Τα λεφτά από την Ελβετία

του Πάσχου Μανδραβέλη, Καθημερινή 5/2/2014

Πάει κι αυτό! Μετά την Τράπεζα της Ανατολής, τα αμύθητα ορυκτά πλούτη (τα οποία φυσικά δεν πρέπει να εξορύξουμε, γιατί θα χαλάσουν κανένα αρχέγονο δάσος), τους υδρογονάνθρακες και χίλιες δυο άκοπες λύσεις «που θα λύσουν διαπαντός το πρόβλημα της χώρας» χάσαμε και το όνειρο της φορολόγησης των ελληνικών καταθέσεων στην Ελβετία. Οπως έγραφε χθες η «Καθημερινή» «η υπουργός Οικονομικών της Ελβετίας απέκλεισε την περίπτωση φορολόγησης κρυφών ελληνικών καταθέσεων στις ελβετικές τράπεζες κατά τη σημερινή συνάντησή της με τον Γ. Στουρνάρα. "Πρέπει να κινηθούμε προς άλλη κατεύθυνση και αυτό θα κάνουμε" δήλωσε η κ. Εβελιν Σλουμπφ, εξανεμίζοντας τις όποιες ελπίδες της ελληνικής πλευράς για έστω και περιορισμένα οφέλη από τη φορολόγηση των καταθέσεων» (4/2/2013).

Βεβαίως η Τράπεζα της Ανατολής ήταν άλλης τάξης «ελπίδα», από την πραγματική προοπτική της φορολόγησης των καταθέσεων που έχουν κάποιοι Έλληνες στην Ελβετία. Το πρώτο ανήκει στη μυθολογία των «Ελ» και το δεύτερο αφορά πραγματικά λεφτά. Η ομοιότητά τους όμως έχει να κάνει με το πόσες ελπίδες επενδύουμε και στα μεν και στα δε. Δηλαδή, τα λεφτά που έχουν Έλληνες στην Ελβετία είναι πραγματικά, αλλά αφενός κάποια είναι νομίμως αποκτηθέντα (από δραστηριότητες Ελλήνων στο εξωτερικό) και αφετέρου είναι πολύ λιγότερα από εκείνα που φαντάζονται πολλοί και σίγουρα δεν θα λύσουν το πρόβλημα της χώρας. Χρήσιμα είναι, ειδικά αυτές τις εποχές, αλλά οι φόροι που αντιστοιχούν φτάνουν δεν φτάνουν για να λειτουργήσει το πολυδάπανο ελληνικό κράτος κανένα μήνα. Τα λεφτά που έφυγαν για Ελβετία κατά τη μεγάλη έξοδο των καταθέσεων μετά το 2010 είναι 2,5 δισ.

Μην παρεξηγηθούμε: η κυβέρνηση οφείλει να κάνει τα πάντα ώστε να φορολογηθούν τα αφορολόγητα, έστω για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης. Πρέπει όμως να παρατηρήσουμε δύο πράγματα. Πρώτον: ζούμε σε μια πολύπλοκη διεθνή πραγματικότητα που δεν συμβαδίζει πάντα με τις επιθυμίες μας. Επομένως όσοι διακηρύσσουν ότι θα λύσουν «εδώ και τώρα» τα προβλήματα ή ψεύδονται ή δεν ξέρουν τι λένε. Εκτός από τις επιθυμίες μας υπάρχουν και οι προτεραιότητες των άλλων. Μπορεί να είναι ανήθικες, κακές ψυχρές κι ανάποδες, αλλά δεν παύουν να είναι πραγματικές. Και η Ελβετία έχει προτεραιότητα να προστατεύσει το τραπεζικό της απόρρητο. Η Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει πολλά μόνη της. Μπορεί, όμως, να κινηθεί συντεταγμένα με τους υπόλοιπους εταίρους, ώστε να υπάρξει μια πανευρωπαϊκή λύση που θα φέρει λεφτά και στα δικά μας ταμεία.

Δεύτερον: ακόμη κι αν πάρουμε τα λεφτά της Ελβετίας το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας δεν θα λυθεί. Αυτό απαιτεί την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Αυτή είναι μια έννοια που όλοι πιπιλίζουν, ειδικά εκείνοι που δεν θέλουν να αλλάξει τίποτε. Για κάθε πρόταση αλλαγής των κατεστημένων δομών της οικονομίας εφευρίσκεται μια καταστροφή· της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, των ταμείων, του πολιτισμού κ.λπ.

Πρέπει, λοιπόν, να το πάρουμε απόφαση: παραγωγική ανασυγκρότηση δεν γίνεται, κάνοντας τα ίδια. Οι «μπαμπούλες» που ορθώνονται σε κάθε πρόταση απελευθέρωσης, είναι για να ακυρωθεί κάθε προσπάθεια ανασυγκρότησης. Επομένως όσο κλωθογυρίζουμε γύρω από κάποιο «λαχείο» που θα μας σώσει και δεν προχωράμε σε πραγματικές και βαθιές μεταρρυθμίσεις, χάνουμε χρόνο. Και ανθρώπους...