(Μαρία Θερμού, ΒΗΜΑ, 14/11/2010)
Αθηνά Πρόμαχος (465-450 π.Χ.).Πρόκειται για τη «μεγάλη χαλκή Αθηνά», όπως λεγόταν, έργο του Φειδία, που αφιερώθηκε στην προστάτιδα της πόλης. Για την εκτέλεση του έργου οι Αθηναίοι διέθεσαν δεκάτη (1/10) από τα λάφυρα της νίκης στον Μαραθώνα το 490 π.Χ. Λόγω του ύψους της, εννέα μέτρα, ήταν ορατή από τη θάλασσα προξενώντας δέος και τρόμο. Το 465 μ.Χ.το άγαλμα μεταφέρθηκε στην Κων/πολη και χάθηκε. Αθηνά Παρθένος ή Αθηνά της Βαρβακείου, επειδή βρέθηκε το 1880 κοντά στη Βαρβάκειο Σχολή. Έργο του Φειδία και αυτό, από πεντελικό μάρμαρο, ήταν αντίγραφο του χρυσελεφάντινου αγάλματος της Αθηνάς που βρισκόταν στον Παρθενώνα. Όλα τα σύμβολα της θεάς βρίσκονται σε αυτό το άγαλμα: η αιγίδα με την κεφαλή της Μέδουσας σκεπασμένη με λέπια, τα φίδια ακόμη και στους καρπούς των χεριών αντί για κοσμήματα, η περικεφαλαία που τη στολίζουν άλογα, η ασπίδα και στο χέρι πιθανώς μια Νίκη που πετάει. Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο βρίσκεται το πλησιέστερο ρωμαϊκό αντίγραφο του αγάλματος.
Αθηνά Λημνία, αφιέρωμα των κληρούχων της Λήμνου. Χάλκινη κι αυτή, φημιζόταν για το κάλλος του προσώπου, τις θαυμάσιες αναλογίες των χαρακτηριστικών και την αυστηρή πνευματική της έκφραση. Κρατούσε το δόρυ, είχε το κράνος στο χέρι και την ασπίδα λοξά στο στήθος. Έχει χαθεί.
Αθηνά Σκεπτομένη. Ανάγλυφο με τη θεά να έχει σκυμμένο το κεφάλι κοιτάζοντας προς μια στήλη που βρίσκεται μπροστά της και η οποία, σύμφωνα με τις υποθέσεις που έχουν διατυπωθεί, μπορεί να ήταν το ορόσημο του ιερού της ή μια επιτύμβια στήλη ή ένας κατάλογος λογαριασμών του ιερού της. Το ανάγλυφο χρονολογείται από τα πρώιμα κλασικά χρόνια (Μουσείο Ακρόπολης).
