέρετε, από αυτό (δείχνει το πιπί του- εννοεί ότι η Καιτούλα είχε περίοδο). Απαγορευόταν να μπει στο μοναστήρι. Δεν ήρθε. Μου έλειψε. Λ-ο-γ-ι-κ-ά , θα περάσει σήμερα. Να πάρω σκόρδο; τι είπε η μαμά; Θα λέει πως είμαι χαζός. Πάλι χαζό θα με λέει.

Η γνωριμία μας έγινε πριν 9 χρόνια, 7 μήνες και 4ημέρες, συν μία, σήμερα. Ήμασταν με τη μαμά στο μνημόσυνο του θείου Λευτέρη. Θεός σχωρέστον! Εγώ με μαύρη γραβάτα. Σατέν. Το πλήρωμα της εκκλησίας σου φύλαξον, αγίασον τους αγαπώντας την ευπρέπειαν του οίκου σου.

Πλησιάζει να συλλυπηθεί μια κοπέλα. Είχα ακούσει γι’ αυτήν πόσο αγνή είναι – και παραμένει, σας βεβαιώνω– ντυμένη με το μαύρο της βαμβακερό φουστάνι. Βαστούσα ένα παξιμάδι, το βουτούσα στον καφέ και … την βλέπω. Το παξιμάδι πέφτει. Σκύβω να μαζέψω τα ψίχουλα – αμαρτία να μείνει χάμω. Καταστροφή! Είχε γίνει χίλια κομμάτια. Πρώτη μου φορά τέτοια αδυναμία. Είχαν ξεκινήσει τις δοκιμές. Τότε ήταν –αυτά είναι καταγεγραμμένα να αναζητήσετε τα ντοκουμέντα– που είχαν αρχίσει τα αέρια από πάνω. Πήρανε αεροπλάνα ξηλώσανε τα καθίσματα και χτίσανε ντεπόζιτα. Τα φουλάρουν στη νιτροζαμίνη και το υδροκυάνιο και τα αμολάνε. Ανοίγει το αεροπλάνο κάτι σχισμές σαν τα βράγχια του καρχαρία. Αυτά που τους περισσεύουνε από τα πυρηνικά τα ρίχνουν σε εμάς Η μαμά με ξεμάτιασε, είπε και στις θείες, που με αγαπούν, -ε, είμαι το πρωτανίψι του συχωρεμένου-, μα εγώ εκεί υπνωτισμένος. Μου έπεσε. Έπαθα στραπάτσο στα 45 μου. Εγώ, που από παιδάκι δεν πέθανε γείτονας να μην πάω στην κηδεία, δεν έχασα μνημόσυνο από συγγενή. Σπυρί από τα κόλλυβα δε μου έχει πέσει.

Η Καιτούλα με κοίταξε με βαθύ ψυχικό πόνο. Ωστόσο, δεν παραδόθηκε στο αίσθημα αυτό. Δυναμική καθώς είναι – γι’ αυτό, κέρδισε αμέσως τη λατρεία μου– πήρε ένα καινούριο παξιμάδι. Έβγαλε από τη μαύρη λουστρίνι τσάντα της ένα λευκό καθαρό χαρτομάντιλο. Τύλιξε ένα καινούριο, ατόφιο παξιμάδι και yes! μου το έδωσε. Σε μένα το έδωσε. Άγγελοι του ουρανού! Τα μάτια της με κοιτούσαν και με λυπόνταν. Χωρίς υποκρισία.

Ενέργειες ιονισμού ανατάραξαν τη μεταξύ μας ατμόσφαιρα. Μια ομοιοπολική ακτίνα σφηνώθηκε στην καρδιά μου. Μαγνητική συμπεριφορά, με καταλαβαίνετε.

─ Είμαι ο Τριαντάφυλλος, το πρωτανήψι του θείου Λευτέρη, είπα με σιγουριά για τον εαυτό μου.

─ Ω, ο πρώτος ανιψιός του θείου Λευτέρη, είπε και με θαύμασε.

─ Yes! Κανείς δεν μπορεί να μου πάρει τη σειρά σ΄ αυτό!

Η Καιτούλα δεν ανταπάντησε. Μου έδωσε τη συγχώρεση, που τόσο είχα ανάγκη για το θρυμματισμένο παξιμάδι μόνο με το βλέμμα της! Τα είπα στη μαμά και δυο εβδομάδες μετά, τα κανόνισε με τη θεία να πάμε στο μοναστήρι της Χρυσοπηγής. Είναι το αγαπημένο μας. Τα έχουμε γυρίσει όλα με τα πούλμαν που βάζει η Ενορία. Σαν αυτό δεν υπάρχει άλλο. Ησυχαστήριο σωστό. Το πιο σεπτό, όπως λέει η μαμά. Η Καιτούλα συμφωνεί. Κι εγώ. Μπορώ αλλιώς; Καθόλη τη θεία ακολουθία, εγώ δεξιά, η Καιτούλα αριστερά, στο γυναικωνίτη. Κοιταζόμαστε. Κοκκινίζω που το λέω. Στο κήρυγμα δεν πρόσεχα. Ο νους μου αναστατωμένος καθώς απολάμβανα την Καιτούλα ντυμένη το μαύρο φόρεμά της. Δεν ξεχώριζε από τις μοναχές. Ίδια. Καλλονή. Οπτασία Κυρίου. Η χριστή αύρα της ψυχής της εκπέμπει κύματα αγάπης και θαλπωρής. Με αγκαλιάζουν, τα νιώθω. Η Καιτούλα δεν ίπταται εναερίως κι επικινδύνως.

Αρραβωνιαστήκαμε. Μήτε εκείνη μήτε εγώ είχαμε φορέσει βέρα ξανά. Παρθένοι στον τομέα αυτό. Η πεθερά μου μού έκανε δώρο ένα ρολόι που ανάβει φωτάκι. Πορτοκαλί. Στα σκοτεινά το φωτάκι χρειάζεται. Δεν το φοράω, μην χαλάσει η μπαταρία. Στην οθόνη δείχνει την ατμοσφαιρική πίεση και τη θερμοκρασία. Παρατηρώ: ανεβαίνει συνέχεια η θερμοκρασία. Η μαμά με λέει χαζό. Εγώ ξέρω. Πρέπει να προσέχω.

