Πατριδοκαπηλία

Το υποκατάστατο της ελλείπουσας ελληνικής παιδείας

(του Κώστα Ε. Μπέη, Ελευθεροτυπία, 28/3/2007)

Το Σάββατο, για πρώτη φορά, παρακολούθησα στην τηλεόραση όλη την πλοκή ποδοσφαιρικού αγώνα. Αυτού των εθνικών ομάδων Τουρκίας - Ελλάδας. Είδα λοιπόν τις ασχημίες των οπαδών του φερόμενου ως ελληνικού φίλαθλου πνεύματος, όπως είδα και το πλήθος από αντίτυπα του βιβλίου Ιστορίας της ΣΤ' Δημοτικού, που άλλοι ευέξαπτοι έκαψαν μπροστά στο μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη. Κρούσματα, όλ' αυτά, που αποπνέουν τη νοοτροπία, την οποία μας κληροδότησε η πριν από 17 αιώνες εισβολή του υστερικού πάθους της εγγύς Ανατολής. Καμώματα όσων αδυνατούν να εκφράζουν τις αντιθέσεις των με λόγο. Τον λόγο, ως εκφορά σκέψεων, και τον λόγο ως έμφρονη συμμετοχή σε σοβαρό διάλογο. Ακουσα ακόμη το Σάββατο τις από θρόνου πολιτικές διακηρύξεις νεόκοπου αρχιερέα, καθώς αδικούσε το καλό του όνομα. Ομως με ανακούφιση στη συνέχεια επικεντρώθηκε η προσοχή μου στη σεμνή παρουσία του αρχιεπισκόπου Αμερικής Δημητρίου κατά την τελετή της ελληνικής παλιγγενεσίας στον Λευκό Οίκο. Αυτά, και άλλα παρόμοια, είναι στιγμιότυπα από τη σύγχρονη Ελλάδα, καθώς η συνετή πλειοψηφία περιορίζεται στο να βλέπει, ν' ακούει και να σιωπά.

Οφείλω εξ αρχής να σημειώσω ότι δεν έχω ξεφυλλίσει το βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ' Δημοτικού. Ούτε χρόνο μήτε παιδαγωγική εμπειρία έχω και πολύ περισσότερο μου λείπει η νομιμοποίηση για τέτοια ενασχόληση. Περιορίζομαι λοιπόν στις ακόλουθες λιτές παραδοχές:

• Οτι δεν έχω συναντήσει βιβλία που να μην έχουν ελλείψεις. Ακόμη και δικά μου βιβλία, όταν τα ξαναπιάνω στα χέρια μου, με απόσταση χρόνου, μελαγχολώ, καθώς συνειδητοποιώ πόσες αξιόλογες διαστάσεις είχαν διαφύγει την προσοχή μου, όταν έγραφα.
• Οτι, σε μη ευκαταφρόνητη έκταση, αναξιόπιστα ήταν και τα βιβλία Ιστορίας με τα οποία γαλουχηθήκαμε στα σχολεία η δική μου γενιά, καθώς κι εκείνη των παιδιών μου, έτσι ώστε να μη δικαιολογείται ο ορυμαγδός για όποιες ατέλειες του νέου βιβλίου.
  
• Και ότι η εκ μέρους των αναγνωστών προσέγγιση ενός νέου βιβλίου άλλες εντυπώσεις αφήνει με την πρώτη ανάγνωση και άλλες όταν αργότερα το ξαναδιαβάζουμε με απόσταση.

Οπωσδήποτε αρκετοί καταλόγισαν στο νέο βιβλίο της Ιστορίας της ΣΤ' Δημοτικού ότι υποστηρίζει την ασυνέχεια του Ελληνισμού. Τους διέφυγε ότι σ' έναν όντως εμπνευσμένο λόγο του ο Ισοκράτης, παραμερίζοντας την απαίτηση του Ηροδότου για το όμαιμον ⁽¹⁾, είχε αναφέρει πως στα πανάρχαια χρόνια οι Αθηναίοι ήταν άξεστοι και κακομαθημένοι, ζώντας δίχως νόμους. Και συνεχίζει με την παρατήρηση ότι αυτή η κατάσταση ανατράπηκε, όταν οι Αθηναίοι συνετίστηκαν και θέσπισαν νόμους, των οποίων την ισχύ με πάθος υπερασπίζονταν ⁽²⁾. Μ' αυτόν τον τρόπο τόσο πολύ ξεπέρασαν όλους τους άλλους λαούς, ώστε το όνομα των Ελλήνων να πάψει να προσδιορίζει τα μέλη κάποιας φυλής, αλλά όλους εκείνους που εγκατέλειψαν τ' άγρια πάθη της φύσης και αναδείχθηκαν σε μετόχους της δικής μας, της ελληνικής, παιδείας ⁽³⁾.

Το λάθος, λοιπόν, που πολλοί καταλόγισαν στο νέο βιβλίο της Ιστορίας, αναφορικά με τη σταθερή συνέχεια του καθαρού αίματος των Ελλήνων, είναι αβάσιμο:

• ^{Πρώτον, αφού οι Ελληνες δεν καθιερώθηκαν ιστορικά με το καθαρό αίμα τους, κατά το πρότυπο καύχησης της χιτλερικής Γερμανίας για το καθαρό αίμα των Τευτόνων. Η ελληνικότητα είχε και έχει πνευματική διάσταση. Και}
• ^{Δεύτερον, αφού η ιστορική αλήθεια δεν μπορεί ν' αποκρύπτεται, αναφορικά με τους 16 αιώνες που μεσολάβησαν από τους διωγμούς των ελληνικών ιερών (ήδη από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα της Κωνσταντινούπολης, Θεοδόσιο), καθώς και από το βίαιο κλείσιμο των φιλοσοφικών σχολών περιλαμβανομένης και της Ακαδημίας του Πλάτωνα (από τον Ιουστινιανό) έως την ίδρυση της νέας ελληνικής πολιτείας.}

<sup>Αυτή η δεύτερη διάσταση συγκροτεί την όντως πικρή ιστορική πραγματικότητα, που συνήθως αποσιωπάται, εγώ δε, την πρωταντίκρισα ακούγοντας έναν ξενιτεμένο συμπατριώτη μας, από τους πιο διαπρεπείς φιλοσόφους της εποχής μας, τον John Anton. Μου έλεγε λοιπόν ο Γιάννης πως ο καταστροφέας του Ελληνισμού δεν ήταν ο Αλκιβιάδης, όπως κοινώς πιστεύεται. Ηταν ένας άλλος, πολύ πιο ορμητικός, απερίσκεπτος και ολέθριος νεανίας - ο Μεγαλέξαντρος...

Πήρε στα ισχυρά χέρια του τον Ελληνισμό, ένα κομμάτι ατόφιο μάλαμα, και το 'κανε χρυσόσκονη, που το εξανέμισε στα πέρατα της οικουμένης. Και οι μεν βάρβαροι της Ασίας φωτίστηκαν, όμως ο Ελληνισμός έχασε τις εγγενείς του δυνάμεις αντίστασης. Με αποτέλεσμα, από τη Δύση μεν να υποστεί τη βάναυση ρωμαϊκή κατάκτηση, ενώ από την Ανατολή να υποστεί την ακάθεκτη εισβολή των τρομολάγνων μύθων της Ασίας.

Βεβαίως, ο Ελληνισμός προσπάθησε ν' αντισταθεί σ' αυτήν την πολιτισμική εισβολή. Με έσχατους προμάχους τον Πλωτίνο, τον Ιουλιανό και τον Λιβάνιο. Είναι ακόμη αλήθεια ότι, ήδη από τον δέκατο αιώνα και μ' αφορμή τη συνεχώς επιδεινούμενη αντιπαλότητα με τη λατινική Δύση, άρχισε και στο Βυζάντιο σοβαρή στροφή προς την ελληνική φιλοσοφία, ιδίως την πλατωνική.

Όμως οι λέξεις «εξαθλίωση» και «αποκτήνωση» είναι πολύ φτωχές για να προσδιορίσουν τον εκπεσμό της Αθήνας. Πολύ περισσότερο, των άλλων ελλαδικών περιοχών. Αρκεί να διαβάσει κάποιος όσα με επανειλημμένες επιστολές απόγνωσης διεκτραγωδούσε ο λόγιος Μιχαήλ Χωνιάτης (1182-1204), όταν κατέφθασε στην Αθήνα, ως επίσκοπος του κοπρώνα, που τότε συγκροτούσε το άλλοτε παλλάδιο της σοφίας και των τεχνών. Κι όμως εδώ, στην κυρίως Ελλάδα, δεν είχαμε ακόμη ξεπέσει στο έσχατο όριο της παρακμής.

Με είχε προ ετών ρωτήσει διαπρεπής Αυστριακός συνάδελφος, με εδραία γνώση της ελληνικής Ιστορίας καθώς και με αγνά φιλελληνικά συναισθήματα, αν, αναφορικά με την επιβίωση του Ελληνισμού, μέσα από την περιπέτεια του Μεσαίωνα, θεωρούσα την οθωμανική τυραννία χειρότερη απειλή από εκείνην της Φραγκοκρατίας. Οι εκτιμήσεις μας συνέπιπταν. Οσο βαρειά κι αν είναι η παραδοχή, οι φανατικοί Ανθενωτικοί της Κερκόπορτας ήταν (οι αθεόφοβοι!) πιο διορατικοί: Καλύτερα το τουρκικό φακιόλι παρά η παπική τιάρα! Διαφορετικά, θα είχαμε καταντήσει ανερμάτιστοι Φραγκολεβαντίνοι...

Οταν, στην εποχή μας, καταφερόμαστε εναντίον του σκοταδισμού και των αντιαισθητικών κρουσμάτων κάποιων εραστών της εκκλησιαστικής ηγεμονίας, είναι λάθος να παραβλέπουμε ότι, στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, οι ιερές χριστιανικές ακολουθίες, τις οποίες ασφαλώς με καημό και κατάνυξη τελούσαν οι τότε ημιμαθείς ιερείς, διαφύλαξαν μέσα στις στάχτες άσβεστους τους πυρήνες του ελληνικού πνεύματος.

Μέσ' απ' αυτήν τη διαδικασία, καθώς και με τα ελληνικά χριστιανικά ονόματα που έδιναν κατά τη βάπτιση στα παιδιά τους, διατήρησαν οι ραγιάδες τη σπίθα της ελληνικής συνείδησης και το όραμα της παλιγγενεσίας.

Μέσ' απ' αυτήν τη διαδικασία εξελληνίστηκαν σταδιακά και όσοι Αρβανίτες, Βλάχοι ή Σλάβοι είχαν από αιώνων εγκατασταθεί στα δικά μας χέρσα χώματα. Κάτι πολύ πιο σημαντικό. Σ' αυτούς τους μισόσβηστους πυρήνες μεταλαμπάδευσαν οι Ελληνες της Διασποράς τα νάματα του Διαφωτισμού. Και από άθλιους Ρωμιούς και καταφρονεμένους Γκρεκούς μπόρεσαν και μας ανέδειξαν εκ νέου σε Ελληνες. Αυτούς τους Ελληνες, των οποίων το προγονικό κλέος έλαμψε απ' το '21 ώς τον επάρατο Διχασμό, με κάποιες μεταγενέστερες αναλαμπές αντίστασης στον Αξονα και στην εσωτερική Κατοχή.</sup>

^{(1) Ηρόδοτος, 8.144.14-16: το δε Ελληνικόν, εόν όμαιμόν τε και ομόγλωσσον, και θεών ιδρύματά τε κοινά και θυσίαι ήθεά τε ομότροπα.
(2) Ισοκράτης, Πανηγυρικός, 39.1-6
(3) Ο.π.50.1-8: και το των Ελλήνων όνομα πεποίηκεν μηκέτι του γένους, αλλά της διανοίας δοκείν είναι, και μάλλον Ελληνας καλείσθαι τους της παιδεύσεως της ημετέρας ή τους της κοινής φύσεως μετέχοντας}

Διαδεδομένη άγνοια...

Americans are NOT stupid - With subtitles

...


Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι σωστές απαντήσεις αφαιρέθηκαν,
αποκλείεται να είναι όλοι τόσο άσχετοι. Πάντως και οι λίγοι
που νομίζουν ότι η Κορέα είναι στην Αυστραλία είναι αρνητικό!
Θα ήταν βέβαια ενδιαφέρον να διερευνηθεί, ποιες απαντήσεις
θα έδιναν σε ανάλογες ερωτήσεις Έλληνες πολίτες!

