09 November 2013

Νομοθετική πρωτοβουλία για αποτεφρωτήρια


του Κωστα Ονισενκο, Καθημερινή, 9/11/2013

Στην προσπάθεια αλλαγής του νομοθετικού πλαισίου προσανατολίζονται οργανώσεις και πολίτες που υπερασπίζονται το δικαίωμα στην αποτέφρωση νεκρών και στη δημιουργία αποτεφρωτηρίου νεκρών στην Ελλάδα. Οπως υποστηρίζουν, ενώ νομοθετικά είχε δοθεί λύση, επιτρέποντας τη δημιουργία τέτοιων χώρων, οι αυστηροί περιορισμοί του συγκεκριμένου νόμου τον κατέστησαν στην πράξη μη εφαρμόσιμο. «Η προσπάθεια εφαρμογής του νόμου για χωροθέτηση αποτεφρωτηρίου εντός υφιστάμενου κοιμητηρίου απέδειξε ότι στην πράξη αυτό δεν είναι εφικτό.
 
 
Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχουν επαρκείς χώροι και όπου υπάρχουν, έγινε παρέμβαση τοπικών ιεραρχών, με αποτέλεσμα να αποτραπεί η δημιουργία του», αναφέρει στην «Κ» ο Αντώνης Αλακιώτης, πρόεδρος της Επιτροπής για το Δικαίωμα της Αποτέφρωσης των Νεκρών στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τον κ. Αλακιώτη, νομοθετική πρωτοβουλία που κατετέθη με τη μορφή τροπολογίας από τον ΣΥΡΙΖΑ για τη δυνατότητα χωροθέτησης αποτεφρωτηρίων και εκτός κοιμητηρίου, σε ζώνες μεσαίας και υψηλής όχλησης, δεν έγινε δεκτό από τον αρμόδιο υπουργό Γιάννη Μανιάτη. Ο κ. Μανιάτης φέρεται να υποσχέθηκε ότι το θέμα θα λυνόταν με την κατάθεση σχετικής ρύθμισης από το ΥΠΕΧΩΔΕ, κάτι που ωστόσο καθυστερεί ανησυχητικά. «Τόσο ο κ. Μανιάτης όσο και ο αναπληρωτής υπουργός Στ. Καλαφάτης τηρούν προς το παρόν σιγήν ιχθύος. Ευελπιστούμε ότι θα τηρήσουν τη δέσμευσή τους και δεν θα προτάξουν το πολιτικό κόστος όσον αφορά το συγκεκριμένο ζήτημα», προσθέτει ο κ. Αλακιώτης.
Η Επιτροπή έχει στα χέρια της έτοιμη τροπολογία, που «διορθώνει» το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, δίνοντας τη δυνατότητα να προχωρήσει το ζήτημα. Για την πρόταση της τροπολογίας εργάστηκε αφιλοκερδώς το δικηγορικό γραφείο του κ. Νίκου Αλεβιζάτου και το κείμενο θεωρείται ολοκληρωμένο από νομικής άποψης. «Προσπαθούμε να προωθήσουμε την πρόταση για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Εχουμε ένα νόμο και ένα διάταγμα που προσπάθησαν να ρυθμίσουν τα σχετικά ζητήματα με βασικό στόχο να μην εφαρμοστούν ποτέ. Εκτιμώ ότι οι εμπνευστές του αυτό επεδίωκαν εξαρχής», σχολιάζει στην «Κ» η Λούση Κιουσοπούλου, συντάκτρια της τροπολογίας που προτείνει η Επιτροπή. «Σε ζητήματα για τα οποία είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις, ο νόμος δεν πρέπει να αφήνει περιθώρια μη εφαρμογής του», συμπληρώνει.
Μέχρι σήμερα όλες οι προσπάθειες να γίνει αποτεφρωτήριο εντός ορίων κοιμητηρίου, όπως προβλέπει ο νόμος, έχουν βαλτώσει:

— Μαρκόπουλο: Αρχικά το δημοτικό συμβούλιο είχε αποφασίσει ομόφωνα τη δημιουργία αποτεφρωτηρίου. Οι 30 παρευρισκόμενοι έγιναν 22 στη δεύτερη συνεδρίαση, αφού προηγήθηκε συλλογή υπογραφών με πρωτοβουλία τοπικού ιεράρχη που καταδίκαζε την κατασκευή αποτεφρωτηρίου για λόγους... περιβαλλοντικούς.
— Ζωγράφου: Ελήφθη απόφαση κατά πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου για την κατασκευή αποτεφρωτηρίου. Ανατέθηκε μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η οποία εγκρίθηκε από το ΥΠΕΚΑ. Εγκρίθηκε και η αρχιτεκτονική προμελέτη. Η διαδικασία πάγωσε, καθώς ο δήμος δεν έχει υποβάλει τα σχετικά έγγραφα για την τακτοποίηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του κοιμητηρίου.
— Σχιστό: Η διοίκηση του Κοιμητηρίου, κατά πληροφορίες, δεν απέστειλε καν στους Δήμους Περάματος και Κερατσινίου αίτημα για να της γνωστοποιήσουν εάν συμφωνούν ή όχι με τη δημιουργία αποτεφρωτηρίου, όπως προβλέπει ο νόμος. Επιπλέον, καθυστέρησε μέχρι «παγώματος» την ανάθεση μελετών.
— Πυλαία Θεσσαλονίκης: Η απόφαση για την κατασκευή αποτεφρωτηρίου ελήφθη μετά την πρόταση του αντιδημάρχου αρμοδίου για τα νεκροταφεία αντί της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής –όπως έπρεπε– και απορρίφθηκε από την Περιφέρεια. Η διαδικασία δεν επαναλήφθηκε με τον σωστό τρόπο, όπως θα μπορούσε να είχε γίνει.
— Βόλος: Κατατέθηκε αίτημα για χωροθέτηση αποτεφρωτηρίου σε ένα χώρο που προοριζόταν για οστεοφυλάκιο και δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο.
Στέλνουν τους νεκρούς στη Βουλγαρία
Σε περισσότερα από 3.000 υπολογίζονται ετησίως τα άτομα στην Ελλάδα που εκδηλώνουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους την επιθυμία μετά θάνατον να αποτεφρωθούν. Συνήθως οι οικείοι τους μεταφέρουν τις σορούς τους στο εξωτερικό, όπου λειτουργούν οργανωμένα αποτεφρωτήρια νεκρών. Σύμφωνα με γραφεία κηδειών που παρέχουν τη συγκεκριμένη υπηρεσία, εκτός από ένα μικρό ποσοστό νεκρών που μεταφέρεται στη Γερμανία ή σε άλλες χώρες όπου ενδέχεται να υπάρχουν συγγενείς του νεκρού, η συντριπτική πλειονότητα μεταφέρεται οδικώς στη Βουλγαρία. Πρόκειται για μια ολόκληρη «βιομηχανία» που έχει στηθεί στη γείτονα, καθώς η διαδικασία κοστίζει 1.900 - 2.000 ευρώ για τον κάθε νεκρό. Η ζήτηση είναι τόσο μεγάλη, που αποτεφρωτήριο νεκρών της Βουλγαρίας έχει στείλει στην Ελλάδα μόνιμο αντιπρόσωπο, ο οποίος μεσολαβεί για τη ρύθμιση όλων των λεπτομερειών. Οι συγγενείς των νεκρών συνήθως ταξιδεύουν αεροπορικώς για να παρευρεθούν στην τελετή, ενώ σπανιότερα, απλώς παραλαμβάνουν αργότερα την τέφρα από το συνεργαζόμενο γραφείο κηδειών στην Ελλάδα.