05 May 2012

Ο Μιχάλης Τρεμόπουλος για το όνομα της FYROM

Επειδή σε συζητήσεις που έκανα με φίλους στο FB διαπίστωσα ότι κυκλοφορεί μια ψευδής πληροφορία για τις απόψεις του Μιχάλη Τρεμόπουλου και των Οικολόγων-Πράσινων για το θέμα της αναγνώρισης και του ονόματος του κράτους των Σκοπίων, θεωρώ σημαντικό να αναρτήσω αυτό το παλαιότερο κείμενο του Μιχάλη. Μου κάνει εντύπωση, πόσο ανθεκτικές είναι οι ανακριβείς πληροφορίες, ενώ μια ενημέρωση μέσω του Google θα έδινε οριστική απάντηση. Το κείμενο προέρχεται από blog που δημοσίευσε αυτούσιες τις απόψεις του Τρεμόπουλου ήδη τον Μάιο του 2009:

Ανήκω, δυστυχώς, σε εκείνη την κατηγορία των ανθρώπων που δεν θέλουν να αφήνουν τίποτε αναπάντητο, ιδιαίτερα όταν παραποιούνται οι θέσεις μου. Δεν έχω, όμως, πάντα το χρόνο να το κάνω με τον τρόπο που θέλω, δηλαδή αναλυτικά και ψύχραιμα. Απαντώ, λοιπόν, σε σας, επειδή -όντως- παρά την επιλεκτική αναπαραγωγή αρνητικών «πληροφοριών» και εκτιμήσεων για τους Οικολόγους Πράσινους και το πρόσωπό μου, και τη συμβολή στη σύγχυση που κάποιοι προσπαθούν να δημιουργήσουν γύρω από τα «οικολογικά κόμματα» που κατεβαίνουν, δεν φαίνεται να έχετε ταυτιστεί με τους οργανωμένους προπαγανδιστικούς μηχανισμούς εναντίον μας.

Είναι φανερό ότι κάποιοι επιλέγουν να μας χτυπήσουν -κυρίως οι εθνικιστές του ΛΑΟΣ αλλά και άλλοι (Ρήξη-Άρδην κτλ)- όχι με αντιπαράθεση στις ψηφισμένες θέσεις μας ή τη δράση μας αλλά εκτοξεύοντας τόνους λάσπης και συκοφαντιών, ακριβώς επειδή ανησυχούν για την άνοδο των Οικολόγων Πράσινων. Το ότι εμείς αποφεύγουμε να απαντούμε στο ίδιο επίπεδο και προβάλλουμε μόνο τις θετικές μας προτάσεις, είναι κάτι που οι πολίτες εκτιμούν.

Θα είμαι, λοιπόν, λίγο αναλυτικός:

Στα τέλη του 2007 η Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ συμφώνησαν στη Βουλή ότι η Μακεδονία παύει να είναι «μία και ελληνική» και το εθνικό συμφέρον επιτρέπει την παρουσία της λέξης «Μακεδονία» στο οριστικό όνομα της ΠΓΔΜ, αρκεί αυτή να εντάσσεται σε σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό και να ισχύει για όλες τις χρήσεις.

Αποτελεί η απόφαση αυτή των 4 μεγαλύτερων κομμάτων «εθνική ήττα» και «αποδοχή των ιδεολογημάτων των Σκοπιανών»; Προσωπικά δεν άκουσα κανένα να το διανοείται, τουλάχιστον φωναχτά. Οι Οικολόγοι Πράσινοι, όμως, καλούμαστε να δώσουμε εξηγήσεις για ποιο λόγο είχαμε δηλώσει, 3 χρόνια πιο πριν, ότι η επικράτηση της απλής λογικής δε μπορεί να θεωρηθεί εθνική ήττα.

Σε ανακοίνωση του 2004, οι Οικολόγοι Πράσινοι δήλωναν επίσης: «Όπου δύο κοινωνίες αυτοπροσδιορίζονται με το ίδιο όνομα, αποτελεί βασική χειρονομία καλής θέλησης να εξειδικεύσει κάθε πλευρά το δικό της αυτοπροσδιορισμό, λαμβάνοντας υπόψη την αντίστοιχη επιλογή της άλλης. Τέτοια ζητήματα, όμως, δε μπορούν να μετατρέπονται σε διπλωματική σύρραξη ούτε σε ζήτημα γοήτρου ή ταπείνωσης ολόκληρων κοινωνιών».

Δυσκολεύομαι να φανταστώ επιχειρήματα που θα στήριζαν την εκτίμηση ότι η συγκεκριμένη τοποθέτηση μπορεί να αποτελεί «υιοθέτηση των ιδεολογημάτων» της γειτονικής χώρας. Αδυνατώ λοιπόν να καταλάβω με ποια συλλογιστική μου αποδίδετε ότι «το 2004 θεωρούσα ότι η αποδοχή των ιδεολογημάτων των Σκοπιανών, από μας, ήταν "επικράτηση της λογικής".