Gilbert Becaud: Nathalie

...
Παρασύρθηκα από τη Λούση και αφοσιώθηκα στα γαλλικά των '50s και '60s

Οι δήθεν ξαφνιασμένοι

(του Παντελή Μπουκάλα, Καθημερινή, 28/3/2007)

Bγαίνουν λοιπόν τώρα στις εφημερίδες και στα κανάλια διάφοροι καλοί άνθρωποι και παριστάνουν τους ξαφνιασμένους. Τηλεφίρμες της πρωινής και της βραδινής ζώνης που πουλάνε αυθεντική ελληνικότητα, πολιτευόμενοι που κι αυτοί εμφανίζονται σαν οι τελευταίοι των ακραιφνών, γραφειοκράτες του αθλητισμού, παλαίμαχοι ποδοσφαιριστές που ακόμα και στα εβδομήντα τους βλέπουν τα πράγματα με οπαδικό εθελότυφλο πείσμα προεφήβων, όλοι τους, από κοινού κι ο καθένας χωριστά, νίπτουν τας χείρας τους και σαν μοσχοσάπουνο χρησιμοποιούνε την εξής φρασούλα: «Μα τέτοιο πράγμα δεν το περιμέναμε...»

Τι ισχυρίζονται ότι δεν περίμεναν; Οτι, με λίγες και δυσδιάκριτες εξαιρέσεις, ένα γήπεδο ολόκληρο θα εξαντλούσε το ρεπερτόριο της βίας, φραστικής και υλικής, εναντίον της αντίπαλης, πάντως φιλοξενούμενης, τουρκικής εθνικής ομάδας. Δήθεν μεθυσμένοι με «το κρασί του Εικοσιένα» οι ελληνοκάπηλοι και ακινδύνως υπερπατριώτες, και στην πραγματικότητα αιχμάλωτοι του εθνικιστικού τους αφιονιού, ήθελαν λέει να δείξουν στους Τούρκους «τι εστί πολιτισμός». Και τελικά τους δίδαξαν «τι εστί βαρβαρότητα», και μάλιστα με ευρωπαϊκό αέρα.

Λοιπόν, ούτε τους ξαφνιασμένους δικαιούμαστε να υποκρινόμαστε ούτε τους παντελώς ανεύθυνους να προσποιούμαστε. Δεν γίνεται να φιλοξενούμε ανελλιπώς στις εκπομπές μας, από τα χαράματα κι ώς τ’ άλλα χαράματα, μεταπρατίσκους της εθνικοφροσύνης και να περιμένουνε ότι τα λόγια τους θα πέφτουν συνεχώς στο κενό και δεν θα δηλητηριάζουν. Δεν γίνεται να εμπορευόμαστε το φανατισμό με τα πρωτοσέλιδά μας και τις εκπομπές μας, ακόμα κι όταν πρόκειται για αγώνα επιτραπέζιας αντισφαίρισης, και να περιμένουμε πως οι οπαδοί που εμείς κατασκευάζουμε και διαπαιδαγωγούμε με τέτοιον τρόπο θα παραμείνουν νηφάλιοι, «αγνοί φίλαθλοι». Δεν γίνεται να ζητάμε από τους άλλους αυτό που δεν τηρούμε και δεν σεβόμαστε εμείς.

Ακόμα και μετά τις αθλιότητες στο «Καραϊσκάκη», υπήρξαν σχόλια, τηλεοπτικά και εφημεριδογραφικά, που συνέκλιναν στον ισχυρισμό ότι «παρ' όλ' αυτά, εμείς είμαστε ανώτεροι από τους Τούρκους», πολιτιστικά εννοείται, όχι ποδοσφαιρικά. Ο πολιτισμός βέβαια δεν είναι κάτι σαν το Δημοτικό ή το Γυμνάσιο, απ’ όπου ξεσκολίζεις κάποια στιγμή με «κατοχυρωμένη γνώση» και δεν ξαναπατάς. Είναι μια υπόθεση διαρκείας, που απαιτεί τις καθημερινές της αποδείξεις και δεν δίνει ποτέ της απολυτήριο· είναι το καθημερινό μας ρούχο, όχι τα κυριακάτικά μας, τα «καλά μας». Και να σκεφτεί κανείς ότι στις 24 Μαρτίου πήγαμε στο γήπεδο «φορώντας τα καλά μας», αφού έτσι μας προέτρεπαν να κάνουμε οι χορηγοί της Εθνικής...

CeBIT 2007, III

...
Κι άλλες εικόνες από τη μεγαλύτερη έκθεση Πληροφορικής και Επικοινωνιών στην Ευρώπη.

Οχρίδα

...
της Ισμήνης

Να ένα ταξίδι αλλιώτικο! Οχρίδα! Ένα ταξίδι στο εξωτερικό, αν θέλουμε να ακριβολογούμε, ένα ταξίδι όμως που δεν σου δίνει αυτή την αίσθηση. Παρ' όλο που βγαίνεις από τα σύνορα, νομίζεις ότι το ελληνικό έδαφος προεκτείνεται, σε ακολουθεί και τελικά δεν το εγκαταλείπεις. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Τις περιοχές αυτές τις γνωρίσαμε ως σημαντικές επαρχίες του βυζαντινού κράτους, όπου διαδόθηκε ο χριστιανισμός, από τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο και όπου ο Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος πολέμησε ηρωικά.

Αναχωρούμε πολύ πρωί, τα χιλιόμετρα πολλά και πρέπει να είμαστε το βράδυ στον προορισμό μας. Λαμία, Λάρισα, Ελασσόνα, Σαραντάπορο, Σέρβια. Το τοπίο διακόπτει ο Αλιάκμονας ποταμός που ολόκληρος κυλά επί ελληνικού εδάφους και απλώνεται εντυπωσιακός και επιβλητικός.

Συνεχίσαμε με μια στάση για φαγητό στην Πτολεμαΐδα, μία από τις πιο μολυσμένες περιβαλλοντικά πόλεις της Ελλάδος και σε λίγο περάσαμε τα σύνορα από το φυλάκιο της Νίκης. Ανάμεικτα τα συναισθήματα. Ένας Μέγας Αλέξανδρος μας υποδέχεται φορώντας κάτι σαν φουστανέλα και μια τεράστια ταμπέλα που γράφει MACEDONIA. Σκόπια τα λέμε εμείς, FYROM-Μακεδονία αυτοί. Στην επιστροφή ένας ίδιος Μ. Αλέξανδρος και μια ίδια ταμπέλα μας αποχαιρετά.

Απόγευμα φτάσαμε στην πόλη της Οχρίδας και στο ξενοδοχείο μας που βρισκόταν στην όχθη της λίμνης. Η λίμνη Οχρίδα είναι η μεγαλύτερη των Βαλκανίων (2770 km μήκος, 2 km πλάτος και 286 m βάθος), μοιάζει με θάλασσα και τη διαρρέει ο ποταμός Δρίνος (Ντριμ). Στην αρχαιότητα η λίμνη ονομαζόταν Λυχνίτης αλλά πήρε το όνομα της παρακείμενης πόλης Οχρίδος ή Αχρίδος. Είναι πανέμορφη λίμνη με ολοκάθαρα νερά και αποτελεί πηγή ζωής για όσους κατοικούν στις όχθες της. Το κεντρικό κομμάτι της πόλης μοιάζει με μουσείο, με τα πλακόστρωτα δρομάκια και τα παλιά σπίτια, αλλά κυρίως λόγω των μοναστηριών και των εκκλησιών της βυζαντινής εποχής.

Ο ξεναγός μας ήταν κυβερνητικός. Όπως μας είπε, 2^ης ή 3^ης γενιάς από Έλληνες γονείς, μιλούσε σπασμένα και ξεψυχισμένα ελληνικά τα οποία μετά κόπου προσπαθούσαμε να καταλάβουμε. Δυστυχώς δεν είχαμε άλλη επιλογή, διότι ήτανε πολύ αυστηρές οι εντολές. Πάντως εμείς ακούγαμε αυτά που μας έλεγε (όπως τα έλεγε ή για να κυριολεκτήσω, όπως του είχανε μάθει να τα λέει), αλλά καταγράψαμε στην μνήμη μας τα ιστορικά ενδιαφέροντα και όχι η πολιτική γραμμή του Κράτους των Σκοπίων.

Η Αγία Σοφία με την καθήμενη Παναγία στην κόγχη του ιερού εντυπωσιάζει. Ο Άγιος Παντελεήμων που ξανακτίσθηκε στη θέση του παλιότερου, βρίσκεται λίγο ψηλότερα, μέσα σε ένα χώρο που ακόμα διαμορφώνεται. Ο Άγιος Κλήμης ανήκει στην Παλαιολόγειο εποχή, θεωρείται δε ότι ολοκληρώθηκε στο τέλος του 13^ου αιώνα. Ο ναός ήταν μέρος του μεγάλου Μοναστηριού που ίδρυσε ο αρχιεπίσκοπος Βουλγαρίας Κλήμης, μαθητής του Κύριλλου και Μεθόδιου, όταν εστάλη να διαδώσει τον χριστιανισμό στη Μακεδονία. Μέσα στο πλαίσιο αυτό ίδρυσε την Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας. Ο Ναός υπήρξε Μητρόπολη και οι αδελφοί Αστραπάδες, Μιχαήλ και Ευτύχιος, δημιούργησαν ένα νέο τρόπο διακόσμησης που ξέφυγε από τις ανατολικές επιδράσεις. Τοιχογραφίες με σκηνές από τη ζωή της Θεοτόκου, τη Γέννηση της και τα παιδικά της χρόνια, τον Ευαγγελισμό κ.α κοσμούν το βόρειο και νότιο τοίχο, ενώ μια μεγάλη Κοίμηση καλύπτει τον Δυτικό. Στην κόγχη η Θεοτόκος δέεται πάνω από τη παράσταση της Κοινωνίας των Αποστόλων. Υπάρχουν ακόμα συγκινητικές σκηνές από τη ζωή του Χριστού, όπως του Πόντιου Πιλάτου ή η σκηνή του Γολγοθά «και επί τον ιματισμών μου έβαλον κλήρο». Η θρησκευτικότητα συμβαδίζει με την καλλιτεχνία απλώνοντας μπροστά στα μάτια μας μοναδικά κομμάτια από τους δύο καλλιτέχνες.

Στη νότια πλευρά της λίμνης ο Όσιος Ναούμ του 10^ου αιώνα βρίσκεται σε ένα μοναδικό περιβάλλον. Το πράσινο γύρω, το γαλάζιο της λίμνης και οι κομψές αρχιτεκτονικές γραμμές του μνημείου προκαλούν τον θαυμασμό. Οι περισσότεροι ναοί, προφανώς, κτισμένοι στα ερείπια αρχαίων ναών και ιερών, όπως φαίνεται στην πρώτη φωτογραφία, και μάλλον με τα υλικά από την κατεδάφισή τους.

Το μοναστήρι του Ιβάν Μπιγκόρσκι, Αγίου Ιωάννου Προδρόμου απέχει αρκετά χιλιόμετρα από την πόλη, αλλά η διαδρομή μέχρι εκεί είναι μοναδικού κάλους. Το φαράγγι Ραντίτσα αφήνει τον ταξιδιώτη άφωνο. Οι καταπράσινοι λόφοι καθρεφτίζονται στα ακίνητα, θαρρείς, νερά του ποταμού Ντριμ και δίνουν εικόνες συγκλονιστικές. Είναι από τις στιγμές που πιστεύεις ότι τα μάτια σου δεν μπορούν να συλλάβουν την ομορφιά στο σύνολό της.

Αλλά εκτός από τις μονές, τα τείχη της πόλης δίνουν στον επισκέπτη τη δυνατότητα να έχει από ψηλά τη γενική άποψή της και να φαντασθεί την ακμή της, όταν ήταν έδρα των Τσάρων και Βουλγάρων. Στον πεζόδρομο της πόλης το αδιαχώρητο, κόσμος ψωνίζει και κάνει βόλτες. Άμα ξεκόψεις όμως από τον κεντρικό δρόμο σε πιάνει η ψυχή σου, από την φτώχια και την βρώμα. Κάπως έτσι θα πρέπει να ήτανε και η Αθήνα την δεκαετία του '50.

Ακούμε σλαβικές γλώσσες, τις έχουμε συνηθίσει πια και κάπου-κάπου σπασμένα ελληνικά. Σαν ράτσα οι άνθρωποι είναι ανακατεμένοι, άλλοι ψηλοί και ξανθοί, άλλοι κοντοί με άγρια χαρακτηριστικά. Το ίδιο και στη Στρούγκα, στα βόρεια της λίμνης με το ποτάμι να κόβει στα 2 την πόλη.

