18 June 2007

Περιβάλλον με αιρετική ματιά στην επικαιρότητα (1ον)

Δρ. Θόδωρος Σ. Κουσουρής
Περιβαλλοντολόγος, πρώην
Δ/ντής Ερευνητικού Ινστιτούτου


Μιας και οι βομβαρδισμοί εξακολουθούν (π.χ. Λίβανος), και είναι της μόδας (π.χ. Κλιματικές αλλαγές, Αιολικά πάρκα, Πράσινες φωτοβολταϊκές επενδύσεις), επιτρέψτε μου να ξεκινήσουμε μια συζήτηση για όλα εκείνα τα περιβαλλοντικά, τα δήθεν περιβαλλοντικά, αλλά και τα οικολογικά που παρεμβαίνουν -τεχνηέντως ή μη- στην καθημερινή ζωή μας, μέσα από τον Τύπο και τα άλλα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Έλεος πια, γιατί και οι λέξεις χάνουν το πραγματικό τους νόημα, ενώ στη δίνη της ζωής αρκετοί, πολλοί αρκετοί βολευόμαστε μέσα στις κινδυνολογίες, στα ανεδαφικά, στις ρεαλιστικές απειλές και τους κινδύνους, στα μη εφαρμόσιμα, στις ουτοπικές προοπτικές και στις πολιτικές φανφάρες.

1. Ο ακτιβιστής Αλ Γκορ; Και έγραψε ο Τύπος «…ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, μίλησε απ’ έξω, χωρίς σημειώσεις, περπατώντας με άνεση στη σκηνή και διανθίζοντας το λόγο του με ανέκδοτα με τέτοια φυσικότητα που θα τη ζήλευε και ο πιο έμπειρος showman». Γιατί αμφιβάλλετε ότι ήλθε για να το παίξει άνετος ακτιβιστής, πλασάροντας συνάμα και το βιβλίο του «Μια άβολη αλήθεια», αλλά και το ομώνυμο ντοκυμαντέρ που απέσπασεκαι βραβείο Οσκαρ το Φεβρουάριο. Και βέβαια κάπου το πάει. Μας ενδιαφέρει ως προσωπικότητα ή ως φερόμενος και επονομαζόμενος ακτιβιστής;



2. Με τον Αίολο παρέα. Το ενεργειακό πρόβλημα της χώρας υπόσχονται να επιλύσουν γιγαντιαία αιολικά πάρκα στα νησιά του Αιγαίου. Κάπως έτσι εμφανίζει ο Τύπος την απεξάρτησή μας από το πετρέλαιο. Αλλά, στα ψηλά γράμματα διαβάζουμε «… οι σύγχρονες ανεμογεννήτριες έχουν ύψος 105 μέτρα, άνοιγμα πτερυγίων 90 μέτρα και συνολικά η όλη εγκατάσταση θα φαντάζει ως πολυκατοικία περίπου 50 ορόφων». Και το περίεργο μέχρι ενοχλητικά προκλητικό είναι το γεγονός ότι, για παράδειγμα, για τις ανάγκες των 8MW σε ηλεκτρισμό της Ικαρίας, θα επενδυθούν μονάδες ισχύος 310MW. Για τα 12ΜW της Άνδρου, προβλέπεται ότι θα κατασκευαστούν ανεμογεννήτριες για ισχύ 400MW. Για τις 3,5MW ανάγκες της Σερίφου, η συνολική προβλεπόμενη ισχύς θα ανέλθει με τις 87 ανεμογεννήτριες, τα 260MW.

Και η απάντηση των αρμόδιων; «Διότι άλλες περιοχές της χώρας έχουν ανάγκη από αυτό το πλεόνασμα». Και ως συνήθως αφελείς, ερωτούμε: τέτοιες γιγαντιαίες εγκαταστάσεις δεν θέλουν τεράστια χωματουργικά έργα, κατάλληλο οδικό δίκτυο, ανάλογα λιμάνια; Και το αισθητικό, φυσιογραφικό, πολιτιστικό και φυσικό κεφάλαιο των νησιών τι θ’ απογίνει; Να με συγχωρείτε, «ανεμογεννήτριας το κάγκελο και πάσης νησιωτική Ελλάδας» προβλέπεται.


3. Πράσινα δάνεια για μικροπαραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας. Πάνω από 1,2 δις ευρώ εκτιμάται ότι θα χορηγήσουν οι τράπεζες τα επόμενα 5 χρόνια για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων ανάπτυξης φωτοβολταϊκών πάρκων από ιδιώτες μικροπαραγωγούς. Όπως, τονίζουν και πάλι οι αρμόδιοι και κατά πάσα πιθανότητα προωθητές συμφερόντων, οι επενδύσεις αυτές θεωρούνται εξαιρετικά ελκυστικές, λόγω των επιδοτήσεων από το σχετικό αναπτυξιακό νόμο, αφού πρόκειται για επένδυση με χρόνο ζωής 20 έτη. Σύμφωνα με τους ίδιους, ένα φωτοβολταϊκό σύστημα στην Ελλάδα παράγει ετησίως περίπου 1150-1400 κιλοβατώρες για κάθε εγκατεστημένη κιλοβατώρα.

Η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια διοχετεύεται στο δίκτυο της ΔΕΗ, με τιμή πώλησης της κάθε ηλιακής κιλοβατώρας 0,40-0,50 ευρώ. Και τα αδύναμα σημεία, οι αδύναμοι κρίκοι στο συνολικό εγχείρημα στο ελληνικό σύστημα; Απουσία χωροταξικού σχεδιασμού, παρουσία γραφειοκρατίας, η ασυνέπεια και η ασυνέχεια χωρίς τελειωμό και η, όπως πάντοτε, στρεβλή ενημέρωση, σε όλα και για όλα. Και οι τεράστιες απαιτούμενες εκτάσεις; Και όπως πάντοτε, όλες οι λεπτομέρειες προβλέπονται από το σχετικό νόμο.


Υστερόγραφο: Τουλάχιστον οι περισσότεροι μπορούμε να συμβάλλουμε προσωπικά στην εξοικονόμηση της ενέργειας που παρέχεται με τον παραδοσιακό τρόπο, ενώ η τεχνολογία μπορεί να προσδοκά εφαρμόσιμα αποτελέσματα όταν βρίσκεται μακριά από συμφέροντα και υστεροβουλίες, κατευθυνόμενη έρευνα και πολιτικούς καιροσκοπισμούς.