Κάθε πρωί ξυπνάω μες τον ιδρώτα. Μούσκεμα. Όλη τη μέρα δεν έχω όρεξη να κάνω τίποτα. Και τι να κάνω; Η μαμά λέει δεν πρέπει να κουράζομαι. Την Καιτούλα να το σκεφτώ καλά πριν την παντρευτώ. Είναι δύσκολο πράγμα ο γάμος. Έχει δίκιο η μαμά. Το υδροκυάνιο είναι χημική ένωση, τριπλός δεσμός ανάμεσα στον άνθρακα και το άζωτο. Αν πέσεις μέσα δε γλυτώνεις με τίποτα. Όλα αυτά κάθονται στο χώμα, πάνω μας στα ρούχα. Εγώ δε βγαίνω έξω. Έρχεται η Καιτούλα μέρα παρά μέρα να με δει. Με αγαπάει. Δεν αφήνουν πουθενά κανέναν ήσυχο. Πάνε στα χωραφια φλιτ φλιτ τα τρώμε μετά. Πάνε στα νερά φλιτ φλιτ, τα πίνουμε. Παντού βλέπεις καταστροφές. Τυφώνες, τσουνάμια, ξηρασίες, χιόνια μέχρι και στη Μέση ανατολή χιόνισε. Γιατί; Ξυπνάτε!

Η μαμά με λέει χαζό, εγώ ξέρω τον περιοδικό πίνακα απέξω. Yes! 112 στοιχεία. Τα μέταλλα και τα αμέταλλα. Φλιτ φλιτ με τα μέταλλα. Ο υδράργυρος ανήκει στα στοιχεία μετάπτωσης. Με την Καιτούλα είμαστε ένα ζευγάρι κατατονικό. Το βάριο φταίει. Πάσχουμε από χρόνια αύξηση του μυϊκού τόνου. Έτσι, δεν το αποφασίζουμε να παντρευτούμε.

Στέλνουνε τα αεροπλάνα 707 για μικρές αποστάσεις και τα 737 για μακρινές. Δεν πρόκειται για αεροσκάφη κανονικών αερογραμμών. Πιο πολλά θα σας πω την επόμενη φορά. Τώρα δε θα καταλάβετε. Είδα τον πιλότο στην τηλεόραση. Του τηλεφώνησα να βρεθούμε. Χάρηκε κι είπε θέλει πολύ να με γνωρίσει. Εγώ δεν έχω καπνίσει ποτέ, δεν πίνω. Είμαι γερή κράση. Το σόι μας είχε πάντα αντοχές. Γι’ αυτό ο πιλότος, είπε, θέλει να με γνωρίσει. Yes! Το είπα στη μαμά. Η μαμά είπε να κάτσω εδώ και δε χρειάζονται οι γνωριμίες. Στην Καιτούλα σσσσς μη σας ξεφύγει. Θα ξεσηκωθεί να έρθει μαζί. Θα θαμπωθεί από τη στολή του πιλότου. Κι άμα τη χάσω; Μόνος μου θα πάω να τον γνωρίσω. Να συζητήσουμε σαν άντρες.

Έχει, λέει, να μου προτείνει μια λύση. Υπάρχει ελπίδα. Κάποιος βρήκε τα τσείνμπάστερς. Θα σπέρνουμε αιθέρα. Κάθε κυβικό του αιθέρα κρύβει κολοσσιαία επίπεδα ενέργειας. Τσέινμπάστερς εναντίον τσεμτρέιλς. Ο αιθέρας σε μορφή δίνης. Σίφουνας. Εγώ, ο Τριαντάφυλλος, αναλαμβάνω. Αυτό θα κάνω στη ζωή μου. Με τον αιθέρα μπαμ μπαμ. Yes! Θα πάρω τον πιλότο το μεσημέρι, που κοιμάται η μαμά.

Τραγικό φαινόμενο γυναικοκτονιών στην Ιταλία

του Θεόδωρου Ανδρεάδη-Συγγελλάκη, 
Εφημερίδα Συντακτών, 21/8/2013

Το φαινόμενο παίρνει διαστάσεις σχεδόν ανεξέλεγκτες στην Ιταλία, εξ ου και το έχουν ονομάσει «femminicidio», «γυναικοκτονία». Κάθε δύο ημέρες, μια Ιταλίδα δολοφονείται από τον πρώην ή νυν σύντροφό της ή από άνδρες που δεν δέχονται το τέλος μιας σύντομης σχέσης. Από την αρχή του 2013 σχεδόν ενενήντα γυναίκες έχασαν τη ζωή τους –ο τραγικός αυτός ρυθμός σοκάρει.

Από τις πιο πρόσφατες περιπτώσεις, εκείνη μιας κοπέλας τριάντα ενός ετών, της Λουτσία Μπελούτσι, η οποία δολοφονήθηκε από τον πρώην αρραβωνιαστικό της, τον Βιτόριο Τσικολίνι, γνωστό δικηγόρο της Βερόνας, σαράντα πέντε ετών. Τη στραγγάλισε επειδή εκείνη, μετά από δείπνο στην ορεινή περιοχή Τρεντίνο, δεν δέχτηκε να ξαναείναι μαζί. Ο Τσικολίνι ταξίδεψε διακόσια χιλιόμετρα με το πτώμα της πρώην κοπέλας του στο κάθισμα του συνοδηγού και πάρκαρε, επί τρεις ημέρες, το αυτοκίνητο μέσα στο γκαράζ της μητέρας του.

 Ιστορία με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες, η οποία συγκλόνισε την Ιταλία, χωρίς να αποτελεί, δυστυχώς, μοναδική περίπτωση: Στη Σικελία, μια γυναίκα σαράντα οκτώ ετών πυροβολήθηκε θανάσιμα από τον κατά δέκα χρόνια μεγαλύτερό της σύζυγο με τον οποίο ήταν σε διάσταση, ενώ άπλωνε τα ρούχα στο μπαλκόνι του σπιτιού της μητέρας της.

 Και σε αυτή την περίπτωση ο δολοφόνος δεν μπορούσε να δεχτεί τον οριστικό και αμετάκλητο χωρισμό. Ή, μάλλον, δεν κατάφερνε να δεχτεί ότι η σύζυγός του είχε δικαίωμα να αποφασίσει, αυτόνομα και ελεύθερα, πώς ήθελε να εξελιχθεί η ζωή της.