Στην επιστροφή σταματήσαμε στη Βίτολα ή Μοναστήριον όπως την ξέραμε εμείς από τα σχολικά μας βιβλία. Η αρχαία Ηράκλεια ή Λυγκηστική. Όμορφη πόλη και λαμπερή στον πρωινό ήλιο μας άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις. Χτίστηκε από τον Φίλιππο τον Β', στα μέσα του 4^ου αιώνα π.Χ. και γνώρισε μεγάλη ακμή, καθώς βρισκόταν πάνω στη διάβαση που αποτέλεσε αργότερα την Εγνατία οδό. Στα νεώτερα χρόνια, η πόλη ήταν ελληνική. Στα μέσα του 19^ου αιώνα ήταν σημαντικό εμπορικό και εκπαιδευτικό κέντρο της περιοχής με Ελληνικό Γυμνάσιο, εφημερίδα, Ελληνικό Γυμναστικό Σύλλογο, Θέατρο και διακεκριμένους πνευματικούς ανθρώπους, ποιητές, διηγηματογράφους, εκδότες με σημαντικότερο τον μακεδονομάχο Γ. Μόδη, δικηγόρο, πολιτικό, αλλά κυρίως τροβαδούρο του Μακεδονικού Αγώνα.

Η οικονομική ακμή βοήθησε την πνευματική άνθηση και τη δραστηριότητα σε πολλούς τομείς, όπως στην φωτογραφία. Επιφανέστεροι εκπρόσωπο οι αδελφοί Μανάκια (Μανάκη αρχικά) που γεννήθηκαν σε ένα βλαχοχώρι της Δυτικής Μακεδονίας, την Αβδέλλα. Στις αρχές του 20^ου αιώνα εγκαταστάθηκαν στο Μοναστήριον και ασχολήθηκαν με τη φωτογραφία και τον κινηματογράφο, στον οποίο θεωρούνται σκαπανείς για τα Βαλκάνια. Την πρώτη ταινία που γύρισαν στην Αβδέλα με τίτλο «Υφάντρες» είχαν πρωταγωνίστρια την 117 ετών γιαγιά τους. Σήμερα, στον πεζόδρομο της πόλης δεσπόζει το μεγάλο κτίριο με το σχετικό άγαλμα, που θυμίζει την ιστορία των 2 πρωτοπόρων.

Με ανάμεικτα συναισθήματα περνάμε τα σύνορα και μπαίνουμε στην Ελλάδα που αντίστροφα τώρα μας φαίνεται σαν προέκταση των Σκοπίων.

Καλημέρα Ελλάδα!

Θέματα Ορολογίας

...

Όταν ο Αδαμάντιος Κοραής πάσχιζε να θέσει, μαζί με άλλους διανοούμενους, ορισμένες βάσεις της ελληνικής γλώσσας, συνέταξε «δέκα εντολές» που πρέπει να εφαρμόζει ο «κανονιστής της γλώσσης». Από το τεύχος «Ορόγραμμα» της ΕΛΕΤΟ (=Ελληνική Εταιρία Ορολογίας) αναδημοσιεύουμε εδώ αυτές τις εντολές που ισχύουν μέχρι των ημερών μας για την Ορολογία:

Ο δεκάλογος του «κανονιστού της γλώσσης»

1. Αποφεύγει τα καθαρώς ξενικά ονόματα, αλλά με προσοχή (όχι όλα ανεξαιρέτως).
2. Κανονίζει τα όντως ακανόνιστα όπως πολλά βαρβαροκατάληκτα (π.χ. όχι συνάζω αντί συνάγω).
3. Χρησιμοποιεί ορθά τα λεγόμενα μόρια (ουδέ, ούτε, μηδέ, μήτε κ.ά.).
4. Αποφεύγει την επανάληψη των ίδιων συνδέσμων, επιρρημάτων, προθέσεων, εγκλίσεων κ.ά. («...ο λόγος πρέπει να βαδίζει ως στρατιώτης θαρραλέος και όχι να σύρεται ως αιχμάλωτος...»).
5. Από δύο συνώνυμες λέξεις επιλέγει και εισάγει εκείνη που υπάρχει ελπίδα να την καταλάβει ο απαίδευτος.
6. Όταν επιλέγει ασυνήθη λέξη, θεωρεί όλους τους σχηματισμούς της, που θα πρέπει να εισέρχονται «χωρίς σπαραγμόν και σφαδασμόν» στην ακοή.
7. Δεν βαπτίζει με νέο όνομα ένα πράγμα αν δεν είναι πεπεισμένος ότι αυτό δεν είναι ήδη βαπτισμένο στην ελληνική.
8. Δεν καταργεί λέξεις συνήθεις στην ακοή όλου του έθνους, χωρίς να υπάρχει ανάγκη.
9. Αποφεύγει τις πολλές και συνεχείς «συγκρούσεις συμφώνων». Μοιράζει μέσα στην περίοδο τις πολυσύμφωνες λέξεις.
10. Εξετάζει συνολικά και λογικά αν το «σύνταγμά» του υπακούει σε μία γραμματική με όσο το δυνατό λιγότερες ανωμαλίες.

(Αδαμάντιος Κοραής, Χρυσά Έπη)

(Από το «Ορόγραμμα» της ΕΛΕΤΟ)

Παρέλαση

...
(Click)














Τα χέρια μπροστά ή τα μάτια
μπροστά είπες δάσκαλε;












Παρέλαση, περίπου σαν βόλτα.

«Δώρα» στον κ. Χριστόδουλο με δικά μας έξοδα

...

Παράνομο «δώρο» στον κ. Χριστόδουλο

Η ΟΚΕ ζητεί να αποσυρθεί «πονηρή» διάταξη του κ. Σ. Τσιτουρίδη
με την οποία χαρίζονται στην Αρχιεπισκοπή ακίνητα-φιλέτα

Να αποσυρθεί η διάταξη του νομοσχεδίου με την οποία ο κ. Σ. Τσιτουρίδης «χαρίζει» την ακίνητη περιουσία του Ταμείου Κληρικών στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών ζητεί από τον υπουργό Απασχόλησης η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΟΚΕ). Με μια «πονηρή» διατύπωση στο άρθρο 10 του νομοσχεδίου «Σύσταση και καταστατικό της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης», ο υπουργός Απασχόλησης μεταβιβάζει στην Αρχιεπισκοπή ένα σημαντικό μέρος της ακίνητης περιουσίας του Ταμείου Προνοίας Ορθοδόξου Εφημεριακού Κλήρου Ελλάδος (ΤΠΟΕΚΕ), όπως το εξοχικό κέντρο Ακρωτήρι στη λεωφόρο Ποσειδώνος αξίας 1,2 εκατ. ευρώ, ένα οικόπεδο στο Περιστέρι, διάφορα ακίνητα στο κέντρο της Αθήνας και μερικά αγροτεμάχια στην Αμαλιάδα.

Τα μέλη της ΟΚΕ επισημαίνουν ότι η επίμαχη διάταξη πρέπει να απαλειφθεί. Συγκεκριμένα στη γνωμοδότησή της η Επιτροπή αναφέρει ότι η ένταξη του ΤΠΟΕΚΕ στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ) θα έπρεπε να συνοδευθεί από την καθολική μεταβίβαση της περιουσίας του Ταμείου, ώστε να εξασφαλιστούν οι πόροι για την κάλυψη των υποχρεώσεων των ασφαλισμένων κληρικών. Οπως σημειώνεται όμως στη συνέχεια «κάτι τέτοιο δεν γίνεται με το παρόν νομοσχέδιο, αντίθετα αφαιρείται από ένα ούτως ή άλλως προβληματικό Ταμείο σημαντικό τμήμα της ακίνητης περιουσίας του και μεταβιβάζεται στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών, ενώ ένα άλλο τμήμα της στο Δημόσιο. Η διάταξη αυτή θα πρέπει να απαλειφθεί».

Από την πρώτη στιγμή τάχθηκε κατά της πονηρής ρύθμισης ο Ιερός Σύνδεσμος Κληρικών Ελλάδος (ΙΣΚΕ). «Είναι πρωτάκουστο η Αρχιεπισκοπή να θέλει να ελέγχει την περιουσία του Ταμείου των Κληρικών» τονίζει στο «Βήμα» ο πρόεδρος του ΙΣΚΕ πατήρ Ευστάθιος Κολλάς «για τον λόγο αυτό ζητήσαμε από την ΟΚΕ την απάλειψη της διάταξης». και προσθέτει ότι

Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος Τύπου του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Χριστόδουλου, αρχιμανδρίτης κ. Τιμόθεος Ανθης διαψεύδει ότι η Αρχιεπισκοπή Αθηνών διεκδίκησε την περιουσία των Ταμείων. «Το μόνο που μας ενδιαφέρει είναι η λειτουργία των ναών και των παρεκκλησίων που ανήκουν στο Ταμείο Κληρικών και όχι η περιουσία τους» επισημαίνει στο «Βήμα» ο κ. Τ. Ανθης και διευκρινίζει ότι ουδέποτε η Αρχιεπισκοπή ζήτησε από το υπουργείο Απασχόλησης να της μεταβιβαστεί η περιουσία του Ταμείου.

Ωστόσο το θέμα έφθασε ως τη Βουλή με ερώτηση που κατέθεσαν στον υπουργό Απασχόλησης κ. Σ. Τσιτουρίδη έξι βουλευτές του ΠαΣοΚ. Στην ερώτησή τους οι κκ. Μ. Παντούλας, Μ.Καρχιμάκης, Τ. Χωρέμης, Χρ. Χάιδος, Λ. Γρηγοράκος και Χρ. Αηδόνης κάνουν λόγο για «απαράδεκτα ευνοιοκρατική ρύθμιση» και κατηγορούν την κυβέρνηση ότι «επιχειρεί να προσφέρει ένα δώρο αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ στη "Δεξιά του Κυρίου"». Για το θέμα τοποθετήθηκε με δήλωσή της και η αρμόδια τομεάρχης του ΠαΣοΚ κυρία Μαρία Δαμανάκη, η οποία μεταξύ άλλων τονίζει ότι «η κυβέρνηση μετά και τη γνωμοδότηση της ΟΚΕ οφείλει πάραυτα να αποσύρει την εν λόγω διάταξη».

Η περιουσία του Ταμείου Κληρικών

Στη λίστα των περιουσιακών στοιχειών του ΤΠΟΕΚΕ περιλαμβάνονται επτά αυτοτελή ακίνητα, τρεις οριζόντιες διαδικασίες και έξι οικόπεδα και αγροτεμάχια. Βάσει των εκτιμήσεων του υπουργείου Απασχόλησης, η αντικειμενική αξία των ακινήτων αγγίζει τα 7 εκατ. ευρώ, ενώ η εμπορική τους αξία ξεπερνάει τα 15 εκατ. ευρώ.

Στην περιουσία του Ταμείου Κληρικών συνολικά ανήκουν: Ενα οικόπεδο 605 τ.μ. στη Γλυφάδα αξίας 384.480 ευρώ, ένα οικόπεδο 295 τ.μ. στο Χαλάνδρι αξίας 177.738 ευρώ, ένα οικόπεδο 278 τ.μ. στο Περιστέρι αξίας 63.310 ευρώ, μια έκταση στο Ηράκλειο Αττικής 1.500 τ.μ. αξίας 520.020 ευρώ και αγροτεμάχια 5.000 τ.μ.

Ακόμη στην κατοχή του ΤΠΟΕΚΕ βρίσκονται το εξοχικό κέντρο Ακρωτήρι στο Ελληνικό αξίας 1.230.356 ευρώ, το κτίριο της Χαλκοκονδύλη όπου στεγάζονται τα γραφεία της ΔΕΗ αξίας 926.356 ευρώ, το ξενοδοχείο Ηνίοχος επί της Βερανζέρου αξίας 608.103 ευρώ, το κτίριο του Νομαρχιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατησίων αξίας 1.071.541 ευρώ κ.ά. Ακόμη 13 ναοί και παρεκκλήσια στην Αθήνα μαζί με την ακίνητη περιουσία τους.

(Το ΒΗΜΑ, 25/3/2007)

Claude Monet

...

Τα δόντια του Λεωνίδα

...

