21 April 2009

Ένας αριστερός στην υπηρεσία της χούντας...

για να «σωθεί» η ελληνική νεολαία!


Μία από τις πρώτες ενέργειες της χούντας του 1967 για την επιβολή της «ηθικής» στην ελληνική κοινωνία, αφορούσε το μήκος της φούστας των γυναικών στην Ελλάδα. Εμπνευστής και εκτελεστής της απόφασης ο υπουργός παιδείας, Θεοφύλακτος Παπακωνσταντίνου, τότε 63 ετών. Οι φούστες μίνι, τα παντελόνια με μπατζάκια καμπάνα, αλλά και οι μακριές φαβορίτες ήταν απαγορευμένα στοιχεία στην εμφάνιση μαθητών και μαθητριών της «Ελλάδας Ελλήνων Χριστιανών». Μακρυμάλληδες μαθητές απειλούνταν με κούρεμα γουλί!

Αριστερά: Ο Θ. Παπακωνσταντίνου, Δεξιά: Μαθήτριες της εποχής, τώρα γύρω στα 6Ο πλέον.
Ποιος ήταν αυτός ο Παπακων/νου όμως; Κάποιος καραβανάς, κάποιος γραφιάς, κάποιος γλείφτης του δικτατορικού καθεστώτος που προσφέρθηκε να αναμορφώσει την εκπαίδευση και τη νεολαία; Όχι! Ήταν ένας γνωστός αριστερός διανοούμενος, ήταν ένας εξαιρετικός θεωρητικός του μαρξισμού, ο οποίος έγραψε βιβλία σταθμούς στην ανάπτυξη του διαλεκτικού ματεριαλισμού στην Ελλάδα. Ίσως από τα πιο γερά μυαλά της Αριστεράς στην διάρκεια του Μεσοπολέμου, διευθυντής του Λαϊκού Βιβλιοπωλείου και εκδότης του δεκαπενθήμερου περιοδικού «Μαρξιστική Βιβλιοθήκη».

Επειδή εκείνη την εποχή εξελίσσονταν στην Ευρώπη τα γεγονότα του 1968 και τα πανεπιστήμια βρίσκονταν σε διαρκή αναταραχή, με προτάσεις και ιδέες ανανέωσης και εκσυγχρονισμού, ο Παπακων/νου προσέφερε στους Ευρωπαίους ένα μοντέλο που εξασφάλιζε ηρεμία και τάξη: το δικό του. Βέβαια, το μοντέλο του προϋπέθετε την επιβολή με τη δύναμη των τανκς, αλλά αυτό ήταν ένα παιχνιδάκι για τους παρ' ημίν χουντικούς.

Σύμμαχοι του Παπακων/νου σ’ αυτό τον (από χέρι χαμένο γι’ αυτόν) «αγώνα» βρίσκονταν ο Παττακός που διέθετε τα τανκς και η ιερά Σύνοδος που διένειμε τη «Φωνή του Κυρίου». Ο μεν Παττακός δήλωνε στα ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία, ότι «η Ελλάδα ηγείται των ευρωπαϊκών εθνών σε τάξη και ευνομία και αποτελεί για όλους τους λαούς υπόδειγμα προς μίμηση», η δε «Φωνή του Κυρίου» που, μάλλον, εκδίδεται ακόμα και διανέμεται δωρεάν στις εκκλησίες, ανέφερε ότι «Οι λύκοι που απειλούν την κοινωνία μας, είναι γνωστοί: Είναι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, οι Προτεστάντες, είναι οι Ουνίτες, οι Πνευματιστές και οι Κομμουνιστές». Για τους Καθολικούς (που απειλούν διαχρονικά τους ορθόδοξους παπάδες), τους Αρμένιους (που δέρνουν καμιά φορά τους ορθόδοξους παπάδες), τους Μωαμεθανούς και τους Βουδιστές δεν έγραφε τίποτα!

Με τέτοιο εχθρικό μέτωπο από Ιεχωβάδες και Προτεστάντες, μέχρι Ουνίτες και Κομμουνιστές, δεν ήταν και πολύ εύκολο για τους ντόπιους παπάδες να συνεννοηθούν με τον υπουργό παιδείας Παπακων/νου. Στα 25 χρόνια του είχε γραφτεί στο κομμουνιστικό κόμμα και άρχισε να δρα με το ψευδώνυμο Πέτρος, το 1936 επί δικτατορίας Μεταξά συμμετείχε σε αιματηρές συγκρούσεις με την Αστυνομία. Κάποια εποχή όμως, ίσως κατά τη γερμανική κατοχή, άρχισε μια πορεία από την άκρα αριστερά στην άκρα δεξιά.

Μετά τον πόλεμο εμφανίστηκε ως αρθρογράφος της φιλελεύθερης πρωινής εφημερίδας «Ελευθερία» και, στη δεκαετία του 196Ο της συντηρητικής εφημερίδας «Μεσημβρινή» της Ελένης Βλάχου. Όπως έγραψαν παλιοί αριστεροί συνεργάτες και φίλοι του, ο Παπακων/νου προσέφερε τις υπηρεσίες του, με την πρόφαση της «διαταξικότητας», στις καταπιεστικές δεξιές κυβερνήσεις της εποχής του, επειδή δεν έβλεπε προοπτική να προσεγγίσει ποτέ ως αριστερός την εξουσία. Με πιο απλά λόγια, άλλαξε έγκαιρα εργοδότη.

Όταν, αμέσως μετά το πραξικόπημα δεν κατάφερε ο Παπακων/νου να μεταπείσει τη Βλάχου για επανέκδοση των εφημερίδων και περιοδικών της (τα είχε κλείσει εις ένδειξη διαμαρτυρίας κατά της χούντας), μεταπήδησε ο ίδιος στο υπουργείο παιδείας. Εκεί έβαλε σε ενέργεια το σχέδιό του για ηθικοποίηση των νέων, ξεκινώντας από τα ρούχα και τα μαλλιά τους.


Η «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών» με στήριξη στα τανκς, αλλιώς πώς να σταθεί;
Από τη θέση του υπουργού άρχισε ο Παπακων/νου να βγάζει τους προπαγανδιστικούς λόγους που είχε μάθει στο ΚΚΕ: «Έλληνες νέοι, για σας κάναμε την επανάσταση!» Βέβαια, αυτός δεν είχε κάνει τίποτα, άλλοι κατέβασαν τα τανκς, αλλά αυτά ήταν λεπτομέρειες μπροστά στο τεράστιο έργο αναμόρφωσης του ήθους της νεολαίας, το οποίο είχε αναλάβει εργολαβικά. Και επειδή δεν έβλεπε ο χουντοϋπουργός να συνετίζονται οι νέοι και να ακολουθούν τις υποδείξεις του, ήταν αναγκασμένος να τους προβάλει ένα σημαντικό κίνδυνο που απειλούσε την ελληνική νεολαία: «Αν δεν ακολουθήσετε την αρετή που εκφράζει η επανάσταση, θα γυρίσετε πίσω στα σπήλαια και θα καταντήσετε πίθηκοι!»

Όπως γνωρίζουμε από την εξέλιξη των γεγονότων, ουδείς από τους νέους ενδιαφέρθηκε, με εξαίρεση τους μισθοδοτούμενους, να στηρίξει το σχέδιο του Παπακων/νου. Διεκινδύνευσαν να ξαναγίνουν πίθηκοι…



(Πληροφορίες από το περιοδικό Der Spiegel, 24/6/1968)