(ΘΕΟΔΩΡΑ ΤΣΩΛΗ, ΒΗΜΑ, 13/6/2010)
Ενας άνδρας φαινομενικά επιτυχημένος,από τους μεγαλύτερους καρδιολόγους της Γαλλίας αλλά και των ΗΠΑ,κάτοχος του μεταλλίου της Λεγεώνας της Τιμής για την προσφορά του στην προβολή της Γαλλίας στο εξωτερικό όσον αφορά την Καρδιολογία. Μια παράλληλη ζωή πίσω από τη λαμπερή «βιτρίνα» πνιγμένη στο αλκοόλ. Ως τη στιγμή της τυχαίας «συνάντησης» με ένα παλαιό φάρμακο, το οποίο,όπως αποδείχθηκε στην πορεία,μπορεί να δράσει με έναν νέο τρόπο ενάντια στις εξαρτήσεις. Ενα μικρό χάπι, η βακλοφαίνη, βοήθησε τον 57χρονο σήμερα δρα Ολιβιέ Αμεζέν,καθηγητή Καρδιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ και επισκέπτη καθηγητή στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, να αναδυθεί από το σκοτάδι του αλκοολισμού στο φως της νηφαλιότητας.Μετά τη δική του σωτηρία ο δρ Αμεζέν έθεσε ως στόχο ζωής να πάρει μαζί του σε αυτό το ταξίδι προς την... ελευθερία και άλλα άτομα με διαφορετικών ειδών εξαρτήσεις,όχι μόνο από το αλκοόλ,αλλά και από τα ναρκωτικά, τη νικοτίνη και τον τζόγο.
Το θαύμα
Λίγες εβδομάδες μετά τη λήψη της δόσης των 270 mg βακλοφαίνης ημερησίως, ο δρ Αμεζέν ένιωσε ξαφνικά πλήρως αδιάφορος απέναντι στο αλκοόλ. «Νόμιζα ότι ονειρευόμουν. Σκεφτόμουν “πώς είναι δυνατόν;Κάτι τέτοιο δεν έχει περιγραφεί ποτέ στην ιατρική βιβλιογραφία”» . Ο γάλλος ειδικός λέει μάλιστα κάτι το οποίο φαίνεται αδιανόητο, σύμφωνα τουλάχιστον με τις επιταγές των ΑΑ: ότι μπορεί πλέον να πίνει λίγο αλκοόλ όταν το θελήσει έχοντας τον απόλυτο έλεγχο.
Η βακλοφαίνη, σύμφωνα με τον καθηγητή Αμεζέν, μπορεί να κάνει κίνηση «ματ» ενάντια σε πλήθος εξαρτήσεων. Πώς συμβαίνει αυτό; Η δράση της στον εγκέφαλο είναι αυτή που δίνει την απάντηση. Ο καθηγητής εξηγεί ότι είναι η μοναδική φαρμακευτική ουσία που επιδρά στον υποδοχέα GΑΒΑ-Β του εγκεφάλου χωρίς να είναι εθιστική. Μέσω αυτού του υποδοχέα το φάρμακο έχει ευεργετική δράση σε τρεις νευροδιαβιβαστές- ντοπαμίνη, γλουταμικό οξύ, γ-αμινοβουτυρικό οξύ (GΑΒΑ)- οι οποίοι αποτελούν σημαντικό μέρος του κέντρου ανταμοιβής του εγκεφάλου και εμπλέκονται σε όλες τις εθιστικές και ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές, όπως και σε διαταραχές σαν το άγχος και την κατάθλιψη.
Ποια είναι όμως άραγε η απαιτούμενη δοσολογία βακλοφαίνης προκειμένου να είναι αποτελεσματική ενάντια σε άλλες εξαρτήσεις εκτός από εκείνη του αλκοόλ; Η απάντηση είναι ότι η απεξάρτηση... εξαρτάται πλήρως από το κάθε άτομο αλλά και από το είδος και τον βαθμό της εξάρτησης. «Ωστόσο τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι τουλάχιστον για τη νικοτίνη αλλά και για την αντιμετώπιση της βουλιμίας απαιτείται δόση μικρότερη από εκείνη που χρειάζεται για την απεξάρτηση από το αλκοόλ».
Τα συμφέροντα
«Γιατί τόση άρνηση για τη βακλοφαίνη;» είναι το εύλογο ερώτημα. Ο δρ Αμεζέν καταθέτει τη δική του άποψη: «Κατ΄ αρχάς, αν όλα τα άτομα που έχουν διαφορετικές εξαρτήσεις πάρουν βακλοφαίνη,τότε πολλοί ειδικοί που έχουν για μόνιμους πελάτες αυτά τα άτομα θα χάσουν τη δουλειά τους. Παράλληλα υπάρχει και το θέμα όλων εκείνων που παρασκευάζουν και διακινούν προϊόντα που προκαλούν εξάρτηση.Και, τέλος, σημαντικό ρόλο παίζουν οι φαρμακευτικές εταιρείες,πολλές εκ των οποίων κυκλοφορούν σκευάσματα ενάντια στις εξαρτήσεις,ενώ αναπτύσσουν συνεχώς και νέα φάρμακα. Η βακλοφαίνη είναι ένα πολύ παλιό φάρμακο που δεν προστατεύεται από πατέντα και καμία φαρμακευτική εταιρεία δεν ενδιαφέρεται να διεξαγάγει δοκιμές γι΄ αυτήν». Οι επιστήμονες που αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό το όλο ζήτημα σχετικά με τη βακλοφαίνη τονίζουν ότι κανόνας απαράβατος της επιστήμης προκειμένου να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα αλλά και η ασφάλεια των φαρμάκων είναι η διεξαγωγή οργανωμένων διπλών, τυφλών κλινικών δοκιμών (δοκιμές στις οποίες οι ασθενείς χωρίζονται σε ομάδες και κάποιοι λαμβάνουν το κανονικό φάρμακο ενώ άλλοι εικονικό, χωρίς ούτε οι ίδιοι ούτε οι γιατροί τους να γνωρίζουν ποιος λαμβάνει τι). Ο δρ Αμεζέν, από την πλευρά του, λέει στους αντιδρώντες ότι... συμφωνεί και επαυξάνει. «Εγώ ο ίδιος ήμουν ο πρώτος που ζήτησα οργανωμένες κλινικές δοκιμές του φαρμάκου. Κανένας όμως επί αρκετά χρόνια δεν φαινόταν διατεθειμένος να τις διεξαγάγει. Τώρα πια που η ιστορία μου έχει αρχίσει να γίνεται πιο γνωστή πιστεύω ότι θα αρχίσουν κάποιες