Με ευχαρίστηση διαπιστώνω ότι οι Σπαρτιάτες είχαν καλούς οδοντογιατρούς! Όπως φαίνεται στην εικόνα, οι τραπεζίτες του Λιονάιντας ήταν μια χαρά σφραγισμένοι... Πήγε με φροντισμένη οδοντοστοιχία ο μαχητικός πρόγονος...

Αρχαιολογική Μεσσηνία II

...

Κι άλλες φωτογραφίες από μια εαρινή περιοδεία στη Μεσσηνία, εδώ από τον αρχαιολογικό χώρο της Μεσσήνης. Στη δεύτερη φωτο είναι η "κρήνη της Αρσινόης", η οποία κατεβάζει ακόμα μπόλικο νερό από το βουνό στο βάθος και στην τρίτη είναι ο θρόνος στο θέατρο.

Κάθε λατρευτικός (ιαματικός) χώρος της Αρχαιότητας, έχει δίπλα του το θέατρο και το στάδιό του... Πρακτική ενός πολιτισμού που αποσιωπήθηκε και συκοφαντήθηκε, μέχρι να αναβιώσει πάλι με την Αναγέννηση και να βρει τη συνέχειά του στο σύγχρονο πολιτισμό!

(Click)










Το σύνολο των φωτογραφιών βρίσκεται εδώ, πατάμε πάνω αριστερά slideshow και αρχίζει η παρουσίαση!

My mom said yes, yes, yeeeeeeesssss

...

Mετάνιωσε που έριξε το άγαλμα του Σαντάμ

...

Πριν από τέσσερα χρόνια, με χέρια κόκκινα από το αίμα και βουρκωμένα μάτια, ο Καντίμ Αλ Τζουμπουρί χτυπούσε με ένα τεράστιο σφυρί τα πόδια του μπρούντζινου αγάλματος του Σαντάμ Χουσεΐν στη Βαγδάτη. Ο ίδιος μιλούσε τότε στους εκπροσώπους των διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων για το συναίσθημα της βίαιης χαράς την οποία αισθάνθηκε όταν ηγήθηκε του πλήθους που γκρέμισε τον ύψους τριάντα μέτρων ανδριάντα του δικτάτορα στην πλατεία Φίρντους. Σήμερα, όμως, ο Καντίμ δεν αισθάνεται παρά ενοχή.

«Εχω μετανιώσει», λέει. «Οι Αμερικανοί αποδείχτηκαν χειρότεροι από τη δικτατορία και κάθε μέρα η κατάσταση χειροτερεύει». Η εικόνα της εφόρμησης του άλλοτε πρωταθλητή της άρσης βαρών, Καντίμ Αλ Τζουμπουρί, στο άγαλμα του Σαντάμ αναμεταδόθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο ανδριάντας του πρώην Ιρακινού δικτάτορα αντιπροσώπευε για εκείνον όλα όσα μισούσε. Ως μηχανικός είχε, πριν από πολλά χρόνια, επισκευάσει τη μοτοσικλέτα του γιου του Σαντάμ Χουσεΐν, Ουντάι. Οταν ο Καντίμ απαίτησε να πληρωθεί, ο Ουντάι τον φυλάκισε στο περιβόητο Αμπού Γκραΐμπ.

«Πολλοί φίλοι και συγγενείς μου φυλακίστηκαν ή εκτελέστηκαν για παρόμοιους λόγους», υποστηρίζει. «Ετσι, από την πρώτη φορά που αντίκρισα τον ανδριάντα του Σαντάμ, ονειρευόμουν τη στιγμή της κατεδάφισής του», θυμάται ο Καντίμ.

Σήμερα, πλέον, αντιλαμβάνεται ότι «είναι καλύτερα να αντιμετωπίζεις έναν δαίμονα που γνωρίζεις, παρά εκείνον που δεν γνωρίζεις». «Ο Σαντάμ ήταν σαν τον Στάλιν, αλλά το κατοχικό καθεστώς είναι ακόμα χειρότερο».

(The Guardian, Καθημερινή, 20/3/2007)

Ακριβώς αυτό που υποψιαζόταν κάθε λογικός άνθρωπος: Με την πολιτική πολέμου και άπληστης λεηλασίας έκαναν οι Αμερικάνοι και οι Εγγλέζοι τον Σαντάμ μια ωραία ανάμνηση για τους ταλαίπωρους Ιρακινούς... Όποτε φύγουν τα στρατεύματα κατοχής, θα αρχίσουν οι Ιρακινοί να στήνουν πάλι αγάλματα για τον κρεμασμένο δικτάτορα!

.

CeBIT 2007, II

...
Εικόνες από τη μεγαλύτερη έκθεση Πληροφορικής και Επικοινωνιών στην Ευρώπη.

Pablo Picasso

...
Με αφορμή ενός post της Lucy βγαίνω κι εγώ με
τον αγαπητό σε όλο τον κόσμο Pablo Picasso!
...


Η μουσική που ακούγεται είναι η συμφωνία αρ. 25 του Μότσαρτ.
Αφιερωμένα στους φίλους και φίλες της ζωγραφικής!

Ισλάμ και φονταμενταλισμός

...

(Ιντερμέδιο, του Ανδρέα Παππά, στη Βιβλιοθήκη της "Ε", 02/03/07 και 09/03/07)

Ολοένα και περισσότερο, η ελληνική κοινωνία θέλει να μάθει και να πληροφορηθεί για το Ισλάμ, για τις αρχές του και τις καταβολές του, για τις σχέσεις του με τη Δύση και τον δυτικό πολιτισμό. Εύλογο, αν σκεφτεί κανείς πόσο η ζωή μας επηρεάζεται, άμεσα ή έμμεσα, απ' όσα συμβαίνουν στον ευρύτερο χώρο της Μέσης Ανατολής, αλλά και στον αραβικό κόσμο ειδικότερα.

Πρόχειρα, από τα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα θα μπορούσα να αναφέρω το Καλός μουσουλμάνος, κακός μουσουλμάνος. Οι ΗΠΑ, ο Ψυχρός Πόλεμος και τα αίτια της Τρομοκρατίας, του Μαχμούντ Μαμντάνι, από τις εκδόσεις «Μελάνι», το Ισλαμοχριστιανικός Πολιτισμός του Richard W. Bulliet, από τις «Εκδόσεις του 21ου», ή το Επαναστατημένο Ισλάμ. Ο φονταμενταλισμός στον Αραβικό κόσμο, από τις εκδόσεις «Παπαζήση». Αυτό που, ειδικότερα, θα ήθελα να σχολιάσω εδώ είναι τα δύο πιο βασικά, ίσως, επιχειρήματα που ακούγονται συνήθως από εκείνους που προσπαθούν να ερμηνεύσουν ή/και να δικαιολογήσουν το φαινόμενο του ισλαμικού φονταμενταλισμού.

Το πρώτο, λοιπόν, από αυτά τα επιχειρήματα υποστηρίζει ότι η γενεσιουργός αιτία πρέπει να αναζητηθεί στη φτώχεια, και γενικότερα στις κοινωνικές ανισότητες που ενδημούν στον μουσουλμανικό κόσμο. Φοβάμαι, ωστόσο, ότι αυτή είναι μία από εκείνες τις απαντήσεις/εξηγήσεις που ακούγονται πολύ όμορφες, πολύ «υποψιασμένες» και πολύ «αριστερές», αλλά τελικά ουδόλως φωτίζουν το ζήτημα. Ασφαλώς, παντού και πάντοτε, η φτώχεια και οι κοινωνικές ανισότητες -με λίγα λόγια, η έλλειψη κοινωνικής συνοχής, που λέμε και εμείς οι «εκφυλισμένοι» Ευρωπαίοι- τροφοδοτούν ή επιτείνουν τη ροπή προς ακραίες μορφές βίας και προς πράξεις απελπισίας. Όμως, αν αυτή η εξήγηση αρκεί, τότε γιατί δεν επιλέγουν ανάλογες μορφές δράσης και τα δισεκατομμύρια των εξίσου -ή μάλλον, περισσότερο- φτωχών και εξαθλιωμένων κατοίκων της Ασίας και της Αφρικής που δεν ανήκουν στο Ισλάμ; Γιατί δισεκατομμύρια βουδιστών, ινδουιστών, ανιμιστών, ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο, δεν αντιδρούν προσφεύγοντας σε ανάλογες απονενοημένες πράξεις τυφλής βίας;

Ακόμη και αν το σχετικό επιχείρημα διανθιστεί με την ιστορική λεγόμενη διάστασή του, ότι δηλαδή οι φονταμενταλιστές προέρχονται κυρίως από χώρες οι οποίες έχουν υποστεί σκληρή αποικιακή εκμετάλλευση, πάλι η πραγματικότητα άλλα δηλοί. Οι Ινδοί και οι περισσότερες από τις φυλές της Αφρικής έχουν «ζήσει στο πετσί τους» την αποικιοκρατία με πολύ πιο βάναυσο και σκαιό τρόπο απ' ό,τι, για παράδειγμα, οι κάτοικοι του σημερινού Ιράν οι νεαροί μαχητές της Χεζμπολάχ.

Αρα, το «επιχείρημα της φτώχειας» πολύ απέχει, κατά τη γνώμη μου, από το να φωτίζει επαρκώς το θέμα του ισλαμικού φονταμενταλισμού και των αιτίων του.

Ενα άλλο επιχείρημα που συχνά ακούγεται αναφορικά με τις ενέργειες των ακραίων φονταμενταλιστών, οι οποίοι αυτοκτονούν συμπαρασύροντας στον θάνατο και αρκετούς «απίστους», είναι ότι δεν μπορεί κανείς παρά να θαυμάζει την αυτοθυσία τους, αφού έτσι, έμμεσα, αποδεικνύεται ότι ο σκοπός τον οποίο υπηρετούν είναι κατεξοχήν ευγενής.

Με άλλα λόγια, γενικεύοντας τον σχετικό προβληματισμό, το ερώτημα που τίθεται είναι αν ο βαθμός αυταπάρνησης ή/και αυτοθυσίας των μελών ενός κινήματος είναι ευθέως ανάλογος με την ποιότητα (ό,τι και αν σημαίνει αυτό) των ιδεών του.

Πρόκειται για επιχείρημα που κατεξοχήν το επικαλούνταν κατά το παρελθόν και η κομμουνιστική αριστερά. Σύμφωνα με αυτό, κατά τη ζοφερή περίοδο του εμφυλίου αλλά και γενικότερα, τα μέλη του ΚΚΕ δεν δίσταζαν να θυσιαστούν, λόγω ακριβώς της ανώτερης ποιότητας των κομμουνιστικών ιδεών, επειδή ενσάρκωναν τον «ανώτερο τύπου ανθρώπου», τον «οικοδόμο της μελλοντικής κοινωνίας» κ.ο.κ.

Δυστυχώς όμως, η πραγματικότητα για μία ακόμη φορά είναι πολύ πιο σύνθετη. Ο Αρθουρ Καίσλερ έγραφε το 1945, στην εξαίρετη συλλογή δοκιμίων του με τον τίτλο «Ο κομμισσάριος και ο γιόγκι» (ελληνική έκδοση «Γαλαξίας», 1969), ότι κατά τη διάρκεια του β' Παγκοσμίου Πολέμου κανένας δεν πολεμούσε με τόσο πάθος και τόση αυταπάρνηση όσο ο Γιαπωνέζος στρατιώτης που μαχόταν για τον ... αυτοκράτορά του, για τον μικάδο (άλλωστε, ας μην ξεχνάμε και την προέλευση της λέξης καμικάζι). «Οι άνθρωποι έχουν πολεμήσει και έχουν σκοτωθεί με την ίδια ζέση για ηλίθιες ή φωτισμένες, για προοδευτικές ή αντιδραστικές υποθέσεις [...]. Αποτελεί σόφισμα να συνάγουμε συμπεράσματα για την αξία μιας υπόθεσης από το ηθικό των μαχητών της», συμπλήρωνε ο Καίσλερ.

Αλλού, λοιπόν, θα πρέπει να αναζητήσουμε την απάντηση/εξήγηση για την απόλυτη αυταπάρνηση που ωθεί τους ταλιμπάν ή τα μέλη της Αλ Κάιντα να βαδίζουν προς τον θάνατο με την πεποίθηση ότι θυσιάζουν τη ζωή τους -αλλά και τη ζωή εκατοντάδων ή και χιλιάδων αθώων- στον «αγώνα τον καλόν». Ούτε το επιχείρημα της «φτώχειας» ούτε αυτό της «ποιότητας των ιδεών» φαίνεται πάντως να συνιστούν, το καθένα χωριστά ή και από κοινού, ολοκληρωμένη -και κυρίως, τεκμηριωμένη- απάντηση στο ζήτημα του φονταμενταλισμού και των αιτιών του.

