Η παγκόσμια οικονομική κρίση που εξελίσσεται ακόμα, οφείλεται φυσικά στο τρωτό οικονομικό σύστημα που έχει επικρατήσει σε παγκόσμια κλίμακα και στην απουσία του απαραίτητου ελέγχου εκ μέρους των κρατικών αρχών. Υπάρχουν όμως και συγκεκριμένα πρόσωπα, τα οποία εκμεταλλεύτηκαν τα κενά, μάλλον με την εύνοια και συμμετοχή κρατικών παραγόντων, ώστε να πραγματοποιηθούν αυτές οι απίστευτης εκτάσεως απάτες.Στην περιγραφή πέντε περιπτώσεων που ακολουθεί, αναφέρονται ουσιαστικά δύο μονάδες μέτρησης: τα δισεκατομμύρια και τα (ψωρο) εκατομμύρια... Αυτός ο διαχωρισμός είναι απαραίτητος για να μη χαθεί η αίσθηση της τεράστιας διαφοράς μεταξύ τους.
Sir Fred και Lady Joyce Goodwin, Edinburgh/Μεγ. Βρετανία
Ο Fred Goodwin ήταν διευθύνων σύμβουλος της Royal Bank of Scotland. Λόγω κακής διαχείρισης οδήγησε την τράπεζα σε φαλιμέντο με χρέη 400 δισεκατομμύρια ευρώ. Ο ίδιος απεσύρθη και ζει από την πλούσια σύνταξή του (και ποιος ξέρει πόσα έχει αποθηκεύσει).
Όταν πετάχτηκαν από το δρόμο, σπάζοντας τα τζάμια στο πολυτελές σαλόνι του, 2-3 τούβλα και αφού τσαλακώθηκε με ρόπαλα η πολυτελής λιμουζίνα του Mercedes S 600, βρήκε ο Sir Fred στον κήπο του φυλλάδια με την ανακοίνωση: «Αυτό είναι μόνο η αρχή». Ο υπεύθυνος για την κατάρρευση της τράπεζας ζήτησε τότε να συνταξιοδοτηθεί με τα 800.000 ευρώ ετησίως που δικαιούται βάσει συμβολαίου –67.000 ευρώ το μήνα–, και κρύφτηκε σε μια βίλα υψηλής ασφάλειας στις Κάνες της Νότιας Γαλλίας. Προηγουμένως είχε καταφέρει ο Sir Fred να βυθίσει το έτος 2008 την τράπεζα σε απώλειες ύψους 28 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ το βρετανικό δημόσιο είχε αναλάβει εγγυήσεις για δάνεια 380 δισεκατομμυρίων ευρώ και 15.000 τραπεζικοί υπάλληλοι έχασαν τη δουλειά τους.
Bernard L. και Ruth Madoff, New York/ΗΠΑ
Δήθεν επενδυτής ιδιωτικών καταθέσεων, με τις οποίες δήθεν έκανε επενδύσεις, αλλά στην πραγματικότητα τις κατέτρωγε και χρησιμοποιούσε για πλουτισμό δικό του και της οικογένειάς του. Το ύψος της υπεξαίρεσης ανέρχεται –μέχρι στιγμής– σε 65 δισεκατομμύρια δολάρια. Καταδικάστηκε σε φυλακή 150 ετών, δηλαδή θα πεθάνει πίσω από τα σίδερα Έτσι κι αλλιώς, αν τυχόν αποφυλακιστεί κάποια στιγμή, θα τον κρεμάσουν ανάποδα, δεδομένου ότι οι απατημένοι είναι πάρα πολλοί πάμπλουτοι της μεσαίας, ανώτερης και ανώτατης εισοδηματικής τάξης, ανάμεσά τους και όλοι οι μαφιόζοι της χώρας.
Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης παρουσίασαν τη σύζυγο Madoff να εκπλήσσεται που ο σύζυγός της έκανε τόσο μεγάλη απάτη. Οι δημοσιογράφοι την έπαιρναν επί εβδομάδες στο κατόπιν για να καταγράψουν σε ποιο κομμωτήριο πηγαίνει και πόσα πληρώνει, τι είδους τυριά και σαλάμια αγοράζει, ποια λουλούδια παίρνει για το σπίτι κτλ. Όλοι ήταν βέβαιοι ότι η κυρία έχει κρύψει κάποια δισεκατομμύρια, επειδή είχε συλληφθεί από τις αρχές να προσπαθεί να αποκρύψει περί τα 15 (ψωρο-)εκατομμύρια δολάρια. Αποτέλεσμα αυτού του κυνηγητού ήταν να μην επιτρέπεται η είσοδος της τέως πάμπλουτης σε κανένα μαγαζί, για να αποφύγουν οι καταστηματάρχες τη φασαρία και την ενόχληση άλλων πελατών.
