(Τέτα Παπαδοπούλου, Ελευθεροτυπία, 1/4/2011)
Το τελευταίο διάστημα, όταν μαθαίνουμε για διαδηλώσεις στη βόρεια Αφρική και στη Μέση Ανατολή, ο νους μας πάει -πού αλλού;- σε διαδηλώσεις αντικαθεστωτικές. Όμως, δεν είναι πάντα έτσι. Ένα τέτοιο παράδειγμα; Αυτή η πολύ σημαντική διαδήλωση που έγινε στην πρωτεύουσα του Λιβάνου πρόσφατα.
Οργανώθηκε μέσω Facebook. Πολύς κόσμος, αρκετές χιλιάδες· ιδίως νέοι. Μια διαδήλωση με ένα αίτημα άκρως δημοκρατικό. Το φώναζαν διασχίζοντας το κέντρο της Βηρυτού. Το είχαν γραμμένο με παραλλαγές, σε πανό και πλακάτ. «Θέλουμε κοσμικό κράτος». «Εξω η θρησκεία και τα δόγματα από τους πολιτικούς θεσμούς». «Είμαστε πρώτα πολίτες, έπειτα όλα τα άλλα».
Στο Λίβανο υπάρχουν αναγνωρισμένα επισήμως 18 θρησκευτικά δόγματα. Πόσοι ακριβώς ανήκουν και σε ποια; Δύσκολη απάντηση. Ξέρετε πότε έγινε η τελευταία απογραφή πληθυσμού στη Χώρα του Κέδρου; Το 1932! Πάντως, οι μεγάλες θρησκευτικές κοινότητες μοιράζονται, ως τέτοιες, τα πιο υψηλά πολιτικά αξιώματα. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι πάντα μαρωνίτης (χριστιανός καθολικός). Ο πρωθυπουργός είναι μουσουλμάνος σουνίτης. Ο πρόεδρος της Βουλής είναι μουσουλμάνος σιίτης. Οι βουλευτές εκλέγονται με... θρησκευτική ποσόστωση -τόσοι από τη μία κοινότητα, τόσοι από την άλλη κ.λπ.
Στον Λίβανο, η εξουσία στο σύνολό της κατανέμεται με βάση τις θρησκευτικές κοινότητες. Ενα τρελό πολιτικό σύστημα -εκτός των άλλων, ασφαλώς, πηγή διαφθοράς- που παραπέμπει σε εποχές παρωχημένες.
Οι διαδηλωτές στη Βηρυτό ζητούν ακριβώς να καταργηθεί αυτό το αρχαϊκό σύστημα. Δηλαδή, ζητούν να μπει τέλος στη χειραγώγηση των πολιτικών θεσμών από τις θρησκευτικές κοινότητες. «Πρώτα πολίτες, έπειτα όλα τα άλλα!».
Η διαδήλωση κατέληξε με sit-in (επί δύο εβδομάδες) μπροστά από το υπουργείο Εσωτερικών. Γιατί εκεί; Διότι το μοίρασμα της εξουσίας είναι δική του αρμοδιότητα. «Εξω η θρησκεία και τα δόγματα από τους πολιτικούς θεσμούς!» Θα σημειώσω ότι δεν είναι η πρώτη φορά που τέθηκε αυτό το θέμα δημόσια στη Βηρυτό. Όμως, για πρώτη φορά πήρε μορφή διαδήλωσης και μάλιστα με τόσο μεγάλη συμμετοχή. Χωρίς αμφιβολία, άλλη μία παράμετρος της Αραβικής Ανοιξης.
