Από την ιστορική βιβλιογραφία (Cyril Mango, Bautz Kirchenlexikon κ.ά.) προκύπτουν τα ακόλουθα για τον λεγόμενο "άγιο" Δημήτριο: Ήταν μία ακόμα ομιχλώδης εκκλησιαστική προσωπικότητα με αμφισβητούμενη ιστορική παρουσία. Υποτίθεται πως έπεσε θύμα διωγμού την εποχή του Διοκλητιανού ή του Μαξιμίνου Β' Ντάια. Ήταν γιος εύπορης ρωμαϊκής οικογένειας και αρχικά δεν είχε καμιά σχέση με τη Θεσσαλονίκη αλλά με το Σίρμιο, τη σημερινή πόλη Μητροβίτσα της Σερβίας. Πρώτα γραπτά με το όνομά του εμφανίζονται το 10ο αιώνα μ.Χ., έξι αιώνες μετά τον θρυλούμενο βίαιο θάνατό του. Τυχόν προγενέστερα, αν υπήρξαν, ίσως να είχαν καταστραφεί κατά τις εικονομαχίες...
Περί το έτος 442 η πρωτεύουσα του Ιλλυρικού μεταφέρθηκε στη Θεσσαλονίκη, γιατί κατέλαβαν «βάρβαροι» το Σίρμιο. Έτσι μετανάστευσε και η λατρεία του Δημητρίου, ο οποίος έγινε πλέον Θεσσαλονικιός με εκκλησία προς τιμήν του κ.λπ. — περίπου όπως μεταφέρθηκε η Παναγία Σουμελά από τον Πόντο στο ελλαδικό Βέρμιο.
Με τον καιρό αποκρύφτηκε και ξεχάστηκε η απουσία λειψάνων τού "αγίου", αφού τον 7ο αι. δεν είχαν ανακαλυφτεί ακόμη. Κάποια εποχή εμφανίστηκε όμως ένας τάφος, ο οποίος κατασκευάστηκε με ένα σύστημα σωλήνων ώστε να τροφοδοτείται και να αναβλύζει απ' αυτόν μύρο. Με αυτό τον τρόπο απέκτησε ο μετανάστης "άγιος" τον επίζηλο μεταξύ αγίων τίτλο του μυροβλήτη.
Αφού μεταμορφώθηκε από τους αγιογράφους από κατσαρομάλλη διάκο σε στρατιωτικό, ο Δημήτριος αξιοποιήθηκε επανειλημμένα για την υπεράσπιση της "αγαπημένης πόλης του", την οποία δεν είχε γνωρίσει και στην οποία τον είχαν μετακομίσει οι κληρικοί. Δεν είναι καθόλου περίεργο ότι στις εικονογραφήσεις ο στρατιωτικός πλέον άγιος λογχίζει από το άλογο έναν πεζοπόρο Έλληνα πολεμιστή...
Το σχολικό βιβλίο Ιστορίας αναφέρει ότι σε μια πολιορκία της Θεσ/νίκης από τους Σέρβους, ο "άγιος" κατατρόπωσε τους -επίσης χριστιανούς ορθοδόξους- εχθρούς, έλυσε την πολιορκία και έσωσε την πόλη. Χωρίς να το έχω ψάξει, είμαι βέβαιος ότι οι Σέρβοι θα έχουν άλλους εθνικούς αγίους, οι οποίοι υποστηρίζουν τον λαό τους σε πολεμικές διενέξεις — περίπου όπως στον τρωικό πόλεμο που οι θεοί ήταν μοιρασμένοι, άλλοι θεοί υποστήριζαν τους Τρώες και άλλοι τους Αχαιούς...
Το 1207 εκατοντάδες χρόνια μετά το θάνατό του, σκότωσε ο Δημήτριος (άγιος, έτσι;) έξω από τα τείχη της Θεσ/νίκης τον τσάρο των Βουλγάρων Καλογιάννη-Iωαννίτση, ο οποίος ήταν κι αυτός ομόδοξος χριστιανός. Στην πραγματικότητα ο Καλογιάννης δολοφονήθηκε στον ύπνο του από ένα Κουμάνο αξιωματικό λόγω προσωπικών αντιδικιών. Ποιος απαγορεύει όμως να πήρε ο ίδιος ο "άγιος" τη μορφή του αξιωματικού και να εκτέλεσε το θεάρεστο έργο;; Ουδείς!
Έσωσε ποτέ ο Άγιος τη Θεσσαλονίκη; Ξέρουμε μόνο πότε
δεν την έσωσε, π.χ. δεν την έσωσε:
- Το 300 μ.Χ. που την κατέλαβε ο Κωνστάντιος Χλωρός;
- Το 404 που την κατέλαβαν οι Σαρακηνοί;
- Το 914 που την ξαναπήραν οι Νεορωμαίοι;
- Τον Αύγουστο του 1185 που την κατέλαβαν οι Νορμανδοί;
- Τον Νοέμβριο 1185 που την ανακατέλαβαν οι Νεορωμαίοι;
- Το 1204 που έπεσε στην κατοχή των Φράγκων;
- Το 1224 που που την κατέλαβε η Επισκοπή της Ηπείρου;
- Το 1246 που την ξανακατέλαβαν οι Νεορωμαίοι;
- Το 1387 που την κατέλαβαν οι Οθωμανοί;
- Το 1403 που την ξαναπήραν οι Νεορωμαίοι;
- Το 1423 που την κατέλαβαν οι Βενετοί;
- Τον Μάρτιο 1430 που την ξαναπήραν οι Οθωμανοί;
- Τα 1478 χρόνια που έμεινε υπό Οθωμανική κατοχή;
- Το 1908 που από Οθωμανική έγινε Νεοτουρκική;
- Το 1916 που υποτάχθηκε στους Γάλλους;
- Τον Αύγουστο του 1916 που πέρασε στον έλεγχο της Τριανδρίας;
- Τον Αύγουστο του 1917 στη μεγάλη πυρκαγιά που κάηκαν 9.500 σπίτια και έμειναν άστεγα πάνω από ένα εκατομμύριο άτομα;
- Τον Απρίλιο του 1941 που κατελήφθη από τους Γερμανούς;
- Τον Ιούνιο του 1978 που συνέβη στη Θεσ/νίκη η μεγαλύτερη σεισμική δόνηση από το 1932, η οποία προκάλεσε συνολικά 49 θανάτους και 220 τραυματισμούς ανθρώπων, ενώ χιλιάδες έμειναν άστεγοι σε όλο τον νομό Θεσσαλονίκης;
Η μορφή του Δημήτριου χρησιμοποιείται ως σήμα για το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Εννοείται, ο "άγιος" δεν έχει καμιά σχέση, ούτε με τον Αριστοτέλη, ούτε με τις επιστήμες και τα γράμματα... Αν όμως αφαιρεθεί τώρα ο τίτλος "Αριστοτέλειο" από το πανεπιστήμιο Θεσ/νίκης, θα τον οικειοποιηθούν οι καταραμένοι Σκοπιανοί και άντε μετά να κλαίγεσαι στους Ευρωπαίους και Αμερικάνους ότι σου έκλεψαν κι άλλο όνομα... Αν πάλι μπει η μορφή του Αριστοτέλη ως σήμα του πανεπιστημίου, το ορφανό σήμα του Δημήτριου μπορεί να το αρπάξει το πανεπιστήμιο της Μητροβίτσας (υπάρχει;;) και να μετονομαστεί αυτό σε Δημήτριο Πανεπιστήμιο Σίρμιου... Μπελάδες!