- ΑΔΙΕΞΟΔΑ και ΥΠΑΝΑΧΩΡΗΣΕΙΣ ΥΠΕΡΙΣΧΥΟΥΝ ΤΩΝ ΚΑΛΩΝ ΠΡΟΘΕΣΕΩΝ
- ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΔΙΝΟΥΝ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ.
Στα θετικά,
- Κεντρική θέση κατέχει η δημιουργία ανεξάρτητου υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με μια υπουργό που, τουλάχιστον, δηλώνει καλές προθέσεις.
- Προωθήθηκε θετικό πλαίσιο για τα φετινά καμένα της Αττικής, ενισχύονται οι διαδικασίες για δασολόγιο, καταργείται ο επικίνδυνος ορισμός του 2003 για τα δάση. Διατηρείται όμως η δόμηση εκτός σχεδίου. Οι ενδοκυβερνητικές αντιδράσεις που ήδη συναντά ακόμη και η στοιχειώδης απλή λογική, δεν αποτελούν καλό οιωνό για τη συνέχεια.
- Ενισχύθηκαν οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, αλλά δε γίνονται ανεξάρτητη αρχή όπως θα έπρεπε.
- Ανακλήθηκε το Πακέτο Σουφλιά για τις αποσύρσεις ΙΧ, που ουσιαστικά πριμοδοτούσε την αγορά νέων αυτοκινήτων
- Ακυρώθηκαν οι ρυθμίσεις που πάγωναν τα πρόστιμα για τα αυθαίρετα και ανεστάλη η νομιμοποίηση των ημιυπαίθριων.
- Ο στόχος του 40% για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή είναι θετικός και φιλόδοξος, αλλά χωρίς εγγυήσεις και ενδιάμεσους στόχους. Η εμμονή στις βραχονησίδες ως κύριου χώρου υποδοχής Α.Π.Ε. πιθανόν να αποδειχθεί επικίνδυνη για το περιβάλλον.
- Η διαφαινόμενη αξιοποίηση του σιδηροδρόμου στα Τέμπη θα αποτελέσει θετικό βήμα, ιδίως αν σηματοδοτήσει γενικότερη στροφή στην πολιτκή μεταφορών.
- Προωθείται τριεθνής συμφωνία για την προστασία των Πρεσπών.
Στα αρνητικά
- Η εκτροπή του Αχελώου παραμένει κυβερνητική πολιτική, ενώ νέο στοιχείο είναι η εμμονή στην ενεργοποίηση του φράγματος της Μεσοχώρας ακόμη και αν η εκτροπή κριθεί παράνομη.
- Για τις μονώσεις κτιρίων πάγωσε ακόμη και το ήδη υπάρχον (ανεπαρκέστατο) πρόγραμμα της ΝΔ, ενώ στη θέση του παρουσιάστηκε απλά ένας Κανονισμός.
- Συνεχίζεται η προώθηση νέων λιγνιτικών μονάδων παρά τις διακηρύξεις για «πράσινη ανάπτυξη».
- Συνεχίζεται η παράδοση των νομικών πραξικοπημάτων, καθώς η απόφαση του ΣτΕ που κρίνει παράνομη τη Ρυθμιστική για το Κυνήγι, παρακάμφθηκε και πάλι με έκδοση νέας Ρυθμιστικής, όπως πριν.
- Το πάγωμα του διαγωνισμού για τους αυτοκινητοδρόμους στον Υμηττό, συνοδεύεται από «υποσχέσεις» ότι το έργο τελικά θα προχωρήσει, έστω και με περικοπές.
- Στην αγροτική πολιτική, η βιολογική γεωργία παραμένει ο φτωχός συγγενής.
- Οι υποσχέσεις για Πράσινη Ανάπτυξη δε βρίσκουν αντίκρισμα στον κρατικό προϋπολογισμό. Οι δαπάνες για το περιβάλλον μένουν ουσιαστικά παγωμένες και πράσινα φορολογικά εργαλεία δε χρησιμοποιούνται.
- Στα φορολογικά η συζήτηση εστιάζεται στα αυτονόητα αντί να ξεκινά από αυτά. Η αναγόρευση της προσκόμισης αποδείξεων σε κεντρικό μέτρο φορολογικής πολιτικής δείχνει τουλάχιστον προχειρότητα και άγχος.
