16 May 2008

Κάπνισμα, υπέρ και κατά

από την Λώρη Κέζα
(Lifo, 27/3/2008)

Τα πατατάκια θεωρούνται ανθυγιεινά. Φανταστείτε να ψηφιζόταν ένας νόμος σύμφωνα με τον οποίο απαγορεύεται το μασούλημα σε δημόσιο χώρο, ενώ στο σακουλάκι τους να τυπωνόταν ένας τεράστιος πισινός με σύνθημα: «O διαιτολόγος και ο μπακάλης μπορούν να σε βοηθήσουν να κόψεις τα υδρογονωμένα λιπαρά». Η κινητή τηλεφωνία κάνει επίσης μεγάλη ζημιά. Φανταστείτε τους εστιάτορες να βγάζουν στο πεζοδρόμιο όσους χρησιμοποιούν τη συσκευή τους για να μην τσιτσιριστεί ο εγκέφαλος των άλλων πελατών και τους διαφημιστές να καλύπτουν το 30% κάθε αφίσας με την ειδοποίηση «η ακτινοβολία προκαλεί κώφωση». Η διαφορά στα δυο παραδείγματα είναι ότι ο τρώγων πατατάκια κάνει κακό στον εαυτό του, ενώ ο ομιλών ακατάσχετα αρρωσταίνει και τους διπλανούς του. Εντούτοις έχουν την ελευθερία να επιλέξουν και να επιδείξουν δημόσια τη βλαβερή τους συνήθεια.

Καθένας κάνει ό,τι θέλει στις σύγχρονες δημοκρατίες - εκτός βέβαια από τους καπνιστές, οι οποίοι χρεώνονται όλα τα δεινά ενεργών και παθητικών καπνιστών: όγκους, υπογονιμότητα, ρυτίδες, καρδιοπάθειες.

Καθώς η απαγόρευση του τσιγάρου θεωρείται πράξη «πολιτικού πολιτισμού», όπως σημείωνε την προηγούμενη εβδομάδα ο Χρήστος Μιχαηλίδης, σπεύδω να δηλώσω πολιτικά απολίτιστη. Κυρίως αρνούμαι να δεχτώ ως καλύτερο έναν πολιτισμό που εισάγεται ως σωτήριος εξ Εσπερίας. Δεν θα θαυμάσω τους Ιταλούς επειδή κατάφεραν να εξοστρακίσουν εν μία νυκτί όλους τους καπνιστές από τους δημόσιους χώρους, ούτε τους Εγγλέζους που κόβουν τσουχτερά πρόστιμα σε όποιον τολμήσει να πλησιάσει τον αναπτήρα του στο τσιγάρο.

Κυρίως δεν θα θαυμάσω τους Αμερικανούς που κόπτονται για τη δημόσια υγεία και τον καθαρό αέρα, αλλά αγνοούν επιδεικτικά το πρωτόκολλο του Κιότο. Ας μην ξεχνάμε ότι εκείνοι έγιναν η πηγή της αντικαπνιστικής υστερίας που με πολύ καλλιτεχνικό τρόπο μεταλαμπαδεύτηκε στη Γηραιά Ήπειρο. Εκείνοι επινόησαν έναν ακόμη εχθρό, δημιούργησαν μια νέα φοβία και γενικώς βρήκαν θέμα να ασχολούνται. Αν πρέπει να τους θαυμάσουμε για κάτι, δεν είναι για το γεγονός ότι απαγόρευσαν το κάπνισμα, αλλά επειδή έβαλαν το θέμα στην παγκόσμια πολιτική ατζέντα.

Στο διαγωνισμό «ποιος είναι πιο πολιτισμένος», η Ελλάδα, στα δικά μου μάτια, έχει το προβάδισμα. Αυτό που αντιμετωπίζεται ως ημίμετρο (μισά- μισά τα τραπέζια στα μαγαζιά, καπνιστήρια σε χώρους εργασίας, πλήρης ανοχή καπνού στους ανοιχτούς χώρους) σέβεται και τις δυο πλευρές. Αν μάλιστα υποχρεώνονταν οι καταστηματάρχες να έχουν ιονιστές και εξαερισμό της προκοπής, αν δεν ήταν ερμητικά κλειστά τα παράθυρα στα σύγχρονα γυάλινα κτίρια και αν οι καπνιστές είχαν ένα μέτρο στις κλειστές αίθουσες, δεν θα υπήρχε θέμα συζήτησης.

