Αν τη Σύρο την λένε «αρχόντισσα των Κυκλάδων», τη Μύκονο το «νησί των ανέμων», τη Δήλο το «ιερό νησί του Απόλλωνα», η Νάξος πρέπει να λέγεται «η κυρία των Κυκλάδων».
Το σκηνικό το ίδιο. Σύναξη στην προκυμαία την καθορισμένη ώρα. Επιβίβαση και τακτοποίηση στις θέσεις μας, όχι βέβαια όλες στο ίδιο μέρος.Το πλοίο έχει θέσεις για όλες τις κατηγορίες. Θέσεις για καπνίζοντες. θέσεις για μη καπνίζοντες, θέσεις για μπιριμπόπληκτες, θέσεις για διάβασμα, θέσεις για καταναλωτές θερμίδων.
Φτάσαμε μεσημεράκι στη Νάξο μετά από 5 περίπου ώρες ταξίδι σε μία θάλασσα λάδι με ενδιάμεσο σταθμό στην Πάρο. Προσεγγίζοντας με το πλοίο το λιμάνι παίρνουμε μια γεύση του οικισμού της χώρας με το Κάστρο που υψώνεται επιβλητικό και την Πορτάρα, σήμα–κατατεθέν της Νάξου.
Αφού τακτοποιηθήκαμε στο ξενοδοχείο κάναμε την πρώτη εξόρμηση, άλλες για φαγητό, άλλες για μπάνιο στη θάλασσα ή στην πισίνα του ξενοδοχείου και άλλες για μία πρώτη γνωριμία με την πόλη.
Η Νάξος είναι πανέμορφη . Η ιστορία της ξεκινάει από την 3η χιλιετία π.χ κα φθάνει μέχρι τις ημέρες μας με μία συνεχή εναλλαγή κατακτητών οι οποίοι μπορούμε να πούμε ότι περισσότερο ωφέλησαν παρά έβλαψαν το νησί.
Η επίσκεψη στο Κάστρο, το οποίο έκτισε ο Βενετός Μάρκος Σανούδος και ανάμεσα σε στενά ανηφορικά δρομάκια φτάνουμε στην Μητρόπολη των Ορθοδόξων, στην Μητρόπολη των Καθολικών και στη Σχολή των Ουρσουλινών. Όλα εδώ αποπνέουν Μεσαίωνα. Μαρμάρινα οικόσημα πάνω από τις εισόδους σε σπίτια ευγενών, παλιές ημερομηνίες και λιθόστρωτα δρομάκια που οδηγούν σε κρυφές αυλές γεμάτες λουλούδια. Η Ενετοκρατία έχει αφήσει έντονα σημάδια σε όλη την περιοχή. Δυστυχώς μόνο ένας πύργος έχει σωθεί ο οποίος έχει αναπαλαιωθεί και λειτουργεί σαν μουσείο.
Το αρχαιολογικό μουσείο στεγασμένο σε ένα κτίριο του 17ου αιώνα έχει μια μοναδική συλλογή κυκλαδικών ειδωλίων, ευρήματα της πρωτοκυκλαδικής περιόδου. Εντυπωσιακό το μεγάλο ψηφιδωτό στον εξωτερικό χώρο του κτιρίου.
Η Πορτάρα. Όλοι κατευθύνονται προς τον λόφο, το νησάκι των παλατιών, να απολαύσουν το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα. Κοιτώντας από κοντά τα 4 τεράστια μάρμαρα της Πορτάρας που το καθένα ζυγίζει 20 τόνους, αναλογίζεσαι την δυσκολία του εγχειρήματος να χτισθεί ένας τέτοιος ναός, πιθανόν αφιερωμένος στον Απόλλωνα, ο οποίος δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Η πόρτα του ναού είναι το μόνο κομμάτι που απομένει σήμερα.