Άλλωστε, ειδικότερα ως προς το Ισλάμ, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι η πιο πρόσφατη από τις τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες, και επομένως και εκείνη στην οποία επιβιώνει κατεξοχήν ο λεγόμενος ζήλος του νεοφωτίστου -το πολεμικό», με άλλα λόγια, στοιχείο. Πιθανότατα και για λόγους που συνδέονται με το γεωπολιτικό περιβάλλον στο οποίο εμφανίστηκε ο Μωάμεθ, το δυναμικό/μαχητικό αυτό στοιχείο διαπερνά και διαποτίζει αρκετά σημεία του Κορανίου. Εξού και η γνωστή ρήση του μουσουλμάνου εμίρη «αν τα άλλα βιβλία λένε ό,τι και το Κοράνι, είναι περιττά· αν λένε κάτι διαφορετικό, είναι επικίνδυνα».

CeBIT 2007, I

...
Άνοιξε η μεγαλύτερη έκθεση στην Ευρώπη για υπολογιστές, τηλεπικοινωνίες και ηλεκτρονικό εξοπλισμό, CeBIT 2007, στο Αννόβερο.

Ηριδανός ποταμός στο σταθμό «Μοναστηράκι» του Ηλεκτρικού

...

Ο ποταμός Ηριδανός ήταν, μαζί με τον Κηφισό και τον Ιλισό, ένας από τους τρεις σημαντικούς ποταμούς της πόλης των Αθηνών. Οι πηγές του βρίσκονται στους νότιους πρόποδες του Λυκαβηττού, απέναντι από τις «Πύλες του Διοχάρους». Φαίνεται ότι γύρω στο 600 π.Χ. το ποτάμι ξεκινούσε με δύο ή τρία παρακλάδια που ενώνονταν περίπου στη σημερινή περιοχή του Συντάγματος και στη συνέχεια περνούσαν ενωμένα από τον Κεραμεικό.

Ήδη όμως από την εποχή του Θεμιστοκλή, οπότε επεκτάθηκε η πόλη, ο Ηριδανός καλύφθηκε «ένθεν του τείχους» (δηλαδή νοτίως της σημερινής οδού Βουλής) και στην κοίτη του κατασκευάστηκε αγωγός. Η θέση του Ηριδανού υπήρξε θέμα συζήτησης για αιώνες και πολλοί, αρχαιολόγοι και ερασιτέχνες, την είχαν αναζητήσει.

Σήμερα, έχει εντοπιστεί και αναδειχθεί η κοίτη του ποταμού λόγω των εκσκαφών του Μετρό. Τόσο στο σταθμό του Συντάγματος όσο και στο Μοναστηράκι, μπορεί ο επισκέπτης να δει τμήματα του σκεπαστού καναλιού που κατασκευάστηκε στην κοίτη ήδη κατά την Αρχαιότητα. Ανάμεσα στις γραμμές του τραίνου, στο σταθμό «Μοναστηράκι» τρέχει σε ειδικά διαμορφωμένο κανάλι και τώρα, ιδιαίτερα εμφανές σε βροχερές ημέρες, το νερό του ποταμού.

Οι φωτογραφίες που ακολουθούν προέρχονται από την ανάδειξη της αρχαίας κατασκευής σ' αυτό το σταθμό, την οποία μπορεί να επισκεφτεί κάθε επιβάτης, εφόσον δεν είναι ιδιαίτερα βιαστικός.

(Click)

Η πρώτη φορά που είδα το Παρίσι

της Ισμήνης

Ήτανε Σεπτέμβριος του 2005, όταν μου είπε ένα ζευγάρι καλών φίλων, ότι τον Σεπτέμβριο του 2006 θα πάει 15 ημέρες στο Παρίσι. Έρχεσαι;

• 1^η αντίδραση - και ρωτάς; στο Παρίσι! 15 ημέρες; Πάμε.
• 2^η αντίδραση - τα παιδιά τι θα γίνουν; Ο σύζυγος;
• 3^η αντίδραση - ο γιος δίνει πανελλήνιες. Αν περάσει επαρχία και έχω τρεχάματα με εγγραφή και εγκατάσταση; Δύσκολο!
• 4^η αντίδραση - φοβάμαι το αεροπλάνο. Θα έρθω με το τραίνο να σας βρώ εκεί.
• 5^η αντίδραση - ΦΥΓΑΜΕ!

Βρέθηκα μέσα στο ασημένιο πουλί, καθισμένη ανάμεσα στους φίλους μου, να καταβάλουν φιλότιμες προσπάθειες να διασκεδάσουν τον φόβο μου (είχα πάει 3 φορές στην τουαλέτα).

Στις 10 το βράδυ μέσα στο ταξί, διασχίζοντας τους δρόμους του Παρισιού προς Vincennes, είχα κολλήσει τη μύτη μου στο τζάμι και μύριζα Παρίσι, είχα ανοίξει τα μάτια μου και έβλεπα Παρίσι, είχα τεντώσει τ' αυτιά μου και άκουγα Παρίσι. Πρώτη σηκώθηκα το πρωί, ετοιμάσθηκα, καφέ θα πίνουμε τώρα; Ελάτε πάμε!

Το Παρίσι με περιμένει, μου άνοιγε την αγκαλιά του να χωθώ μέσα, μου έκλεινε πονηρά το μάτι να με πλανέψει, μου χαμογελούσε για να ξεχάσω. Κι εγώ, όρμησα και μαγεύτηκα από τη γοητεία του, την ομορφιά του.

Ο ήλιος ολόλαμπρος, ουρανός καθαρός, ημέρα ζεστή. Βρίσκομαι μπροστά στον πύργο του Eiffel, 300 μέτρα ύψος. Δέος! Τόνοι σίδερο, τόσο αριστοτεχνικά δεμένοι που σου δίνουν την αίσθηση μιάς κατασκευής που άνετα μεταφέρεται. Ανεβαίνω με το ασανσέρ στην κορυφή. Στον τελευταίο εξώστη, μέσα από τα προστατευτικά κάγκελα, απλώνεται η πόλη του φωτός. Ο Σηκουάνας, ο αιώνιος εραστής της, απλώνει το νερένιο χέρι του και τη χαϊδεύει απαλά.

Μέσα στα καραβάκια του ποταμού, διασχίζουμε την πόλη. Περνάμε κάτω από τις φημισμένες γέφυρες. Τα κτίρια, τα μνημεία, οι εκκλησίες υψώνουν υπερήφανα τον σμιλεμένο όγκο τους, επιβεβαιώνοντας με την παρουσία τους την ιστορία της χώρας και τον σεβασμό του κράτους και του λαού στις μνήμες.

Στην πλατεία της Notre-Dame de Paris, κόσμος πολύς. Σηκώνω τα μάτια μου ψηλά στο καμπαναριό της, ο ήλιος με τυφλώνει. Ανάμεσα στα σκαλισμένα τόξα, τέρατα και αγίους, διακρίνω μια σκιά με καμπούρα να στέκεται. Ο Κουασιμόδος! Κρατάει στην αγκαλιά του μια πανέμορφη κοπέλα με μακριά μαύρα μαλλιά, ντυμένη τσιγγάνα και φωνάζει στο πλήθος «άσυλο-άσυλο».

Λίγο πιο κάτω βρίσκεται ένα επιβλητικό κτίριο. Μια σιδερένια πόρτα ολοσκάλιστη, χρυσοποίκιλτη κλείνει την είσοδό του. Είναι τα Δικαστήρια. Πλησιάζω. Απαγορεύεται η είσοδος. Έχει στρατιωτικό δικαστήριο σήμερα. Δικάζεται ο Ντρέιφους. Η φωνή του Ζολά, τρυπάει τους τοίχους, απλώνεται πάνω στο Παρίσι, κουρνιάζει στις σοφίτες, βυθίζεται στον Σηκουάνα, μεταφέρεται παντού «ΚΑΤΗΓΟΡΩ». Ο Ζορές τυπώνει και πυργώνει τους πρώτους στόχους του Σοσιαλισμού.

Διασχίζω τους δρόμους με παλιά σπίτια, ξεφτισμένες ή αναπαλαιωμένες προσόψεις. Αγάλματα, πλατείες, σιντριβάνια. Κουράστηκα. Μπαίνω στο Café «Deux Maggots» για ένα καφέ. Ατμόσφαιρα Ste Germain des Pres. Στο διπλανό τραπεζάκι η Simon de Bauvoir πίνει τον καφέ της με τον J.P. Sartre. H Juliet Greco, ντυμένη στα μαύρα, μιλάει με τον Andre Breton. O Apollinaire απαγγέλει κι εγώ συνέρχομαι για να συνεχίσω τη μαγευτική μου περιπλάνηση.

Στο Λούβρο σκύβω και φιλάω τα μάρμαρα της Αφροδίτης της Μήλου και της Νίκης της Σαμοθράκης. Καλά είσαστε εδώ Κυρίες μου. Στέκεστε στην πιο περίοπτη θέση και κάνετε υπερήφανη την Ελλάδα. Εμείς θα σας είχαμε στριμώξει μαζί με άλλα αριστουργήματα.

Διασχίζω L' avenue des Champs Elysees. Τεράστια λεωφόρος, τεράστια πεζοδρόμια, πολλά δέντρα, λουλούδια, νερά, πολύς κόσμος. Διάχυτο το άρωμα Chanel No 5. Οι παριζιάνες κομψές με τα ταγιέρ τους, ασορτί παπούτσια, τσάντα και γάντια. Εγώ με το αθλητικό παπούτσι και το τζιν παντελόνι, τιθασεύω τη ζήλια μου σκεπτόμενη ότι είμαι τουρίστρια.

Μέσα από τις καλόγουστες βιτρίνες, οι μεγάλοι μαιτρ της Haute Couture με τα απίθανα συνολάκια τους με καλούν να ξοδέψω τα ευρώ μου. Εγώ σταθερή στα μέτρα λιτότητας της Ελλάδας απομακρύνομαι υπερήφανα σιγοτραγουδώντας τον Εθνικό μας Ύμνο.

Μπροστά στο Ξενοδοχείο Georges V, ένας μελαψός αλλοδαπός δίνει 200 Ευρώ σε μια ζητιάνα, περισσότερα απ’ όσα έχω εγώ στο πορτοφόλι μου, κι αφορολόγητα παρακαλώ.

Μπροστά μου υψώνεται η Αψίδα του Θριάμβου, το καμάρι του Μεγάλου Ναπολέοντα. Η στρατιά του περνάει από κάτω θριαμβευτικά, μέσα στις επευφημίες του παρισινού λαού. Μετά από πολλά χρόνια, περνάει ο γερμανικός στρατός κατοχής, υπό το θλιμμένο και ντροπιασμένο βλέμμα και σιωπή του παρισινού λαού.

Βερσαλλίες. Η αποθέωση του πλούτου, της χλιδής, της βασιλείας, της μοναρχίας. Σάλες, σαλόνια, έπιπλα, γραφεία, σκάλες, καθρέπτες, κρεβατοκάμαρες, βελούδα, κρύσταλλα, πορσελάνες, μάρμαρα. Τι κόσμος ζούσε εκεί, τι άνθρωποι. Εγωιστές, καλλιτέχνες, αμοραλιστές. απόλυτοι. Όλο το τραγικό μεγαλείο της βασιλείας τους, η μοναξιά της πολυτάραχης ζωής τους, η αγωνία της διατήρησης της ετερόφωτης λάμψης τους, στέκεται άψυχη και περιφρουρημένη με απαγορευτικά κολονάκια και μεταξωτά σκοινιά.

Βγαίνω στους απέραντους κήπους ν’ αναπνεύσω. Ένα «πλαφ» ακούγεται κοντά. Σηκώνω το κεφάλι και βλέπω στο παράθυρο των βασιλικών διαμερισμάτων τον σφογγοκωλάριο, με πλούσια περούκα και χρυσοποίκιλτη στολή, ν’ αδειάζει το βασιλικό περιεχόμενο από ένα χρυσό και αδαμαντοστόλιστο δοχείο νυκτός. Θεέ μου, τι λαός!!!