Όσον αφορά το θέμα της υγείας, σηκώνει πολύ συζήτηση. Όταν ζεις σε μια χώρα όπου από τις βρύσες στάζει χρώμιο, όπου είναι λογικό να πηγαίνεις μέχρι τη γωνία με το αμάξι, όπου τα φυτοφάρμακα έχουν γίνει κύριο συστατικό της διατροφής, το τσιγάρο μας μάρανε; Ακούγεται σαν γκρίνια πολυτελείας. Υπάρχει όμως μια παρηγοριά: Η αντικαπνιστική μανία είναι μόδα και θα περάσει.

Και απαντήσεις επί του κειμένου:

Διαβάζοντας το άρθρο είναι φανερό ότι είναι γραμμένο από άτομο εξαρτημένο στη νικοτίνη, μια ναρκωτική ουσία που στη σημερινή κοινωνία είναι νόμιμη και αποδεκτή (σε αντίθεση με άλλες ίσως λιγότερο επιβλαβείς που είναι παράνομες). Από τους εξαρτημένους στην ουσία αυτή, οι βιομηχανίες καπνού, κατά κύριο λόγο αμερικάνικες, κερδίζουν δισ. δολ. κάθε χρόνο. Όντας φανατικός καπνιστής για 10 χρόνια αποφάσισα και κατάφερα να απεξαρτητοποιηθώ πριν από 3 χρόνια για λόγους υγείας.

Τώρα μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι στη χώρα αυτή ζούμε την δικτατορία του καπνιστή. Το δικαίωμα για τσιγάρο θεωρείται σχεδόν ιερό. Το δικαίωμα να αναπνέεις καθαρό αέρα τις περισσότερες φορές καταπατείται. Κι εδω αρχίζουν τα επιχειρήματα των καπνιστών για το πόσο ωράια είναι η κατάσταση στην Ελλάδα και πόσο κομπλεξικοί είναι οι κακοί Αμερικάνοι και Ευρωπαίοι αντικαπνιστές, επιχειρήματα που θα χαρακτηρίζονταν αστεία εαν δεν υποστήριζαν μια κατάσταση που προκαλεί χιλιάδες θανάτους κάθε χρόνο στη χώρα μας από τα γνωστά νοσήματα.

  1. Θεωρείτε πραγματικά πετυχημένο το μέτρο για χώρους μη καπνιστών σε μαγαζιά στην Ελλάδα? Ίσως να λειτούργησε τον πρώτο μήνα άλλα πλέον δεν βλέπεις σχεδόν πουθενά χώρους μη καπνιστών κι ακόμα αν δεις ένα τραπεζάκι, συνήθως πλησίον της τουαλέτας, μάλλον θα έχει καταληφθεί από κάποιον καπνιστή. Επίσης, στο γραφείο που δουλεύω όλοι καπνίζουν κανόνικα, οπουδήποτε. Είναι αυτό σεβασμός προς τις δύο πλευρές?
  2. Οι καπνιστές δεν χρεώνονται αυθαίρετα τα "δεινά" ενεργών και παθητικών καπνιστών. Έρευνες δεκαετιών, που οι καπνοβιομηχανίες προσπάθησαν με νύχια και με δόντια να αποκρύψουν, έχουν αποδείξει αδιαμφισβητητα τα δεινά αυτά.
  3. Τα πατατάκια δεν προκαλούν καρκίνο στους ανθρώπους που κάθονταί δίπλα σε αυτόν που τα τρώει.
  4. Θεωρείτε σοβαρό επιχείρημα υπέρ του τσιγάρου το γεγονός ότι η Πολιτεία αδιαφορεί επιδεικτικά για το νερο-δολοφόνο που τρέχει από τις βρύσες πολλών συμπολιτών μας και την ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε?
  5. Γνωρίζετε μήπως πως η πράξη "πολιτικού πολιτισμού" που ειρωνεύεστε και οσονούπω μεταλαμπαδεύεται ακόμα και στην απολίτιστη Τουρκία έχει φέρει πραγματικά αποτελέσματα?
Τα ποσοστά ενεργών καπνιστών και ειδικά των νέων μειώθηκαν ραγδαία στις ΗΠΑ, που όντως διακατέχονται από υστερία για το θέμα, άλλα και στις άλλες χώρες όπου εφαρμόστηκε το μέτρο της απαγόρευσης. Ή μήπως θέλετε να παραμείνουν υψηλά τα ποσοστά καπνιστών στην Ελλάδα για να αισθάνεστε λιγότερες τύψεις ως καπνίστρια. Κα Κέζα είστε ελεύθερη να κάνετε όποιο κακό θέλετε στον εαυτό σας και να καπνίζετε όσα τσιγάρα θέλετε. Δεν έχουμε όμως όλοι και δικαίωμα να αναπνέουμε μη καρκίνογόνο αέρα? Και δεν έχουμε υποχρέωση ως χώρα να σταματήσουμε να παράγουμε κάθε χρόνο εκατοντάδες χιλιάδες νέους καπνιστές?
kyrapk

