Η Τυποποίηση είναι δραστηριότητα που «άνθησε» στον 20ό αιώνα. Είναι μια κατ’ εξοχήν δημοκρατική τεχνική διεργασία που φέρνει σε κοινό τραπέζι συνεργασίας – που λέγεται Τεχνική Επιτροπή (ΤΕ) και έχει οικοδεσπότη τον Οργανισμό Τυποποίησης – όλους τους παράγοντες της οικονομικής ζωής (δημόσια διοίκηση, ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς, βιομηχανία, εμπόριο, καταναλωτές-χρήστες) όπου με συναινετικές διαδικασίες συμφωνούνται κανόνες κοινά αποδεκτοί. Οι κανόνες αυτοί διατυπώνονται εγγράφως και αποτελούν τυποποιητικά έγγραφα (normative documents), όπως: πρότυπα, τεχνικές προδιαγραφές, τεχνικές εκθέσεις, τεχνικούς οδηγούς κ.ά. Τα έγγραφα αυτά κυκλοφορούνται ευρέως υπό μορφήν σχεδίου για δημόσιο σχολιασμό πριν από την οριστικοποίησή τους. Αν και η εφαρμογή τους δεν είναι υποχρεωτική (εκτός από εκείνα των οποίων η εφαρμογή επιβάλλεται με νομοθετήματα) ο τρόπος της δημιουργίας τους εγγυάται την ευρεία εφαρμογή τους.
(click)
Στην εφαρμογή των τυποποιητικών εγγράφων και κυρίως των προτύπων στηρίζεται σε πολύ μεγάλο μέρος η σημερινή παγκόσμια τεχνολογική ανάπτυξη και παραγωγή. Εθνικά πρότυπα (όπως π.χ. τα Ελληνικά Πρότυπα του ΕΛΟΤ ή τα γνωστά γερμανικά πρότυπα DIN), ευρωπαϊκά πρότυπα όπως τα πρότυπα ΕΝ των CEN, CENELEC, ETSI, και παγκόσμια πρότυπα όπως τα Διεθνή Πρότυπα των ISO, IEC, και οι Συστάσεις της ITU) καθορίζουν την ομοιόμορφη και ομαλή λειτουργία όλων των σύγχρονων συστημάτων επικοινωνίας, παραγωγής, μεταφοράς, συναλλαγών, κάθε οργανωμένης πτυχής της κοινής ζωής μας.
Όπως, όμως, στους Διαλόγους του ο Σωκράτης ξεκινούσε πάντα ονοματίζοντας και ορίζοντας αυτό που επρόκειτο να συζητηθεί, έτσι και στο τραπέζι της Τεχνικής Επιτροπής ενός θεματικού πεδίου, η συζήτηση για ένα πρότυπο αρχίζει πάντα με τις κατασημάνσεις (όρους, ονόματα, σύμβολα) και τους ορισμούς των νέων εννοιών, δηλαδή με τον αναγκαίο εμπλουτισμό με νέους όρους της ειδικής γλώσσας του θεματικού πεδίου, που αποτελεί την κοινή γλώσσα επικοινωνίας της επιτροπής, ώστε να είναι δυνατή η παρα πέρα συζήτηση του εκάστοτε συγκεκριμένου αντικειμένου.
Η συναινετική διατύπωση/καθιέρωση των σχέσεων ισοδυναμίας μεταξύ των όρων σε διάφορες γλώσσες που αποδίδουν την ίδια έννοια είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του οικοδομήματος της Τυποποίησης. Τα μέλη, λοιπόν, των ΤΕ πριν σχεδιάσουν και «μαστορέψουν» κοινές προδιαγραφές μεθόδων, δοκιμών, προϊόντων και διεργασιών που θα είναι το ίδιο κατανοητές από οποιονδήποτε πολίτη ενός κράτους (εθνικό πρότυπο), πολίτη των κρατών της Ευρώπης (Ευρωπαϊκό Πρότυπο) ή πολίτη οποιουδήποτε από τα 110 κράτη όλου του Κόσμου που συμμετέχουν στην παγκόσμια τυποποίηση (Διεθνές Πρότυπο ή Σύσταση) πρέπει πρώτα να καθιερώσουν μια αναμφίσημη γλώσσα επικοινωνίας στην οποία επιδιώκεται αμφιμονοσήμαντη αντιστοιχία μεταξύ των εννοιών και όρων του σχετικού θεματικού πεδίου. Αυτό σημαίνει ότι στα πρότυπα επιδιώκεται κάθε όρος να αντιστοιχεί σε μία και μόνη έννοια και κάθε έννοια να αντιστοιχεί σε έναν και μόνο όρο· όπου αυτό δεν είναι εφικτό προσδιορίζονται σαφώς και οι δεκτοί ως συνώνυμοι όροι. Αυτοί, λοιπόν, οι εμπειρογνώμονες τυποποιητές του θεματικού πεδίου αναγκάζονται καταρχήν να σχεδιάσουν και να «μαστορέψουν» τους όρους της ειδικής γλώσσας του θεματικού πεδίου και στη συνέχεια να προχωρήσουν στη διατύπωση των «απαιτήσεων» των προτύπων.