Ξαφνικά πιάνει μπόρα. Αστραπές, βροντές, βροχή. Κάτω από ένα υπόστεγο, κάθομαι για να προφυλαχθώ. Κλείνω τα μάτια κουρασμένη. Με ξυπνούν οπλές αλόγων που σέρνουν ξύλινες καρότσες, κάνοντας πολύ θόρυβο στο λιθόστρωτο δρόμο. Λαός ακολουθεί φωνάζοντας. Ακολουθώ τις άμαξες. Πηγαίνουν στην Conciergerie. Κατεβαίνει ο Louis XVI, η Μαρία-Αντουανέτα, τα παιδιά τους και η ακολουθία τους. Τα γεμάτα φόβο μάτια της στυλώνονται στην καρμανιόλα που είναι στημένη στην πλατεία. Μυρίζει αίμα. Ακόμα αναρωτιέται γιατί δεν της απάντησαν στο «Αφού ο λαός δεν έχει ψωμί και πεινάει, γιατί δεν τρώει παντεσπάνι;»

Τα βήματά μου με οδηγούν στις Invalides και στο Πολεμικό Μουσείο, ν’ αποτίσω φόρο τιμής στον άλλο Μεγάλο της Γαλλίας, τον Ναπολέοντα. Επιβλητικός ο χώρος που βρίσκεται ο τάφος του. Μετά από θριαμβευτική πορεία από απλός λοχαγός σε Αυτοκράτορα της Γαλλίας, μετά από θριαμβευτικές νίκες, θριαμβευτική επάνοδο στην εξουσία μετά την εξορία και ένα Βατερλό, το σώμα του πιο αγαπημένου αυτοκράτορα του λαού και του στρατού της Γαλλίας, οδηγήθηκε θριαμβευτικά για την τελευταία του κατοικία από την Αγία Ελένη στη Χάβρη και διαπλέοντας το Σηκουάνα στο Παρίσι. Η νεκρική πομπή πέρασε την Αψίδα του Θριάμβου, κατέβηκε τα Ηλύσια Πεδία για να καταλήξει στις Invalides. Ο χιονοσκεπής ουρανός, πενθούσε μαζί με όλο το λαό του Παρισιού. Θαμμένος με τιμές Αιγυπτίου Φαραώ μέσα σε 6 φέρετρα ο Ναπολέων, φρουρείται από 12 κολοσσιαία αγάλματα. Στο Πολεμικό Μουσείο, το λιτό δωμάτιο της εξορίας, το νεκρικό κρεβάτι και το εκμαγείο του προσώπου του, συγκινούν τους θαυμαστές του Μεγάλου Ναπολέοντα.

Κατευθύνομαι στη Σορβόνη. Βολταίρος, Ρουσό, Μονταίν, ονόματα ηχηρά, άνθρωποι σοφοί-λόγιοι, χάραξαν τον δρόμο του διαφωτισμού και ανέσυραν τη Γαλλία και την υπόλοιπη Ευρώπη από τον σκοταδισμό και τον μεσαίωνα.

Μπαίνοντας στον Πανεπιστημιακό ναό της Σορβόννης, ντράπηκα για τον ναό του δικού μας Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Μέσα στην έξαρση του ρομαντισμού και της αναπόλησης, πήγα για προσκύνημα στο νεκροταφείο Pere Lashaise. Chopin, Rossini, Delacroix, J. Moreas, Moliere, Abelardet Eloise, Jim Morrison (κατόπιν παραγγελίας των παιδιών μου).

Στο Παρίσι ζεις το παρόν και το παρελθόν που είναι χαραγμένο στους δρόμους, τα κτίρια, τις πλατείες. Είναι και τα δύο ανακαταμένα και πορεύονται πιασμένα χέρι-χέρι.

Σε μια γωνία, ένας κύριος κομψός, άσπρα μαλλιά, γκρι κοστούμι, ψάθινο καπέλο μπαστούνι στο χέρι, μου χαμογελάει με πιάνει αγκαζέ τραγουδώντας «Ca c’ est Paris» με οδηγεί στο Moulin Rouge για γαλλική σαμπάνια, μύδια και … ΚΑΝ-ΚΑΝ. Είναι ο Μωρίς Σεβαλιέ φυσικά. Η Μπριζίτ Μπαρντό, χαμογελάει πονηρά σε διαφημιστικές αφίσες, με τα τότε υπερήφανα 25 χρόνια της.

Το Παρίσι λάγνο και μαγευτικό, σε ξελογιάζει. Δεν σου κάνει καρδιά να ξεκολλήσεις τα βήματά σου από τους δρόμους, για να γυρίσεις στο σπίτι. Αλλά και τα περίχωρα, οι εξοχές, οι επαρχίες του είναι το κάτι άλλο.

Ο άλλος μεγάλος ποταμός της Γαλλίας -ο μεγαλύτερος- ο Λίγηρας, με καλεί να εξερευνήσω το διάβα του. Κατά μήκος της μεγαλόπρεπης ροής του και στις καταπράσινες και εύφορες όχθες του, παλάτια τεραστίων διαστάσεων, χτισμένα με γερά θεμέλια. Πύργοι, πυργίσκοι, εσωτερικές σκάλες ανείπωτης ομορφιάς, σάλες αμέτρητες, έπιπλα λεπτοδουλεμένα, χαλιά τοίχου κεντημένα σε σχέδια και χρώματα λες και είναι ζωγραφικοί πίνακες, στέκουν μεγαλόπρεπα, θυμίζοντας στον επισκέπτη την ιστορία της φεουδαρχίας που πέρασε ανεπιστρεπτί. Τριγυρισμένα από απέραντα δάση για κυνήγι ελαφιών και πουλιών, που ακόμη και σήμερα είναι αποκλειστικό προνόμοιο του ανώτατου άρχοντα της χώρας.

Η δυνατότητα να ταξιδεύω ελεύθερα,να σκέπτομαι ελεύθερα, να μιλάω ελεύθερα να κρίνω και να συγκρίνω, με οδήγησε για προσκύνημα στο μέρος και και στους τάφους αυτών που συνέβαλαν σε αυτή τη δυνατότητα σήμερα. Στη Νορμανδία. Στον τόπο απόβασης του συμμαχικού στρατού τον 2^ο παγκόσμιο πόλεμο στις 6 Ιουνίου 1944. Επίσκεψη στο μνημείο ειρήνης στην Καέν.

Στην είσοδο κυματίζουν υπερήφανα οι σημαίες των κρατών που πήραν μέρος σε αυτό τον πόλεμο. Φωτογραφίες-ντοκουμέντα από την καταστροφή και αναφορές σε χώρες που τελούν ακόμη υπό κατοχή, με άλλο όνομα: ΧΟΥΝΤΑ.

Φεύγω με σφιγμένη την καρδιά. Στο βιβλίο επισκεπτών γράφω «Δυστυχώς η Ιστορία δεν διδάσκει, επαναλαμβάνεται». Κατευθύνομαι στην πλαζ της απόβασης. Omaha-Utah-PointeduHoc-Oisterham. Απέραντες αμμουδερές εκτάσεις δέχτηκαν στην αγκαλιά τους τανκς, πυροβόλα, βάρκες, στρατιώτες. Η άμμος από άσπρη έγινε κόκκινη και σκέπασε ευλαβικά τα κορμιά αυτών που πολέμησαν για την ελευθερία. Η θάλασσα καταλάγιασε τα τεράστια κύματά της για να τυλίξει απαλά σαν χάδι μάνας, συζύγου, αρραβωνιαστικιάς τα κορμιά αυτών που πίστευαν στην ελευθερία.

Ένα δάκρυ κυλάει από τα μάτια μου, που στεγνώνει από τον άγριο αέρα του Ατλαντικού. Στο Μουσείο της 4^ης στρατιάς κομμάντο, στέκομαι προσοχή και σκύβω ευλαβικά το κεφάλι σε μία σκονισμένη αρβύλα, σε ένα παγούρι, στο ημερολόγιο ενός απλού στρατιώτη. Χαμογελάω στις φωτογραφίες του Πάττον, Κόλινς, Μοντγκόμερυ, Αϊζενχάουερ, τους στέλνω ένα φιλί και τρέχω να προλάβω το τραίνο για το Παρίσι.

Περπατάω στις όχθες του Σηκουάνα. Οι ερωτευμένοι χέρι-χέρι, οι ζητιάνοι κάτω από τις γέφυρες τακτοποιούν τα πράγματά τους για τον βραδινό ύπνο. Τα δέντρα καταπράσινα λυγίζουν τα κλαδιά τους και τα φύλλα απαλά φιλάνε τα πράσινα νερά του ποταμού. Καραβάκια φωταγωγημένα διασχίζουνε το ποτάμι. Μαγεία.

Μυρωδιά ψημένου ψωμιού γαργαλάει τη μύτη μου. Ένας αλητάκος τρέχει με ένα καρβέλι ψωμί στο χέρι,ο φούρναρης φωνάζει «κλέφτης-κλέφτης». Ακούγεται ο θόρυβος από βαριές αλυσίδες, κάτεργα. Γιάννης-Αγιάννης. Ο κ. Μαγδαληνής σοβαρός αγκαζέ με την Τιτίκα περνάει δίπλα μου.

Ένα μαύρο ημίψηλο καπέλο επιπλέει στα νερά του Σηκουάνα. Του Ιαβέρη. Ένας κύριος ηλικιωμένος, μαύρο κοστούμι, άσπρα μαλλιά και γένια με κοιτάει από απέναντι. Ο Βίκτωρ Ουγκώ. Μαγεμένο Παρίσι.

Τινάζω από τα μάτια μου το όνειρο. Απλώνω το σεντόνι των αναμνήσεων και τυλίγω όλα αυτά που με έθρεψαν 15 ήμέρες.

Αντίο Παρίσι! Γεια σου Ελλάδα, πατρίδα μου γλυκιά.

Αρχαιολογική Μεσσηνία I

...
Φωτογραφίες από μια εαρινή περιοδεία στη δυτική Μεσσηνία. Εδώ φωτογραφίες από χρυσά κοσμήματα και σκεύη στο ανάκτορο του (σοφού) Νέστορα στην (αρχαία) Πύλο.

(Click)































Το σύνολο των φωτογραφιών βρίσκεται εδώ, πατάμε πάνω αριστερά slideshow και αρχίζει η παρουσίαση!

Διά στόματος δεκαπεντάχρονης

...
«Από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια» λέει το γνωστό απόφθεγμα. Η δεκαπεντάχρονη όμως Ελληνοαμερικανίδα που μίλησε, σε άπταιστη καθαρεύουσα, στη γιορτή των Τριών Ιεραρχών στο Σικάγο, παρουσία του αρχιεπισκόπου Αμερικής Δημητρίου και του μητροπολίτη της πόλης, Ιακώβου, μπορεί να είναι ακόμη μικρή, αλλά καθόλου τρελή. Αφού, εκτός από ιδιοφυΐα στα μαθηματικά, εμφανίστηκε και ως βαθύς γνώστης του αρχαιοελληνικού πολιτισμού.

Στον χριστιανισμό απέδωσε την απαξίωση του πολιτισμού αυτού η μικρή μαθήτρια, ο οποίος χριστιανισμός, στην προσπάθειά του να επικρατήσει, βάλθηκε να εξαφανίσει οτιδήποτε είχε σχέση με το πολιτισμικό και θρησκευτικό παρελθόν. Ο Ιουστινιανός, αυτός ο «αιματοβαμμένος τύραννος» και «ανθρωπόμορφος δαίμονας», όπως τον αποκάλεσε, εφάρμοσε μια πολιτική φυσικής και πνευματικής «γενοκτονίας» του ελληνισμού, καταστρέφοντας ναούς και αγάλματα, απαγορεύοντας τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τα Ελευσίνια Μυστήρια και τη λειτουργία των Δελφών (αν προσθέσουμε, αργότερα, και την Ιερά Εξέταση, η συμπεριφορά του χριστιανισμού δεν διαφέρει καθόλου από εκείνη των ρωμαίων διωκτών του. Σχετικές αναφορές και στο γνωστό βιβλίο του Κυριάκου Σιμόπουλου «Βασανιστήρια και εξουσία»).

«Οι παριστάμενοι φυσικά είχαν μείνει άναυδοι» γράφει σε σχετικό ρεπορτάζ ο Τάκης Μίχας (καθημερινή «Ε», 28/2). «Ιδιαίτερα αμήχανοι ήταν οι δύο εκπρόσωποι της Ορθοδοξίας. Ασφαλώς θα προτιμούσαν να άνοιγε η γη να τους καταπιεί».

