πρόγονος των πουλερικών
(ΒΗΜΑ, 23/9/2010)
Αμερικανοί επιστήμονες ανακάλυψαν στην έρημο της Νότιας Γιούτα απολιθώματα δύο νέων ειδών φυτοφάγων δεινοσαύρων, συγγενικών με τον γνωστό Τρικεράτοπα, από τους οποίους ο ένας, που ονομάστηκε Κοσμοκεράτωψ, έφερε 15 κέρατα σαν «στέμμα» στο πελώριο κεφάλι του, τα περισσότερα που έχουν ποτέ βρεθεί σε δεινόσαυρο.
Ως «ένα από τα πιο εντυπωσιακά ζώα που έχουν βρεθεί ποτέ», τον χαρακτήρισε ο υπεύθυνος της έρευνας δρ Σκοτ Σάμσον του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και του Τμήματος Γεωλογίας του πανεπιστημίου της Γιούτα. Η ανακάλυψη παρουσιάστηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLoS ONE, σύμφωνα με το BBC και το Γαλλικό Πρακτορείο.
Ο δεύτερος νέος δεινόσαυρος που ανακαλύφθηκε, είναι μεγαλύτερος από τον Κοσμοκεράτοπα, αλλά έχει λιγότερα (πέντε) κέρατα και ονομάστηκε Γιουτακεράτωψ, από το μέρος όπου βρέθηκαν τα απολιθώματα. Οι δύο δεινόσαυροι, οι οποίοι περπατούσαν στα τέσσερα πόδια τους και έζησαν πριν από 65 έως 100 εκατ. χρόνια στην Ύστερη Κρητιδική Περίοδο, είχαν μέγεθος περίπου όσο ένας γιγάντιος ρινόκερος και διαφέρουν αρκετά από τους υπόλοιπους δεινόσαυρους που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα στην Αμερική, όπως δήλωσε ο
παλαιοντολόγος Μαρκ Λέβεν του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Γιούτα.
Ο Γιουτακεράτωψ είχε ένα μεγάλο κέρατο πάνω από την μύτη του και μικρότερα κέρατα στο ύψος των ματιών του που προεξείχαν προς τα πλάγια, όπως ο βίσωνας. Το κρανίο του είχε μήκος περίπου δύο μέτρα, το ύψος του ήταν περίπου 1,8 μέτρα και το μήκος του σώματός του έφτανε τα 6,5 μέτρα. Υπολογίζεται ότι ζύγιζε γύρω στους τρεις έως τέσσερις τόνους.
Ο Κοσμοκεράτωψ είχε παρόμοια χαρακτηριστικά προσώπου με τον Γιουτακεράτοπα, αλλά εκτός από το μεγάλο κέρατο πάνω από την μύτη του, είχε περισσότερα κέρατα στο κρανίο του, που ξεπηδούσαν πάνω από τα μάτια του, από τα μάγουλα του και από το πάνω μέρος του κεφαλιού του. Είχε μήκος περίπου 4,5 μέτρα και ζύγιζε γύρω στους 2,5 τόνους. Τα κέρατα και των δύο δεινοσαύρων είχαν μήκος από 14 έως 30 εκατοστά.
Η ανακάλυψη, σύμφωνα με τους παλαιοντολόγους, δείχνει ότι οι δεινόσαυροι με κέρατα που ζούσαν σε ένα υποτροπικό βαλτώδες περιβάλλον με ρηχά ζεστά νερά στην αρχαία -χαμένη πια σήμερα- ήπειρο (Λαραμιδία) πριν από περίπου 76 εκατ. χρόνια, είχαν εξελιχτεί με διαφορετικό τρόπο. Τα πολυάριθμα κέρατα πιστεύεται ότι χρησίμευαν πρωτίστως για την προσέλκυση συντρόφων και τον εκφοβισμό σεξουαλικών ανταγωνιστών, όπως τα κέρατα στα σημερινά ελάφια.