 «Προσοχή, μη λέτε ποτέ ναι όταν σας προτείνουν το λεγόμενο τελευταίο ραντεβού, τη συνάντηση που θα έπρεπε, θεωρητικά, να χρησιμεύσει για να λυθούν τα προβλήματα του παρελθόντος. Μπορεί να πρόκειται για άκρως επικίνδυνη παγίδα», συμβουλεύει τις Ιταλίδες η Τζούλια Μπουντζόρνο, μία από τις γνωστότερες δικηγόρους της χώρας τους.

 Η κυβέρνηση του Ενρίκο Λέτα μόλις ενέκρινε νέα μέτρα κατά της βίας σε βάρος των γυναικών: στην περίπτωση που οι κατηγορούμενοι είναι νυν ή πρώην σύντροφοι οι προβλεπόμενες ποινές αυξάνονται κατά ένα τρίτο, παρέχεται δωρεάν νομική βοήθεια στις γυναίκες εκείνες που δεν έχουν οικονομική ευχέρεια, ενώ οι υπεύθυνοι παρενοχλήσεων και βίαιης συμπεριφοράς μπορεί να συλλαμβάνονται επ’ αυτοφώρω.

 Πέρα, όμως, από την αναγκαία αντίδραση του κράτους, παραμένει ακατανόητο πώς, εν έτει 2013, τόσοι άνδρες, συχνά σχετικά νέοι, συνεχίζουν να θεωρούν τις συζύγους, τις αρραβωνιαστικές ή φίλες τους αντικείμενα, μια περιουσία που μπορούν να διαχειριστούν όπως εκείνοι νομίζουν και επιθυμούν. Μια παραληρηματική αντίληψη, η οποία συνεπάγεται ότι αν το θύμα δείξει πως δεν είναι αντικείμενο αλλά άνθρωπος, πρέπει να τιμωρηθεί με τον χειρότερο τρόπο. Με τη στέρηση του ίδιου του δικαιώματος στη ζωή.

 Πρόκειται για θέμα αγωγής, για ελλιπή αυτοπεποίθηση των ανδρών, για τη χειρότερη κληρονομιά βάρβαρων παραδόσεων. Και η οικονομική κρίση, πιθανώς, συμβάλλει στην ενίσχυση ενός κτηνώδους ενστίκτου, το οποίο, όμως, προϋπάρχει και τίποτα απολύτως δεν μπορεί να το δικαιολογήσει.

 Το μόνο που θα ‘θελα να πω είναι ότι πρέπει να μην αφήσουμε το φαινόμενο των «γυναικοκτονιών», της βίας και των παρενοχλήσεων να καλύπτεται από σιωπή, ντροπή ή αδιαφορία.

 Η καταγγελία είναι το ισχυρότερο όπλο. Στην Ιταλία, όπως και στην Ελλάδα, όπου έχω την αίσθηση ότι το πρόβλημα είναι εξίσου τραγικό.

Οι φρικιαστικότερες εφευρέσεις βασανιστηρίων

Η συμβολή των χριστιανών στην τεχνολογία

Newsbeast, 9/8/2013

Η εποχή που είναι γνωστή ως «Σκοτεινά Χρόνια», ο φοβερός και τρομερός ευρωπαϊκός Μεσαίωνας, λογίζεται ως μια από τις πλέον βίαιες ιστορικές εποχές.

Οι ανισότητες και η βαρβαρότητα ταλάνισαν το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης από τον 5ο έως τον 15ο αιώνα, κάπου 1.000 σκοτεινά και αιμοδιψή χρόνια.

Ένα από τα πλέον αποτρόπαια χαρακτηριστικά της μεσαιωνικής πρακτικής ήταν η μακάβρια εφευρετικότητα των ανθρώπων, που γέννησε μια πληθώρα μεθόδων βασανισμού.

Οι λόγοι για να βασανιστεί κάποιος περίσσευαν: από θρησκευτικές διαφορές και αιρετικές αντιλήψεις μέχρι τιμωρίες του ποινικού κώδικα και κοινωνικά παραστρατήματα, όλα καλούσαν σε έναν πατροπαράδοτο και ακραίο βασανισμό του φταίχτη.

Αυτό που μας εκπλήσσει ωστόσο περισσότερο στα μεσαιωνικά βασανιστήρια δεν είναι η διαβολική βαρβαρότητά τους όσο η εκτεταμένη ποικιλία των τεχνικών και το μέλημα για ολοένα και πιο εντυπωσιακές συσκευές βασανισμού.

Δεν είναι δυνατόν να περιληφθούν όλες οι ευφάνταστες μέθοδοι μεσαιωνικού βασανισμού στη λίστα μας, θα διερευνήσουμε ωστόσο μια πλούσια συλλογή με τις πλέον στυγερές συσκευές που ανακαλύφθηκαν ποτέ...

1. Ο μπρούτζινος ταύρος

Επρόκειτο για ένα κούφιο ορειχάλκινο άγαλμα που έμοιαζε στην όψη σε πραγματικό ταύρο. Τα θύματα τοποθετούνταν εντός του, με τις γλώσσες τους να κόβονται συνήθως πριν. Η πόρτα έκλεινε και μετά ξεκινούσε η ιεροτελεστία της φωτιάς: πύρινες γλώσσες τύλιγαν τον ταύρο, αφήνοντας το θύμα να «βράσει» στο εσωτερικό του, μέσα σε κραυγές αγωνίας και πόνου. 

Οι κινήσεις απόγνωσης και οι φωνές του θύματος έκαναν τον ταύρο να μοιάζει ζωντανός, γεγονός που έκανε το φιλοθεάμον κοινό να παραληρεί από το θέαμα. Ο θρύλος το θέλει να είναι Έλληνας ο εφευρέτης της αποτρόπαιης αυτής συσκευής, ο Πέριλλος (Perilaus σε κάποιες πηγές), που τον κατασκεύασε για κάποιον ηγεμόνα της εποχής. Κι ενώ περίμενε μια γενναιόδωρη αμοιβή για την επινοητικότητά του, ο Πέριλλος έμελλε να γινόταν ο πρώτος που θα τον δοκίμαζε...