Κάποιοι θερμόαιμοι ακροατές όρθιοι διέκοπταν την ομιλήτρια και την πλησίαζαν με απειλητικές διαθέσεις. Τους σταμάτησε όμως ο μητροπολίτης Ιάκωβος, ο οποίος αποτεινόμενος με οργισμένο ύφος στους ταραξίες είπε: «Δεν είσαστε μόνο εσείς ορθόδοξοι και Ελληνες. Μην διακόπτετε! Οφείλετε σεβασμό στην ομιλήτρια!» (σεβαστείτε, εν ολίγοις, την άλλη άποψη, όσο οδυνηρή κι αν είναι).

Αναλογίζεται κανείς τι θα γινόταν σε μια τέτοια ομιλία παρουσία του ημέτερου αρχιεπισκόπου.

(του Δημήτρη Γκιώνη, Ελευθεροτυπία, 7 - 11-03-2007)

Βιβλία, βιβλία

...

Ανελέητος σφαγέας

Παρουσιάζουν ο Νίκος Ντόκας και ο Βασίλης Καλαμάρας

John Μan: «Τζένγκις Χαν - ο αιμοσταγής κατακτητής», Μετάφρ. Γιώργος Καλαμάντης, εκδ. «Μοντέρνοι Καιροί», σελ. 460 + 32 ένθ. φωτογρ., ΕΥΡΩ 27,90

Για τους Μογγόλους ο Τζένγκινς Χαν (1167-1227) είναι ο πατέρας του έθνους τους. Ο άνθρωπος που ένωσε τις σκόρπιες φυλές των νομάδων και τους έκανε μια πολεμική μηχανή μετακινούμενη συνεχώς καβάλα στ' άλογα. Για τους μουσουλμάνους, τους Ρώσους και τους Δυτικούς ήταν ένας δολοφόνος, ένας ανελέητος σφαγέας λαών. Απ' όπου περνούσε άφηνε πίσω του συντρίμμια και αίμα. Λέγεται ότι σκότωσε 1.250.000 μουσουλμάνους, χώρια τους άλλους. Ο τρόμος που προκαλούσε ήταν τέτοιος που ολόκληρες περιοχές άδειαζαν για να μη γνωρίσουν το σπαθί και τη φωτιά των Μογγόλων. Αφού στην Ασία ακόμα και τώρα χρησιμοποιούν το όνομά του όταν θέλουν να φοβίσουν τα παιδιά.

Οι ιστορικοί διχάζονται: άλλοι τον θεωρούν ευφυή και μεγάλο πολεμιστή και άλλοι δολοφόνο και στυγνό κατακτητή. Ολοι όμως τον αντιμετωπίζουν με δέος και κάποιοι και με θαυμασμό. Ακόμα και οι Κινέζοι που τον έβλεπαν περιφρονητικά, άρχισαν πια να τον αναγνωρίζουν ως τον ιδρυτή της δυναστείας των Γιουάν -κατέλαβε τη Β. Κίνα (1211-16).

Η ιστορία του έχει γραφτεί από πολλούς αλλά ο Τζον Μαν διάλεξε δικό του τρόπο για να τη γράψει: Ταξίδεψε στα μέρη της άλλοτε πανίσχυρης αυτοκρατορίας των Μογγόλων για να έχει από πρώτο χέρι εντυπώσεις. Ετσι δεν παραδίδει ένα ουδέτερο ίσως κείμενο, αλλά ένα αφήγημα του δικού του οδοιπορικού, ειδικά χρωματισμένο. Ο αναγνώστης παρακολουθεί τις μεταβάσεις της αφήγησης από το παρόν στο παρελθόν και τούμπαλιν.

(Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας, 2/3/2007)

Η Προμηθέα και νεότερη συνέχεια...

Η σπάνια Προμηθέα που εξόργισε τους ομογενείς

Πριν από περίπου ένα χρόνο, σχεδόν κανείς στην Ελλάδα αλλά και την ελληνική ομογένεια των ΗΠΑ δεν ήξερε το όνομα της δεκαπεντάχρονης Προμηθέας Ολυμπίας Κυρήνης Πυθίας. Ενδεχομένως έπρεπε να είχαμε πληροφορηθεί ότι η χαρισματική έφηβος που ζει στη Μοντάνα είχε καταφέρει να μπει στα έξι της μόλις χρόνια στο πανεπιστήμιο. Παρέμενε όμως στην αφάνεια, χωρίς να έχει απασχολήσει ιδιαίτερα τα ελληνικά ούτε και τα αμερικανικά ΜΜΕ. Στις ελάχιστες αναφορές συγκατελεγόταν ένα ρεπορτάζ του τηλεοπτικού δικτύου CBS για τα παιδιά–θαύματα, ένα άρθρο τοπικής εφημερίδας της Μοντάνα για το γεγονός ότι η Προμηθέα έγινε στα 14 της έτη η νεότερη απόφοιτος του Πανεπιστημίου στην Πολιτεία και μια συνέντευξή της σε μεγάλης κυκλοφορίας ελληνική εφημερίδα για τα κατορθώματα και τις φιλοδοξίες της. Σε άλλο –πρόσφατο– αφιέρωμα ελληνοαμερικανικού πρακτορείου ειδήσεων, η κοπέλα αναφερόταν μάλιστα ως ο ταλαντούχος νεαρός Promethea O. Pythaitha (sic), ο οποίος βραβεύθηκε από το Πανελλήνιο Ιδρυμα Υποτροφιών με έδρα τις ΗΠΑ και επιθυμούσε να σπουδάσει ρομποτική.

Μέσα σε μια ημέρα, στα τέλη Φεβρουαρίου όλα άλλαξαν. Η νεαρή με το λαμπρό μυαλό και τα τέσσερα αρχαιοελληνικά ονόματα βρέθηκε στο επίκεντρο της προσοχής τόσο στους κόλπους της ομογένειας όσο και στην Ελλάδα. Αφορμή ήταν η ομιλία της σε ένα γεύμα για τον εορτασμό των Τριών Ιεραρχών στο Σικάγο. Η αριστούχος φοιτήτρια κλήθηκε να εκφωνήσει λόγο για τον ελληνοχριστιανικό πολιτισμό, όμως οι απόψεις της δεν ήταν εκείνες που έχει η πλειονότητα των Ελληνοαμερικανών για την Ορθοδοξία. Ανεβαίνοντας στο πόντιουμ, δίπλα στον αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Δημήτριο και τον μητροπολίτη του Σικάγου κ. Ιάκωβο, η Προμηθέα δεν εξύμνησε, όπως αναμενόταν, τον χριστιανισμό. Αντιθέτως, υπογράμμισε με έμφαση ότι επρόκειτο για μισαλλόδοξη θρησκεία που ήταν υπεύθυνη για την παρακμή της αρχαίας Ελλάδας.

Ο Ιουστινιανός

Ιδιαίτερη θέση στην ομιλία της αριστούχου φοιτήτριας κατείχε το στρατόπεδο συγκέντρωσης της Σκυθούπολης, ένα «χριστιανικό σφαγείο» όπου εκτόπιζαν οι βυζαντινοί βασιλείς τα πρώτα χρόνια της αυτοκρατορίας όσους Ελληνες επέμεναν να λατρεύουν το δωδεκάθεο. Με έντονη ελληνοαμερικανική προφορά αλλά πολλές λέξεις στην καθαρεύουσα, η Προμηθέα συνέχισε τις επιθέσεις εναντίον του χριστιανισμού, διατρέχοντας άλλες ιστορικές περιόδους. Αναφέρθηκε στον Ιουστινιανό, τον «αιματοβαμμένο τύραννο» που κατέστρεψε τους παλαιότερους ναούς και τα αγάλματα, απαγόρευσε τους Ολυμπιακούς Αγώνες και προσπάθησε να σβήσει τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό από το πρόσωπο της γης.

Οι τόνοι κορυφώθηκαν επίσης και όταν μίλησε για τον αγώνα ανεξαρτησίας των Ελλήνων κατά των Τούρκων. Η Προμηθέα υποστήριξε από βήματος ότι οι κληρικοί και οι μοναχοί της επίσημης Εκκλησίας αντί να συμπαρασταθούν στους ξεσηκωμένους Ελληνες πολλές φορές πρόδωσαν τους πατριώτες όπως στην περίπτωση του υιού του Κολοκοτρώνη. Οι μόνοι που ξέφυγαν από την αιχμηρή γλώσσα της νεαρής ήταν οι Ελληνες διαφωτιστές που προσπαθούσαν μόνοι τους να ξυπνήσουν το πνεύμα του υπόδουλου ελληνικού λαού. Στο μεταξύ, ο λόγος ήταν διανθισμένος με διάφορες θέσεις για την ανωτερότητα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και γλώσσας, όχι απαραιτήτως θεμελιωμένες επιστημονικά.

Το ακροατήριο, αποτελούμενο από μέλη του κλήρου και της ομογένειας, παρακολουθούσε κεραυνοβολημένο, ενώ στο τέλος κάποιοι αντέδρασαν έντονα εναντίον της μικρής. Τα χειρότερα απεφεύχθησαν χάρις στην ψύχραιμη επέμβαση του μητροπολίτη κ. Ιάκωβου. Η εκδήλωση που ξεκίνησε με ύμνους για την Προμηθέα έληξε άδοξα και έκτοτε αποσπάσματά της προβάλλονται στο Διαδίκτυο όπου μπορεί κανείς να παρακολουθήσει το πενηντάλεπτο βίντεο. Τα ερωτήματα που εκφράστηκαν τις επόμενες ημέρες ήταν αναμενόμενα. Κάποιοι αμφέβαλαν για το κατά πόσον η κοπέλα είχε συντάξει μόνη της την ομιλία ή κάποιοι την χρησιμοποίησαν ως φερέφωνο για να διακονήσουν τις απόψεις τους περί δώδεκαθεου. Παράλληλα, θεωρήθηκε ακραία προκλητικό να θελήσει να αναπτύξει τις θεωρίες της για την χριστιανική μισαλλοδοξία σε μια αίθουσα γεμάτη πιστούς και μιλώντας ανάμεσα σε δύο διακεκριμένους κληρικούς.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι η νεαρή Προμηθέα Ολυμπία Κυρήνη Πυθία είναι διαποτισμένη με την πεποίθηση ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ξεχωριστό πλάσμα. Ολόκληρη η ιστορία της ζωής της είναι μοναδική, φορτισμένη με το βαρύ όραμα της μητέρας και των δασκάλων της. Υιοθέτησε το πομπώδες και μακροσκελές όνομά της μόλις πρόσφατα αλλάζοντας το Jasmine Li Lysistrata για να λειτουργεί προφανώς ως αρχαιοελληνικός τίτλος τιμής. Σύμφωνα με παλαιότερες δηλώσεις της επέλεξε – ανάμεσα στα άλλα το όνομα Πυθία διότι είναι πεπεισμένη ότι ήρθε σε αυτόν τον κόσμο για να φέρει σε πέρας μια πολύ σημαντική αποστολή. Στο μέλλον σκοπεύει να χρησιμοποιήσει την επιστημονική της γνώση για να καταπολεμήσει –σύμφωνα με τις δηλώσεις της– τον καρκίνο, το διαβήτη, το έιτζ, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, την τοξική βροχή και μια σειρά άλλων απειλών για τον σύγχρονο άνθρωπο.

Η μητέρα

Η ελληνικής καταγωγής μητέρα της Γεωργία Σμιθ, 51 ετών, είναι καθαρίστρια αλλά έκανε τα πάντα για να βοηθήσει την ειδικών δεξιοτήτων κόρη της, με της οποίας τον πατέρα δεν παντρεύτηκε ποτέ. Η ίδια είχε μεγαλώσει σε ορφανοτροφείο καθώς η δική της μάνα δεν είχε χρήματα να την αναθρέψει. Από τότε ονειρευόταν να κάνει ένα παιδί που θα ήταν ξεχωριστό και θα έσωζε τον κόσμο. Το πρώτο της παιδί η Βανέσα έμεινε ανάπηρη σε τροχαίο και ο γιος της Απόλλωνας είχε προβλήματα νοητικής και σωματικής ανάπτυξης. Για χρόνια η οικογένεια ζούσε μέσα σε ένα αυτοκίνητο, καθώς αντιμετώπιζε τεράστια οικονομική δυσκολία.