Αφήνουμε τη χώρα για κατευθυνόμενοι στο εξίσου μαγευτικό εσωτερικό της Νάξου. Μοναδικά ευρήματα οι δύο τεράστιοι Κούροι που έχουν βρεθεί σε δύο διαφορετικά σημεία του νησιού. Ο ένας είναι στο Φλεριό και ο άλλος στον Απόλλωνα, τεράστιοι ξαπλωμένοι εδώ και αιώνες στο χώμα απομεινάρια μιας άλλης εποχής, αποτελούν μοναδικά μνημεία στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής.
Στο Σαγκρί στην κορυφή του λόφου αντικρίζουμε ένα μοναδικό θέαμα. Δεξιά το μικρό ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη και αριστερά ένας περίτεχνος αρχαίος Ναός αφιερωμένος στη θεά Δήμητρα, ένα από τα καλύτερα σωζόμενα κτίρια της αρχαϊκής εποχής.
Η Παναγιά η Δροσιανή, μια από τις παλαιότερες εκκλησίες των Βαλκανίων, αποτελεί το καλύτερο σωζόμενο μνημείο της παλαιοχριστιανικής περιόδου. Στην εκκλησία σώζονται προεικονομαχικές τοιχογραφίες απείρου κάλους.
Το Χαλκί και το Φιλότι δύο από τα ωραιότερα χωριά του νησιού. Μικρά καφενεία κάτω από τις κληματαριές και το παλιό αποστακτήριο του Βαληνδρά μαζί με την μυρωδιά του κίτρου μας, στο πρώτο, μας μεταφέρουν σε άλλες εποχές. Στην όμορφη παραλία του Απόλλωνα κάποιες θερμόαιμες έκαναν το μπανάκι τους υπό τα ζηλιάρικα βλέμματα των υπολοίπων που έπιναν το καφεδάκι τους.
Τελευταία άφησα την Απείρανθο ή το Απείραχτο όπως λεγόταν παλιά. Τα χωριό «ατραξιόν» έτσι το ονομάζουνε. Η περιγραφή είναι μηδαμινή μπροστά στην πραγματικότητα. Η ωραία πετρόχτιστη αρχιτεκτονική, οι πύργοι και οι θαυμάσιες εκκλησίες, την κάνουνε να είναι μοναδική.
Γαντζωμένη στις πλαγιές ενός λόφου, μας υποδέχεται απείραχτη λες, μετά από τόσα χρόνια. Στοές, γαλαρίες, μικροσκοπικά μπαλκόνια και περίεργες καμινάδες με μια περίσσια ομορφιά. Πολλά οφείλει ο τόπος στο Δήμαρχό του Μανώλη Γλέζο. Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, Λαογραφικό, Αρχαιολογικό όλα πολύ ενδιαφέροντα Η γραφική πλατεία σκεπασμένη από ένα τεράστιο πλάτανο μας προσέφερε σκιά και νόστιμο σπιτικό ντόπιο φαγητό.
Στον άριστα συντηρημένο και πεντακάθαρο αρχαιολογικό χώρο της Ποταμιάς-Ήριια, μας υποδέχεται ο φύλακας και αρχαιολάτρης, ο οποίος μας ξενάγησε και μας εντυπωσίασε με την παραστατικότητα του λόγου και το πάθος για τη δουλειά του. Υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου, ένα αρχαίο αριστούργημα διατηρείτε μέχρι τις ημέρες μας.
Κλείνοντας την περιήγησή μας στη Νάξο διαπιστώνουμε ότι είναι από τα λίγα, να μην πω το μοναδικό νησί, που η καθαριότητά του βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα, όχι μόνο μέσα στην πόλη, αλλά και στην ενδοχώρα. Τα πάντα αστράφτουν, ακόμη και τα βουνά της και οι χαράδρες, που ως συνήθως είναι δημόσιες χωματερές. Όμως, Νάξος χωρίς Δήλο και Μύκονο, δεν γίνεται.
