28 November 2007

Astarte Syriaca

Επειδή έγινε κουβέντα για το μοντέλο του ζωγράφου Dante Gabriel Rossetti, ιδού το μυστικό του: πρόκειται για την Elizabeth Eleanor Siddal(1829-1862), ζωγράφο και ποιήτρια η ίδια, σύζυγο του Ροσέτι και μοντέλο πολλών ζωγράφων της εποχής. Πέθανε σε ηλικία 33 ετών, μάλλον μετά από αυτοκτονία. Το έτος 1869 μεθόδευσε ο Ροσέτι την εκταφή των οστών της μακαρίτισσας για να επανακτήσει και να δημοσιεύσει ποιήματά της που είχε θάψει μαζί της και έμεναν αδημοσίευτα.

Ένας από τους σημαντικούς πίνακες του Ροσέτι με μοντέλο την αγαπημένη του Lizzie, ο οποίος ολοκληρώθηκε το 1877, αρκετά μετά το θάνατο τού μοντέλου, ήταν η Συριακή Αστάρτη (Astarte Syriaca).


Η Αστάρτη (εβραϊκά Αστόρετ, αραμαϊκά Ατάρ) ήταν η μεγάλη θεά της γονιμότητας των σημιτικών λαών. Όμοιο ρόλο με αυτόν της Αστάρτης έπαιζαν οι θεές που συχνά ταυτίζονταν με αυτήν, Αφροδίτη και Δήμητρα των Ελλήνων, Ίσις των Αιγυπτίων, Ιστάρ των Βαβυλωνίων και Αθτάρ των νοτιοαραβικών νομαδικών λαών.

Στην Παλαιά Διαθήκη (Βασιλείς Α', κεφ. 11, στ. 5) ο βασιλιάς Σολομών υποστηρίζει τη λατρεία της Αστάρτης. Αργότερα αναφέρεται στην Π.Δ. ότι ο θεός απεχθάνεται τους ανθρώπους που κάνουν θυσίες σ' αυτή τη θεά και γι' αυτό τους τιμώρησε με στρατιωτικές ήττες. Είχαν δημιουργηθεί, φαίνεται, ανταγωνιστικά ιερατεία και έπρεπε να περάσει ο έλεγχος του λαού στις νεότερες πολιτικές συσπειρώσεις, αλλάζοντας γι' αυτό το λόγο τα ιερά πρόσωπα.


Διάφοροι χριστιανοί «πατέρες» αγωνίστηκαν για αρκετούς αιώνες να δυσφημίσουν και, με τη βοήθεια της ρωμαϊκής εξουσίας, να απαγορεύσουν στους λαούς της ανατολικής Μεσογείου τη λατρεία της Αστάρτης. Κάποια εποχή την ταύτισαν με τον εβραϊκό αρσενικό δαίμονα/θεό Άσταροτ. Όταν αυτές και άλλες προσπάθειες δεν έφεραν αποτελέσματα, επινόησε ο εκκλησιαστικός μηχανισμός κατά τον 5ο αιώνα και μετά το θάνατο του Ιωάννη Χρυσοστόμου, ο οποίος αντιδρούσε σφοδρά, την εισαγωγή ενός ανταγωνιστικού ημιθεϊκού θηλυκού προσώπου στο χριστιανικό πάνθεον, της μητέρας του Ιησού, τη λεγόμενη Παναγία, στην οποία προσκόλλησαν όλες τις ιδιότητες, όλα τα προσωνύμια και όλες τις «θαυματοποιητικές ικανότητες» της Αστάρτης / Αφροδίτης / Δήμητρας / Ίσιδας / Ιστάρ.


.