12 November 2009

Κοινωνία στήριξης μειονεκτούντων ανθρώπων

Διαβάζω σε μια επιφυλλίδα της Καθημερινής ότι «ο Βρετανός πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν έχασε ως παιδί την όρασή του από το ένα μάτι, ενώ από το άλλο δεν βλέπει καλά...» Με εντυπωσιάζει ιδιαίτερα αυτή η πληροφορία, όχι επειδή με ενδιαφέρει το συγκεκριμένο πρόσωπο, αλλά επειδή θεωρώ πολύ σημαντική την κατάκτηση των σύγχρονων μεταβιομηχανικών κοινωνιών, να βοηθούν (με τους μηχανισμούς που λειτουργούν, συχνά τελείως αθόρυβα) να επιβιώσει κάποιος κοινωνικά, επαγγελματικά κ.λπ. παρότι έχει σωματικά μειονεκτήματα. Δεν είναι απαραίτητο να γίνει πρωθυπουργός ή οτιδήποτε άλλο κορυφαίο, αρκεί να μπορεί να αναπτύξει τις πνευματικές του δυνατότητες και να διεκδικήσει εφικτούς στόχους.

Σε παλαιότερες εποχές στην Ευρώπη, αλλά και σήμερα σε υπανάπτυκτες κοινωνίες, μια σωματική δυσκολία σήμαινε ή σημαίνει περιφρόνηση και εγκατάλειψη από τον κοινωνικό περίγυρο, συχνά κι από την ίδια την οικογένεια. Ένα άτομο που έχει ατυχήσει με αυτό τον τρόπο, εξωθείται στο περιθώριο και φυτοζωεί με ελεημοσύνες. Στις κλειστές κοινωνίες της επαρχίας γίνεται δε αυτό το άτομο αντικείμενο πειραγμάτων και προσβολών. Ένα φρικιαστικό παράδειγμα είναι οι αλμπίνο της Αφρικής που ακρωτηριάζονται από συμπατριώτες τους...

Δεν είναι κάποια αφηρημένη «αγάπη» που βοήθησε και βοηθάει τα άτομα με σωματικές μειονεξίες, είναι ο ορθολογικός ανθρωπισμός που αναπτύχθηκε, αργά αλλά σταθερά, από την εποχή του Διαφωτισμού και μετά. Πρόκειται για μια από τις σημαντικές κατακτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας, τις οποίες κατακτήσεις διεκδικούν εκ των υστέρων για λογαριασμό τους διάφοροι ιδιοτελείς.