Όταν το 1937 ο Γερμανός πάστορας Martin Niemöller (Μάρτιν Νίμελερ), έγραφε ένα ποίημα, όπου περιέγραφε τις συνέπειες τής «απάθειάς» του για τα όσα διαδραματίζονταν στη Ναζιστική Γερμανία, είναι αμφίβολο εάν καταλάβαινε ότι στην ουσία περιέγραφε «Το σύνδρομο του Θεατή» και την διαχρονικά γενικευμένη απόδοσή του σε όλες τις μορφές του κοινωνικού και πολιτικού βίου. Περιέγραφε βιωματικά ο Νίμελερ:
«Στη Γερμανία οι ναζιστές πρώτα ήρθαν για τους κομμουνιστές, αλλά εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν κομμουνιστής.
Μετά ήρθαν για τους Εβραίους, αλλά εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν Εβραίος.
Μετά ήρθαν για τους συνδικαλιστές, αλλά εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν συνδικαλιστής.
Μετά ήρθαν για τους καθολικούς, αλλά εγώ ήμουν προτεστάντης και γι' αυτό δεν μίλησα.
Μετά ήρθαν για μένα, αλλά τότε δεν είχε μείνει πια κανείς, να μιλήσει για κανέναν.»
Σήμερα, παραφρασμένο θα μπορούσε να αποδοθεί, για όσα διαδραματίζονται στη χώρα μας:
«Πρώτα ήρθαν για τους stagers, αλλά εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν stager.
Έπειτα ήρθαν για τους συνταξιούχους, αλλά εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν συνταξιούχος.
Κατόπιν ήρθαν για τους δημοσίους υπαλλήλους, αλλά εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν δημόσιος υπάλληλος.
Στη συνέχεια ήρθαν για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους, αλλά και πάλι εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν ιδιωτικός υπάλληλος.
Μετά ήρθαν για μένα, αλλά τότε πια δεν είχε απομείνει κανείς για να μιλήσει.»
Αλλά το ίδιο παραφρασμένο θα μπορούσε να αποδοθεί, από τον κάθε Ευρωπαίο:
«Πρώτα ήρθαν για την Ελλάδα, αλλά εγώ δεν μίλησα, γιατί δεν ήμουν Έλληνας.
Έπειτα ήρθαν για την Ιρλανδία, αλλά εγώ δεν μίλησα, γιατί δεν ήμουν Ιρλανδός.
Μετά ήρθαν για την Πορτογαλία, αλλά εγώ δεν μίλησα, γιατί δεν ήμουν Πορτογάλος.
Στη συνέχεια ήρθαν για την Ισπανία και την Ιταλία, αλλά και πάλι δεν μίλησα, γιατί δεν ήμουν ούτε Ισπανός, ούτε Ιταλός.
Μετά ήρθαν για μένα, αλλά τότε πια δεν είχε απομείνει κανείς για να μιλήσει.»
Πηνελόπη Παπ.