(click)Στην εφαρμογή των τυποποιητικών εγγράφων και κυρίως των προτύπων στηρίζεται σε πολύ μεγάλο μέρος η σημερινή παγκόσμια τεχνολογική ανάπτυξη και παραγωγή. Εθνικά πρότυπα (όπως π.χ. τα Ελληνικά Πρότυπα του ΕΛΟΤ ή τα γνωστά γερμανικά πρότυπα DIN), ευρωπαϊκά πρότυπα όπως τα πρότυπα ΕΝ των CEN, CENELEC, ETSI, και παγκόσμια πρότυπα όπως τα Διεθνή Πρότυπα των ISO, IEC, και οι Συστάσεις της ITU) καθορίζουν την ομοιόμορφη και ομαλή λειτουργία όλων των σύγχρονων συστημάτων επικοινωνίας, παραγωγής, μεταφοράς, συναλλαγών, κάθε οργανωμένης πτυχής της κοινής ζωής μας.
Όπως, όμως, στους Διαλόγους του ο Σωκράτης ξεκινούσε πάντα ονοματίζοντας και ορίζοντας αυτό που επρόκειτο να συζητηθεί, έτσι και στο τραπέζι της Τεχνικής Επιτροπής ενός θεματικού πεδίου, η συζήτηση για ένα πρότυπο αρχίζει πάντα με τις κατασημάνσεις (όρους, ονόματα, σύμβολα) και τους ορισμούς των νέων εννοιών, δηλαδή με τον αναγκαίο εμπλουτισμό με νέους όρους της ειδικής γλώσσας του θεματικού πεδίου, που αποτελεί την κοινή γλώσσα επικοινωνίας της επιτροπής, ώστε να είναι δυνατή η παρα πέρα συζήτηση του εκάστοτε συγκεκριμένου αντικειμένου.
Η συναινετική διατύπωση/καθιέρωση των σχέσεων ισοδυναμίας μεταξύ των όρων σε διάφορες γλώσσες που αποδίδουν την ίδια έννοια είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του οικοδομήματος της Τυποποίησης. Τα μέλη, λοιπόν, των ΤΕ πριν σχεδιάσουν και «μαστορέψουν» κοινές προδιαγραφές μεθόδων, δοκιμών, προϊόντων και διεργασιών που θα είναι το ίδιο κατανοητές από οποιονδήποτε πολίτη ενός κράτους (εθνικό πρότυπο), πολίτη των κρατών της Ευρώπης (Ευρωπαϊκό Πρότυπο) ή πολίτη οποιουδήποτε από τα 110 κράτη όλου του Κόσμου που συμμετέχουν στην παγκόσμια τυποποίηση (Διεθνές Πρότυπο ή Σύσταση) πρέπει πρώτα να καθιερώσουν μια αναμφίσημη γλώσσα επικοινωνίας στην οποία επιδιώκεται αμφιμονοσήμαντη αντιστοιχία μεταξύ των εννοιών και όρων του σχετικού θεματικού πεδίου. Αυτό σημαίνει ότι στα πρότυπα επιδιώκεται κάθε όρος να αντιστοιχεί σε μία και μόνη έννοια και κάθε έννοια να αντιστοιχεί σε έναν και μόνο όρο· όπου αυτό δεν είναι εφικτό προσδιορίζονται σαφώς και οι δεκτοί ως συνώνυμοι όροι. Αυτοί, λοιπόν, οι εμπειρογνώμονες τυποποιητές του θεματικού πεδίου αναγκάζονται καταρχήν να σχεδιάσουν και να «μαστορέψουν» τους όρους της ειδικής γλώσσας του θεματικού πεδίου και στη συνέχεια να προχωρήσουν στη διατύπωση των «απαιτήσεων» των προτύπων.
(Από την ομιλία του Κ. Βαλεοντή, προέδρου ΕΛΕΤΟ,
στην εσπερίδα του ΤΕΕ στις 16/5/2007 στη μνήμη
του Βασίλη Φιλόπουλου, που διετέλεσε Δ/ντής
Τυποποίησης του ΕΛΟΤ)
στην εσπερίδα του ΤΕΕ στις 16/5/2007 στη μνήμη
του Βασίλη Φιλόπουλου, που διετέλεσε Δ/ντής
Τυποποίησης του ΕΛΟΤ)
