Ανελέητος σφαγέας
Παρουσιάζουν ο Νίκος Ντόκας και ο Βασίλης Καλαμάρας
John Μan: «Τζένγκις Χαν - ο αιμοσταγής κατακτητής», Μετάφρ. Γιώργος Καλαμάντης, εκδ. «Μοντέρνοι Καιροί», σελ. 460 + 32 ένθ. φωτογρ., ΕΥΡΩ 27,90
Για τους Μογγόλους ο Τζένγκινς Χαν (1167-1227) είναι ο πατέρας του έθνους τους. Ο άνθρωπος που ένωσε τις σκόρπιες φυλές των νομάδων και τους έκανε μια πολεμική μηχανή μετακινούμενη συνεχώς καβάλα στ' άλογα. Για τους μουσουλμάνους, τους Ρώσους και τους Δυτικούς ήταν ένας δολοφόνος, ένας ανελέητος σφαγέας λαών. Απ' όπου περνούσε άφηνε πίσω του συντρίμμια και αίμα. Λέγεται ότι σκότωσε 1.250.000 μουσουλμάνους, χώρια τους άλλους. Ο τρόμος που προκαλούσε ήταν τέτοιος που ολόκληρες περιοχές άδειαζαν για να μη γνωρίσουν το σπαθί και τη φωτιά των Μογγόλων. Αφού στην Ασία ακόμα και τώρα χρησιμοποιούν το όνομά του όταν θέλουν να φοβίσουν τα παιδιά.
Οι ιστορικοί διχάζονται: άλλοι τον θεωρούν ευφυή και μεγάλο πολεμιστή και άλλοι δολοφόνο και στυγνό κατακτητή. Ολοι όμως τον αντιμετωπίζουν με δέος και κάποιοι και με θαυμασμό. Ακόμα και οι Κινέζοι που τον έβλεπαν περιφρονητικά, άρχισαν πια να τον αναγνωρίζουν ως τον ιδρυτή της δυναστείας των Γιουάν -κατέλαβε τη Β. Κίνα (1211-16).
Η ιστορία του έχει γραφτεί από πολλούς αλλά ο Τζον Μαν διάλεξε δικό του τρόπο για να τη γράψει: Ταξίδεψε στα μέρη της άλλοτε πανίσχυρης αυτοκρατορίας των Μογγόλων για να έχει από πρώτο χέρι εντυπώσεις. Ετσι δεν παραδίδει ένα ουδέτερο ίσως κείμενο, αλλά ένα αφήγημα του δικού του οδοιπορικού, ειδικά χρωματισμένο. Ο αναγνώστης παρακολουθεί τις μεταβάσεις της αφήγησης από το παρόν στο παρελθόν και τούμπαλιν.
Οι ιστορικοί διχάζονται: άλλοι τον θεωρούν ευφυή και μεγάλο πολεμιστή και άλλοι δολοφόνο και στυγνό κατακτητή. Ολοι όμως τον αντιμετωπίζουν με δέος και κάποιοι και με θαυμασμό. Ακόμα και οι Κινέζοι που τον έβλεπαν περιφρονητικά, άρχισαν πια να τον αναγνωρίζουν ως τον ιδρυτή της δυναστείας των Γιουάν -κατέλαβε τη Β. Κίνα (1211-16).
Η ιστορία του έχει γραφτεί από πολλούς αλλά ο Τζον Μαν διάλεξε δικό του τρόπο για να τη γράψει: Ταξίδεψε στα μέρη της άλλοτε πανίσχυρης αυτοκρατορίας των Μογγόλων για να έχει από πρώτο χέρι εντυπώσεις. Ετσι δεν παραδίδει ένα ουδέτερο ίσως κείμενο, αλλά ένα αφήγημα του δικού του οδοιπορικού, ειδικά χρωματισμένο. Ο αναγνώστης παρακολουθεί τις μεταβάσεις της αφήγησης από το παρόν στο παρελθόν και τούμπαλιν.
(Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας, 2/3/2007)