Κάποια έτη αργότερα γεννήθηκε η δεύτερη κόρη της, η τότε Τζάσμιν νυν Προμηθέα, ως απάντηση στις προσευχές της. Αρχισε να κάνει τα πρώτα της μαθήματα μαθηματικών από το Διαδίκτυο σε ηλικία 5 ετών. Στα 6 είχε μπει στο πανεπιστήμιο και είχε ίνδαλμα τον Αϊνστάιν (μέχρι που έμαθε τις επιπτώσεις της ατομικής βόμβας). Σύμφωνα με το δημοσίευμα της τοπικής εφημερίδας, το κοριτσάκι δεν έχει βιώσει φυσιολογική παιδική ηλικία και συχνά αντιμετωπίζεται με εχθρότητα από τους συμφοιτητές της που την περιγελούν. Αντί να ενδιαφέρεται για τα αγόρια, προτιμά να μιλάει με καθηγητές για την κβαντική μηχανική. Εχει επισκεφθεί την Ελλάδα και μάλιστα εμφανίστηκε πρόσφατα και σε εκπομπή της Ρούλας Κορομηλά. Ακούγεται αστείο αλλά το ευχάριστο βράδυ όπου στο βήμα θα στεκόταν μια έφηβη–θαύμα με αρχαιοελληνικό όνομα και ιδιαίτερα υψηλό δείκτη νοημοσύνης για να εξυμνήσει τον χριστιανισμό μετατράπηκε στον χειρότερο εφιάλτη των θεοσεβούμενων ομογενών. Ενα αμερικανικό όνειρο από την ανάποδη...

(της Μαργαρίτας Πουρνάρα, Καθημερινή, 6/3/2007)

Κι άλλο σχετικό κείμενο σ' αυτή τη διεύθυνση!

Πολιτισμός 8.000 ετών στη Φλώρινα

...

Τον άγνωστο πολιτισμό των τεσσάρων λιμνών στην περιοχή Αμυνταίου της Φλώρινας αποκαλύπτουν σπουδαία ευρήματα σε δύο ανασκαφές, που μαρτυρούν κατοίκηση από το 6000 π.Χ. ώς τον 6ο π.Χ. αιώνα. Εκατοντάδες τάφοι από την ξεχασμένη Νεκρόπολη του Πάτελι, εποχής του Σιδήρου, διέσωζαν μεγάλο αριθμό κτερισμάτων, ενώ νεολιθικός οικισμός διατήρησε επί 7.300 χρόνια αναλλοίωτους ακόμη και τους καρπούς που αποθήκευσαν σε ξύλινη νεολιθική κατοικία. Τα ευρήματα των δύο αρχαιολογικών χώρων θα παρουσιαστούν στο 20o συνέδριο για το ανασκαφικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη που αρχίζει σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Στη φωτογραφία, τετράτομο ταφικό τελετουργικό αγγείο που βρέθηκε στη νεκρόπολη.

Η πασσαλόπληκτη κατοικία με ξύλινο πάτωμα 7.300 χρόνων, ακόμη και τις προμήθειες τροφών, κράνα και κουκούτσια από βατόμουρα και σαμπούκο, διέσωσε νεολιθικός οικισμός ανάμεσα στη Βεγορίτιδα, τη λίμνη των Πετρών, της Χειματίτιδας και της λίμνης Ζάζαρης, ενώ οι ενδυματολογικές τάσεις, οι στυλιστικές συνήθειες των γυναικών και τα ταφικά έθιμα που επικρατούσαν στη βόρεια Εορδαία πριν από 3.000 χρόνια έρχονται στο φως μέσα από εκατοντάδες κτερίσματα μιας ξεχασμένης νεκρόπολης της εποχής του σιδήρου στη δυτική Μακεδονία.

Εκατό χρόνια μετά την ανασκαφή στον Αγιο Παντελήμονα Αμυνταίου του νομού Φλώρινας -γνωστή στη βιβλιογραφία ως Νεκρόπολη του Πάτελι- από το Ρωσικό Αρχαιολογικό Ινστιούτο Κωνσταντινούπολης, η συστηματική πενταετής έρευνα της ΙΖ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων Εδεσσας σε 12 τύμβους, αποκάλυψε συνολικά περίπου 358 τάφους που χρονολογούνται από το 950 π.Χ. έως το 550 π.Χ. Αν και η πρώτη ανασκαφή του 1898 σε 376 τάφους έδωσε πλούσια ευρήματα πολλά από τα οποία βρίσκονται στο Μουσείο της Κωνσταντινούπολης, η ίδια νεκρόπολη ανάμεσα στις λίμνες Χειματίτιδα και Πετρών του νομού Φλώρινας κρύβει ακόμη εκατοντάδες ταφές.

Οι κιβωτιόσχημοι στο σύνολό τους τάφοι σε κυκλική και ακτινωτή διάταξη έφεραν εκατοντάδες ανακομιδές και πλούσια κτερίσματα που συνόδευαν τους νεκρούς. Μεταξύ αυτών κεραμικά ή χάλκινα αγγεία, κοσμήματα, προσαρτήματα ενδυμασίας σιδερένια ή χάλκινα όπλα και εργαλεία καθώς και μια σειρά από αντικείμενα αδιάγνωστης χρήσης. Συνολικά 460 αγγεία εγχώριας παραγωγής περισυνελέγησαν απο ανδρικές, γυναικείες και παιδικές ταφές, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα κοσμήματα, τα λειτουργικα εξαρτήματα κόμμωσης, καλλωπισμού ή ενδυμασίας με τα οποία ήταν στολισμένες όλες σχεδόν οι γυναικείες ταφές αλλά και τα μικρά κορίτσια.

Αξιολογώντας το πλούσιο υλικό, ο επικεφαλής της ανασκαφής κ. Πανίκος Χρυσοστόμου επιχειρεί μια αναπαράσταση της γυναικείας εμφάνισης στην αρχαία Πάτελι, που θα παρουσιάσει στο αρχαιολογικό συνέδριο για το ανασκαφικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη το ερχόμενο Σάββατο. Η αναπαράσταση που ανατρέπει τα έως σήμερα δεδομένα παρουσίασης αρχαιολογικών ευρημάτων τουλάχιστον στο 20ετές ετήσιο συνέδριο, δίνει λεπτομερή στοιχεία για το χάλκινο ταινιωτό διάδημα, τους σφηκωτήρες από χαλκό αλλά και χρυσό που στόλιζαν το γυναικείο κεφάλι και τα πλεγμένα μαλλιά, τα περιδέραια από λίθινες, χάλκινες ή οστρέινες χάνδρες που κοσμούσαν τον λαιμό, τις πόρπες (σιδερένιες ή ελεφαντοστέινες), τις δερμάτινες ή υφασμάτινες ζώνες διακοσμημένες με χάλκινα στοιχεία που συγκρατούσαν το ένδυμα, τα βραχιόλια που εμφανίζονται σε μεγάλη ποικιλία και τα χάλκινα δαχτυλίδια που στόλιζαν μεμονωμένα τον μεσαίο ή τον παράμεσο δάκτυλο. Οι ανδρικές ταφές δείχνουν ότι οι κάτοικοι της γειτονικής κώμης κάθε άλλο παρά «εσιδεροφόρουν» αφού ένας μόνον αριθμός όπλων βρέθηκε στις ταφές.

Νεολιθικός οικισμός

Κατοίκηση από το 6000 π.Χ. ώς το 3.100 π.Χ. στην περιοχή Αμυνταίου αποδεικνύουν εκατοντάδες ευρήματα που έφερε στο φως νεολιθικός οικισμός. Ενα τμήμα ξύλινου πατώματος 5 τ.μ. που σώζεται σε άριστη κατάσταση αποτελεί μοναδικό εύρημα όχι μόνο του ελλαδικού αλλά και του βαλκανικού χώρου. Πλήθος κινητών ευρημάτων μαρτυρούν τις οικονομικές δραστηριότητες, τις διατροφικές συνήθειες και καθημερινές ασχολίες των κατοίκων. Ανάμεσά τους εργαλειακός εξοπλισμός, κεραμικά σκεύη, 53 πήλινα ειδώλια της μέσης νεολιθικής περιόδου, 25 ανθρωπόμορφα και ζωόμορφα μικροπλαστικά έργα της νεότερης και της τελικής νεολιθικής περιόδου, μεγάλος αριθμός ποικίλων κοσμημάτων (σπάνιο χρυσό περίαπτο) και απανθρακωμένα αρχαιοβοτανικά κατάλοιπα (σιτάρι, φακές, ρόδια, κράνα και κουκούτσια από βατόμουρο και σαμπούκο) που διατηρούνται σχεδόν αναλλοίωτα εδώ και 7.300 χρόνια.

(Γιώτα Μυρτσιώτη, Καθημερινή, 1/3/2007)

Μια ιδέα για τα επιζωγραφισμένα αγάλματα! Τι λέτε κι εσείς;

...

Όταν έβαλα εδώ κι εδώ φωτογραφίες από τα επιχρωματισμένα εκμαγεία αρχαίων αγαλμάτων, τα οποία εκτίθενται στο αρχαιολογικό μουσείο, έκανα διάφορες σκέψεις. Τις ίδες που έκαναν οι περισσότεροι και μερικοί μάλιστα τις εξέφρασαν με σχόλια ή συζητήσεις: Μα είναι δυνατόν να ζωγράφιζαν σαν τα μίκυ μάους τα αγάλματά τους οι Αρχαίοι; Μια καλή φίλη, η Κ, αντέδρασε μάλιστα απειλητικά: "Αν αποδειχθεί ότι οι πρόγονοί μας έβαφαν έτσι τα αγάλματά τους, θα αλλάξω εθνικότητα!" Καταλαβαίνετε τί τραβάω κι εγώ, μπροστά στο δίλημμα να δεχθώ μεν την επιστημονική αλήθεια, αλλά να χάσω από συμπατριώτισσα την καλή μου φίλη.

Είναι γεγονός, βέβαια, ότι η δική μας αντίληψη για τα πάλλευκα αγάλματα προέρχεται από την αναγεννησιακή Ιταλία, όπου οι γλύπτες αναδημιουργούσαν τις αρχαίες τέχνες, όπως αυτοί τις αντιλαμβάνονταν. Έτσι πέρασε και σε μας η αντίληψη περί λευκών μαρμάρων, κάτι ανάλογο με αυτά που έφτιαχναν π.χ. ο Λεονάρντο ή οι αντιγραφείς του Φειδία και του Σκόπα. Από τον 19ο αιώνα ξέρουμε όμως (οι αρχαιολόγοι εννοώ) ότι τα αρχαία αγάλματα ήταν επιζωγραφισμένα. Έχουν ανακαλυφθεί επάνω τους ίχνη χρώματος και μπορεί ένας καλλιτέχνης να αναπαραγάγει την επιχρωμάτιση, όπως έκαναν και οι καλλιτέχνες στη Σχολή Καλών Τεχνών του Μονάχου. Δίπλα φαίνεται ένα αρχαίο άγαλμα, όπως έχει διασωθεί, με τα υπολείμματα χρώματος επάνω του. Άρα ξέρουμε, πού υπήρχε πράσινο, πού κόκκινο χρώμα κ.ο.κ.

Το ερώτημα που θέτω εγώ με το απλοϊκό μυαλό μου, είναι το εξής: Πώς ξέρουμε την ακριβή ένταση και λάμψη των χρωμάτων, πριν αυτά φθαρούν από την ηλιακή ακτινοβολία και τις βροχές; Μήπως τα σημερινά ίχνη χρώματος στα αρχαία αγάλματα, όπως διασώθηκαν, θα ήταν τα ίδια αν ξεκινούσαμε από άλλη λάμψη και ένταση των αρχικών χρωμάτων; Από κάτι πιο κοντινό στο χρώμα του ελληνικού χώματος και των δέντρων; Παραθέτω μερικά παραδείγματα για να δείξω τί εννοώ: Αριστερά είναι το επιχρωματισμένο εκμαγείο, όπως βρίσκεται σήμερα στο αρχαιολογικό μουσείο και δεξιά είναι μια παραλλαγή των χρωμάτων του (αλλαγές με photoshop). Εγώ πιστεύω ότι έτσι φαίνεται να ταιριάζουν τα αγάλματα με το χρωματικό περιβάλλον, το κοκκινόχωμα, τα πεύκα και τα λιόδεντρα της Αττικής ή των γύρω νησιών (Αίγινα), όπου ήταν στημένα αυτά τα αγάλματα.

Περιμένω απόψεις για την ιδέα μου και μην αργείτε, γιατί θα χάσουμε από συμπατριώτισσα την γλυκιά Κ και το κρίμα θα είναι στην πλάτη σας!
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

(click)

::

::

::