2. Ο σφιγκτήρας αντιχείρων

Μια από τις πλέον ύπουλες συσκευές βασανιστηρίων του Μεσαίωνα, αφού το θύμα δεν πέθαινε από την εφαρμογή της, υπέφερε απλώς από αβάσταχτους πόνους. Τρεις μεταλλικές μπάρες ασφάλιζαν τους αντίχειρες του θύματος, με το μεταλλικό έλασμα να συνθλίβει τα δάχτυλα ανεπανόρθωτα. 

Οι βίδες αντίχειρα αποτελούσαν μάλιστα «ανθρωπιστική» εξέλιξη παλιότερης συσκευής, που «έλιωνε» και τα 10 δάχτυλα του θύματος. Οι πρώτες αναφορές για τη χρήση τους κάνουν λόγο για τον ρωσικό στρατό, ως τρόπο τιμωρίας για την απείθεια των στρατιωτών...

3. Η σκάφη

Μια από τις πλέον περίφημες και διαδεδομένες συσκευές βασανισμού, κυριάρχησε στην Ευρώπη για αιώνες. Έβγαινε σε πολλά «μοντέλα», η βασική ιδέα παρέμενε ωστόσο αναλλοίωτη: το θύμα δενόταν σε μια επιφάνεια και με τη βοήθεια ενός μηχανισμού, συνήθως μιας τροχαλίας, τα σχοινιά σφίγγονταν και τραβούσαν το σώμα του θύματος μέχρι να εξαρθρωθούν τα μέλη του. 

Αν μάλιστα η ποινή ήταν βαρύτερη, το βασανιστήριο συνεχιζόταν μέχρι τα άκρα να διαχωριστούν εντελώς από το σώμα, ενώ τίποτα δεν απέκλειε την ταυτόχρονη χρήση της σκάφης με άλλες μεθόδους βασανισμού. Η συχνότερη ήταν το άναμμα φωτιάς κάτω από τη σκάφη, για το κάτι παραπάνω στον πόνο και τη φρίκη. Η ισπανική Ιερά Εξέταση, πέρα από τις δικές της μεθόδους, χρησιμοποιούσε τη σκάφη συχνότατα...

4. Ο τροχός

Τροχοί χρησιμοποιούνταν σε πολλές τεχνικές βασανισμού, οι μεσαιωνικοί δήμιοι παραήταν ωστόσο εφευρετικοί για να αφήσουν τον τροχό στον υποδεέστερο βοηθητικό του ρόλο. Το θύμα δενόταν λοιπόν σε έναν μεγάλο ξύλινο τροχό και κατόπιν αφηνόταν να κυλήσει από την πλαγιά ενός λόφου. 

Η πρώιμη αυτή μέθοδος δεν ικανοποιούσε ωστόσο το κοινό και μια πιο σοφιστικέ χρήση εφευρέθηκε: ο τροχός προσαρμόστηκε σε μια βάση, για να μπορεί να περιστρέφεται ελεύθερα, και μια σειρά από ανεπιθύμητα πράγματα μπορούσαν να συμβούν στο δεμένο πάνω του σώμα: η φωτιά ήταν πάντα ένας αλάνθαστος τρόπος, και τα καρφιά ωστόσο που έσκιζαν τη σάρκα δεν μπορούσαν να αγνοηθούν. Αργότερα τα καρφιά θα κάνουν την εμφάνισή τους πάνω στον τροχό, ενώ η χρήση του αφέθηκε πραγματικά ελεύθερη στη ζοφερή ανθρώπινη φαντασία. Χρησιμοποιήθηκε ακόμα και για να παραμένει το σώμα του θύματος δεμένο πάνω του για μέρες κάτω από τον καυτό ήλιο...

5. Το παλούκι

Το να καείς πάνω στο παλούκι ήταν συνήθως η τελευταία στάση στο μακάβριο ταξίδι του βασανισμού, μιας και η τεχνική αυτή ήταν μοιραία για τη ζωή του θύματος. Σε επίπεδο ιδεών, η λειτουργία του παλουκιού παραήταν απλή: ένας σωρός από ξερά ξύλα με ένα παλούκι στο κέντρο, γύρω από το οποίο δενόταν το θύμα, ήταν το λαχταριστό σκηνικό για μια φωτιά που θα τον κατέκαιγε. Έπαιρνε συνήθως μισή ώρα μέχρι να χάσει το θύμα τις αισθήσεις του, όταν ωστόσο ο άνεμος απομάκρυνε τη φλόγα από το ανθρώπινο κορμί, το βασανιστήριο μπορούσε να κρατήσει μέχρι και 2 ώρες. 

Το παλούκι ήταν ο τελευταίος σταθμός στο βασανιστήριο, το σώμα ήταν λοιπόν ήδη κακοποιημένο μέχρι να φτάσει η ώρα του για την πυρά. Οι Ιεροεξεταστές έδωσαν μάλιστα στον τροχό μια άλλη νότα φρίκης: πριν να δεθεί το σώμα στο παλούκι, η γλώσσα του θύματος γινόταν «σάντουιτς» ανάμεσα σε δύο καυτές πλάκες σιδήρου. Κι αυτό γιατί η πρησμένη γλώσσα του θύματος το εμπόδιζε να μιλήσει καθαρά, κάνοντας κατόπιν τις κραυγές του πάνω στη φωτιά ακόμα πιο τρομακτικές, ακόμα πιο συναρπαστικές για το αδηφάγο πλήθος!

6. Ο κλοιός

Ο εγκεφαλικός κλοιός παρέμεινε σε χρήση ακόμα περισσότερο και από το παλούκι. Δύο παράλληλες ξύλινες επιφάνειες ασφάλιζαν τον λαιμό και τους καρπούς του θύματος, αφήνοντάς το έρμαιο στις κολασμένες βουλές του δήμιου. Ο κλοιός δεν αποτελούσε συσκευή βασανισμού από μόνος του, αν και σίγουρα δεν θα ένιωθε άνετα ο άνθρωπος μέσα του. Η συσκευή τοποθετούνταν σε δημόσια θέα με σκοπό να ταπεινωθεί και να εξευτελιστεί το θύμα για τα κρίματά του. 

