(από το blog Λαπούτα)
► Ποιος είπε αλήθεια τη φράση “καλύτερα να δω μέσα στην Πόλη να βασιλεύει τούρκικο σαρίκι παρά φράγκικο καπέλο”; Ο Μέγας Δούκας Λουκάς Νοταράς τις παραμονές της Αλώσεως. Όμως, τελικά θανατώθηκε από τον Μωάμεθ τον Β’.
► Πόσος ήταν ο πληθυσμός της Πόλης κατά την εποχή της Άλωσης; Πενήντα χιλιάδες ψυχές.
► Τι έκανε ο Μωάμεθ ο Β' για να αυξήσει τον πληθυσμό; Μετέφερε Έλληνες από την Προύσα, την Παλαιά και τη Νέα Φώκαια, την Πελοπόννησο, την Ίμβρο, τη Θάσο, την Τένεδο, το Άργος, την Κριμαία και το Καραμάν. Οι μετοικισθέντες απέκτησαν ιδιόκτητη κατοικία και απαλλαγές από φόρους.
► Οι Βυζαντινοί πόσο "υπόδουλοι" ήταν; Οι χριστιανοί αριστοκράτες απέκτησαν τον έλεγχο της ενοικίασης φόρων και τα δικαιώματα εκμετάλλευσης ορυχείων, οργανώθηκαν σε συντεχνίες και στο ναυτικό εμπόριο κέρδισαν περισσότερα προνόμια απ’ όσα είχαν πριν. Γενικά, σε όλη την περίοδο της τουρκοκρατίας, το οθωμανικό κράτος στηριζόταν στο μεγαλύτερο βαθμό από το ελληνικό εμπόριο (αξιοσημείωτο αυτής της φαινομενικής παραδοξότητας είναι ότι οι Οθωμανοί σέβονταν τους εμπόρους, εξάλλου ο Μωάμεθ ήταν έμπορος. Να γιατί λοιπόν οι έλληνες έμποροι κάνανε τεράστια περιουσία ανενόχλητοι).
► Ποια ήταν η πραγματική αποστολή του Πατριαρχείου κατά την τουρκοκρατία; Με πολιτική αρμοδιότητα από την Πύλη, να ελέγχει τους ανατολικορθόδοξους υπήκοους και ήταν υπόλογο απέναντι στους Οθωμανούς αν αποτύγχανε. Ο θάνατος του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε’ από τον Μαχμούτ τον Β’ ήταν αντίποινα για τις σφαγές μουσουλμάνων στην Πελοπόννησο.
► Πόσο πιθανόν είναι να υπήρξε το "Κρυφό Σχολειό"; Αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί αφού οι χριστιανοί ιερείς είχαν την ελευθερία να ασκούν τα θρησκευτικά καθήκοντά τους είχαν την ιδέα του "κρυφού Σχολειού"; Η ίδια η ύπαρξη της Εκκλησίας κατά την τουρκοκρατία διαψεύδει το σενάριο αυτό. Οι Οθωμανοί στήριζαν την ανεξιθρησκεία, οι βίαιοι εξιλασμισμοί και οι σφαγές συνέβησαν σχεδόν μόνο κατά τα τελευταία χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
► Ποιοι ήταν οι καλύτεροι διπλωματικοί υπάλληλοι και δημόσιοι αξιωματούχοι της Πύλης; Οι Φαναριώτες κυρίως, αλλά γενικά οι Οθωμανοί προτιμούσαν σε υψηλά πόστα Έλληνες. Παράδειγμα, ο κορυφαίος όλων Αλέξανδρος Υψηλάντης.
► Ποιοί προώθησαν τη σύλληψη του Ρήγα Φεραίου από την αυστριακή αστυνομία στην Τεργέστη; Οι Έλληνες επιχειρηματίες όπου δρούσαν στις κτήσεις της μοναρχίας των Αψβούργων που θεώρησαν ότι οι ιδιοκτησίες τους στα οθωμανικά εδάφη βρισκόταν σε κίνδυνο εξαιτίας των αλυτρωτικών λόγων του Ρήγα.