Οι εθνικοί μύθοι κάθε χώρας και κάθε λαού είναι αποκλειστικά για εθνική κατανάλωση και δεν έχουν την παραμικρή εγκυρότητα έξω από τα σύνορά τους. Δεν υπάρχει κανείς απολύτως λόγος να τα δεχθούμε ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο από ό,τι η χώρα μας δέχεται ήδη τους «Γκρίζους Λύκους» και η Τουρκία τη δική μας «Χρυσή Αυγή». Για να γελάσουμε και λίγο, αρχαιολόγοι της γείτονος ανακάλυψαν πρόσφατα ότι η Κοινή Ελληνική των ελληνιστικών χρόνων αποτελεί την …αρχαία μακεδονική γλώσσα: αρκετές φορές σκέφτομαι ότι ισχύει το «μωραίνει Κύριος» και ότι κάθε εθνικισμός κάνει πρώτα ζημιά στη δική του χώρα.

Αναρωτιέμαι όμως για ποιο λόγο όλα αυτά στην ΠΓΔΜ αποτελούν φαινόμενα των τελευταίων κυρίως χρόνων. Για αρκετά χρόνια τα συλλαλητήρια, οι μετονομασίες, τα αγάλματα, τα μποϋκοτάζ και ό,τι άλλο, ήταν δυστυχώς προνόμιο της δικής μας πλευράς. Ακόμη και σήμερα, η λέξη «Σκοπιανοί» ακούγεται σχεδόν ως βρισιά. Θυμάμαι ότι το 1994, όταν ο Α. Παπανδρέου ξεκινούσε τις συνομιλίες που θα κατέληγαν στη γνωστή Ενδιάμεση Συμφωνία, είχε οργανωθεί και ένας ημιεπίσημος διάλογος σε επίπεδο ενεργών πολιτών υπό την αιγίδα του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών. Για λόγους ασφαλείας οι συναντήσεις του διαλόγου γίνονταν στην Αθήνα και όχι στη Θεσσαλονίκη, το πούλμαν από τα Σκόπια έπρεπε να έχει πινακίδες άλλης πόλης για να μην «προκαλεί», και τα βράδια διανυκτέρευε στο …γκαράζ των ΜΑΤ στην Καισαριανή γιατί σε όλη την Αθήνα δεν υπήρχε άλλο μέρος επαρκώς ασφαλές.

Τα χρόνια πέρασαν, οι ευκαιρίες για αξιοπρεπή συμβιβασμό χάνονταν η μια μετά την άλλη και τελικά το 1999, όταν οι δύο κυβερνήσεις έφτασαν μια ανάσα από το «Άνω Μακεδονία», ήρθαν οι βομβαρδισμοί του ΝΑΤΟ, η εξέγερση των Αλβανών και οι Συμφωνίες της Οχρίδας. Οι συνομιλίες για το όνομα πάγωσαν, η σλαβομακεδονική πλειοψηφία ένιωσε ταπεινωμένη από τις παραχωρήσεις στους Αλβανούς, και οι εθνικιστές ανέβηκαν στην εξουσία. Αφού δε μπορούσαν να φανούν σκληροί με τις κατακτήσεις των Αλβανών, φάνηκαν τουλάχιστον ανυποχώρητοι για το όνομα. Η Ελλάδα προσφερόταν λοιπόν ως «εύκολος εχθρός», ιδίως μετά το Βουκουρέστι. Στο μεταξύ ο Γκρουέφσκι μας χρησιμοποιεί ως ασφαλή τρόπο για να επανεκλέγεται επ’ άπειρον, και οι άνθρωποι που ζητούν καλές σχέσεις με την Ελλάδα ολοένα και περιθωριοποιούνται.

Σε συνθήκες όμως οικολογικής κρίσης, κάθε κοινωνία έχει κοινά συμφέροντα με τους άμεσους γείτονές της. Όσοι παραβλέπουν τα ανοικτά διασυνοριακά θέματα του Αξιού και της Δοϊράνης, αυτοί που εξαφανίζουν την Κορώνεια και που δηλητηριάζουν την Κοζάνη και την Πτολεμαΐδα δύσκολα μπορούν να θεωρηθούν υπερασπιστές της Ελλάδας και της Μακεδονίας.

