Albert Einstein, «Δεν μπορούμε να λύσουμε τα σημερινά και μελλοντικά προβλήματά μας χρησιμοποιώντας την ίδια άποψη και λογική που χρησιμοποιήσαμε όταν τα δημιουργήσαμε»
Η Πράσινη Ανάπτυξη, καθώς διατείνονται οι ειδήμονες, είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα για το κοινό μας μέλλον, ενώ η επιτυχία ευρύτερης εφαρμογής της θα αποτελέσει βαρόμετρο για καλύτερη ποιότητα ζωής. Από τη διεθνή εμπειρία, σταχυολογούμε πιο κάτω μερικές σκέψεις, συστάσεις και ευκαιρίες που σχετίζονται με την εφαρμογή και τη συνεχή εξέλιξη της Πράσινης Ανάπτυξης:
· Η Πράσινη Ανάπτυξη πρέπει να υπερισχύσει σε πολλές ισχύουσες νομοθετικές πρακτικές που συχνά είναι αναχρονιστικά απομεινάρια κάποιων προτύπων ανάπτυξης. Η συνεργασία των αρμόδιων φορέων με την κοινωνία είναι το κλειδί, ώστε να απομακρυνθούν σταδιακά τα κάθε είδους αντικίνητρα και οι στρεβλώσεις.
· Για να πειστούν και οι πλέον καχύποπτοι και επιφυλακτικοί, υπάρχει ανάγκη για δημιουργήσουμε μια σειρά έργων επίδειξης, με στόχο την εμπειρική επιβεβαίωση από τις διαπιστώσεις των διαφόρων μελετών, ως προς την Πράσινη Ανάπτυξη.
· Κρίσιμοι ανασταλτικοί παράγοντες στην Πράσινη Ανάπτυξη αποτελούν οι κοινωνικές αδράνειες, οι υστερήσεις και το έλλειμμα της διάχυσης της κατάλληλης γνώσης. Επίσης, απουσιάζει το κατάλληλα εκπαιδευμένο και καταρτισμένο προσωπικό. Εκπαίδευση, κατάρτιση, στις Πράσινες πολιτικές, στους κανονισμούς και στις διαδικασίες πρέπει να εναρμονιστούν κατά προτεραιότητα και να γίνουν προσιτές και εφικτές από όλους.
· Οι απαιτήσεις και η εφαρμογή των προτύπων της Πράσινης Ανάπτυξης, μπορεί για σήμερα να είναι υπερβολικές, αλλά εύλογα αναμένονται να μειωθούν, καθώς η τεχνολογική καινοτομία και η διάδοση των φιλικών προς το περιβάλλον οικολογικών τεχνολογιών ανάπτυξης εφαρμόζονται ευρύτερα. Ανάπτυξη που δεν είναι βιώσιμη δεν είναι ούτε και οικονομικά αποδοτική, αλλά ούτε και κοινωνικά δίκαιη.
· Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η προστασία και η επάρκεια των νερών, η ανακύκλωσή τους αλλά και η διαχείριση των νερών της βροχής είναι ουσιώδη συστατικά της Πράσινης Ανάπτυξης, όπως και η ανακύκλωση των στερεών απορριμμάτων και η ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων. Οι κατάλληλες πολιτικές και οι κανονισμοί που απαιτούνται για την επίτευξη όλων των δυνητικών συνεργιών σε κτίρια και υποδομές πρέπει να εξετάζονται από κοινού από όλους τους φορείς λήψης αποφάσεων και τους κοινωνικούς εταίρους.