Δήλος: Εκεί χτυπούσε η καρδιά των πρώτων Ιώνων που γεφύρωσαν τις 2 ακτές του Αιγαίου και ανήγαν τη ζωή σε τέχνη κάτω από το εκτυφλωτικό φως του αρχιπελάγους. Μικροσκοπική και ακατοίκητη στις μέρες μας, ιερό νησί του Απόλλωνα - αυτό έγινε μια βαριά κληρονομιά και σπουδαίο θρησκευτικό κέντρο (αμφικτυονία). Σήμερα όλο τα νησί είναι υπαίθριος αρχαιολογικός χώρος, με ωραία μωσαϊκά, αγάλματα και ερείπια ναών.
Μύκονος: Κοσμοπολίτικη και πανέμορφη, αγαπημένη του διεθνούς τζετ σετ, με έντονη κοσμική ζωή και ξέφρενη νυχτερινή διασκέδαση, σε ξαφνιάζει αναπάντεχα ευχάριστα, όταν ανακαλύπτεις το άλλο της πρόσωπο είναι ένα νησί με ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική, εξαιρετικά μουσεία, σημαντικές εκκλησίες και πλούσια λαογραφία. Η Χώρα είναι χαρακτηριστικό δείγμα κυκλαδίτικου χωριού πάνω στο γυμνό τοπίο: δαίδαλος από μικρά, στενά κα αμέτρητα κάτασπρα δρομάκια με κυβόσχημα σπίτια και δεκάδες ανεμόμυλοι. Πλήθος κόσμου, ανώνυμος και επώνυμος πάει κι έρχεται από το πρωί μέχρι το βράδυ, για να μας δούνε και να τους δούμε.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω εκ μέρους όλων των συμμετεχόντων στην θαυμάσια αυτή εκδρομή, την ξεναγό μας, συναπόφοιτη κα … η οποία ήταν κοντά μας και χάρις στην οποία μπορέσαμε να μάθουμε μέσα από τις γνώσεις της, όλα αυτά τα σπουδαία πράγματα για την πανέμορφη Νάξο.
Το σκηνικό το ίδιο. Σύναξη στην προκυμαία την καθορισμένη ώρα. Επιβίβαση και τακτοποίηση στις θέσεις μας, όχι βέβαια όλες στο ίδιο μέρος.Το πλοίο έχει θέσεις για όλες τις κατηγορίες. Θέσεις για καπνίζοντες. θέσεις για μη καπνίζοντες, θέσεις για μπιριμπόπληκτες, θέσεις για διάβασμα, θέσεις για καταναλωτές θερμίδων.
Φτάσαμε μεσημεράκι στη Νάξο μετά από 5 περίπου ώρες ταξίδι σε μία θάλασσα λάδι με ενδιάμεσο σταθμό στην Πάρο. Προσεγγίζοντας με το πλοίο το λιμάνι παίρνουμε μια γεύση του οικισμού της χώρας με το Κάστρο που υψώνεται επιβλητικό και την Πορτάρα, σήμα–κατατεθέν της Νάξου.
Αφού τακτοποιηθήκαμε στο ξενοδοχείο κάναμε την πρώτη εξόρμηση, άλλες για φαγητό, άλλες για μπάνιο στη θάλασσα ή στην πισίνα του ξενοδοχείου και άλλες για μία πρώτη γνωριμία με την πόλη.
Η Νάξος είναι πανέμορφη . Η ιστορία της ξεκινάει από την 3η χιλιετία π.χ κα φθάνει μέχρι τις ημέρες μας με μία συνεχή εναλλαγή κατακτητών οι οποίοι μπορούμε να πούμε ότι περισσότερο ωφέλησαν παρά έβλαψαν το νησί.