Το κοινό εκσφενδόνιζε αντικείμενα κατά του εγκληματία, από περιττώματα, μουχλιασμένα λαχανικά και νεκρά ζώα μέχρι πέτρες και άλλα αντικείμενα. Η «θητεία» στον κλοιό διαρκούσε ανάλογα με το αδίκημα και τις ορέξεις του κόσμου, ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που τα θύματα δέρνονταν μέχρι θανάτου από το πλήθος. Και βέβαια ο κλοιός χρησιμοποιούνταν συχνά με συνδυασμό με άλλες φρικιαστικές τεχνικές, όπως μαστίγωση ή ακόμα και ακρωτηριασμός. Οι βρετανικές Αρχές σημάδευαν μάλιστα το πρόσωπο του κακοποιού με ένα «σημάδι ντροπής», που ποίκιλλε από ακρωτηριασμό ενός ή και των δύο αυτιών ή κατακόρυφη χάραξη της μύτης...

7. Η σιδηρά κόρη

Πρόκειται για τόσο διαβολική συσκευή που για χρόνια πιστευόταν ότι ανήκε στη μυθιστορηματική φαντασία ή σε λαϊκούς θρύλους. Κι όμως, υπήρξε! Οι διπλές πόρτες της κατακόρυφης σαρκοφάγου, που διέθεταν καρφιά στις εσωτερικές τους επιφάνειες, άνοιγαν από μπροστά για να μπει το θύμα μέσα στη συσκευή. Κι όταν έκλειναν οι πόρτες της κολάσεως, τα στρατηγικά τοποθετημένα καρφιά έβλαπταν ανεπανόρθωτα τα ζωτικά όργανα του ανθρώπου. Υπήρχε ωστόσο ένα «τυράκι» στην όλη ιστορία: τα καρφιά ήταν σχετικώς κοντά, για να μην αποβούν τα τραύματα μοιραία αμέσως. Αντιθέτως, το θύμα σφάδαζε από τον πόνο και πέθαινε τελικά από αιμορραγία μερικές ώρες αργότερα. 

Και το κερασάκι στην τούρτα ήταν φυσικά τα καρφιά που είχαν τοποθετηθεί επίτηδες για να βγάζουν τα μάτια του θύματος. Η πρώτη σιδηρά κυρία βρέθηκε το 1800 σε κάστρο της Νυρεμβέργης, γεγονός που απέδειξε ότι δεν ήταν ζοφερή φαντασία αλλά ακόμα ζοφερότερη πραγματικότητα. Μια παραλλαγή που ανακαλύφθηκε στην Ισπανία είχε τη μορφή της Παρθένου Μαρίας, ενώ διέθετε εσωτερικό μηχανισμό που έκαναν τα καρφιά της σαρκοφάγου να «αγκαλιάζουν» το θύμα...

8. Η κόρη του οδοκαθαριστή

Η αποτρόπαιη συσκευή ανακαλύφθηκε και ονομάστηκε έτσι από τον Βρετανό Skevington, γι' αυτό και πολλές φορές αναφέρεται ως «δεσμά του Skeffington». Αποτελείται από έναν σιδερένιο κρίκο με έναν σφιγκτήρα στο κέντρο του. Το θύμα έπρεπε να συρθεί σκυφτό στη συσκευή, την ώρα που αυτή ασφαλιζόταν περιστρεφόμενη γύρω από την πλάτη του. 

Ο δήμιος χρησιμοποιούσε τη βίδα για να σφίξει κατά βούληση τον κλοιό, συνθλίβοντας το θύμα ολοένα και περισσότερο στην αθέλητη συσπείρωσή του. Εντέλει, στέρνο και πλευρά έσπαζαν, την ώρα που η σπονδυλική στήλη γινόταν κομμάτια. Κι όταν το πράγμα έπρεπε να γίνει θανατηφόρο, ο κλοιός έκλεινε τόσο πολύ που το αίμα εκτοξευόταν από τις κοιλότητες του σώματος. Η βασίλισσα Ελισάβετ Ι της Βρετανίας χρησιμοποιούσε ευρέως την τεχνική κατά των Προτεσταντών που κατηγορούσε για εθνική προδοσία...

9. Ο αποκολλητής στήθους

Οι μεσαιωνικοί βασανιστές επιφύλασσαν ειδική μεταχείριση στις γυναίκες, με τεχνικές σχεδιασμένες να καταστρέφουν τα ιδιαίτερα στοιχεία της θηλυκότητας. Μοιχαλίδες, αιρετικές ή απλώς βλάσφημες βασανίζονταν σεξουαλικά με ομαδικούς βιασμούς και καταναγκαστική θητεία σε οίκους ανοχής. Όταν ωστόσο το πράγμα απαιτούσε δημόσιο ευτελισμό, τα όργανα του βασανισμού γίνονταν πιο ευφάνταστα. 

Οι δήμιοι είχαν μια περίεργη εμμονή με το γυναικείο στήθος, το οποίο καιγόταν, σημαδευόταν ή απλά ακρωτηριαζόταν. Η χειρότερη συσκευή απ' όλες ήταν ο αποκολλητής στήθους, μια μεταλλική λαβίδα που τρυπούσε τη σάρκα του μαστού. Το θύμα δενόταν στον τοίχο και το βίαιο τράβηγμα της λαβίδας, που ήταν αγκιστρωμένη στο στήθος, το έσκιζε σε κομμάτια. Η τεχνική χρησιμοποιούνταν ευρέως ως τιμωρία ή ανακριτική μέθοδος...

10. Το αχλάδι της οδύνης

Αν υπήρχε κάτι χειρότερο από τον αποκολλητή στήθους -αν και απίθανο-, είναι αναμφίβολα το αχλάδι της οδύνης. Η συσκευή που ομοίαζε σε αχλάδι, με το σώμα του αχλαδιού να αποτελείται από 4 μεταλλικά «φύλλα», εισχωρούσε στο αιδοίο, τον πρωκτό ή το στόμα της γυναίκας, ανάλογα με το αδίκημα που είχε διαπράξει: στο στόμα για τις αιρετικές, στις άλλες κοιλότητες για τις ομοφυλόφιλες, μοιχαλίδες ή απλώς μάγισσες.

