Tον Νοέμβριο του 2006 τιμήθηκε ο βιρτουόζος σαξοφωνίστας Θεόδωρος Κερκέζος με τον τίτλο του Artist of the Week από τη δισκογραφική εταιρεία Naxos, καθώς το άλμπουμ του Impressions for Saxophone and Orchestra είχε φτάσει Νο 1 σε πωλήσεις. Το 2007 ήταν υποψήφιος στα πεντηκοστά ετήσια βραβεία Grammy στη Νέα Υόρκη. Εχει συνεργαστεί με σημαντικές ορχήστρες, από τη London Philarmonia έως τη Συμφωνική του Βερολίνου. Δεν είναι ξένος, είναι Ελληνας. Ο βιρτουόζος του σαξοφώνου Θεόδωρος Κερκέζος. Ενας προικισμένος μουσικός με κλασική παιδεία αλλά και τζαζ καταβολές, δάσκαλος στο Ωδείο Αθηνών και διευθυντής της Ορχήστρας Σαξοφώνων της Νομαρχίας Πειραιά.
Παραδοσιακά, το σαξόφωνο ήταν ένα μάλλον περιθωριοποιημένο μουσικό όργανο...
Το σαξόφωνο εφευρέθηκε το 1842, τελευταίο σε σχέση με άλλα πνευστά, από τον ιδιοφυή Αδόλφο Σαξ, και αρχικά βρήκε θέση σε στρατιωτικές μπάντες. Στις αρχές του 20ού αιώνα οι καταπιεσμένοι νέγροι βρήκαν σε αυτό το ιδανικό όργανο για τα μπλουζ, και για την τζαζ, χάρη στην οποία έγινε και διάσημο. Το κλασικό είχε και αυτό ανοδική πορεία, πιο αργή όμως. Δεν είχε μεγάλους ερμηνευτές, όπως αυτούς του πιάνου ή του βιολιού, για να εμπνεύσουν συνθέτες. Κι όμως, συνθέτες όπως οι Bizet, Saint-Saens, Meyerbeer, και αργότερα οι Debussy, Glazunov, Milhaud κ.ά. έγραψαν λίγα αλλά σημαντικά έργα για σαξόφωνο.
Η δική σας σχέση με το σαξόφωνο ποια είναι;
Κοιτάξτε, όπως ο ζωγράφος έχει το πινέλο και ο γλύπτης το καλέμι, έτσι έχω το σαξόφωνο: μεταφέρει στον αέρα την ιστορία που θέλω να πω κάθε φορά. Στη δική μου περίπτωση όμως, αυτό που εκφράζω είναι άυλο, σαν όνειρο. Ακόμα και να το αιχμαλωτίσεις σε δίσκο, έχεις χάσει τις δονήσεις, τη μοναδικότητα και τον αυθορμητισμό του ζωντανού.
Οκτέτο σαξοφώνων με βιολί και φωνή, στη μέση ο Θ. Κερκέζος
Θα μπορούσατε να κάνετε καριέρα επενδύοντας σε έναν πιο εμπορικό ήχο του σαξοφώνου. Εντούτοις, διαλέξατε έναν πιο δύσκολο δρόμο...
Οντως, έως το 1990 κέρδιζα χρήματα δουλεύοντας «νύχτα». Το '86 έπαιζα Latin Jazz και Salsa στην Καραϊβική, ηχογραφούσα με μεγάλα ονόματα της περιοχής (Raoul Vale, Santo Dominicano), αλλά δεν ήταν αυτό που ήθελα. Επέστρεψα στην Ελλάδα και τελείωσα το Ωδείον Αθηνών με δάσκαλο και μέντορά μου τον Μπάμπη Φαραντάτο. Πήρα το πρώτο σοβαρό δίπλωμα σαξοφώνου που για πολλούς τότε ήταν ανώφελο. Για αρκετά χρόνια τα περνάγαμε πάρα πολύ δύσκολα (είχα δημιουργήσει οικογένεια), αλλά δεν το έβαζα κάτω. Ο Μ. Θεοδωράκης ήταν ο πρώτος που το 1990 μου πρότεινε να εργαστώ στην ΕΡΤ, δεν το έκανα αλλά σιγά σιγά, με πολλή πίστη, μελέτη και τύχη (με βοήθησε πολύ η Αlpha Bank), τα κατάφερα.
Δεν μετανιώσατε δηλαδή για τις επιλογές σας...
Μετάνιωσα πολύ που… δεν ξεκίνησα πιο μικρός το σαξόφωνο. Μακάρι να γυρνούσε πίσω ο χρόνος και να άρχιζα στα έξι μου!