Η επίσκεψη στο Κάστρο, το οποίο έκτισε ο Βενετός Μάρκος Σανούδος και ανάμεσα σε στενά ανηφορικά δρομάκια φτάνουμε στην Μητρόπολη των Ορθοδόξων, στην Μητρόπολη των Καθολικών και στη Σχολή των Ουρσουλινών. Όλα εδώ αποπνέουν Μεσαίωνα. Μαρμάρινα οικόσημα πάνω από τις εισόδους σε σπίτια ευγενών, παλιές ημερομηνίες και λιθόστρωτα δρομάκια που οδηγούν σε κρυφές αυλές γεμάτες λουλούδια. Η Ενετοκρατία έχει αφήσει έντονα σημάδια σε όλη την περιοχή. Δυστυχώς μόνο ένας πύργος έχει σωθεί ο οποίος έχει αναπαλαιωθεί και λειτουργεί σαν μουσείο.
Το αρχαιολογικό μουσείο στεγασμένο σε ένα κτίριο του 17ου αιώνα έχει μια μοναδική συλλογή κυκλαδικών ειδωλίων, ευρήματα της πρωτοκυκλαδικής περιόδου. Εντυπωσιακό το μεγάλο ψηφιδωτό στον εξωτερικό χώρο του κτιρίου.
Η Πορτάρα. Όλοι κατευθύνονται προς τον λόφο, το νησάκι των παλατιών, να απολαύσουν το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα. Κοιτώντας από κοντά τα 4 τεράστια μάρμαρα της Πορτάρας που το καθένα ζυγίζει 20 τόνους, αναλογίζεσαι την δυσκολία του εγχειρήματος να χτισθεί ένας τέτοιος ναός, πιθανόν αφιερωμένος στον Απόλλωνα, ο οποίος δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Η πόρτα του ναού είναι το μόνο κομμάτι που απομένει σήμερα.
Αφήνουμε τη χώρα για κατευθυνόμενοι στο εξίσου μαγευτικό εσωτερικό της Νάξου. Μοναδικά ευρήματα οι δύο τεράστιοι Κούροι που έχουν βρεθεί σε δύο διαφορετικά σημεία του νησιού. Ο ένας είναι στο Φλεριό και ο άλλος στον Απόλλωνα, τεράστιοι ξαπλωμένοι εδώ και αιώνες στο χώμα απομεινάρια μιας άλλης εποχής, αποτελούν μοναδικά μνημεία στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής.
Στο Σαγκρί στην κορυφή του λόφου αντικρίζουμε ένα μοναδικό θέαμα. Δεξιά το μικρό ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη και αριστερά ένας περίτεχνος αρχαίος Ναός αφιερωμένος στη θεά Δήμητρα, ένα από τα καλύτερα σωζόμενα κτίρια της αρχαϊκής εποχής.
Η Παναγιά η Δροσιανή, μια από τις παλαιότερες εκκλησίες των Βαλκανίων, αποτελεί το καλύτερο σωζόμενο μνημείο της παλαιοχριστιανικής περιόδου. Στην εκκλησία σώζονται προεικονομαχικές τοιχογραφίες απείρου κάλους.
Το Χαλκί και το Φιλότι δύο από τα ωραιότερα χωριά του νησιού. Μικρά καφενεία κάτω από τις κληματαριές και το παλιό αποστακτήριο του Βαληνδρά μαζί με την μυρωδιά του κίτρου μας, στο πρώτο, μας μεταφέρουν σε άλλες εποχές. Στην όμορφη παραλία του Απόλλωνα κάποιες θερμόαιμες έκαναν το μπανάκι τους υπό τα ζηλιάρικα βλέμματα των υπολοίπων που έπιναν το καφεδάκι τους.
Τελευταία άφησα την Απείρανθο ή το Απείραχτο όπως λεγόταν παλιά. Τα χωριό «ατραξιόν» έτσι το ονομάζουνε. Η περιγραφή είναι μηδαμινή μπροστά στην πραγματικότητα. Η ωραία πετρόχτιστη αρχιτεκτονική, οι πύργοι και οι θαυμάσιες εκκλησίες, την κάνουνε να είναι μοναδική.