Όταν το αχλάδι εισχωρούσε αρκετά, τα μεταλλικά του φύλλα άνοιγαν προκαλώντας εκτεταμένη εσωτερική ζημιά. Η συσκευή σπάνια αποδεικνυόταν θανατηφόρα, ενώ επίσης σπανίως χρησιμοποιούταν μόνη της: ακολουθούσαν μια σειρά από εξίσου φρικιαστικά βασανιστήρια ειδικά για γυναίκες...

Περί νέου κόμματος: εν αρχή ην ο λόγος

Καθημερινή, 9/8/2013

Των Παναγιώτη Βλάχου και Λαμπρινής Ρόρη*

Εδώ και δύο χρόνια αιωρείται η ιδέα δημιουργίας ενός νέου κόμματος, που φιλοδοξεί να εκφράσει τους πολίτες ανάμεσα σε Ν.Δ. και ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και τον ευρύτερο «προοδευτικό» χώρο. Μέχρι σήμερα, όμως, ο διάλογος εξαντλείται μεταξύ μεμονωμένων πολιτικών, επιχειρηματιών και ακαδημαϊκών εντός και εκτός συνόρων, μικρών οργανώσεων με περιορισμένη απήχηση, δημοσιογράφων και ποικίλων γραφέων των social media. Ολες αυτές οι πρωτοβουλίες προδίδονται από τις γνωστές «ασθένειες»: μεγάλα «εγώ», δυστοκία στο πρακτικό και στο συγκεκριμένο, αδυναμία συντονισμού και απωθητικό μεταρρυθμιστικό «διδακτισμό». Η απήχηση της προσπάθειας καταλήγει αυτοαναφορική.

Η βασική αιτία είναι ιδεολογικοπολιτική και όχι ελληνοκεντρική: ένδεια προγραμματική σε συνδυασμό με έλλειμμα αξιοπιστίας και ηγεσίας. Οταν ξέσπασε η κρίση στην Ευρώπη, οι σοσιαλδημοκράτες αναμάσησαν την πεπατημένη της δημοσιονομικής επέκτασης και αναδιανομής, ενώ προηγουμένως είχαν ενθαρρύνει την αδιαφάνεια του χρηματοπιστωτικού τομέα και την επικίνδυνη αποσύνδεσή του από την πραγματική οικονομία. Την προηγούμενη δεκαετία στην Ευρώπη οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνθηκαν και φυσικά οι σοσιαλιστές δεν διέρρηξαν τους δεσμούς τους με τις εγχώριες πλουτοκρατίες. 

Η Κεντροαριστερά αναμασά ακόμη την κληρονομιά του «τρίτου δρόμου» μαζί με φιλοευρωπαϊκό ρομαντισμό, αρνούμενη ακόμη να αναμετρηθεί με το κενό που τη χωρίζει από τον κόσμο της παραγωγής, της αριστείας και της καινοτομίας από τη μία· με τη φτώχεια, τη δημογραφική παρακμή, τις κακές δημόσιες υπηρεσίες και την ανεργία από την άλλη. Ο λόγος της δεν ακουμπά τους «χαμένους της παγκοσμιοποίησης», που βρίσκουν καταφύγιο στον ακροδεξιό λαϊκισμό, ενώ συχνά μοιάζει να μη συνειδητοποιεί την πολιτισμική ανασφάλεια που συνοδεύει τα πιο αδύναμα στρώματα στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Μοιραία μετατρέπεται σε ουρά των συντηρητικών, αφού η εναλλακτική της πρόταση δεν τροφοδοτεί δημιουργικά την πολιτική οικονομία της σημερινής Ε.Ε., που αναζωπυρώνει τον εθνικισμό και διαβρώνει επικίνδυνα την εθνική κυριαρχία. Το ευρωπαϊκό της όραμα μοιάζει αδύναμο, αμήχανο και ετεροχρονισμένο μπροστά στη φυγόκεντρη αλλά στιβαρή συντηρητική ατζέντα.

Σε εθνικό επίπεδο, η αποχώρηση από το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα και η επαναφορά σε μια πολυσυλλεκτικότητα θολή, αντιφατική και προβληματική, έφερε την Κεντροαριστερά αντιμέτωπη με μια κρίση, της οποίας η διαχείριση απομάκρυνε το μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνικής της βάσης. Η απουσία εθνικής αντιπρότασης παραμένει «ανοιχτή πληγή». Η τακτική της εμμονικής αντιπαράθεσης στον άξονα «Μνημόνιο-αντι-Μνημόνιο», η επίκληση των «κόκκινων» διαπραγματευτικών γραμμών, η μεταρρυθμιστική οκνηρία, τα φθαρμένα πρόσωπα και ο εθνοσωτήριος λόγος διατηρούν αλώβητους τους ρητορικούς δεσμούς με τον λαϊκισμό.

Ο σημερινός διπολισμός με τη Χρυσή Αυγή σε ρόλο φοβήτρου είναι επικίνδυνα εσωστρεφής και κρύβει κάτω από το χαλί της ρηχής συνθηματολογίας το βασικό ερώτημα: τι θα κάνει η Ελλάδα για τον εαυτό της;

Κατά γενική ομολογία, ελληνική αντιπρόταση σε αρκετά από τα μέτρα που εισάγουν (ενίοτε πειραματιζόμενοι) οι διεθνείς Οργανισμοί δεν υπάρχει. Η χαμηλή ποιότητα της διοικητικής μηχανής και το κατενάτσιο των πολιτικών της προϊσταμένων καθυστερεί τις αλλαγές. Η αγορά άλλοτε επικροτεί, άλλοτε δεν επιδιώκει την απελευθέρωση και τον ανταγωνισμό, ενώ η πολιτική λογική «αποφασίζουμε και διατάσσουμε» βαφτίζεται μεταρρύθμιση προκαλώντας διαρκείς αναταράξεις.

Δεν έχουν άδικο όσοι διαβάζουν τη σημερινή κατάσταση με ταξικούς ή γενεακούς όρους. Η απώλεια του πολιτικού μέτρου αφήνει τους νεότερους εκτός ατζέντας ή τους οδηγεί εκεί που το μήνυμα είναι ακραίο, αλλά ξεκάθαρο.

