(του Δημήτρη Φύσσα, Athens Voice, 19.03.2009)
Τι έγινε στις 25 Μαρτίου 1821; Τίποτα! Διαβάστε μια οποιαδήποτε ιστορία της Επανάστασης, ακόμα και μία από τις θεωρούμενες «συντηρητικές» (Τρικούπης, Κόκκινος, Εκδοτική Αθηνών κ.λπ.) ή ανατρέξτε σε απομνημονεύματα αγωνιστών. Θα δείτε πολύ εύκολα ότι:
Όλα αυτά πριν την 25η Μαρτίου. Ειδικά ο Παλαιών Πατρών (Π.Π.) Γερμανός στ’ Απομνημονεύματά του γράφει ότι στις 25 του Μάρτη ήταν στην Πάτρα. Στην ίδια πόλη ευλόγησε τους αγωνιστές τον επόμενο μήνα σε μια πλατεία. Λέτε να μην έβαλε στ’ Απομνημονεύματά του αυτό που, αν είχε συμβεί, θα ήταν η σημαντικότερη μέρα της ζωής του;
Ποια ήταν παλιότερα η εθνική μας επέτειος; Μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους, και επί δεκαετίες, εθνική γιορτή της Ελλάδας ήταν η Πρωτοχρονιά, γιατί την 1η του Γενάρη 1822 ψηφίστηκε το πρώτο Σύνταγμα της χώρας («Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος») και ξεκίνησε η νομική ύπαρξη του ελληνικού κράτους.
Ο μύθος που ανακατεύει το μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, τον εκεί ευλογούντα Π. Π. Γερμανό, τα εξιδανικευμένα ζωγραφιστά παλικάρια να ορκίζονται σε μια σημαία σχεδόν σαν τη σημερινή, το λάβαρο (πολύ μεταγενέστερη κατασκευή) και την 25η Μαρτίου (ώστε όλα να συμπέσουν με τον «Ευαγγελισμό της Θεοτόκου») είναι πολύ μεταγενέστερος και αποσκοπεί στο να εμφανίσει την ορθόδοξη εκκλησία ως συνιδρύτρια της νέας Ελλάδας.
Την εκκλησία που αποτελούσε το κυριότερο στήριγμα της οθωμανικής εξουσίας, βραχίονα ιδεολογικής πυγμής και φορολογικής επιβολής στους θρησκόληπτους ραγιάδες. Την εκκλησία που αφόρισε τον Ρήγα, τους κλέφτες συλλήβδην το 1806, τον Σούτσο, τον Υψηλάντη και τόσους άλλους το 1821, γιατί τόλμησαν ν’ αμφισβητήσουν την εξουσία του Σουλτάνου και του ανώτατου ορθόδοξου κρατικού υπαλλήλλου του, του εκάστοτε Πατριάρχη. Εξάλλου, ο απαγχονισμός του Γρηγορίου Ε΄ δεν μπορεί να γίνει κολυμπήθρα του Σιλωάμ και να συγκαλύψει την ανθελληνική δράση του, διότι η οθωμανική εξουσία τον σκότωσε ακριβώς ως ανίκανο κρατικό υπάλληλο, επειδή δεν μπόρεσε ν’ αποτρέψει την εξέγερση.
Στην ίδια φιλοεκκλησιαστική, πεποιημένη γραμμή είναι το ανιστόρητο χωρατό του κρυφού σχολειού. Ευφάνταστοι ζωγραφικοί πίνακες (πιθανώς μεγάλης καλλιτεχνικής, αλλά μηδενικής ιστορικής αξίας, σαν το «Κρυφό σχολείο» του Γύζη), αθώα κελάρια μοναστηριών, το (φράγκικης μελωδίας) τραγουδάκι «Φεγγαράκι μου λαμπρό», ανιστόρητοι πανηγυρικοί λόγοι παπάδων ή δασκάλων και, ιδίως, συνεχής «παραδοσιακή» επανάληψη: αυτά είναι τα στηρίγματα της 25ης Μαρτίου 1821 και του κρυφού σχολειού. Αλλά πρόκειται για μύθους, ορισμένης μάλιστα χάλκευσης, όχι για ιστορία. Κι όποιος ξεκινήσει να ψάχνει, μετά δεν σταματάει. Διαβάζει «Ελληνική Νομαρχία», Φωτάκο, Κοραή, Κοντογιώργη, Αγγέλου, Πετρόπουλο κ.λπ.
