Μέσα στον Αύγουστο δόθηκαν κάποιες παραστάσεις αρχαίου δράματος, συγκεκριμένα η «Μήδεια» του Ευριπίδη στην Επίδαυρο κι αλλού από τον Ρώσο Ανατόλι Βασίλιεφ, 66 ετών, σκηνοθέτη, δάσκαλο, παιδαγωγό και, γενικώς, μια «εξέχουσα μορφή του θεάτρου», όπως τον περιγράφουν οι αρμόδιοι για τα θεατρικά ζητήματα δημοσιογράφοι και κριτικοί. Οι παραστάσεις αυτές προκάλεσαν, δικαίως ή αδίκως, αντιδράσεις λόγω της μεγάλης διάρκειάς τους και/ή λόγω των προσθηκών ή παραλλαγών που εισήγαγε ο Βασίλιεφ στο αρχαίο κείμενο.
Θεωρώ τον εαυτό μου αναρμόδιο να πάρει θέση επί της θεατρικής ουσίας και δέχομαι εξ αρχής ότι όλες οι απόψεις που εκφράστηκαν, υπέρ ή κατά των παραστάσεων Βασίλιεφ, ήταν καλοπροαίρετες. Όμως, ο συγκεκριμένος θεατράνθρωπος είπε στις αρχές του Αυγούστου, πριν ανεβεί η «Μήδεια», ορισμένα πράγματα για την Ελλάδα και τους Έλληνες, τα οποία δεν φαίνεται να έγιναν ευρύτερα γνωστά, αφού δεν είδα να σχολιάζονται, ούτε επικριτικά ούτε και επαινετικά. Ή, πιθανόν αυτά ακριβώς να ενόχλησαν τη μακαριότητα των κατεστημένων κύκλων του ελληνικού θεάτρου και να του τη «φύλαγαν» του Ρώσου.
Η Ελλάδα έχει όλα τα κακά της Σοβιετικής Ένωσης
(Ελευθεροτυπία, 9/8/2008)
Απαυδισμένος με διάφορα προβλήματα που προέκυπταν στην παραγωγή της «Μήδειας» έδειχνε ολοφάνερα στη κουβέντα μας ο Βασίλιεφ. Τονίζοντας μάλιστα ότι δεν θάθελε στο μέλλον να έχει σχέση με τη θεατρική ελληνική πραγματικότητα!
«Προβλήματα που μου θυμίζουν ενίοτε τη Ρωσία της σοβιετικής εποχής. Γραφειοκρατία, αδιαφορία για τη δουλειά, οκνηρία. Τίποτα να μη γίνεται σωστά. Φριχτή κατάσταση. Αυτά συμβαίνουν στις χώρες του Νότου. Στο Νότο είναι ωραία να ζει κανείς για να κάθεται, να πίνει κρασί, να γυροφέρνει, να κάνει ταξιδάκια. Αλλά να δουλεύει... ούτε συζήτηση. Ύπνος, σιέστα, ξάπλα. Απίθανη νοοτροπία. Δεν μπορώ να εργαστώ σε νότιες χώρες υπ' αυτές τις συνθήκες. Μπορεί να φταίει και το ότι είμαι Ταύρος στο ζώδιο...»
Η σχέση με τους ηθοποιούς
«Τελείως διαφορετική. Ταλαντούχοι, εργατικοί, με αγάπη για το θέατρο. Βέβαια το επίπεδο της θεατρικής παιδείας στην Ελλάδα είναι κακό. Μόνο οι πιο προικισμένοι έχουν αποκτήσει μια θεατρική αυτομόρφωση. Γι' αυτό κι αναγκαστήκαμε να κάνουμε σεμινάρια από τέλη Φεβρουαρίου έως το Μάιο και μετά αρχίσαμε πρόβες για τη "Μήδεια". Το θέατρο στην Ελλάδα είναι ερασιτεχνικό σε θέματα παιδείας. Λείπει η κατάλληλη εκπαίδευση και πρακτική ενασχόληση».
«Προβλήματα που μου θυμίζουν ενίοτε τη Ρωσία της σοβιετικής εποχής. Γραφειοκρατία, αδιαφορία για τη δουλειά, οκνηρία. Τίποτα να μη γίνεται σωστά. Φριχτή κατάσταση. Αυτά συμβαίνουν στις χώρες του Νότου. Στο Νότο είναι ωραία να ζει κανείς για να κάθεται, να πίνει κρασί, να γυροφέρνει, να κάνει ταξιδάκια. Αλλά να δουλεύει... ούτε συζήτηση. Ύπνος, σιέστα, ξάπλα. Απίθανη νοοτροπία. Δεν μπορώ να εργαστώ σε νότιες χώρες υπ' αυτές τις συνθήκες. Μπορεί να φταίει και το ότι είμαι Ταύρος στο ζώδιο...»
Η σχέση με τους ηθοποιούς
«Τελείως διαφορετική. Ταλαντούχοι, εργατικοί, με αγάπη για το θέατρο. Βέβαια το επίπεδο της θεατρικής παιδείας στην Ελλάδα είναι κακό. Μόνο οι πιο προικισμένοι έχουν αποκτήσει μια θεατρική αυτομόρφωση. Γι' αυτό κι αναγκαστήκαμε να κάνουμε σεμινάρια από τέλη Φεβρουαρίου έως το Μάιο και μετά αρχίσαμε πρόβες για τη "Μήδεια". Το θέατρο στην Ελλάδα είναι ερασιτεχνικό σε θέματα παιδείας. Λείπει η κατάλληλη εκπαίδευση και πρακτική ενασχόληση».
Προσωπικά πιστεύω ότι αυτά που λέει ο Βασίλιεφ, είναι για το θέατρο απόλυτα σωστά, αφού ισχύουν μέχρι κεραίας για πολλούς άλλους τομείς της ελληνικής κοινωνίας, εκπαίδευση, δημόσια διοίκηση, υγεία κ.ά. Να αποτελεί μια νησίδα διαφορετικότητας το θέατρο, αποκλείεται, μάλλον λοιπόν έχει δίκιο στις κρίσεις του ο Ρώσος. Όσο για τη συγκεκριμένη παράσταση, ας την κρίνουν οι αρμοδιότεροι.
(Stelios Frangopoulos, Στέλιος Φραγκόπουλος)