Να μείνουμε και σε ένα σενάριο που δεν είναι καθόλου υποθετικό; Αύριο-μεθαύριο το πυρηνικό λόμπυ θα κτυπήσει την πόρτα της γειτονικής χώρας για να κτίσει ένα πυρηνικό εργοστάσιο –ήδη το έχουν προτείνει από τη δεκαετία του ‘90. Αυτοί που θα αντιδράσουν εκεί, θα έχουν σίγουρα την αλληλεγγύη μας. Όμως τι βαρύτητα θα έχει μια αλληλεγγύη από πολίτες «εχθρικής» χώρας; Αν όμως μια τέτοια μάχη χαθεί, θα έχουμε ανά πάσα στιγμή ένα δυνητικό Τσερνομπίλ μια ανάσα από τη Θεσσαλονίκη.

Γι’ αυτό και οι Οικολόγοι Πράσινοι πιστεύουμε ότι, σε καιρούς οικολογικής κρίσης, όποιες και να είναι οι σχέσεις των κυβερνήσεων, οι άμεσοι γείτονες αποτελούν αναγκαστικούς συνεργάτες και οι γέφυρες μεταξύ γειτονικών κοινωνιών είναι ανεπίτρεπτο να κόβονται. Και αυτό το κάνουμε πράξη, με τις δύο βαλκανικές συνδιασκέψεις που οργανώσαμε στη Θεσσαλονίκη αλλά και την πλήρη καταγραφή των πηγών ρύπανσης του Αξιού στο έδαφος της ΠΓΔΜ, με τη συνεργασία των οικολόγων της γειτονικής χώρας.

Είναι φανερό, λοιπόν, ότι η διαφορά για το όνομα της Μακεδονίας, δεν αποτελεί για τους Οικολόγους Πράσινους το μόνο ζήτημα. Η θέση τους παραπέμπει στην πολυεθνική ιστορία αιώνων της ευρύτερης Μακεδονίας, αναγνωρίζοντας ότι καμιά από τις εθνότητες του χώρου αυτού δεν είναι περισσότερο ή λιγότερο Μακεδόνες από τις υπόλοιπες. Η διαμόρφωση των όρων παράλληλης χρήσης του ίδιου ονόματος, αποτελεί για μας θέμα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και καλής γειτονίας, θέση που παραπέμπει σε μια κοινά αποδεκτή σύνθετη ονομασία, όπως άλλωστε και η προσωρινή «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Υπάρχουν, δηλαδή, μια σειρά κοινά συμφέροντα, που δεν πρέπει να επισκιάζονται:

  • Η μετάβαση σε μορφές βιώσιμης οικονομίας, που να διασφαλίζουν την ευημερία χωρίς να υποθηκεύουν το περιβάλλον και το μέλλον μας.
  • Η επείγουσα προστασία των κοινών οικοσυστημάτων και υδάτινων πόρων, όπως ο Αξιός, οι Πρέσπες και η Δοϊράνη.
  • Η αποτροπή της εγκατάστασης απειλών όπως πυρηνικά εργοστάσια ή καλλιέργειες μεταλλαγμένων δίπλα ακριβώς στα σύνορά μας.
  • Η διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή, όχι μόνο από διακρατικές συρράξεις, αλλά και από εθνοτικές συγκρούσεις που θα δημιουργούσαν επικίνδυνες πολεμικές ζώνες σε απόσταση αναπνοής από τη Θεσσαλονίκη.
  • Η προοπτική ένταξης των γειτόνων στην Ε.Ε., όπου το κλίμα οδηγεί αναγκαστικά στο συμβιβασμό, στην εγκατάλειψη της εθνικιστικής ρητορείας και των όποιων εδαφικών διεκδικήσεων, όπως έγινε πρόσφατα με την Ουγγαρία.
Τέλος, επειδή κάποιοι διαστρέφουν εσκεμμένα τις θέσεις μας, να σημειωθεί ότι στις 12 Μαρτίου 2009 υπερψηφίστηκε στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου η Έκθεση Προόδου για τις σχέσεις ΕΕ-ΠΓΔΜ, με θέσεις που θεωρήθηκαν αρνητικές για την επίσημη ελληνική πολιτική. Η έκθεση υπερψηφίστηκε από όλες σχεδόν τις πολιτικές ομάδες, εκτός από τους Πράσινους που κράτησαν ουδέτερη στάση: (συνολικά 478 υπέρ, 92 κατά, 42 αποχές). Το ΠΑΣΟΚ επέκρινε την κυβέρνηση ότι δεν απέτρεψε την εξέλιξη αυτή, οι ευρωβουλευτές της ΝΔ αντέτειναν ότι οι σοσιαλιστές καταψήφισαν συντριπτικά τις ελληνικές θέσεις, κάτι που έκανε ακόμη και η ομάδα των «Ανεξάρτητων Δημοκρατών» όπου ανήκει και το… ΛΑΟΣ.