· Η Πράσινη Ανάπτυξη, ιδίως των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, αποτελεί μια ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε όλοι τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Τα κίνητρα που αντανακλούν την ορθή αποτίμηση της Πράσινης Ανάπτυξης είναι απαραίτητα για την κινητοποίηση του μετασχηματισμό της αγοράς. Η συμβατική (αλλά και βιώσιμη) ανάπτυξη πρέπει να αποθαρρύνεται με τη δημιουργία κατάλληλων δομών και θεσμικού πλαισίου. Αντίθετα, η Πράσινη Ανάπτυξη πρέπει να ενθαρρύνεται από ένα συνεκτικό σύστημα, κίνητρα και ελαφρύνσεις που ενισχύουν τους οικονομικά ασθενέστερους και προωθούν στις κοινωνικές δομές και την περιβαλλοντικά υπεύθυνη συμπεριφορά.
· Η αναγνώριση της Πράσινης Ανάπτυξης, ως κοινωνική προτεραιότητα πρέπει να επεκταθεί στην ανακαίνιση και στην ανανέωση των υφιστάμενων κτιρίων, διότι αυτά αποτελούν την πλειονότητα των ενεργοβόρων πηγών. Είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτό η βελτίωση της αντοχής και της ενεργειακής απόδοσης των υφιστάμενων κτιρίων. Η αξιολόγηση του κόστους κύκλου ζωής και των ωφελειών που σχετίζονται με τα κτίρια είναι σωστές και δίκαιες, μέσα από την αξιολόγηση των κατάλληλων πολιτικών και πρακτικών, καθώς επηρεάζουν το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία στη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής των κτιρίων και την υποστήριξη της υποδομής τους.
· Σημαντικές βελτιώσεις στην ποιότητα και στην ενεργειακή απόδοση των κτιρίων είναι εφικτές και αποτελεσματικές με τις διαθέσιμες τεχνολογίες. Ωστόσο, υπάρχουν δυνατότητες για ακόμη μεγαλύτερες βελτιώσεις μέσω στρατηγικών επενδύσεων στην έρευνα και στην ανάπτυξη με την οικοδομική και την κατασκευαστική βιομηχανία. Η ενεργειακή πιστοποίηση κάθε κτιρίου θα παρέχει στους καταναλωτές, στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, στις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, κατάλληλα εργαλεία και για τη χάραξη πολιτικής για μια πιο ακριβή και αξιόπιστη αξιολόγηση της ενεργειακής απόδοσης, της διατήρησης του νερού και της ελαχιστοποίησης των δυσμενών επιπτώσεων πάνω στο περιβάλλον.
· Οι επιδόσεις αξιολόγησης των κτιρίων και η εξέλιξη της ήπιας τεχνολογίας δημιουργούν πολλά, σύνθετα μέτρα που πρέπει να εξεταστούν συλλογικά. Πολλές πτυχές των επιδόσεων, όπως το νερό και η διαχείριση των αποβλήτων, απαιτούν εμπεριστατωμένη τεχνογνωσία, πολιτική βούληση με κοινωνική συνεργασία και συναίνεση.
Η κοινωνία δεν έχει την πολυτέλεια να περιμένει για περισσότερα πειράματα επιβεβαίωσης. Υπάρχει η ανάγκη της σωστής ενημέρωσης και της μεταφοράς-εναρμόνισης-εφαρμογής της υπάρχουσας τεχνογνωσίας στις δικές μας, στις ελληνικές ιδιαιτερότητες. Εξυπακούεται ότι είναι αναγκαία και η συνεχή παρακολούθηση της κατάστασης του περιβάλλον, της κοινωνίας και της οικονομίας και η εκ νέου αξιολόγηση της κατάστασης, καθώς είναι μια κρίσιμη προϋπόθεση για την επιβίωση της Πράσινης Ανάπτυξης. Η Πράσινη Ανάπτυξη, περισσότερο από οποιαδήποτε τεχνολογία ή πολιτική, εξαρτάται από όλους εμάς, καθώς καλούμαστε να συνειδητοποιήσουμε την αναγκαιότητα για ένα βιώσιμο κόσμο, και να ενδυναμώσουμε την ανθρώπινη συμπεριφορά μας σε σχέση με τις μελλοντικές γενεές για καλύτερη ποιότητα ζωής.
Πηγή: T. Kesik & A. Miller, 2008.
