11 January 2007

Χάθηκαν οι Στήλες της Δημιουργίας

...

Η φωτογραφία τους είναι ίσως η διασημότερη που έστειλε ποτέ στη Γη το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ. Aπό το 1995 οπότε ελήφθη μέχρι σήμερα η φωτογραφία έχει δημοσιευθεί χιλιάδες φορές σε περιοδικά, εφημερίδες, έχει γίνει πόστερ και έχει τυπωθεί σε μπλουζάκια. Κι όμως, οι λεγόμενες «Στήλες της Δημιουργίας» που βρίσκονται στο Νεφέλωμα του Αετού, γιατί η δική τους είναι η πιο διάσημη διαστημική φωτογραφία των τελευταίων ετών - δεν υπάρχουν. Ή καλύτερα δεν υπάρχουν πια.


Σε νέα φωτογραφία του νεφελώματος του Αετού, που και πάλι ελήφθη από το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ και παρουσιάστηκε στο 209ο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Αστρονόμων, οι Στήλες της Δημιουργίας απεικονίζονται δίπλα σε ένα πελώριο σύννεφο σκόνης που λαμπυρίζει, προφανώς φλεγόμενo από τη ζέστη που απελευθερώθηκε από τεράστια έκρηξη ενός υπερκαινοφανούς αστέρα (ενός σουπερνόβα).

«Στην πραγματικότητα οι Στήλες είχαν ήδη καταστραφεί από το ωστικό κύμα που προκάλεσε η έκρηξη τον καιρό που τις φωτογραφήσαμε», αναφέρει μελέτη που υπογράφει ο Νικολά Φλαζέ του Ινστιτούτου Διαστημικής Φυσικής της Γαλλίας.

Καταστράφηκαν πριν από 6.000 χρόνια

Κατά τους επιστήμονες οι Στήλες της Δημιουργίας καταστράφηκαν πριν από έξι χιλιάδες χρόνια. Επειδή, όμως, το Νεφέλωμα του Αετού βρίσκεται περίπου σε απόσταση επτά χιλιάδων ετών φωτός από τη Γη, οι στήλες έμοιαζαν να στέκονται σε όλο τους το μεγαλείο στους παρατηρητές στον πλανήτη μας και έτσι θα εξακολουθήσουν να μοιάζουν επί τουλάχιστον ακόμα χίλια χρόνια. Η έκρηξη του σουπερνόβα πρέπει να συνέβη πριν από έξι έως εννιά χιλιάδες χρόνια. Προφανώς αυτό που βλέπουν σήμερα οι αστρονόμοι είναι τα αποτελέσματα της έκρηξης προτού το ωστικό κύμα φτάσει στις στήλες και τις καταστρέψει. Οι πρόγονοί μας που έζησαν πριν από χίλια έως δύο χιλιάδες χρόνια πρέπει να είδαν την έκρηξη του σουπερνόβα υπό τη μορφή ενός εξαιρετικά λαμπρού άστρου στον ουρανό.

(Καθημερινή, 11/1/2006)