Τι έγινε λοιπόν στις 25 Μαρτίου του 1821; Τίποτα!
Στις 24 του Φλεβάρη ξεκινάει η επανάσταση στη Μολδαβία και στη Βλαχία
Στις 16 του Μάρτη ο Νίκος Σολιώτης χτυπάει πρώτος τους Τούρκους στην Ελλάδα, στο Αγρίδι (κοντά στην Ακράτα)
Στις 17 του Μάρτη αποφασίζεται η εξέγερση στη Μάνη
Στις 21 του Μάρτη αρχίζει η εξέγερση στα Καλάβρυτα
Στις 21 του Μάρτη πετυχαίνει η επανάσταση στην Πάτρα
Στις 22 του Μάρτη ο Δυσσέας (sic) Αντρούτσος γράφει στους Γαλαξ(ε)ιδιώτες ένα περίφημο γράμμα παρακίνησης σε εξέγερση
Στις 23 του Μάρτη εδραιώνεται η επανάσταση στην Καλαμάτα κ.λπ., κ.λπ.
Ποια ήταν παλιότερα η εθνική μας επέτειος; Μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους, και επί δεκαετίες, εθνική γιορτή της Ελλάδας ήταν η Πρωτοχρονιά, γιατί την 1η του Γενάρη 1822 ψηφίστηκε το πρώτο Σύνταγμα της χώρας («Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος») και ξεκίνησε η νομική ύπαρξη του ελληνικού κράτους.Ο μύθος που ανακατεύει το μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, τον εκεί ευλογούντα Π. Π. Γερμανό, τα εξιδανικευμένα ζωγραφιστά παλικάρια να ορκίζονται σε μια σημαία σχεδόν σαν τη σημερινή, το λάβαρο (πολύ μεταγενέστερη κατασκευή) και την 25η Μαρτίου (ώστε όλα να συμπέσουν με τον «Ευαγγελισμό της Θεοτόκου») είναι πολύ μεταγενέστερος και αποσκοπεί στο να εμφανίσει την ορθόδοξη εκκλησία ως συνιδρύτρια της νέας Ελλάδας.
Την εκκλησία που αποτελούσε το κυριότερο στήριγμα της οθωμανικής εξουσίας, βραχίονα ιδεολογικής πυγμής και φορολογικής επιβολής στους θρησκόληπτους ραγιάδες. Την εκκλησία που αφόρισε τον Ρήγα, τους κλέφτες συλλήβδην το 1806, τον Σούτσο, τον Υψηλάντη και τόσους άλλους το 1821, γιατί τόλμησαν ν’ αμφισβητήσουν την εξουσία του Σουλτάνου και του ανώτατου ορθόδοξου κρατικού υπαλλήλλου του, του εκάστοτε Πατριάρχη. Εξάλλου, ο απαγχονισμός του Γρηγορίου Ε΄ δεν μπορεί να γίνει κολυμπήθρα του Σιλωάμ και να συγκαλύψει την ανθελληνική δράση του, διότι η οθωμανική εξουσία τον σκότωσε ακριβώς ως ανίκανο κρατικό υπάλληλο, επειδή δεν μπόρεσε ν’ αποτρέψει την εξέγερση.
Στην ίδια φιλοεκκλησιαστική, πεποιημένη γραμμή είναι το ανιστόρητο χωρατό του κρυφού σχολειού. Ευφάνταστοι ζωγραφικοί πίνακες (πιθανώς μεγάλης καλλιτεχνικής, αλλά μηδενικής ιστορικής αξίας, σαν το «Κρυφό σχολείο» του Γύζη), αθώα κελάρια μοναστηριών, το (φράγκικης μελωδίας) τραγουδάκι «Φεγγαράκι μου λαμπρό», ανιστόρητοι πανηγυρικοί λόγοι παπάδων ή δασκάλων και, ιδίως, συνεχής «παραδοσιακή» επανάληψη: αυτά είναι τα στηρίγματα της 25ης Μαρτίου 1821 και του κρυφού σχολειού. Αλλά πρόκειται για μύθους, ορισμένης μάλιστα χάλκευσης, όχι για ιστορία. Κι όποιος ξεκινήσει να ψάχνει, μετά δεν σταματάει. Διαβάζει «Ελληνική Νομαρχία», Φωτάκο, Κοραή, Κοντογιώργη, Αγγέλου, Πετρόπουλο κ.λπ.
Τι έγινε λοιπόν στις 25 Μαρτίου του 1821; Τίποτα!