Οι δύο γιοι του ζεύγους, Andrew, 43, και Mark, 45 ετών, ξυλοκοπήθηκαν επανειλημμένα από εξαγριωμένα θύματα του πατέρα τους. Οι γιοι δηλώνουν ότι δεν ευθύνονται για τις δραστηριότητες των γονέων τους και ότι έχουν κόψει κάθε σχέση μαζί τους, καλοπερνούν όμως σε βίλες και με τα χρήματα που τους παρείχε μέχρι πρόσφατα ο απατεώνας «επενδυτής».
Marcel και Adriana Ospel, Basel-Zürich/Ελβετία
Εποπτικός σύμβουλος στην τράπεζα UBS της Ελβετίας και συνυπεύθυνος για ζημιά 70 δισεκατομμυρίων ελβετικών φράγκων. Ζει ως εύπορος συνταξιούχος σε διάφορα μέρη της Ελβετίας.
Όταν ένα βράδυ μπήκε το ζεύγος Ospel στο πολυτελές εστιατόριο «Kronenhalle» της Ζυρίχης, οι πελάτες άρχισαν να κτυπάνε τα τραπέζια με χέρια, κουτάλια και μαχαίρια, μέχρι που οι δύο μισητοί επισκέπτες βγήκαν έξω. Όταν απολύθηκε ο Ospel από τη θέση του στην τράπεζα, προσέφυγε δικαστικά για να του πληρωθούν 22 (ψωρο)εκατομμύρια ελβετικά φράγκα ως αποζημίωση, όπως προβλεπόταν στο συμβόλαιο. Τελικά, απεσύρθη η προσφυγή, πιθανόν επειδή προέκυψε συμβιβασμός και δέχτηκε ο τέως κ. σύμβουλος μικρότερο ποσό.
Björgolfur T. Björgolfsson και Kristin Olafsdottir, Reykjavik/Ισλανδία
Η κατάρρευση αυτής της τράπεζας συμπαρέσυρε και την οικονομία της Ισλανδίας, με αποτέλεσμα να ζητήσει η κυβέρνηση αυτής της μικρής χώρας την ένταξή της στην Ε.Ε., την οποία μέχρι τότε οι Ισλανδοί περιφρονούσαν. Το Μάιο δημοσιεύτηκαν φωτογραφίες του ζεύγους σε τρελό πάρτι με άλλους επιχειρηματίες πάνω σε κότερο. Οι συμπατριώτες τους Ισλανδοί, συνήθως ψύχραιμοι και δημόσια ανέκφραστοι, έγραψαν σε εφημερίδες και δήλωσαν στα ραδιόφωνα ότι «Ντρεπόμαστε να έχουμε γνωρίσει τέτοιους ανθρώπους» και «Αν μάθουμε πού κρύβονται, θα τους περιποιηθούμε κατάλληλα».
David και Karen Weinreb, New York/ΗΠΑ
Πωλητής πληροφοριών οικονομικού περιεχομένου στο δίκτυο Bloomberg και επενδυτής ο ίδιος, εξαπάτησε άλλους επενδυτές με ψευδείς πληροφορίες, οι οποίοι έχασαν μεγάλα χρηματικά ποσά – συνολικά υπολογίζονται στα 12 (ψωρο-)εκατομμύρια δολάρια, δηλαδή τίποτα μπροστά στα δισεκατομμύρια που έφαγαν οι άλλοι. Ο Weinreb αταδικάστηκε σε διετή φυλάκιση, την οποία εξέτισε και τώρα ζει ελεύθερος.
Η σύζυγος Karen Weinreb, 41 ετών, όταν πήγε τα παιδιά της στο σχολείο του Bedford στη Νέα Υόρκη, άκουσε από τη μητέρα άλλου μαθητή να της φωνάζει δημόσια: «Έχεις καταλάβει ότι όλοι ξέρουν τι έκανε ο άντρας σου;» Το συμβούλιο γονέων του σχολείου αποφάσισε να αλλάξουν τα παιδιά των Weinreb σχολικό περιβάλλον, αλλά αυτό θα γινόταν έτσι κι αλλιώς, επειδή τα δίδακτρα ήταν πολύ υψηλά για την οικογένεια που δεν είχε πλέον οικονομική επιφάνεια. Η Karen Weinerb χώρισε με τον άντρα της και έγραψε ένα βιβλίο για τις εμπειρίες της, το οποίο κυκλοφόρησε με τον τίτλο «The Summer Kitchen».