Χειμαρρώδης η γραφή σου apologiaprosuavita, αλλά δεν μπορεί να μείνει χωρίς αντίλογο. Ας ξεκινήσουμε κατ’ αρχή με τι συμφωνούμε. Είναι προφανώς δικαίωμά σου να καπνίζεις όσο θέλεις, εφόσον δεν ενοχλείς άλλους. Επίσης, υπερθεματίζω στο να υπάρχουν τασάκια παντού, ώστε να γλιτώσουν οι τσέπες σου από τα αποτσίγαρα (βεβαίως, οι περισσότεροι από τους καπνιστές δεν έχουν την δική σου ευαισθησία).

Τέλος, αν νομίζεις ότι το σύνδρομο στέρησης θα σε κάνει δημόσιο κίνδυνο, τότε keep smoking please. Από εκεί και πέρα όμως, το παράκανες. Από πού ο Κοπέρνικος ή ο Γαλλιλαίος ή ο Κολόμβος ή οποιοσδήποτε άλλος πήγε κόντρα στην Λογική? Απεναντίας, η Λογική τους βοήθησε να δουν τις αντιφάσεις των προηγούμενων δοξασιών και να κάνουν κάτι νέο.

Επίσης έχω να σου ζητήσω να μην καταφεύγεις σε συνθηματολογικό λόγο και εξυπναδίτσες (πχ "κάντε και κανένα τσιγαράκι") καθώς ευτελίζεις μια ενδιαφέρουσα ανταλλαγή απόψεων.
Κάτσε καλά

Η μεγαλύτερη ζημιά που κάνει η νικοτίνη δεν είναι στα πνευμόνια ή στο κυκλοφορικό αλλά είναι στο μυαλό. Πιο συγκεκριμένα στην αίσθηση δικαίου που έχει κάθε άνθρωπος. Είναι απίστευτο το πως άνθρωποι, δημοκρατικοί, κοινωνικά ευαίσθητοι, ευγενικοί, μόλις τους υπενθυμίσεις οτι δεν έχουν δικαίωμα να σε δηλητηριάζουν με αυτή τους την απόλαυση, μεταμορφώνονται σε Ελληναράδες.

Και μόνο με την ιδέα οτι θα στερηθούν τη δόση τους, κάθε αίσθηση δικαιοσύνης και ανθρωπιάς καταρρέει. "ΠΑΝΩ ΑΠ' ΟΛΑ Η ΔΟΣΗ ΜΟΥ" Αυτό τους λέει το βασικό τους ένστικτο. Και βλέπουμε γονείς που υπεραγαπούν τα βρέφη τους να τους συμπεριφέρονται σαν τασάκια χωρίς καν να σκέφτονται οτι ΙΣΩΣ να τα δολοφονούν.


Αυτό που με θλίβει είναι οτι σε έντυπο του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου, όλο και περισσότεροι συντάκτες (με μερικές φωτεινές εξαιρέσεις) όποτε γράφουν για το τσιγάρο μας θυμίζουν τον δημοσιογραφικό τραμπουκισμό του ... Πέτρου Κωστόπουλου.

manos