Η πολιτική κοινότητα «Μπροστά» έστειλε ανοιχτή επιστολή προς τα κόμματα και τις κινήσεις πολιτών, που (αυτο)προσδιορίζονται από το πολιτικό κέντρο μέχρι τη φιλοευρωπαϊκή Αριστερά. Φέραμε στο τραπέζι την ιδέα συνδιοργάνωσης ενός Προοδευτικού Φόρουμ τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, ώστε κόμματα, οργανώσεις και πολίτες να έλθουν κοντά και να συζητήσουν ανοιχτά αν υπάρχει εναλλακτική πολιτική πρόταση για την Ελλάδα. Πίσω από την πρωτοβουλία αυτή δεν υπάρχει κανένας μεγαλοϊδεατισμός ή ψευδαίσθηση για νεκρανάσταση κομμάτων ή τη σύσταση ενός (α)πολιτικού μορφώματος στη λογική του «μεσαίου χώρου». Υπάρχει όμως η ελπίδα ότι, αν υπάρχει σύγκλιση ή απόκλιση ιδεών και θέσεων, αυτή δεν μπορεί παρά να συμβεί σε προγραμματική βάση, όχι σε ατέρμονες συναντήσεις και παραπολιτικές αναφορές.

Οδεύουμε στην ελληνική προεδρία και σε μια εκλογικά πολωμένη χρονιά, όπου κινδυνεύει να αφανιστεί κάθε πολιτικά μετριοπαθής φωνή. Η οργανωμένη συζήτηση θα μας βοηθήσει όλους να «συστηθούμε» και να προσπαθήσουμε να ορίσουμε τι σημαίνει πολιτικά και κοινωνικά προοδευτικό σήμερα, με γενεακά χαρακτηριστικά και όχι με παρελθοντικές εμμονές. Ιδέες και καλές προθέσεις υπάρχουν και διατυπώνονται διαρκώς. Ας δοκιμαστεί λοιπόν αρχικά αν υπάρχει κοινός «πολιτικός χώρος». Αν όχι, η συζήτηση δεν έβλαψε ποτέ. Αν ναι, τότε ας αρχίσουμε να μιλάμε για το νέο κόμμα.

* Ο κ. Παναγιώτης Βλάχος και η κ. Λαμπρινή Ρόρη είναι ιδρυτικά μέλη της πολιτικής κοινότητας «Μπροστά».

Ψηφοφόροι Ιερού Δάσους

Του Θάνου Τζήμερου, Athensvoice, 3/8/2013

Απομεσήμερο, στο Μεταξοχώρι. Κάτω από τον πλάτανο, με ένα ποτηράκι τσίπουρο, ξεφυλλίζω την τοπική εφημερίδα. Κύρια είδηση, η κλασική παραλλαγή του «Τι ’χες Γιάννη μ' – τι ’χα πάντα!». Βάζει λουκέτο ο Δήμος Αγιάς! Βούλιαξε σε μια «τρύπα» 800.000 ευρώ, από την προηγούμενη διοίκηση, με έξοδα χωρίς παραστατικά. Εκδρομές ημετέρων πληρωμένες από εμάς, έργα κοστολογημένα 10 φορές πάνω για να βγει η μίζα, πληρωμένη από μας... Μια απ' τα ίδια. Όπου και να ταξιδέψω, η Ελλάδα με ληστεύει.

Αφού λοιπόν πίγκωσα από τα σημαντικά, πιάνω τις μικρές αγγελίες. Πάντα κοιτάω τις μικρές αγγελίες, ειδικά στην περιφέρεια. Είναι το αποτύπωμα της πραγματικής ζωής. Tο γραδόμετρο της οικονομίας. Είναι επίσης πηγή γνώσεων: «πωλείται ηλιομάχαιρο Fantini 7 σειρών». Ηλιομάχαιρο; Ποιητικό ακούγεται... Το googlάρω: είναι εξάρτημα για τη συγκομιδή του ηλίανθου που προσαρμόζεται στη θεριζοαλωνιστική. Το ξέρατε; Βλέπω τους πλειστηριασμούς για χρέη να διογκώνονται, τα πωλητήρια να είναι η μισή εφημερίδα, τα ενοικιαστήρια για πενταροδεκάρες, τα δημόσια συγχαρητήρια της μάνας στην κόρη που αποφοίτησε με άριστα από τη Νομική. Όλη η ελληνική επαρχία είναι εδώ. Κι όλη η μεταπολιτευτική τραγωδία.

Κάποια στιγμή πέφτει το μάτι μου στα Μέντιουμ. Πέντε αγγελίες – διαφημίσεις μέντιουμ σε μια μικρή εφημερίδα, είναι από μόνο του ανησυχητικό φαινόμενο: κα Άνιελ, TOURAY, ΣΟΦΗ ΟΓΛΟΥ, Jabbi Salim, κ. Άκης (ο οποίος αναλαμβάνει μόνο σοβαρές υποθέσεις). Το περιεχόμενο, αμετάβλητο, εδώ και μερικές χιλιάδες χρόνια: επανασύνδεση, λύσιμο μαγείας, φυλαχτά, άνοιγμα… αύρας. Από την εποχή του Διονύσου Ζαγρέως και του «κατάδεσμου» των Θετταλών φαρμακίδων μέχρι την κα Άνιελ, μια βασκανιά δρόμος. Όμως κάτι φαίνεται να έχει εξελιχθεί και με έπιασε αδιάβαστο: τα επαγγελματικά προσόντα των προβαλλομένων. Δύο από αυτούς είχαν την ένδειξη «μέντιουμ ιερού δάσους».