► Αρματολοί και Κλέφτες. Ποια είναι η αλήθεια; Οι Αρματολοί ήταν ένοπλο σώμα χριστιανών χωροφυλακής της οθωμανικής Πύλης που τους είχε ανατεθεί η αστυνόμευση περιοχών που ήταν δύσκολο να διοικηθούν από τους Οθωμανούς. Όμως σύντομα οι Αρματολοί κατέληξαν περισσότερο επίφοβοι για τους χριστιανούς αγρότες παρά για τους Κλέφτες. Συχνά οι Αρματολοί πολεμούσαν μεταξύ τους για τον έλεγχο μιας αμφισβητούμενης επικράτειας. Οι Κλέφτες ήταν άτακτα ένοπλα σώματα που τρομοκρατούσαν εξίσου τους Έλληνες και του Τούρκους και πολλές φορές έρχονταν σε συμπαιγνίες με τους Αρματολούς για τον έλεγχο περιοχών. Οι Οθωμανοί κατάργησαν επίσημα το θεσμό των Αρματολών το 1721 αλλά ο Τεπενλελής ανέκτησε αργότερα το δικαίωμα αρματολικιού. Κατά το ξεκίνημα της Επανάστασης υπήρχαν ακόμη δεκαεπτά “ανεξάρτητα” αρματολίκια στη Ρούμελη.
► Τελικά υπήρξαν κατά την τουρκοκρατία αυτόνομες μη μουσουλμανικές περιοχές; Ναι! Όχι μόνο η Μάνη και τα Σφακιά, αλλά και τα Άγραφα, το Ζαγόρι, η Νάουσα, ο Τύρναβος, η Κάσος, τα Ψαρά, το Άγιον Όρος, οι Κυδωνίες (Αϊβαλί), η Τραπεζούντα, τα Αμπελάκια, το Μαλακάσι, η Ζαγορά του Πηλίου, η Ύδρα, οι Σπέτσες η Χίος και το Δουκάτο του Αιγαίου (Νάξος, Άνδρος, Πάρος, Σαντορίνη, Σίφνος και Σύρος). Η Νάουσα και ο Τύρναβος ιδρύθηκαν από τούρκους μπέηδες (ο Εβρενός και ο Τουραχάν αντίστοιχα) με αντάλλαγμα την απαλλαγή από μουσουλμάνους εποίκους.
► Πως το εντελώς άγονο Σούλι, ελεύθερη περιοχή από τους Οθωμανούς, κατόρθωσε να επιβιώσει και να γίνει τόσο πλούσιο; Είχαν χριστιανούς ομοθρήσκους τους ως σκλάβους και κατόρθωναν να εισπράττουν φόρους από τους παρακείμενους μουσουλμάνους γαιοκτήμονες.
► Πόσοι ήταν οι μισθωτοί αγρότες που δούλευαν τόσο για Οθωμανούς όσο και για Έλληνες γαιοκτήμονες κατά το 1821; Τα 5/6 των Ελλήνων αγροτών που δεν κατείχαν δική τους γη.
► Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος ήταν Αρβανίτης; Ναι! Και μουσουλμάνος επίσης. Όπως και οι μισοί σχεδόν αγωνιστές της Ελληνικής Επανάστασης.
► Γιατί φυλακίστηκε ο Κολοκοτρώνης; Η αλήθεια είναι ότι οραματιζόταν τη δημιουργία ενιαίου κράτους μεταξύ Ελλήνων κι Αρβανιτών με σημαία το σταυρό και την ημισέληνο.
Αυτά τα ολίγα απ’ όσα μπόρεσα να προλάβω σήμερα να γράψω συμβουλευόμενος τα βιβλία μου, υπάρχουν βέβαια πολλά άλλα, μα ο χρόνος και η διάθεση με περιορίζει και γι αυτό διάλεξα τα πιο χαρακτηριστικά. Επιφυλάσσομαι για το αν θα γράψω κι άλλα…
- Απόστολος Βακαλόπουλος, Ιστορία του Νέου Ελληνισμού
- Arnold Toynbee, οι Έλληνες και οι Κληρονομίες τους
- Βασίλης Ραφαηλίδης, Κωμικοτραγική Ιστορία του Νεοελληνικού Έθνους
- Σπυρίδωνας Τρικούπης, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως
- Κολοκοτρώνη Απομνημονεύματα
- Μακρυγιάννη Απομνημονεύματα
(Επειδή στο blog Λαπούτα έχουν κλείσει τα σχόλια, μπορούν να γραφτούν εδώ, αλλά μόνο με ελληνικούς χαρακτήρες και πεζο-κεφαλαία, όπως ισχύουν στην τρέχουσα γραφή! Φωνακλάδες με κεφαλαία ή Ελληναράδες με γκρικλις να πάνε αλλού να γράψουν!)