- Η ίδια η Πράσινη Ανάπτυξη αποτελεί μάλλον προβληματική έννοια, καθώς περιορίζει την ευημερία στην οικονομική της διάσταση και επιφυλάσσει το πρασίνισμα της οικονομίας μόνο για το επιπλέον οικονομικό προϊόν.
Στον τομέα των δικαιωμάτων τα δείγματα γραφής είναι ανησυχητικά, με εξαίρεση τα θέματα των μεταναστών.
- Οι μαζικές προσαγωγές, οι επιδείξεις ισχύος της αστυνομίας και η επικοινωνιακή τους προβολή από τον αρμόδιο υπουργό, δείχνουν ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι κατά περίπτωση αναλώσιμα.
- Αντιθέτως, θετική είναι, κατά βάση, η πρόταση για ψήφο των μεταναστών στην αυτοδιοίκηση, και για ιθαγένεια στους μετανάστες δεύτερης γενιάς.
- Παραμένει παράλληλα το έλλειμμα στις υπόλοιπες πολιτικές ενσωμάτωσης των μεταναστών, πέρα από την ιθαγένεια, ενώ και οι βελτιώσεις στην πολιτική ασύλου απέχουν πολύ από τις σύγχρονες ανάγκες.
Στο τομέα της διαφάνειας και της διαβούλευσης, υπάρχουν ενδιαφέροντα βήματα που θα κριθούν στη συνέχεια:
- Η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών για τη διαφάνεια έδειξε τη σοβαρότητα του προβλήματος, μένει όμως να εμφανίσει και πρακτικά αποτελέσματα.
- Μέτρα ελέγχου της σπατάλης στα νοσοκομεία και τα φάρμακα κινούνται σε θετική κατεύθυνση. Το ίδιο ισχύει για την ανάρτηση των αποφάσεων στο διαδίκτυο, αν τελικά υλοποιηθεί, και τη μείωση των κρατικών αυτοκινήτων.
- Η ανοικτή προκήρυξη για τις θέσεις των Γενικών Γραμματέων Υπουργείων κινήθηκε σε επικοινωνιακή κυρίως βάση.
- Η ανεξαρτησία της Στατιστικής Υπηρεσίας κατοχυρώνεται μόνο τυπικά, χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα στη λειτουργία της.
- Στο Σχέδιο Καλλικράτης, η αυτοδιοίκηση των περιφερειών αποτελεί καθυστερημένο θετικό βήμα (αν και μεταφερθούν πολλές από τις παθογένειες των δήμων και των νομαρχιών). Όμως οι υποχρεωτικές συγχωνεύσεις δήμων, με σαρωτικό τρόπο, απομακρύνουν κι άλλο την αυτοδιοίκηση από τον πολίτη.
- Στο μέτωπο του εκλογικού νόμου αποτελεί πραγματικό «επίτευγμα» ότι η συζήτηση για το γερμανικό σύστημα απλής αναλογικής εκφυλίζεται ήδη σε διάλογο για το πώς θα έχουμε και πάλι αυτοδύναμες κυβερνήσεις.
Κεντρικό ερώτημα από όλο αυτό το παζλ, είναι κατά πόσο αρκούν οι επιμέρους καλές προθέσεις για να βγούμε από τα σημερινά αδιέξοδα. Η απάντηση φαίνεται δυστυχώς ότι είναι αρνητική: η κυβέρνηση αρνείται να καταλάβει ότι δε διαχειρίζεται μόνο τη δημοσιονομική αποτυχία της προκατόχου της, αλλά και τη συνολική κατάρρευση του οικονομικού μοντέλου της τελευταίας 15ετίας
Τώρα που δεν υπάρχει πια ούτε εύκολο χρήμα ούτε εύκολη υπερχρέωση στις τράπεζες, μόνη διέξοδος είναι να θέσουμε την οικονομία σε άλλες βάσεις, βιώσιμες αυτή τη φορά. Χρειαζόμαστε ένα νέο οικονομικό μοντέλο που δίνει ταυτόχρονες απαντήσεις στην οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση.