Η φύση δεν γνωρίζει όρια στους ατελείωτους εξελικτικούς πειραματισμούς της. Οι επιστήμονες κατάφεραν να πιάσουν για πρώτη φορά ένα μοναδικό ψάρι, το πρώτο στον κόσμο σπονδυλωτό που χρησιμοποιεί καθρέφτες, αντί για φακούς, προκειμένου να εστιάζει το φως στα μάτια του.
Το σπάνιο ψάρι, με την επιστημονική ονομασία Dolichopteryx longipes, που ζει στα βάθη του Ειρηνικού ωκεανού, ψαρεύτηκε κοντά στη νήσο Τόνγκα, από τον καθηγητή Χανς-Γιοακείμ Βάγκνερ του γερμανικού πανεπιστημίου του Τίμπινγκεν, όπως μετέδωσε το BBC.
Σύμφωνα με τη σχετική επιστημονική εργασία στο βιολογικό περιοδικό «Current Biology», φαινομενικά το ψάρι έχει τέσσερα μάτια, όμως μια πιο προσεκτική εξέταση αποκάλυψε ότι στην πραγματικότητα υπάρχει μόνο ένα ζευγάρι μάτια, αλλά κάθε μάτι είναι χωρισμένο με τη σειρά του επίσης σε ζευγάρι. Κάθε μάτι-ζευγάρι διαθέτει ένα καθρέφτη που εστιάζει το φως και το στέλνει στο άλλο μισό του ματιού, ακριβώς στον αμφιβληστροειδή χιτώνα.
Μετά από 500 εκατ. χρόνια εξέλιξης των σπονδυλωτών και πολλές χιλιάδες είδη που εμφανίστηκαν και εξαφανίστηκαν, αυτός είναι ο πρώτος γνωστός οργανισμός που έλυσε με τη χρήση καθρέφτη το βασικό οπτικό πρόβλημα όλων των ματιών: πώς να δημιουργούν μια εικόνα, όπως δήλωσε ο καθηγητής Τζούλιαν Πάτριτζ του βρετανικού πανεπιστημίου του Μπρίστολ, ο οποίος εξέτασε το ψάρι.
Η καινοτομική αυτή λύση βοηθά την όραση, καθώς το ψάρι κινείται σε νερά με αμυδρό φως, σε βάθος κάτω των 1.000 μέτρων. Οδηγήθηκε σε αυτή την εξελικτική προσαρμογή προκειμένου να αξιοποιήσει όσο γίνεται καλύτερα το λιγοστό φως, αλλά και να αυτοπροστατεύεται, αντιλαμβανόμενο έγκαιρα τη βιοφωταύγεια που εκπέμπουν άλλα ψάρια.
Οι καθρέφτες-μάτια χρησιμοποιούν μικροσκοπικές πλάκες από κρυστάλλους γουανίνης, τοποθετημένους σε διαδοχικά στρώματα, που πιθανότατα επιτρέπουν, συγκριτικά με τους φακούς, τη δημιουργία πιο φωτεινών εικόνων με σαφέστερα περιγράμματα, γεγονός που, σύμφωνα με τους βιολόγους, δίνει πλεονεκτήματα στο ψάρι στον αγώνα της επιβίωσης.
Το σπάνιο ψάρι, με την επιστημονική ονομασία Dolichopteryx longipes, που ζει στα βάθη του Ειρηνικού ωκεανού, ψαρεύτηκε κοντά στη νήσο Τόνγκα, από τον καθηγητή Χανς-Γιοακείμ Βάγκνερ του γερμανικού πανεπιστημίου του Τίμπινγκεν, όπως μετέδωσε το BBC.Σύμφωνα με τη σχετική επιστημονική εργασία στο βιολογικό περιοδικό «Current Biology», φαινομενικά το ψάρι έχει τέσσερα μάτια, όμως μια πιο προσεκτική εξέταση αποκάλυψε ότι στην πραγματικότητα υπάρχει μόνο ένα ζευγάρι μάτια, αλλά κάθε μάτι είναι χωρισμένο με τη σειρά του επίσης σε ζευγάρι. Κάθε μάτι-ζευγάρι διαθέτει ένα καθρέφτη που εστιάζει το φως και το στέλνει στο άλλο μισό του ματιού, ακριβώς στον αμφιβληστροειδή χιτώνα.
Μετά από 500 εκατ. χρόνια εξέλιξης των σπονδυλωτών και πολλές χιλιάδες είδη που εμφανίστηκαν και εξαφανίστηκαν, αυτός είναι ο πρώτος γνωστός οργανισμός που έλυσε με τη χρήση καθρέφτη το βασικό οπτικό πρόβλημα όλων των ματιών: πώς να δημιουργούν μια εικόνα, όπως δήλωσε ο καθηγητής Τζούλιαν Πάτριτζ του βρετανικού πανεπιστημίου του Μπρίστολ, ο οποίος εξέτασε το ψάρι.
Η καινοτομική αυτή λύση βοηθά την όραση, καθώς το ψάρι κινείται σε νερά με αμυδρό φως, σε βάθος κάτω των 1.000 μέτρων. Οδηγήθηκε σε αυτή την εξελικτική προσαρμογή προκειμένου να αξιοποιήσει όσο γίνεται καλύτερα το λιγοστό φως, αλλά και να αυτοπροστατεύεται, αντιλαμβανόμενο έγκαιρα τη βιοφωταύγεια που εκπέμπουν άλλα ψάρια.
Οι καθρέφτες-μάτια χρησιμοποιούν μικροσκοπικές πλάκες από κρυστάλλους γουανίνης, τοποθετημένους σε διαδοχικά στρώματα, που πιθανότατα επιτρέπουν, συγκριτικά με τους φακούς, τη δημιουργία πιο φωτεινών εικόνων με σαφέστερα περιγράμματα, γεγονός που, σύμφωνα με τους βιολόγους, δίνει πλεονεκτήματα στο ψάρι στον αγώνα της επιβίωσης.