Τι είναι πάλι ετούτο; Κάτι σαν τους Δρυΐδες; Ξαναgooglάρω. Και μου πέφτει το σαγόνι: 9.230 results! Να και ένα δάσος που δεν απειλείται! Διαπιστώνω, με δέος, πόσο έχει προχωρήσει η σχετική τεχνογνωσία. Οι περισσότεροι είναι μέλη του Συμβουλίου των Μέντιουμ του... Ιερού Δάσους της Δυτικής Αφρικής! Ένας παρουσιάζεται ως «μέλος του Συμβουλίου των Μέντιουμ του Ιερού Δάσους της Περαχώρας». Το ξέρει κανένας; Είναι προστατευόμενο; Ανήκει στην... ιερή Natura; Ή μήπως είναι μεταφορική έννοια, όπως λέμε «της στρογγυλής τραπέζης» ή του «τάγματος της καλτσοδέτας»; Ποιο συμβούλιο είναι δυνατότερο; Της Δυτικής Αφρικής ή της Περαχώρας; Αισθάνομαι ένα είδος εθνικής υπερηφάνειας για τον Ελληνάρα που με τέτοιον ανταγωνισμό από Αφρικανούς Ιεροδασίτες, τους τη βγήκε με το δάσος της Περαχώρας. Δικέ μας, προχώρα, σε θέλει η Περαχώρα! Ψάχνω να βρω μήπως υπάρχει κανένας γείτονας στην Αθήνα, μέλος του Συμβουλίου του Ιερού Δάσους Ρεματιάς Χαλανδρίου, να μην τρέχω στην Περαχώρα αν χρειαστώ κάτι, π.χ. επαναφορά αγαπημένων προσώπων που δυσαρεστήθηκαν από τη συνεργασία με τη Δράση! Ή, λύσιμο του αποκλεισμού της «Δημιουργίας» από τα συστημικά ΜΜΕ! Βέβαια, δεν είδα να διαφημίζουν κάτι τέτοιο, αλλά, παντοδύναμοι είναι αυτοί, θα φοβηθούν το Mega μου;

Πάντως, ενώ τα μάγια λύνονται στο πιτς – φυτίλι, η ουσία της απορίας μου δεν λύθηκε: τι είναι, τελικά, το ιερό δάσος; Αν κάποιος αναγνώστης είναι γνώστης, ας με ενημερώσει. Δεν αδημονώ να μάθω, διότι έχω συμφιλιωθεί, παιδιόθεν, με την έννοια του ανεξήγητου. Υπάρχει όμως ένα άλλο ανεξήγητο που με κάνει να ανατριχιάζω: όλοι αυτοί έχουν πελάτες. Κι οι πελάτες ψηφίζουν. Με τι κριτήρια; Δεν είναι ένας και δύο. Είναι χιλιάδες.

Ωστόσο, μια δεύτερη σκέψη, με… καθησυχάζει: όλη η Ελλάδα είναι μια μαγική χώρα! Γιατί, οι υπόλοιποι, οι τάχα μου ορθολογιστές, τι ψήφιζαν; Το Συμβούλιο του Ιερού Δάσους του Σοσιαλισμού, του Κρατικισμού, του Πελατειακού Βολεψακισμού. Με τυφλή πίστη στα μαγικά. Λεφτά υπάρχουν! Κάνω κατάληψη και παίρνω αύξηση! Θάβω την παραγωγή και τσεπώνω την επιδότηση! Κάνω ένα παιδί και είμαι συνταξιούχος από τα 32! Έχω 100 αρνιά και παίρνω επίδομα για 1000! Είμαι κόρη του Πολύδωρα, άρα θα με πληρώνει ο φορολογούμενος, ισοβίως. Αποστρατεύομαι ως ταξίαρχος και παίρνω σύνταξη ως στρατηγός! Τελειώνω τη Νομική και πρέπει να παίρνω μέρισμα, δουλεύω - δεν δουλεύω! Φορολογώ τα ντουβάρια και περιμένω να εισπράξω φόρο!

Και πώς κυβερνούσαν οι «εκπρόσωποι του λαού»; Με μαγικές συνταγές: θα δανειζόμαστε εσαεί, χωρίς να χρεωκοπήσουμε. Θα διορίζουμε εσαεί, χωρίς να βουλιάξουμε την οικονομία. Θα κλέβουμε εσαεί, χωρίς να μας πιάσουν. Αν ο κ. Άκης του ΠΑΣΟΚ συμβουλεύονταν τον κ. Άκη της Λάρισας (ως… σοβαρή περίπτωση, θα τον αναλάμβανε!) θα του έλεγε ότι τόση μίζα είναι αδύνατον να κρυφτεί όσο και να προσπαθήσουν τα Ταρώ. Κι ότι αν σε χτυπήσουν τα ρω του (γεροντο)έρωτα, δεν πας να παντρευτείς στο Four Seasons. Γιατί μια νεοπλουτίστικη σπατάλη που βγάζει μάτι είναι δύσκολο να ξορκίσει το κακό (εισαγγελικό) μάτι.

Όμως, παρά τα όσα τράβηξαν οι πολίτες, τι δηλώνουν στις δημοσκοπήσεις ότι θα ψηφίσουν, προφανώς μαγεμένοι; (Δεν εξηγείται αλλιώς.) Τα γνωστά μέλη του Συμβουλίου του Ιερού Δάσους της Πολιτικής Παράνοιας! Του πρασινομπλέ (ψηφίζω τον νόμο και τον εξαφανίζω μετά) του κόκκινου (Στάλιν ζεις, εσύ μας οδηγείς), του ροζουλί- χαζουλί (ανεβάζω τους μισθούς με έναν νόμο με ένα άρθρο), του πρύτανη των μάγων, κου Φώτη (θα κάνουμε μεταρρυθμίσεις χωρίς να μεταρρυθμίσουμε τίποτε) των ψεκασμένων (ασχολίαστο) και των μελανοχιτώνων νταβατζήδων που θέλουν να θεραπεύσουν τις αρρώστιες της Δημοκρατίας με ληγμένα εμβόλια Βαϊμάρης. Όταν, εδώ και 40 χρόνια, το αίτιο και το αιτιατό έχουν τόσο... μεταφυσική συνάφεια, πώς να μην πιστέψεις στη μαγεία;

Δεν μπορώ, βέβαια, να μην επισημάνω μια ουσιώδη ποιοτική διαφορά: τα μέντιουμ δεν σου υπόσχονται ότι θα σου δώσουν λεφτά, αλλά ότι θα σε βοηθήσουν να βγάλεις. Από αυτή την άποψη έχουμε πολύ δρόμο μπροστά, μέχρι να φτάσουμε στο επίπεδο του Ιερού Δάσους της Δυτικής Αφρικής. Αρκεί να μη χαθούμε σ’ αυτό της Β. Κορέας.