Ποια είναι η γνώμη σας για την ελληνική σκηνή της τζαζ;
Υπάρχουν κάποιοι ταλαντούχοι μουσικοί που προσπαθούν, αλλά και εδώ η έλλειψη δασκάλων, σωστής μόρφωσης και σοβαρής παιδείας είναι εμφανής. Κάποια ωδεία υποτίθεται ότι διδάσκουν τζαζ, οι απόφοιτοι όμως καταλήγουν να συνοδεύουν τους λαϊκούς μας αοιδούς στα γνωστά μαγαζιά της νύχτας. Μόνο με την τζαζ δεν μπορείς να ζήσεις, πόσω μάλλον να κάνεις οικογένεια. Αυτό που επίσης λείπει είναι ένα - δύο μεγάλα και σοβαρά φεστιβάλ τζαζ.
Πώς βλέπετε το επίπεδο των συναυλιών κλασικής μουσικής στη χώρα μας;
Οι κρατικές μας ορχήστρες βρίσκονται πλέον σε υψηλό επίπεδο (ελπίζω σύντομα να βρει επιτέλους και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών μόνιμη αίθουσα δοκιμών με τις απαιτούμενες προδιαγραφές). Αυτό που χρειαζόμαστε είναι το κοινό - και εννοώ με παιδεία. Το θέμα είναι πάρα πολύ σοβαρό, διότι σε λίγα χρόνια θα παρουσιαζόμαστε σε άδειες αίθουσες λόγω έλλειψης καλλιεργημένου κοινού. Πρέπει κάποτε κάποιοι να ενδιαφερθούν για το μέλλον μας και να μη χάνονται τεράστια κονδύλια, τόσο αναγκαία για τον πολιτισμό.
Ποιος πολιτικός ενδιαφέρθηκε σοβαρά για την τέχνη σε αυτή τη χώρα και να ανεβάσει το πνευματικό επίπεδο των πολιτών της; Στο τελευταίο τηλεοπτικό ντιμπέιτ, κανένας πολιτικός και δημοσιογράφος δεν ανέφερε καν τη λέξη πολιτισμός! Στο εξωτερικό υπάρχουν κανάλια μόνο για πολιτισμό, αν και φοβάμαι, αν γίνει κάτι τέτοιο και εδώ, θα αρχίσουν σιγά σιγά (λόγω του ελληνικού διαβρωμένου «υπεδάφους») οι γνωστές παρεισφρήσεις των μεγάλων νυκτόβιων τραγουδιστών μας με διεθνή καριέρα στο… εσωτερικό. Τους ξέρετε, περιττεύουν τα ονόματα.
Θα ήθελα να μου μιλήσετε για τη δουλειά σας με την Ορχήστρα Σαξοφώνων Νομαρχίας Πειραιά.
Τέλη του 2002 ο νομάρχης Πειραιά Γιάννης Μίχας αποφάσισε κάτι ασυνήθιστο: τη δημιουργία μιας ορχήστρας σαξοφώνων με κύριο στόχο τις εκπαιδευτικές και φιλανθρωπικές συναυλίες. Η αποδοχή του πειραιώτικου κοινού που είχαμε από την πρώτη μας συναυλία, τον Απρίλιο του 2003, ως Ορχήστρα Σαξοφώνων Νομαρχίας Πειραιά, έδειχνε ότι ο κόσμος διψούσε. Ακολούθησαν πάρα πολλές συναυλίες με επιτυχία σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό. Γρήγορα, η Νομαρχία απέκτησε τον δικό της πολιτιστικό χώρο που είναι και η μόνιμη στέγη της Ορχήστρας. Ενας τεράστιος χώρος στα Καμίνια με την ονομασία «Απόλλων», με τρεις μεγάλες σύγχρονες αίθουσες.
Και ποια είναι τα άμεσα σχέδιά σας είτε σε συναυλιακό χώρο είτε στο στούντιο;
Στις 9 Αυγούστου θα εμφανιστούμε στο 1ο Φεστιβάλ Αιγαίου, στη σειρά Μεγάλοι Ελληνες Σολίστ με την Α. Μπάλτσα και τον Δ. Σγούρο. Στις 26 Οκτωβρίου στο Royal Festival Hall με την Ορχήστρα Philharmonia και στις 18 Ιανουαρίου 2009 ρεσιτάλ στο Wigmore Hall. Στις 6 Φεβρουαρίου με τη Συμφωνική της Ζυρίχης στην αίθουσα Tonhalle υπό τον Μύρωνα Μιχαηλίδη (έργα και Ελλήνων συνθετών). Η ηχογράφηση του επόμενου δίσκου μου θα πραγματοποιηθεί 1 και 2 Απριλίου, με τη Συμφωνική του Λονδίνου, στο θρυλικό Abbey Road studio 1.