Γαντζωμένη στις πλαγιές ενός λόφου, μας υποδέχεται απείραχτη λες, μετά από τόσα χρόνια. Στοές, γαλαρίες, μικροσκοπικά μπαλκόνια και περίεργες καμινάδες με μια περίσσια ομορφιά. Πολλά οφείλει ο τόπος στο Δήμαρχό του Μανώλη Γλέζο. Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, Λαογραφικό, Αρχαιολογικό όλα πολύ ενδιαφέροντα Η γραφική πλατεία σκεπασμένη από ένα τεράστιο πλάτανο μας προσέφερε σκιά και νόστιμο σπιτικό ντόπιο φαγητό.
Στον άριστα συντηρημένο και πεντακάθαρο αρχαιολογικό χώρο της Ποταμιάς-Ήριια, μας υποδέχεται ο φύλακας και αρχαιολάτρης, ο οποίος μας ξενάγησε και μας εντυπωσίασε με την παραστατικότητα του λόγου και το πάθος για τη δουλειά του. Υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου, ένα αρχαίο αριστούργημα διατηρείτε μέχρι τις ημέρες μας.
Κλείνοντας την περιήγησή μας στη Νάξο διαπιστώνουμε ότι είναι από τα λίγα, να μην πω το μοναδικό νησί, που η καθαριότητά του βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα, όχι μόνο μέσα στην πόλη, αλλά και στην ενδοχώρα. Τα πάντα αστράφτουν, ακόμη και τα βουνά της και οι χαράδρες, που ως συνήθως είναι δημόσιες χωματερές. Όμως, Νάξος χωρίς Δήλο και Μύκονο, δεν γίνεται.
Δήλος: Εκεί χτυπούσε η καρδιά των πρώτων Ιώνων που γεφύρωσαν τις 2 ακτές του Αιγαίου και ανήγαν τη ζωή σε τέχνη κάτω από το εκτυφλωτικό φως του αρχιπελάγους. Μικροσκοπική και ακατοίκητη στις μέρες μας, ιερό νησί του Απόλλωνα - αυτό έγινε μια βαριά κληρονομιά και σπουδαίο θρησκευτικό κέντρο (αμφικτυονία). Σήμερα όλο τα νησί είναι υπαίθριος αρχαιολογικός χώρος, με ωραία μωσαϊκά, αγάλματα και ερείπια ναών.
Μύκονος: Κοσμοπολίτικη και πανέμορφη, αγαπημένη του διεθνούς τζετ σετ, με έντονη κοσμική ζωή και ξέφρενη νυχτερινή διασκέδαση, σε ξαφνιάζει αναπάντεχα ευχάριστα, όταν ανακαλύπτεις το άλλο της πρόσωπο είναι ένα νησί με ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική, εξαιρετικά μουσεία, σημαντικές εκκλησίες και πλούσια λαογραφία. Η Χώρα είναι χαρακτηριστικό δείγμα κυκλαδίτικου χωριού πάνω στο γυμνό τοπίο: δαίδαλος από μικρά, στενά κα αμέτρητα κάτασπρα δρομάκια με κυβόσχημα σπίτια και δεκάδες ανεμόμυλοι. Πλήθος κόσμου, ανώνυμος και επώνυμος πάει κι έρχεται από το πρωί μέχρι το βράδυ, για να μας δούνε και να τους δούμε.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω εκ μέρους όλων των συμμετεχόντων στην θαυμάσια αυτή εκδρομή, την ξεναγό μας, συναπόφοιτη κα … η οποία ήταν κοντά μας και χάρις στην οποία μπορέσαμε να μάθουμε μέσα από τις γνώσεις της, όλα αυτά τα σπουδαία πράγματα για την πανέμορφη Νάξο.