Γράμμα από τη Νέα Υόρκη
Οι δύο επικρατούσες θεωρίες στη Φυσική, σήμερα, είναι η θεωρία των Υπερχορδών και η M-theory. Και για τις δύο όμως η (απαραίτητη) ύπαρξη περισσότερων των τριών διαστάσεων (οι επιπλέον διαστάσεις θεωρείται ότι έχουν καμπυλωθεί) είναι αποτέλεσμα της Μεγάλης Εκρηξης (Big Bang), η οποία έχει επιβεβαιωθεί και πειραματικά.
Τι είναι όμως η Μεγάλη Έκρηξη; Είναι η αρχή του χρόνου και του χώρου, όπως μερικοί πιστεύουν, ή απλώς ένα κυκλικό, φυσικό φαινόμενο; Τη δεύτερη άποψη εκφράζουν στο βιβλίο τους «Απέραντο Σύμπαν» που κυκλοφορεί στις ΗΠΑ από τις εκδόσεις «Doubleday», οι Πολ Στέινχαρντ και Νιλ Τούροκ. Το νέο τους μοντέλο -που ονομάζουν εκπυρωτική ή κυκλική Κοσμολογία- ανταγωνίζεται το σημερινό πληθωριστικό μοντέλο της Κοσμολογίας.
Η θεωρία των Υπερχορδών εισάγει κάποιες παράξενες νέες έννοιες. Μία από αυτές είναι ότι κάθε σωματίδιο που παρατηρούμε δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια μικρή χορδή. Μιαν άλλη, ότι υπάρχουν αντικείμενα -για την ακρίβεια ένα είδος μεμβράνης- τα οποία βασικά δεν είναι τίποτε άλλο παρά εκδοχές της χορδής σ' έναν χώρο με περισσότερες διαστάσεις από τον δικό μας. Όπως εξηγούν οι συγγραφείς, «σύμφωνα με μια καινούρια ιδέα, ο τρισδιάστατος χώρος μας μπορεί τελικά να αρκεί για την ύπαρξη μιας τέτοιας μεμβράνης. Η μεμβράνη στην οποία ζούμε θα μπορούσε να ήταν ένα είδος αντικειμένου, όπως μια σελίδα χαρτιού, το οποίο κινείται σ' έναν χώρο περισσότερων διαστάσεων. 'Ενα τέτοιο μοντέλο του Σύμπαντος απαιτεί δύο παράλληλες μεμβράνες που βρίσκονται πολύ κοντά η μία στην άλλη. Τι θα συμβεί όμως εάν οι δύο μεμβράνες συγκρουστούν;
Οπως εξηγούν οι συγγραφείς, η ιδέα τούς ήρθε ταυτόχρονα, καθώς παρακολουθούσαν μια διάλεξη του Burt Ovurt πάνω στη M-theory, στο Πανεπιστήμιο Κέιμπριτζ, το 1999. Ο Ovurt περιέγραφε τις εργασίες του πάνω στο σενάριο των Horava-Witten, στο οποίο ενέχονται δύο παράλληλες μεμβράνες. Ακούγοντας λοιπόν τον Ovurt αναρωτήθηκαν ταυτόχρονα εάν θα ήταν δυνατόν να εξηγήσει κανείς τη Μεγάλη Έκρηξη -η οποία θεωρείται ότι δημιούργησε το Σύμπαν- απλώς ως μια σύγκρουση ανάμεσα σε τέτοιες μεμβράνες.
«Μέχρι εκείνη τη στιγμή όλοι εξέταζαν τις μεμβράνες αυτές σαν να ήταν ακίνητες, με τα διάφορα σωματίδια να βρίσκονται επάνω τους, κι αυτό το μοντέλο εξηγούσε τα περισσότερα δεδομένα που είχαμε συλλέξει σχετικά με σωματίδια και δυνάμεις. Ομως, αφού μπορούν και κινούνται υπάρχει και η πιθανότητα να μπορούν να συγκρουστούν. Και η σύγκρουση αυτή πρέπει να είναι πολύ βίαιη, ενώ κατά τη διάρκειά της δημιουργείται μια τεράστια ποσότητα θερμότητας, ακτινοβολίας και σωματιδίων, ακριβώς δηλαδή όπως το Big Bang».
Να σημειώσουμε επίσης ότι οι δύο συγγραφείς κάνουν στο βιβλίο τους κάτι που σχεδόν κανένας μέχρι σήμερα δεν έχει κάνει· εξηγούν τα προβλήματα που υπάρχουν με τη σημερινή πληθωριστική Κοσμολογία, την οποία οι περισσότεροι θεωρούν δεδομένη.
Τι είναι όμως η Μεγάλη Έκρηξη; Είναι η αρχή του χρόνου και του χώρου, όπως μερικοί πιστεύουν, ή απλώς ένα κυκλικό, φυσικό φαινόμενο; Τη δεύτερη άποψη εκφράζουν στο βιβλίο τους «Απέραντο Σύμπαν» που κυκλοφορεί στις ΗΠΑ από τις εκδόσεις «Doubleday», οι Πολ Στέινχαρντ και Νιλ Τούροκ. Το νέο τους μοντέλο -που ονομάζουν εκπυρωτική ή κυκλική Κοσμολογία- ανταγωνίζεται το σημερινό πληθωριστικό μοντέλο της Κοσμολογίας.Η θεωρία των Υπερχορδών εισάγει κάποιες παράξενες νέες έννοιες. Μία από αυτές είναι ότι κάθε σωματίδιο που παρατηρούμε δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια μικρή χορδή. Μιαν άλλη, ότι υπάρχουν αντικείμενα -για την ακρίβεια ένα είδος μεμβράνης- τα οποία βασικά δεν είναι τίποτε άλλο παρά εκδοχές της χορδής σ' έναν χώρο με περισσότερες διαστάσεις από τον δικό μας. Όπως εξηγούν οι συγγραφείς, «σύμφωνα με μια καινούρια ιδέα, ο τρισδιάστατος χώρος μας μπορεί τελικά να αρκεί για την ύπαρξη μιας τέτοιας μεμβράνης. Η μεμβράνη στην οποία ζούμε θα μπορούσε να ήταν ένα είδος αντικειμένου, όπως μια σελίδα χαρτιού, το οποίο κινείται σ' έναν χώρο περισσότερων διαστάσεων. 'Ενα τέτοιο μοντέλο του Σύμπαντος απαιτεί δύο παράλληλες μεμβράνες που βρίσκονται πολύ κοντά η μία στην άλλη. Τι θα συμβεί όμως εάν οι δύο μεμβράνες συγκρουστούν;
Οπως εξηγούν οι συγγραφείς, η ιδέα τούς ήρθε ταυτόχρονα, καθώς παρακολουθούσαν μια διάλεξη του Burt Ovurt πάνω στη M-theory, στο Πανεπιστήμιο Κέιμπριτζ, το 1999. Ο Ovurt περιέγραφε τις εργασίες του πάνω στο σενάριο των Horava-Witten, στο οποίο ενέχονται δύο παράλληλες μεμβράνες. Ακούγοντας λοιπόν τον Ovurt αναρωτήθηκαν ταυτόχρονα εάν θα ήταν δυνατόν να εξηγήσει κανείς τη Μεγάλη Έκρηξη -η οποία θεωρείται ότι δημιούργησε το Σύμπαν- απλώς ως μια σύγκρουση ανάμεσα σε τέτοιες μεμβράνες.
«Μέχρι εκείνη τη στιγμή όλοι εξέταζαν τις μεμβράνες αυτές σαν να ήταν ακίνητες, με τα διάφορα σωματίδια να βρίσκονται επάνω τους, κι αυτό το μοντέλο εξηγούσε τα περισσότερα δεδομένα που είχαμε συλλέξει σχετικά με σωματίδια και δυνάμεις. Ομως, αφού μπορούν και κινούνται υπάρχει και η πιθανότητα να μπορούν να συγκρουστούν. Και η σύγκρουση αυτή πρέπει να είναι πολύ βίαιη, ενώ κατά τη διάρκειά της δημιουργείται μια τεράστια ποσότητα θερμότητας, ακτινοβολίας και σωματιδίων, ακριβώς δηλαδή όπως το Big Bang».
Να σημειώσουμε επίσης ότι οι δύο συγγραφείς κάνουν στο βιβλίο τους κάτι που σχεδόν κανένας μέχρι σήμερα δεν έχει κάνει· εξηγούν τα προβλήματα που υπάρχουν με τη σημερινή πληθωριστική Κοσμολογία, την οποία οι περισσότεροι θεωρούν δεδομένη.
(ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΙΑΝΝΟΥΤΣΟΥ, ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 25/01/2008)
