Θεολογία και αστρονομία

Πολλά έχουν αλλάξει από τότε που η Καθολική Εκκλησία έκαψε στην πυρά τον Τζιορντάνο Μπρούνο, τον μοναχό που υποστήριξε ότι το Σύμπαν είναι απέραντο. Τώρα, το Βατικανό συνεργάζεται με την Ιταλική Υπηρεσία Διαστήματος, με στόχο τη δημιουργία ενός δικτυακού τόπου που θα επιχειρήσει να συνδυάσει την κοσμολογία με τη θεολογία. H «Γενική Πύλη Κοσμολογίας», η οποία βρίσκεται ακόμα υπό ανάπτυξη, θα συγκεντρώνει πληροφορίες για την αστρονομία, τη θεολογία, τη φιλοσοφία και την τέχνη.

Θα χωρίζεται σε τρεις επιμέρους, κάθετες πύλες -μία για το γενικό κοινό, μία για φοιτητές, και μία για ακαδημαϊκούς και μελετητές. «Από την πλευρά της Εκκλησίας, το εγχείρημα έχει στόχο να βοηθήσει τους χριστιανούς και τους πιστούς να κατανοήσουν καλύτερα την επιστήμη, όχι ως εχθροί αλλά ως φίλοι» δήλωσε στην τηλεόραση του BBC ο μονσινιόριος Τζιανφράνκο Μπάστι, επικεφαλής του εγχειρήματος από την πλευρά του Βατικανού.

Από την πλευρά της Ιταλικής Υπηρεσίας Διαστήματος (ASI), ο Πιέρο Μπενβενούτι δήλωσε ότι σκοπός της νέας πύλης είναι γενικά η «κατανόηση της πραγματικότητας». «Η επιστημονική μέθοδος είναι εξαιρετική για την κατανόηση ενός μέρους της πραγματικότητας, όχι όμως όλης της πραγματικότητας» είπε.

Μέχρι πάντως να εγκαινιαστεί ο νέος δικτυακός τόπος, παραμένει ασαφές πώς η επιστήμη και η θεολογία μπορούν να συνυπάρξουν στον ίδιο χώρο χωρίς να δημιουργούνται παρανοήσεις. Παραδοσιακά, εξάλλου, η Καθολική Εκκλησία έχει διαφορετική αντίληψη για την «πραγματικότητα» από ό,τι οι επιστήμονες.

Βέβαια, η εκκλησία έχει αλλάξει στάση από το 1600, όταν εκτέλεσε τον δομινικανό μοναχό, μαθηματικό και φιλόσοφο Τζιορντάνο Μπρούνο, ο οποίος υποστήριξε ότι το Σύμπαν δεν είναι πεπερασμένο.

Μερικά χρόνια αργότερα, το 1633, ο Γαλιλαίος καταδικάστηκε ως αιρετικός επειδή υποστήριξε ότι η Γη δεν είναι το κέντρο του Σύμπαντος.

Αν βέβαια η δίκη του γινόταν σήμερα, ο Γαλιλαίος θα μπορούσε να καλέσει ως μάρτυρες υπεράσπισης τους αστρονόμους του Τηλεσκοπίου Προηγμένης Τεχνολογίας του Βατικανού, το οποίο λειτουργεί στην Αριζόνα από το 1993.

Είναι γεγονός ότι επιστήμη ξέρει μόνο την πραγματικότητα της εμπειρίας, αυτά που καταγράφονται και μετριούνται. Την υποκειμενική «πραγματικότητα» της φαντασίας του καθενός, αποκλείεται να την ερευνήσει και να την υιοθετήσει η επιστήμη...

Το Βατικανό (και ο πάπας) θέλουν μεν να προσχωρήσουν στην επιστημονική πραγματικότητα, φοβούνται όμως ότι θα κατηγορηθούν πως μέχρι τώρα έλεγαν άλλα και παραπλανούσαν τους πιστούς... Άσε που δεν φρόντισαν διαχρονικά να μορφώσουν το πόπολο, ώστε να είναι σε θέση να καταλάβουν έστω στοιχειωδώς τους νόμους του Κέπλερ, την ουράνια μηχανική του Νεύτωνα κ.ο.κ.

Και κάτι άλλο: αποτέλεσμα της επιστημονικής μεθόδου είναι και η επιστήμη της εξέλιξης των βιολογικών ειδών. Κάτι μου λέει ότι το Βατικανό πλησιάζει να αποδεχτεί δημόσια και αυτή την πραγματικότητα...