Η ένταση της κοσμικής ακτινοβολίας που βομβαρδίζει το Ηλιακό Σύστημα βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ, δείχνουν οι μετρήσεις του δορυφόρου ACE της NASA. «Το 2009, οι εντάσεις της κοσμικής ακτινοβολίας έχουν αυξηθεί 19% πάνω από οτιδήποτε έχουμε δει τα τελευταία 50 χρόνια» αναφέρει ο Ρίτσαρντ Μίγουαλντ του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καλιφόρνια. «Η αύξηση είναι σημαντική, και θα μπορούσε να σημαίνει ότι πρέπει να ξανασκεφτούμε πόση προστασία χρειάζονται οι αστροναύτες σε αποστολές στο εξωδιάστημα» επισημαίνει.
Η γαλαξιακή κοσμική ακτινοβολία στην πραγματικότητα δεν είναι ακτινοβολία. Πρόκειται για υποατομικά σωματίδια -πρωτόνια αλλά και πυρήνες βαρέων στοιχείων- που εκτοξεύονται από μακρινά σουπερνόβα (υπερκαινοφανείς αστέρες) και κατακλύζουν το διαστρικό κενό, απειλώντας τους αστροναύτες αλλά και τους δορυφόρους που κινούνται σε τροχιά.
Ευτυχώς τα σωματίδια της κοσμικής ακτινοβολίας είναι φορτισμένα, οπότε εκτρέπονται από το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου και της Γης.
Η τρέχουσα διαστημική κακοκαιρία οφείλεται στην εξασθενημένη ηλιακή δραστηριότητα τα τελευταία δύο χρόνια -η δραστηριότητα του Ήλιου πέφτει από το μέγιστο στο ελάχιστο και ανεβαίνει ξανά στο μέγιστο στη διάρκεια ενός κύκλου 22 ετών.
Στη διάρκεια του ηλιακού ελάχιστου, όπως αυτό που διανύουμε σήμερα, συρρικνώνεται η ηλιόσφαιρα, δηλαδή το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου, το οποίο καλύπτει ολόκληρο το Ηλιακό Σύστημα, αφήνοντας την κοσμική ακτινοβολία να περάσει.
«Σε περιόδους χαμηλής ηλιακής δραστηριότητας, η φυσική ασπίδα [του μαγνητικού πεδίου] εξασθενίζει, οπότε περισσότερη κοσμική ακτινοβολία μπορεί να φτάσει το εσώτερο Ηλιακό Σύστημα» εξηγεί ο Ντιν Πέσνελ του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA.
Το μαγνητικό πεδίο και η ατμόσφαιρα της Γης μας προσφέρουν πάντως επαρκή προστασία από τη διαστημική καταιγίδα, διαβεβαιώνουν οι ερευνητές. Στην πραγματικότητα, ο πλανήτης έχει ζήσει χειρότερες καταιγίδες: Σπάνια ισότοπα του στοιχείου βηρύλλιου, που σχηματίστηκαν λόγω της κοσμικής ακτινοβολίας στην ατμόσφαιρα και παγιδεύτηκαν στους πολικούς πάγους, δείχνουν ότι, πριν από εκατοντάδες χρόνια, η ένταση της κοσμικής ακτινοβολίας ήταν έως και διπλάσια από ό,τι σήμερα.
(Newsroom ΔΟΛ, 30/9/2009)
