22 January 2008

Βιβλία, βιβλία

Πολλαπλοί κόσμοι


Colin Bruce: «Τα κουνέλια του Σρέντιγκερ»
, Μετάφρ.: Ανδρομάχη Σπανού «ΤΡΑΥΛΟΣ» σελ. 412, ευρώ 19

Ύστερα από έναν αιώνα αντιπαραθέσεων, η κβαντική θεωρία δίνει σήμερα μια σειρά ερμηνείες για τον κόσμο που μας περιβάλλει. Η συζήτηση άρχισε απ' όταν ο Μαξ Πλανκ, τον Δεκέμβριο του 1900, πρωτομίλησε για τα «κβάντα» (από τη λατινική λέξη που σημαίνει μια απειροελάχιστη ποσότητα, ένα κάτι τι), προσπαθώντας να απαντήσει στο ερώτημα για την ακτινοβολία ενός μαύρου σώματος. Μπορεί ο ίδιος ο Πλανκ να θεωρούσε τα κβάντα μια μαθηματική επινόηση, ένα τρικ, αλλά τα ερωτήματα που ξεσήκωσε ήταν πολυ περισσότερα απ' αυτά στα οποία απάντησε.

Έτσι άρχισε η ιστορία της κβαντικής θεωρίας που υποστηρίζει την ύπαρξη πολλών κόσμων, μια ιστορία που επιχειρεί να περιγράψει ο Κόλιν Μπρους, μαθηματικός - φυσικός, που ζει και εργάζεται στην Οξφόρδη ως φυσικός στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Κατ' αυτόν, ακόμα και ως «χρήσιμη φαντασία», «η ερμηνεία των πολλών κόσμων κρύβει πολλά οφέλη που περιμένουν να αποκαλυφθούν». Στον επιστημονικό του προσανατολισμό τον κατεύθυνε η αγάπη του για το φανταστικό, το ταχυδακτυλουργικό, οπότε ο ενθουσιασμός του όταν διαπίστωσε πως αυτό το ταχυδακτυλουργικό «βρίσκεται και στον δικό μας κόσμο» ήταν αναμενόμενος.

Στο βιβλίο του, πέρα από γάτες και κουνέλια, χρησιμοποιεί σέρφερ, ιπτάμενα κοτόπουλα, κάρτες λοταρίας κι ένα σωρό ετερόκλιτα αντικείμενα για να δείξει πως είναι όντως δυνατό «το ίδιο υλικό αντικείμενο να βρίσκεται ταυτόχρονα σε δύο διαφορετικούς τόπους» και πως «η αποδοχή της πραγματικότητας των πολλών κόσμων της κβαντικής θεωρίας είναι απλώς το επόμενο βήμα σε μια σκάλα που ήδη έχουμε μάθει να ανεβαίνουμε».

(ν.ντ-ς, Βιβλιοθήκη, 18/1/2008)